احساس خارش، قرمزی یا برآمدگی های پوستی در دوران بارداری می تواند بسیار آزاردهنده باشد. کهیر بارداری یکی از علائم نسبتا شایع اما غیرمنتظره در دوران حاملگی است که بسیاری از خانم ها با آن روبه رو می شوند. خوشبختانه این نوع کهیر معمولا پس از زایمان به صورت طبیعی برطرف می شود و جای نگرانی ندارد.
کهیر بارداری چیست؟
کهیر بارداری (در اصطلاح پزشکی «اوریتیکاریا») نوعی واکنش پوستی است که با برجستگی ها یا لکه های قرمز و متورم روی پوست همراه است. این برجستگی ها معمولا خارش دار بوده و گاهی با احساس سوزش یا التهاب همراه می شوند. کهیر ممکن است در هر نقطه ای از بدن ظاهر شود، اما در دوران بارداری اغلب روی شکم، پشت بازوها یا پاها دیده می شود.
به طور کلی، احتمال بروز کهیر در زنان دو برابر بیشتر از مردان است. علاوه بر دوران بارداری، برخی خانم ها در زمان قاعدگی نیز ممکن است کهیر را تجربه کنند. بنابراین، می توان گفت تغییرات هورمونی نقش مهمی در ایجاد این واکنش پوستی دارند.
آیا کهیر بارداری با PUPPP تفاوت دارد؟
اگر در اواخر بارداری متوجه تاول ها یا ضایعات برجسته ای روی پوست خود شدید که چند روز پس از تشکیل کهیر ظاهر می شوند، ممکن است دچار عارضه ای به نام پاپول ها و پلاک های خارش دار بارداری (PUPPP) شده باشید.
این بیماری نوعی کهیر شدیدتر است اما خوشبختانه خطرناک نیست و معمولا پس از زایمان از بین می رود. در هر حال، در صورت مشاهده چنین علائمی، بهتر است با پزشک متخصص زنان یا پوست مشورت کنید تا از سلامت خود و جنین مطمئن شوید.
علت های ایجاد کهیر بارداری
در بیشتر موارد، علت دقیق کهیر بارداری مشخص نیست. اما چند عامل مهم می توانند زمینه ساز آن باشند:
- تغییرات هورمونی: افزایش سطح هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن یکی از دلایل اصلی تغییرات پوستی دوران بارداری است.
- واکنش آلرژیک: ممکن است بدن نسبت به مواد خاصی مانند غذاها، گرده گیاهان، موی حیوانات خانگی یا حتی نیش حشرات واکنش نشان دهد.
- تحریک پوستی: گرمای بیش ازحد، تعریق، یا تماس پوست با لباس های تنگ و مصنوعی می تواند باعث خارش و ایجاد کهیر شود.
- استرس و فشار روحی: اضطراب و نگرانی در دوران بارداری می تواند سیستم ایمنی را تحریک کرده و واکنش های پوستی مانند کهیر را تشدید کند.
به گفته کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، بسیاری از تغییرات پوستی دوران بارداری علت مشخصی ندارند و ممکن است صرفا ناشی از واکنش طبیعی بدن به شرایط جدید باشند.
تفاوت بین کهیر بارداری و جوش های معمولی
در نگاه اول، کهیر بارداری ممکن است شبیه به جوش یا آکنه به نظر برسد، اما تفاوت های مهمی میان این دو وجود دارد. هر دو می توانند قرمز، ملتهب و خارش دار باشند، اما:
- محل بروز: جوش ها معمولا در نواحی دارای غدد چربی مانند صورت، سینه، شانه و کمر ظاهر می شوند، در حالی که کهیر ممکن است در هر نقطه ای از بدن ایجاد شود.
- علت: آکنه بیشتر به دلیل افزایش چربی پوست و انسداد منافذ ایجاد می شود، در حالی که کهیر معمولا واکنشی آلرژیک یا هورمونی است.
- درمان: جوش ها معمولا با شوینده ها و کرم های ضدآکنه درمان می شوند، اما برای کنترل کهیر ممکن است نیاز به مصرف آنتی هیستامین ها یا انجام تست آلرژی باشد.
روش های درمان کهیر بارداری
در اغلب موارد، کهیر بارداری بدون درمان خاصی و پس از زایمان از بین می رود، زیرا سطح هورمون ها به حالت طبیعی بازمی گردد.
همان طور که در تجربه ی “امی” هم مشاهده شد، او پس از زایمان دیگر دچار کهیر نشد و فقط در سال های ابتدایی پس از تولد فرزندش گه گاه علائم خفیفی را تجربه کرد.
با این حال، اگر خارش شدید یا احساس ناراحتی دارید، راهکارهای زیر می توانند کمک کننده باشند:
- مصرف آنتی هیستامین با تجویز پزشک: برخی داروهای ضدحساسیت برای دوران بارداری بی خطر هستند و می توانند خارش را تسکین دهند.
- استفاده از لوسیون ها و کرم های ضدخارش: کرم های ملایم حاوی کالامین یا آلوئه ورا می توانند التهاب پوست را کاهش دهند.
- پوشیدن لباس های نخی و گشاد: لباس های سبک و طبیعی به پوست اجازه تنفس می دهند و از تحریک بیشتر جلوگیری می کنند.
- دوری از گرما و تعریق زیاد: ماندن در محیط خنک و دوش گرفتن با آب ولرم می تواند به کاهش علائم کمک کند.
در نهایت، حتما با پزشک یا ماما مشورت کنید تا مطمئن شوید درمان انتخابی شما برای دوران بارداری ایمن است.
سخنی از نی نی تینی
کهیر بارداری اگرچه می تواند یکی از علائم آزاردهنده دوران بارداری باشد، اما در بیشتر موارد مسئله ای خطرناک یا نگران کننده نیست. این واکنش پوستی معمولا در اثر تغییرات هورمونی، حساسیت های جدید یا تحریک پوست به وجود می آید و پس از زایمان به تدریج برطرف می شود.
آنچه اهمیت دارد، مدیریت صحیح خارش و التهاب پوست است تا مادر در این دوران احساس راحتی بیشتری داشته باشد. با استفاده از درمان های ایمن مانند آنتی هیستامین های تجویز شده توسط پزشک، لوسیون های ضدخارش، حفظ خنکی بدن و پوشیدن لباس های نخی و گشاد می توان علائم را کنترل کرد.
اگرچه ظاهر کهیر ممکن است نگران کننده باشد، اما خوشبختانه کهیر بارداری معمولا هیچ خطری برای جنین ندارد و با گذشت زمان بهبود می یابد. با مراقبت مناسب، تغذیه سالم و آرامش ذهنی، می توانید این دوره را با کمترین ناراحتی پشت سر بگذارید و بر روی تجربه ی زیبای مادر شدن تمرکز کنید.
