بارداری شیمیایی چیست؟
بارداری شیمیایی به نوعی از بارداری اطلاق می شود که خیلی زود، یعنی قبل از هفته پنجم، متوقف می شود. در این حالت، شما ممکن است ابتدا تست بارداری تان مثبت شود، اما بعد از چند روز یا هفته، نتیجه تست منفی شود یا خونریزی قاعدگی رخ دهد.
گاهی اوقات زنان حتی متوجه نمی شوند که باردار بوده اند، زیرا این نوع سقط بسیار زود اتفاق می افتد و علائم آن با قاعدگی اشتباه گرفته می شود. با این حال، بسیاری از افرادی که دچار این نوع بارداری می شوند، بعدا بدون مشکل، بارداری سالم و موفقی را تجربه می کنند.
بارداری شیمیایی دقیقا چه زمانی اتفاق می افتد؟
بارداری شیمیایی که گاهی به آن “بارداری بیوشیمیایی” نیز گفته می شود، نوعی سقط جنین بسیار زودرس است که در طی پنج هفته اول بارداری اتفاق می افتد؛ یعنی زمانی که هنوز هیچ تصویری از جنین در سونوگرافی دیده نمی شود. در این وضعیت، تخمک بارور شده در دیواره رحم لانه گزینی می کند و حتی شروع به ترشح هورمون HCG (گنادوتروپین جفتی انسانی) می کند، اما رشد جنین خیلی زود متوقف می شود.
چون این نوع بارداری بسیار زود به پایان می رسد، اغلب زنان متوجه نمی شوند که اصلا باردار شده اند، به ویژه اگر به طور منظم تست بارداری انجام نمی دهند.
آیا بارداری شیمیایی به معنی ناتوانی در بارداری آینده است؟
اگر شما از بارداری خود آگاه بودید و با اشتیاق منتظر آن بودید، طبیعی ست که تجربه چنین سقطی برایتان دردناک و ناامیدکننده باشد. اما خبر خوب این است که تجربه این بارداری به معنای ناتوانی در بچه دار شدن نیست. در واقع، بسیاری از زنانی که این نوع سقط را پشت سر می گذارند، بعدها بارداری کاملا سالم و بی خطری را تجربه می کنند.
پس اگر در تلاش برای باردار شدن هستید، این تجربه را به عنوان پایان راه نبینید، بلکه فقط یک مرحله در مسیر پرفرازونشیب باروری تلقی کنید.
تفاوت بارداری شیمیایی با بارداری بالینی چیست؟
واژه “شیمیایی” شاید کمی بی احساس به نظر برسد، اما از نظر پزشکی، این نام به دلیل نحوه تشخیص این بارداری ها انتخاب شده است.
در بارداری شیمیایی، تنها نشانه باردار بودن، ترشح هورمون HCG است که در خون یا ادرار شناسایی می شود. چون بارداری هنوز آن قدر پیشرفت نکرده که بتوان جنین را در سونوگرافی دید، به آن بارداری شیمیایی می گویند.
اما در بارداری بالینی (clinical pregnancy)، پزشک می تواند جنین را در سونوگرافی مشاهده کند و سطح هورمون HCG به طور منظم در حال افزایش است. بنابراین، تشخیص بارداری بالینی معمولا با شواهد تصویری یا تست خون همراه است، درحالی که بارداری شیمیایی صرفا از طریق سطح هورمون مشخص می شود.
آیا بارداری شیمیایی یک بارداری واقعی به حساب می آید؟
بله، حتما. حتی اگر بارداری به سونوگرافی نرسد و رشد جنین خیلی زود متوقف شود، باز هم یک بارداری واقعی بوده است. خیلی از زنان وقتی برای اولین بار با دیدن تست مثبت بارداری خوشحال می شوند، در همان لحظه احساس مادر شدن را تجربه می کنند.
البته، حس واقعی بودن بارداری برای هر کسی متفاوت است؛ بعضی ها تا صدای ضربان قلب جنین را نشنوند احساس بارداری نمی کنند، در حالی که برای بعضی ها فقط همان دو خط روی تست کافی ست. بنابراین، تجربه هر فرد، واقعی و قابل احترام است.
بارداری شیمیایی چقدر رایج است؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید این نوع بارداری ها بسیار شایع اند. حدود 25٪ از تمام بارداری ها قبل از هفته بیستم به سقط منجر می شوند و تقریبا 80٪ این سقط ها، در مراحل خیلی ابتدایی، مثل بارداری شیمیایی، اتفاق می افتند.
با این حال، چون بسیاری از این سقط ها به اشتباه به عنوان قاعدگی تلقی می شوند، آمار دقیق آن مشخص نیست. بسیاری از زنان بدون آن که بدانند باردار بوده اند، بارداری شیمیایی را پشت سر می گذارند.
چه کسانی در معرض بارداری شیمیایی هستند؟
هر فردی که توانایی باردار شدن داشته باشد، ممکن است دچار بارداری از نوع شیمیایی شود. اگر در حال تلاش برای بارداری از طریق لقاح مصنوعی (IVF) هستید، احتمال اینکه متوجه این نوع بارداری شوید بیشتر است، زیرا این بارداری ها با دقت و به صورت منظم تحت نظارت قرار می گیرند. با این حال، خود IVF باعث بارداری شیمیایی نمی شود.
برخی از شرایطی که می توانند احتمال سقط زودهنگام را افزایش دهند:
- سن 35 سال یا بالاتر
- شکل غیرطبیعی رحم
- مشکلات هورمونی (سطح پایین یا بالای هورمون ها)
- ابتلا به بیماری های مقاربتی (STI)
- اختلالات تیروئید، دیابت یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
چگونه بارداری شیمیایی تشخیص داده می شود؟
پزشک ابتدا با بررسی سابقه قاعدگی، زمان آخرین پریود شما را مشخص می کند. سپس ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
- آزمایش بارداری: نتیجه تست خون ممکن است نشان دهد که شما باردار نیستید.
- اندازه گیری سطح هورمون HCG: پزشک ممکن است دو نوبت آزمایش خون درخواست دهد. در بارداری شیمیایی، مقدار HCG در آزمایش دوم به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
- سونوگرافی: معمولا در این نوع بارداری، جنینی در سونوگرافی مشاهده نمی شود.
آیا می توان بارداری شیمیایی را نجات داد؟
خیر. در بارداری شیمیایی، جنین خیلی زود پس از لانه گزینی در رحم رشدش را متوقف می کند. متأسفانه هیچ راهی برای حفظ بارداری در این مرحله وجود ندارد.
درمان بارداری شیمیایی چگونه است؟
هیچ درمان خاصی برای این بارداری وجود ندارد. اما خبر خوب این است که بسیاری از افرادی که یک یا چندبار بارداری آن ها زود به پایان رسیده، در آینده بارداری های سالمی را تجربه کرده اند. اگر این اتفاق برای شما چندبار رخ داده، پزشک ممکن است شما را به متخصص باروری ارجاع دهد.
نکته مهم:
هر کسی به شکلی متفاوت با پایان بارداری مواجه می شود. ممکن است احساس غم، ناامیدی، یا حتی آرامش داشته باشید. مهم این است که احساساتتان را بپذیرید و در صورت نیاز از مشاور یا روانشناس کمک بگیرید.
بعد از بارداری شیمیایی چه انتظاری باید داشت؟
داشتن یک یا حتی چند بارداری شیمیایی به این معنا نیست که دیگر نمی توانید باردار شوید. تصمیم گیری درباره ادامه مسیر به خودتان بستگی دارد. زمان لازم برای پردازش احساسات خود را بدهید و با شریک زندگی تان یا پزشک مشورت کنید.
بعد از بارداری شیمیایی چه احساسی طبیعی است؟
هیچ حس «درست» یا «غلطی» وجود ندارد. اگر برای بارداری برنامه ریزی نکرده اید، ممکن است احساس آسودگی داشته باشید. اما اگر مدت ها برای بارداری تلاش کرده اید، ممکن است این اتفاق برایتان بسیار ناراحت کننده باشد. هر حسی دارید، طبیعی است.
چگونه بعد از بارداری شیمیایی دوباره باردار شویم؟
برخی افراد بلافاصله پس از بارداری شیمیایی دوباره تلاش برای بارداری را آغاز می کنند. حتی ممکن است دو هفته بعد تخمک گذاری داشته باشید. برای افزایش شانس بارداری سالم، موارد زیر را رعایت کنید:
- مراقبت های اولیه و منظم دوران بارداری را جدی بگیرید.
- وزن سالم داشته باشید و تغذیه متعادل شامل میوه، سبزی، غلات کامل و پروتئین مصرف کنید.
- ورزش روزانه (حداقل ۳۰ دقیقه در بیشتر روزها) داشته باشید.
- از نوشیدنی های الکلی و دخانیات پرهیز کنید.
- آب کافی بنوشید.
آیا می توان از بارداری شیمیایی پیشگیری کرد؟
خیر. بیشتر بارداری های شیمیایی به دلیل مشکل ژنتیکی در جنین اتفاق می افتند و قابل پیشگیری نیستند. با این حال، بیشتر بارداری های بعدی بدون مشکل پیش خواهند رفت.
چه سؤالاتی باید بعد از بارداری شیمیایی از پزشک بپرسید؟
- چه مدت باید برای بارداری مجدد صبر کنم؟
- برای بهبود شانس بارداری چه تغییراتی باید ایجاد کنم؟
- آیا نیاز به انجام آزمایش هایی برای بررسی مشکلات احتمالی دارم؟
سخنی از نی نی تینی
هیچ راهی برای پیشگیری یا درمان بارداری شیمیایی وجود ندارد. اما احساساتی که در این دوران دارید، کاملا قابل درک و طبیعی هستند. بسیاری از افراد بعد از این تجربه، بارداری های موفقی داشته اند. با خودتان مهربان باشید، برای سوگواری یا برنامه ریزی قدم بعدی وقت بگذارید و در صورت نیاز با مشاور، پزشک یا اطرافیان صحبت کنید. خودتان بهترین فرد برای تصمیم گیری درباره مسیر پیش رویتان هستید.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان تجربه بارداری شیمیایی را داشته اید، دوست داریم نظرتان را بشنویم. چه احساسی داشتید؟ آیا راهکار خاصی برای کنار آمدن با این موضوع پیدا کردید؟ تجربه شما می تواند به دیگر مادران یا زوج هایی که در مسیر بارداری هستند، کمک بزرگی کند.
