تنگی نفس در بارداری

احساس می کنید نفستان تنگ شده؟ این یک شایع ترین علائم بارداری است. در ادامه بررسی می کنیم که چه میزان از تنگی نفس در بارداری طبیعی است و چه زمانی باید نگران آن شوید.

آیا تنگی نفس در بارداری طبیعی است؟

اگر در دوران بارداری دچار تنگی نفس شده اید، نگران نباشید! این موضوع کاملا شایع است. دکتر ملین چوانگ، متخصص زنان و زایمان و استاد بالینی در دانشگاه NYU Langone  می گوید:

این یک اتفاق کاملا طبیعی و مورد انتظار است.

تحقیقات نشان می دهند که تا 70 درصد از زنان باردار ممکن است در طول این نه ماه چالش برانگیز، درجاتی از تنگی نفس (یا دیسپنه) را تجربه کنند.

آیا تنگی نفس نشانه ای از بارداری است؟

متخصصان معتقدند که تنگی نفس معمولا یکی از علائم اولیه بارداری نیست. دکتر متیو کارول، استاد زنان و زایمان در دانشگاه پزشکی بیلور در این باره می گوید:

به ندرت پیش می آید که تنگی نفس اولین نشانه ای باشد که فرد متوجه بارداری خود شود.

البته، او اشاره می کند که موارد استثنایی نیز در این رابطه وجود دارند. مثلا برخی افراد که دچار آسم هستند، ممکن است متوجه تشدید علائم خود در اوایل بارداری شوند و این موضوع اولین نشانه برایشان باشد.

تنگی نفس از چه زمانی در بارداری شروع می شود؟

تنگی نفس در بارداری زمان مشخصی ندارد و ممکن است در مراحل مختلفی از بارداری ظاهر شود. دکتر کارول می گوید:

هر فرد و هر بارداری متفاوت است، بنابراین زمان شروع این علامت می تواند متغیر باشد.

بااین حال، در بیشتر زنان باردار، این مشکل در اواخر بارداری شایع تر است. معمولا تنگی نفس از سه ماهه سوم بارداری آغاز می شود، زمانی که جنین به سرعت رشد می کند و فضای بیشتری را اشغال کرده و ریه ها را به سمت بالا می فشارد.

علت تنگی نفس در بارداری چیست؟

عوامل مختلفی می توانند باعث بروز تنگی نفس در دوران بارداری شوند، از تغییرات هورمونی گرفته تا تغییرات فیزیکی ناشی از رشد جنین.

• تغییرات هورمونی: در اوایل بارداری، افزایش سطح پروژسترون می تواند باعث شود تنفس شما سریع تر از حد معمول شود.
• رشد جنین: با پیشرفت بارداری، بزرگ شدن رحم و جنین می تواند روی دیافراگم (ماهیچه ای که نقش مهمی در تنفس دارد) فشار بیاورد و نفس کشیدن را دشوارتر کند.
• افزایش نیاز به اکسیژن

دکتر کارول در این باره می گوید:

در دوران بارداری، بدن نیاز بیشتری به اکسیژن دارد. زنان باردار به طور طبیعی بیشتر از حد معمول نفس می کشند، و اگر این نیاز تأمین نشود یا فعالیت زیادی انجام دهند، ممکن است احساس تنگی نفس کنند.

در ادامه، به روش های کنترل و مدیریت تنگی نفس در بارداری و همچنین مواردی که نیاز به مراجعه به پزشک دارند، خواهیم پرداخت.

چگونه تنگی نفس در بارداری را کاهش دهیم؟

اگر به تازگی دچار تنگی نفس شده اید و این موضوع برای شما جدید است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. جولی لمپا، مامای ارشد در کلینیک مایو، توصیه می کند که در صورت تجربه ناگهانی این مشکل، حتما آن را جدی بگیرید. اما اگر تنها احساس می کنید که سریع تر از حد معمول نفس کم می آورید، چند روش ساده می تواند به شما کمک کند:

• آهسته تر حرکت کنید: در دوران بارداری، کاهش سرعت فعالیت های روزانه می تواند به بدن شما کمک کند تا راحت تر اکسیژن دریافت کند.
• استراحت کنید: اگر هنگام انجام فعالیت هایی مثل بالا رفتن از پله ها دچار تنگی نفس شدید، چند لحظه توقف کنید تا بدنتان فرصت بازیابی داشته باشد.
• صاف بایستید: صاف نشستن یا ایستادن باعث می شود که ریه های شما فضای بیشتری برای تنفس داشته باشند.
• حالت خوابیدن خود را تنظیم کنید: قرار دادن بالش زیر قسمت فوقانی بدن هنگام خواب می تواند از فشار رحم بر روی ریه ها بکاهد و تنفس را آسان تر کند.

چه زمانی باید نگران تنگی نفس در بارداری شد؟

اگرچه تنگی نفس در دوران بارداری معمولا طبیعی است، اما گاهی می تواند نشانه یک مشکل جدی تر باشد. برخی از شرایط پزشکی که ممکن است باعث تنگی نفس شوند عبارت اند از:

• آمبولی ریه: این وضعیت به دلیل ایجاد لخته خون در ریه اتفاق می افتد و یک اورژانس پزشکی است. این یک وضعیت تهدید کننده زندگی است و حتی ممکن است تا ۸ تا ۱۲ هفته بعد از زایمان نیز رخ دهد.
• پره اکلامپسی: فشار خون بالا در بارداری می تواند باعث تجمع مایع در ریه ها شود و در نتیجه تنفس را دشوار کند.
• آسم: برخی زنان در دوران بارداری متوجه تشدید علائم آسم خود می شوند که می تواند منجر به تنگی نفس شود.
• کم خونی: در صورت کمبود گلبول های قرمز سالم، اکسیژن رسانی به بافت های بدن کاهش می یابد و این موضوع می تواند باعث تنگی نفس شود.
• مشکلات قلبی: اگرچه نادر است، اما برخی بیماری های قلبی مانند کاردیومیوپاتی یا نارسایی قلبی ممکن است منجر به تنگی نفس شوند.

دکتر کارول توصیه می کند:

هر نوع تنگی نفس در بارداری که خودبه خود برطرف نشود، مانع انجام فعالیت های روزمره شود یا همراه با علائمی مانند درد قفسه سینه، سرگیجه یا تپش قلب باشد، باید به پزشک گزارش شود.

حتی اگر تنگی نفس شدید نیست، بد نیست در ویزیت بعدی آن را با پزشک خود در میان بگذارید. احتمال دارد که موضوع خاصی نباشد، اما همیشه بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.

چه زمانی تنگی نفس در بارداری برطرف می شود؟

تنگی نفس معمولا در سه ماهه سوم بارداری کمی بهتر می شود. اما بیشتر زنان بعد از تولد نوزاد بهبود قابل توجهی را تجربه می کنند.

دکتر کارول در این باره می گوید:

در بیشتر افراد، این مشکل در سه ماهه سوم تثبیت شده و به سرعت پس از زایمان برطرف می شود.

اگر در دوران بارداری با تنگی نفس دست وپنجه نرم می کنید و این موضوع شما را اذیت می کند، حتما با پزشک خود مشورت کنید. این یک تجربه رایج است، اما بهتر است پزشک شما را بررسی کند تا مطمئن شوید هیچ مشکل زمینه ای وجود ندارد. همچنین، او می تواند راهنمایی های شخصی تری برای کمک به شما ارائه دهد.