کشیدن دندان شیری در کودکان

دندان های شیری اولین دندان هایی هستند که در دهان کودک رویش می کنند و نقش بسیار مهمی در رشد صحیح او دارند. در برخی موارد خاص، ممکن است نیاز به کشیدن یک دندان شیری باشد. برای انجام این کار به شکل صحیح و بدون ایجاد استرس، دندانپزشک کودکان (پدودنتیست) از یک پروتکل دقیق پیروی می کند تا کودک در بهترین شرایط ممکن قرار بگیرد. در این مقاله نکات مهم در مورد کشیدن دندان شیری در کودکان را توضیح خواهیم داد.

چرا باید از کشیدن دندان شیری در کودکان تا حد امکان خودداری کرد؟

دندان های شیری معمولا از حدود 6 ماهگی شروع به رویش می کنند و تا سن 3 سالگی کامل می شوند. این دندان ها شامل 20 دندان موقت هستند.

با وجود این که دندان های شیری دائمی نیستند، اهمیت زیادی در رشد کودک دارند. این دندان ها علاوه بر کمک به جویدن غذا، در یادگیری صحبت کردن نیز نقش اساسی دارند.

از طرف دیگر، دندان های شیری به عنوان راهنمای رشد دندان های دائمی عمل می کنند. بنابراین مراقبت از آن ها ضروری است و نباید بدون دلیل آن ها را کشید. پوسیدگی یا مسواک نزدن درست دندان های شیری می تواند به طور مستقیم روی دندان های دائمی اثر منفی بگذارد و باعث شود دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان کودک شود.

برای حفظ سلامت دندان های شیری، بهتر است حداقل سالی یک بار کودک خود را نزد دندانپزشک کودکان ببرید تا وضعیت دندان هایش بررسی شود.

علل کشیدن دندان شیری در کودکان

کشیدن دندان شیری در کودکان اقدامی ساده و بی اهمیت نیست و باید تا حد امکان از آن اجتناب کرد. با این حال، در شرایط زیر ممکن است دندانپزشک کشیدن دندان شیری در کودکان را توصیه کند:

• لق شدن بیش از حد دندان که باعث اختلال در جویدن شود.
• پوسیدگی شدید دندان که در عکس برداری دندان، رویش دندان دائمی زیر آن مشخص باشد.
• شکستن دندان و وجود دندان دائمی در حال رشد در زیر آن.
• جلوگیری از رویش دندان دائمی به دلیل وجود دندان شیری.
• شکستگی دندان به دلیل ضربه شدید، در شرایطی که امکان ترمیم وجود ندارد.
• آسیب جدی و غیرقابل درمان دندان شیری.
• ایجاد آبسه دندانی.

کشیدن دندان شیری در کودکان بدون درد چگونه انجام می شود؟

برای کشیدن دندان کودکان، ایجاد یک تجربه مثبت اهمیت زیادی دارد. دندانپزشک تلاش می کند کودک آرام و بدون اضطراب باشد. این کار می تواند با روش هایی مثل گفت وگوی آرام بخش، استفاده از اصطلاحات مثبت، یا حتی پخش یک فیلم کارتونی هنگام کار انجام شود.

• ابتدا، دندانپزشک یک بی حسی موضعی با طعم دلخواه کودک (مثل توت فرنگی یا موز) استفاده می کند که ظرف 30 ثانیه اثر می گذارد.
• در صورت استرس زیاد، ممکن است از گاز آرام بخش MEOPA (گاز خنده) استفاده شود تا کودک آرام تر شود. در این حالت کودک بیدار می ماند ولی حس آرامش دارد.
• پس از کشیدن دندان زودتر از موعد، دندانپزشک برای جلوگیری از جابه جایی دندان های دیگر و حفظ فضای لازم برای رویش دندان دائمی، یک نگهدارنده فضا قرار می دهد.
• برای ترمیم سریع تر لثه و کاهش درد، ممکن است از لیزر استفاده شود که به بهبود سریع تر کمک می کند.
• در پایان، کودک دندان کشیده شده را در یک جعبه کوچک با شکل و رنگ دلخواه خود دریافت می کند.

بی حسی مورد استفاده به بافت های نرم مثل لب ها، گونه و زبان آسیبی نمی زند، بنابراین کودک بلافاصله می تواند به فعالیت های روزمره اش برگردد.

روش های مختلف کشیدن دندان شیری در کودکان

بسته به میزان ریشه داری دندان شیری، دندانپزشک ممکن است از روش های مختلفی استفاده کند:

• روش ساده: با بی حسی موضعی، دندانپزشک دندان را کمی حرکت داده و با ابزار مخصوص (انبر دندانپزشکی) آن را خارج می کند. در صورت لزوم چند بخیه کوچک هم زده می شود.
• روش پیشرفته: اگر دندان محکم در جای خود قرار داشته باشد، ابتدا اتصالات دندان با ابزار تیز جدا می شود، سپس با استفاده از اهرم بین دندان و استخوان، دندان کمی حرکت داده شده و در نهایت کشیده می شود.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان شیری در کودکان

برای بهبود سریع تر و جلوگیری از مشکلات بعدی، رعایت توصیه های دندانپزشک ضروری است:

• 4 روز اول، محل کشیدن دندان مسواک زده نشود.
• از خوردن و نوشیدن غذاها و نوشیدنی های داغ خودداری شود.
• مصرف غذاهای نرم یا پوره ای ترجیح داده شود.
• کودک هنگام خواب، سرش کمی بالاتر از بدن قرار گیرد.
• شست وشوی دهان با آب ولرم و نمک برای تسریع ترمیم انجام شود.

پیامدهای کشیدن دندان شیری در کودکان

کشیدن دندان شیری در کودکان ممکن است باعث کمی درد و مشکل در غذا خوردن برای چند روز شود، اما معمولا روند بهبود سریع است. ایجاد فاصله در محل دندان کشیده شده ممکن است باعث حرکت دندان های کناری به سمت آن شود، به همین دلیل نگهدارنده فضا توصیه می شود.

همچنین، پیگیری منظم وضعیت دندان ها با ارتودنتیست می تواند از مشکلات در آینده جلوگیری کند.

هزینه و پوشش بیمه کشیدن دندان کودکان

در بسیاری از کشورها، کشیدن دندان شیری جزو خدمات دندانپزشکی محافظه کارانه محسوب می شود و تعرفه ثابتی دارد. در سیستم بیمه ای برخی کشورها، بخشی از هزینه توسط بیمه پایه و مابقی توسط بیمه تکمیلی پرداخت می شود.

در ایران نیز بخشی از هزینه های دندانپزشکی کودکان بسته به نوع بیمه و قرارداد کلینیک قابل جبران است، بنابراین بهتر است پیش از مراجعه، با مرکز درمانی و بیمه خود هماهنگ کنید.

سخنی از نی نی تینی

کشیدن دندان شیری در کودکان، به ویژه دندان های شیری، باید آخرین راه حل درمانی باشد و تنها در شرایط ضروری انجام شود. با مراقبت منظم، مسواک زدن صحیح، تغذیه سالم و مراجعه دوره ای به دندانپزشک، می توان بسیاری از مشکلات دندانی کودکان را پیشگیری کرد. اگر فرزندتان نیاز به کشیدن دندان دارد، حتما به یک دندانپزشک متخصص کودکان مراجعه کنید تا این کار با کمترین درد و استرس انجام شود.