در اوایل بارداری، می توانید انتظار داشته باشید که آزمایش های خون روتین سه ماهه اول بارداری مانند شمارش کامل خون (CBC)، تعیین گروه خونی و فاکتور Rh، آزمایش هپاتیت B و غربالگری عفونت های مقاربتی را انجام دهید. هدف این آزمایش ها، ارزیابی سلامت شما و نوزاد در حال رشدتان است.
در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا در رابطه با این آزمایش های روتین اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.
آزمایش تعیین گروه خونی، فاکتور Rh و غربالگری آنتی بادی ها
در اولین ویزیت بارداری، پزشک شما گروه خونی تان را تعیین می کند تا مشخص شود آیا از نوع O، A، B یا AB هستید و اینکه آیا Rh منفی دارید یا خیر.
اگر Rh منفی باشید (که حدود 15 درصد افراد هستند)، در طول بارداری حداقل یکبار تزریق آمپول Rh ایمنی گلوبولین (Rhogam) دریافت خواهید کرد و در صورتی که نوزادتان Rh مثبت باشد، پس از زایمان نیز این آمپول تجویز می شود.
این آمپول از تشکیل آنتی بادی هایی که می توانند در این بارداری یا بارداری های آینده خطرناک باشند، جلوگیری می کند. در اولین بارداری، بدن شما تنها مقدار کمی آنتی بادی تولید می کند که ممکن است مشکلی ایجاد نکند، اما در بارداری های بعدی، بدن آنتی بادی های بیشتری تولید می کند. این آنتی بادی ها می توانند گلبول های قرمز جنین را تخریب کرده و موجب کم خونی جنینی شوند.
خون شما همچنین برای تشخیص وجود آنتی بادی های Rh و برخی دیگر از آنتی بادی هایی که ممکن است بر بارداری تاثیر بگذارند، بررسی می شود. اگر در ابتدای بارداری این آنتی بادی ها را داشته باشید، پزشک با آزمایش های منظم سطح آن ها را تا زمان زایمان کنترل می کند.
آزمایش شمارش کامل خون (CBC)
آزمایش CBC که یکی از آزمایش های خون روتین سه ماهه اول بارداری است به پزشک نشان می دهد که آیا هموگلوبین خون شما پایین است (که نشانه ای از کم خونی است) و اگر چنین است، آیا این کم خونی احتمالا ناشی از کمبود آهن است.
اگر کمبود آهن داشته باشید، پزشک توصیه می کند که آهن بیشتری را از طریق مصرف مواد غذایی غنی از آهن (مانند گوشت کم چرب) و مصرف مکمل های آهن دریافت کنید.
CBC همچنین تعداد پلاکت ها و گلبول های سفید خون شما را شمارش می کند. (تعداد زیاد گلبول های سفید می تواند نشان دهنده عفونت باشد و تعداد پلاکت ها می تواند مشکلات احتمالی در انعقاد خون را نشان دهد).
ایمنی در برابر سرخجه (سرخک آلمانی)
این آزمایش که به نام تیتر سرخجه شناخته می شود، سطح آنتی بادی های ویروس سرخجه را در خون شما اندازه گیری می کند تا مشخص شود که آیا ایمنی دارید یا خیر. بیشتر زنان در برابر سرخجه ایمنی دارند، یا به دلیل واکسیناسیون (با واکسن MMR) یا به این دلیل که در کودکی به این بیماری مبتلا شده اند.
اگر زنی برای اولین بار در بارداری به سرخجه مبتلا شود، این ویروس می تواند باعث سقط جنین، زایمان زودرس یا مرگ جنین و همچنین نقص های مادرزادی شدید شود که به مرحله بارداری در زمان ابتلا بستگی دارد. بنابراین، اگر ایمنی ندارید (چه به این دلیل که واکسن دریافت نکرده اید یا اثر آن از بین رفته است)، بسیار مهم است که از افراد مبتلا دوری کنید و از سفر به کشورهایی که این بیماری هنوز در آن ها شایع است خودداری کنید.
اگرچه نمی توانید در دوران بارداری واکسن بزنید، اما اگر ایمنی نداشته باشید، توصیه می شود پس از زایمان واکسن MMR را برای حفاظت از بارداری های آینده دریافت کنید.
آزمایش هپاتیت B
مورد دیگری از آزمایش های خون روتین سه ماهه اول بارداری، همین آزمایش است. بسیاری از زنانی که به این بیماری کبدی مبتلا هستند علائمی ندارند و می توانند به طور ناخودآگاه آن را در هنگام زایمان یا پس از تولد به نوزاد خود منتقل کنند. این آزمایش مشخص می کند که آیا حامل ویروس هپاتیت B هستید یا خیر. اکثر زنان در سنین باروری در دوران کودکی و نوجوانی واکسن هپاتیت B را دریافت کرده و ایمنی دارند.
اگر حامل ویروس هپاتیت B باشید، پزشک با تزریق ایمونوگلوبولین هپاتیت B به نوزاد و اولین دوز واکسن هپاتیت B در 12 ساعت اول پس از تولد از نوزاد محافظت می کند. (نوزاد دوز دوم واکسن را در یک یا دو ماهگی و دوز سوم را در شش ماهگی دریافت می کند). در صورت حامل بودن شما، تمام اعضای خانواده باید آزمایش و واکسن بزنند. اکثر نوزادان اولین واکسن هپاتیت B خود را در اولین ماه زندگی دریافت می کنند.
غربالگری سیفلیس
این عفونت مقاربتی (STI) امروزه نسبتا نادر است، اما لازم است که همه زنان برای آن آزمایش شوند. در صورتی که به سیفلیس مبتلا باشید و درمان نشوید، هم شما و هم نوزادتان ممکن است با مشکلات جدی مواجه شوید. در صورتی که به ندرت نتیجه آزمایش مثبت باشد، برای درمان عفونت، آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
آزمایش HIV
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC)، کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG) و تعدادی دیگر از سازمان ها توصیه می کنند که تمام زنان باردار برای ویروس HIV که عامل بیماری ایدز است، آزمایش شوند. این مورد نیز یکی دیگر از آزمایش های خون روتین سه ماهه اول بارداری است.
ویروس HIV می تواند از طریق جفت به نوزاد منتقل شود و در طول بارداری و یا هنگام زایمان نوزاد را آلوده کند. اگر نتیجه آزمایش HIV شما مثبت باشد، می توان برای شما و نوزادتان درمان هایی تجویز کرد که به حفظ سلامت شما کمک کرده و به طور قابل توجهی احتمال ابتلای نوزاد به ویروس را کاهش می دهد.
بر اساس نتایج آزمایش و زمان مناسب، پزشکان می توانند خطر انتقال ویروس به نوزاد را به میزان زیادی کاهش دهند. (در صورتی که سطح ویروس HIV در بدن شما بالا باشد، ممکن است پزشکان زایمان به روش سزارین را توصیه کنند تا از ابتلای نوزاد به ویروس جلوگیری شود).
سایر آزمایش های خون
- اگر مطمئن نیستید که آیا قبلا آبله مرغان داشته اید یا واکسن آن را دریافت کرده اید، می توانید آزمایشی انجام دهید تا مشخص شود در برابر آن ایمن هستید یا خیر. ابتلا به این عفونت برای اولین بار در دوران بارداری ممکن است منجر به عوارض شود.
- آزمایش قند خون بارداری ممکن است در سه ماهه اول بارداری انجام شود، اگر شما در معرض خطر بالای دیابت قرار دارید (مانند اضافه وزن یا چاقی، سابقه دیابت بارداری در بارداری قبلی، یا سابقه خانوادگی قوی دیابت).
- غربالگری سه ماهه اول بارداری برای سندروم داون و برخی دیگر از ناهنجاری های کروموزومی برای همه زنان در دسترس است. این فرآیند معمولا شامل یک آزمایش خون و همچنین سونوگرافی برای اندازه گیری چین پشت گردن نوزاد می شود.
- آزمایش های خونی برای بررسی وضعیت ناقلی اختلالات ژنتیکی برای همه زنان در دسترس است. بسته به نژاد و قومیت شما، ممکن است برخی آزمایش ها به طور خاص توصیه شود. برخی از این آزمایش ها، مانند آزمایشی که مشخص می کند آیا شما ناقل فیبروز کیستیک هستید، حتی اگر در دسته پرخطر نباشید، به شما پیشنهاد می شود. شما گزینه های متعددی با پوشش های بیمه ای مختلف خواهید داشت، بنابراین حتما از پزشک خود درباره هزینه ها بپرسید.
- اگر سابقه پره اکلامپسی در بارداری قبلی دارید یا در حال حاضر دچار پرفشاری خون هستید، پزشک ممکن است عملکرد کلیه و کبد شما را (به عنوان بخشی از CBC) و همچنین میزان پروتئین در ادرارتان را بررسی کند. این کار به ایجاد یک پایه برای مقایسه کمک می کند تا در صورت بروز تغییرات غیرطبیعی در آینده به موقع اقدامات لازم انجام شود.
چه زمانی نتایج آزمایش های خون را دریافت خواهم کرد؟
بسته به اینکه کدام آزمایش های خون روتین سه ماهه اول بارداری را انجام داده اید، نتایج آزمایش ها ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد.
مگر در مواردی که مشکلی فوری برای پیگیری وجود داشته باشد یا شما درباره یک آزمایش خاص نگرانی خاصی داشته باشید، پزشک معمولا تا نوبت بعدی شما برای مرور نتایج آزمایش ها صبر می کند. (اگر غربالگری ژنتیکی انجام داده اید و برای دریافت نتایج مشتاق هستید، احتمالا پزشک به محض دریافت آن ها با شما تماس خواهد گرفت).
همچنین، بسیاری از بیماران اکنون به پرتال های آنلاین بیماران دسترسی دارند که نتایج آزمایش ها را در یک محیط امن و آنلاین به محض آماده شدن در دسترس قرار می دهد.
