حدود ۷۰٪ از زنان باردار دچار تهوع صبحگاهی می شوند. با وجود نامش، حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی می تواند در هر ساعتی از روز رخ دهد. تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی می تواند به کنترل تهوع صبحگاهی تا زمانی که کاهش یابد، کمک کند. اگر حالت تهوع شما شدید باشد، ممکن است متخصص زنان و زایمان شما بخواهد با دارو یا مایعات تزریقی آن را درمان کند.
تهوع صبحگاهی چیست؟
تهوع صبحگاهی به حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری گفته می شود. همانطور که در ابتدا ذکر شد این یک وضعیت رایج است که تا ۷۰٪ از زنان باردار را در سه ماهه اول بارداری (سه ماه اول) تحت تأثیر قرار می دهد. اما با وجود نامش می تواند در هر زمان از روز رخ دهد.
روش های درمان خانگی متعددی برای تهوع صبحگاهی وجود دارد، از جمله تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی. برخی از پزشکان، داروهای بدون نسخه (OTC) را برای درمان حالت تهوع توصیه می کنند. در اکثر افراد، علائم تهوع در سه ماهه دوم بارداری (از هفته 14 بارداری به بعد) بهبود می یابد.
تهوع صبحگاهی از چه زمانی شروع می شود؟
حالت تهوع بارداری به طور معمول از هفته ششم بارداری شروع می شود، اما زمان دقیق آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اکثر افراد قبل از هفته نهم بارداری علائم حالت تهوع بارداری را تجربه می کنند.
تهوع صبحگاهی در چه زمانی به اوج خود می رسد؟
برای اکثر افراد، حالت تهوع بارداری در حدود هفته های هشتم بارداری تا هفته دهم بارداری شدیدتر است. با این حال، این زمان ممکن است همه مادران متفاوت باشد و علائم در همه به طور همزمان به اوج نرسد.
تهوع صبحگاهی تا چه زمانی ادامه دارد؟
حالت تهوع بارداری معمولا در حدود هفته سیزدهم بارداری (پایان سه ماهه اول) بهبود می یابد یا از بین می رود. با این حال، برخی افراد تا اوایل سه ماهه دوم (هفته های ۱۴ تا هفته 27 بارداری) همچنان علائم آن را تجربه می کنند. در موارد نادر، حالت تهوع بارداری تا پایان بارداری ادامه پیدا می کند.
علائم تهوع صبحگاهی چیست؟
علائم و نشانه های رایج حالت تهوع بارداری شامل دل به هم خوردگی (حالت تهوع)، از دست دادن اشتها و استفراغ است. برخی افراد حالت تهوع بارداری را با علائمی چون موارد زیر توصیف می کنند:
- سوزش معده یا ریفلاکس
- حالت تهوع مشابه دریازدگی یا بیماری حرکتی
- حس گیرکردن چیزی در گلو
- احساس گرسنگی شدید
علت تهوع صبحگاهی چیست؟
علت دقیق حالت تهوع بارداری کاملا مشخص نیست، اما پزشکان معتقدند که ترکیبی از تغییرات فیزیکی و شیمیایی منجر به آن می شود. ممکن است این حالت تهوع ناشی از موارد زیر باشد:
- قند خون پایین
- افزایش هورمون های بارداری مانند هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) یا استروژن
- نوسانات فشار خون
- تغییرات در متابولیسم
عواملی که می توانند تهوع صبحگاهی را تشدید کنند شامل موارد زیر است:
- استرس و اضطراب
- خستگی مفرط
- خوردن یا بوییدن برخی غذاها
- بیماری حرکتی
- گرما یا هوای گرم
آیا تهوع صبحگاهی می تواند شدید شود؟
بله. بیشتر افرادی که دچار تهوع صبحگاهی می شوند، به مدت کوتاهی در روز حالت تهوع دارند و ممکن است یک یا دو بار استفراغ کنند. در موارد شدیدتر، حالت تهوع ممکن است چندین ساعت در روز طول بکشد و استفراغ بیش از چهار بار در روز رخ دهد. این وضعیت با نام هیپرامزیس گراویداروم شناخته می شود.
علائم هیپرامزیس گراویداروم چیست؟
علائم هیپرامزیس گراویداروم شامل موارد زیر است:
- استفراغ بیش از سه بار در روز
- کم آبی حین بارداری شدید (علائمی مانند تولید کم یا نبود ادرار، ادرار تیره رنگ و سرگیجه هنگام ایستادن).
- کاهش وزن حدود ۴.۵ کیلوگرم یا بیشتر
افرادی که دچار حالت تهوع بارداری شدید هستند ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای دریافت مایعات تزریقی (IV) به منظور بازگرداندن هیدراتاسیون و دریافت داروهای ضد تهوع داشته باشند.
چگونه می توانم تهوع صبحگاهی را کاهش دهم؟
چند کار وجود دارد که می توانید برای بهتر شدن حالتان انجام دهید. ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذایی و سبک زندگی می تواند به میزان زیادی در کاهش حالت تهوع مؤثر باشد.
تغییرات رژیم غذایی برای بهبود تهوع صبحگاهی
- صبح ها چند بیسکویت یا نان تست یا یک عدد سیب بخورید تا معده تان آرام شود. چند عدد بیسکویت یا یک عدد سیب کنار تخت خود نگه دارید و قبل از بیدار شدن از رختخواب یکی دو عدد بخورید.
- به جای سه وعده غذایی بزرگ، چندین وعده کوچک در طول روز میل کنید. از حذف وعده های غذایی خودداری کنید.
- از غذاهای تند و چرب دوری کنید. غذاهای سبک مانند موز، برنج، نان تست خشک، سیب زمینی پخته ساده، ژله، آبگوشت، تخم مرغ یا سس سیب بخورید.
- بین وعده های غذایی، میان وعده های مغذی و پروتئین دار مانند ماست، کره بادام زمینی روی برش های سیب یا کرفس، پنیر یا آجیل مصرف کنید.
- در طول روز مقدار زیادی مایعات، به ویژه آب، بنوشید. از مصرف نوشیدنی های کافئین دار اجتناب کنید.
- همیشه وقتی که از خانه خارج می شوید، یک بسته میان وعده با خود همراه داشته باشید.
- چای با زنجبیل تازه رنده شده بنوشید یا آب نبات زنجبیلی امتحان کنید.
تغییرات سبک زندگی برای بهبود تهوع صبحگاهی
- ویتامین های دوران بارداری خود را همراه با یک میان وعده مصرف کنید. اگر ویتامین شما حاوی آهن است، آن را قبل از خواب مصرف کنید. با پزشک خود درباره گزینه های دیگر ویتامین صحبت کنید.
- از بوها، نورهای سوسوزن و موقعیت هایی که باعث تهوع شما می شود، دوری کنید.
- استراحت کافی داشته باشید.
- اتاق ها را به خوبی تهویه کنید، یک فن یا همان پنکه روشن کنید یا گاهی به بیرون بروید تا هوای تازه تنفس کنید.
- بوی عطرهای تازه و خوشایند مانند لیمو، پرتقال یا نعناع را استشمام کنید.
- بعد از غذا خوردن دراز نکشید.
- بعد از استفراغ دهان خود را بشویید. این کار می تواند از دندان هایتان در برابر اسید موجود در استفراغ محافظت کند.
روش های جایگزین برای بهبود تهوع در دوران بارداری
روش های دیگری ممکن است به کاهش تهوع کمک کنند. قبل از امتحان این روش ها با پزشک خود مشورت کنید:
- مچ بند فشار درمانی: این مچ بندها به نقاط خاصی روی مچ فشار وارد می کنند.
- طب سوزنی: در طب سوزنی، سوزن های نازکی در نقاط خاصی از پوست قرار می گیرند.
- از مصرف ماریجوانا برای درمان تهوع صبحگاهی خودداری کنید؛ بی خطری آن در دوران بارداری اثبات نشده است.
چه غذاهایی برای تهوع صبحگاهی مناسب هستند؟
استفاده از رژیم غذایی سرشار از پروتئین، غلات کامل، سبزیجات و میوه برای شما و جنین مفید است. مصرف غذاهای فراوری شده و پر از شکر ممکن است حال شما را بدتر کند. پزشکان معمولا مصرف غذاهای زیر را برای افرادی که از حالت تهوع بارداری رنج می برند توصیه می کنند:
- غذاهای ساده مانند بیسکویت، نان تست، چوب شور، سیب یا سس سیب.
- اسموتی میوه و ماست.
- آب یا چای (مراقب سطح کافئین موجود در چای باشید).
- میوه ها و سبزیجاتی که آب زیادی دارند، مانند هندوانه، کرفس یا فلفل دلمه ای. میوه های مرکبات نیز ممکن است به کاهش تهوع کمک کنند.
چه داروهایی برای درمان تهوع صبحگاهی در دسترس هستند؟
پزشک ممکن است مصرف ویتامین B6 (پیریدوکسین) و دوکسیلامین را توصیه کند. دوکسیلامین به عنوان داروی خواب آور و برای درمان تب یونجه یا آلرژی های دیگر استفاده می شود. هر دو محصول بدون نسخه قابل تهیه هستند و نیاز به نسخه ندارند.
دارویی با نام Diclegis® وجود دارد که برای حالت تهوع بارداری تأیید شده است. برخلاف محصولات جداگانه بدون نسخه، Diclegis® یک قرص آهسته رهش است که ممکن است برای افرادی که در بلع قرص مشکل دارند (مانند داشتن واکنش تهوع) راحت تر و مفیدتر باشد. این دارو فقط با نسخه قابل تهیه است.
پزشک زنان شما می تواند داروهایی برای پیشگیری از تهوع (آنتی امتیک) تجویز کند. اگر این داروها مؤثر نباشند، داروهای دیگری مانند آنتی هیستامین ها و آنتی کولینرژیک ها ممکن است کمک کننده باشند. شما و پزشک معالجتان تصمیم خواهید گرفت که کدام داروها برایتان مناسب تر هستند.
سخنی از نی نی تینی
حالت تهوع بارداری می تواند بارداری را به طور قابل توجهی ناخوشایند و آزاردهنده کند. احساس حالت تهوع در سه ماهه اول بارداری بسیار رایج است. خوشبختانه بیشتر افراد متوجه می شوند که تهوع صبحگاهی در سه ماهه دوم از بین می رود. تغییر در سبک زندگی و عادات غذایی ممکن است تا زمانی که علائم از بین برود، به شما کمک کند. اگر چندین بار در روز استفراغ می کنید، نمی توانید غذا بخورید و وزن کم می کنید، به پزشک زنان خود اطلاع دهید. آن ها می خواهند مطمئن شوند که شما مواد مغذی کافی دریافت می کنید.
