بی اختیاری مدفوع پس از زایمان

احتمالا شنیده اید که بارداری می تواند باعث بی اختیاری ادرار شود، هم در دوران بارداری و هم پس از آن. اما بی اختیاری مدفوع پس از زایمان نیز نسبتا شایع است، به ویژه در زنانی که هنگام زایمان طبیعی دچار آسیب به عضلات یا اعصاب کف لگن می شوند. این مشکل می تواند علائمی مانند اسهال، یبوست، گاز روده و نفخ ایجاد کند. بیشتر زنان طی چند ماه پس از زایمان به حالت عادی برمی گردند، اما اگر این مشکل ادامه پیدا کند، حتما باید با پزشک مشورت کنید.

آیا پس از زایمان، از دست دادن کنترل مدفوع یا گاز طبیعی است؟

بله، بسیاری از زنان پس از زایمان طبیعی دچار مشکلاتی در کنترل گاز یا حرکات روده می شوند. این وضعیت که بی اختیاری مدفوع پس از زایمان نام دارد، گاهی با عناوینی مانند بی اختیاری مقعدی یا بی اختیاری دفعی نیز شناخته می شود. تحقیقات نشان می دهند که بین ۵ تا ۲۵ درصد زنان پس از زایمان به این مشکل دچار می شوند.

علت بی اختیاری مدفوع پس از زایمان چیست؟

بی اختیاری مدفوع می تواند ناشی از آسیب به عضلات یا اعصاب کف لگن در هنگام زایمان باشد. همچنین، پارگی یا صدمات دیگر به اسفنکتر مقعدی نیز می تواند عامل این مشکل باشد.

به عنوان مثال، زنانی که زایمان طبیعی با کمک ابزارهایی مانند فورسپس دارند یا دچار اپیزیوتومی (برش جراحی در ناحیه پرینه) می شوند، بیشتر در معرض پارگی شدید هستند که ممکن است اسفنکتر مقعدی را نیز درگیر کند. عوامل دیگری که احتمال بی اختیاری مدفوع را افزایش می دهند عبارتند از:

• داشتن نوزاد بزرگ
• نیاز به اپیزیوتومی
• زایمان نوزادی که در وضعیت پشت سری (Posterior Position) به دنیا می آید

علائم اصلی این مشکل شامل اسهال، یبوست، نفخ و گاز روده است. در برخی موارد، فرد ممکن است نتواند جلوی دفع را بگیرد و احساس کند که نیاز به دفع به طور ناگهانی و غیرقابل کنترل اتفاق می افتد. این وضعیت می تواند آزاردهنده باشد، بنابراین بهتر است برای مدیریت این مشکل با پزشک مشورت کنید.

بی اختیاری مدفوع پس از زایمان تا چه مدت ادامه دارد؟

اکثر زنان طی چند ماه پس از زایمان کنترل روده های خود را دوباره به دست می آورند، زیرا بدن در این مدت خود را ترمیم می کند. اما برخی دیگر ممکن است تا سال ها بعد دچار این مشکل شوند. در برخی موارد، بی اختیاری مقعدی در دوران یائسگی نیز ممکن است تشدید شود.

اگر آسیب عصبی در این وضعیت نقش داشته باشد، احتمال مزمن یا عودکننده بودن بی اختیاری مدفوع افزایش می یابد. البته این به این معنا نیست که این مشکل درمان ناپذیر است. در بسیاری از موارد، با گذر زمان و اقدامات درمانی مناسب، شرایط بهبود می یابد.

آیا بی اختیاری مدفوع پس از زایمان می تواند مشکلات طولانی مدتی ایجاد کند؟

اگر بی اختیاری مدفوع بیش از چند ماه ادامه داشته باشد، ممکن است مشکلات بلندمدت تری ایجاد کند. مهم ترین آن ها استرس و ناراحتی روحی است. بسیاری از زنان احساس ناامیدی، خجالت و حتی شرمندگی می کنند، اما باید بدانید که تنها نیستید. تا ۲۵ درصد از زنانی که زایمان طبیعی داشته اند، ممکن است این مشکل را تجربه کنند.

مشکلات دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• بواسیر: به دلیل فشار بیشتر هنگام دفع
• تحریک و التهاب پوستی: ناحیه اطراف مقعد بسیار حساس است و در صورت بی اختیاری ممکن است دچار درد، خارش و زخم شود که نیاز به درمان دارد.

درمان خانگی بی اختیاری مدفوع پس از زایمان

مطالعات نشان داده اند که ورزش های تقویت کننده عضلات کف لگن می توانند به پیشگیری و حتی درمان بی اختیاری مدفوع کمک کنند. به همین دلیل، پزشکان معمولا توصیه می کنند که تمرینات کگل (Kegel) را به طور منظم انجام دهید تا عضلات کف لگن تقویت شوند. (تمرینات کگل همچنین برای بی اختیاری ادرار در بارداری نیز مفید هستند.)

چگونه تمرینات کگل را درست انجام دهیم؟

بهترین راه برای شروع، انجام این تمرینات در زمان معاینه پزشکی است تا پزشک بتواند بررسی کند که آیا آن ها را به درستی انجام می دهید یا خیر. سپس می توانید به طور منظم در خانه این تمرینات را ادامه دهید تا به مرور زمان، کنترل بهتری روی عضلات کف لگن خود داشته باشید.

سایر روش های درمان بی اختیاری مدفوع پس از زایمان

اگر تمرینات کگل تأثیری نداشتند، بهتر است به یک فیزیوتراپیست متخصص در توانبخشی کف لگن مراجعه کنید. بسیاری از زنانی که دچار بی اختیاری مدفوع هستند یا هنگام دفع مشکل دارند، پس از فیزیوتراپی کف لگن بهبودی قابل توجهی را تجربه می کنند.

در موارد نادر، ممکن است برای اصلاح این مشکل به جراحی نیاز باشد.

مدیریت بی اختیاری مدفوع در زندگی روزمره

تا زمانی که درمان های لازم را دریافت می کنید، می توانید برای مدیریت نشتی مدفوع از لباس زیرهای جاذب مخصوص که در داروخانه ها موجود است، استفاده کنید. این محصولات به شما کمک می کنند تا در طول روز احساس امنیت بیشتری داشته باشید.

صبوری کنید؛ بدن شما در حال ترمیم است

همان طور که بدن شما در دوران بارداری و پس از زایمان دستخوش تغییرات زیادی می شود، ترمیم و بهبود نیز به زمان نیاز دارد. ممکن است بی اختیاری مدفوع باعث احساس خجالت یا ناراحتی شود، اما باید بدانید که این مشکل برای بسیاری از زنان رخ می دهد و یک پیامد رایج زایمان است. با صبوری و رعایت توصیه های درمانی، می توانید به مرور زمان کنترل بیشتری بر بدن خود داشته باشید.

سخنی از نی نی تینی

اگر با بی اختیاری مدفوع پس از زایمان روبه رو هستید، نگران نباشید! این مشکل برای بسیاری از زنان رخ می دهد و روش های مختلفی برای درمان آن وجود دارد. تمرینات کگل، فیزیوتراپی کف لگن و در برخی موارد، درمان های پزشکی می توانند به شما کمک کنند. مهم ترین نکته این است که با پزشک خود مشورت کنید و برای بهبود، اقدامات مناسب را انجام دهید.