ایمپلنت ضد بارداری

ایمپلنت ضد بارداری یک وسیله  کوچک و باریک است که درست زیر پوست بازو قرار می گیرد و به طور مداوم هورمون پروژستین را وارد خون می کند تا از بارداری جلوگیری شود. این روش یکی از مطمئن ترین شیوه های پیشگیری از بارداری محسوب می شود و اثر آن معمولا سه سال دوام دارد. بسیاری از مادران ایرانی که به دنبال یک روش طولانی مدت و بدون دردسر هستند، از این روش استقبال می کنند، چون نیاز به یادآوری روزانه ندارد. در ادامه این مقاله در مورد مزایا و معایب این روش توضیح خواهیم داد.

ایمپلنت ضد بارداری چگونه کار می کند؟

ایمپلنت ضد بارداری در واقع یک میله  انعطاف پذیر و باریک است که توسط پزشک یا ماما درست زیر پوست قسمت داخلی بازوی بالایی گذاشته می شود. این وسیله کوچک به طور مداوم مقدار کمی از هورمون پروژستین را وارد جریان خون می کند. پروژستین با سه مکانیسم مهم از بارداری جلوگیری می کند که به شرح زیر است:

• اول اینکه جلوی تخمک گذاری را می گیرد و اجازه نمی دهد تخمدان ها تخمک آزاد کنند.
• دوم اینکه مخاط دهانه رحم را غلیظ تر می کند تا حرکت اسپرم سخت تر شود.
• و سوم اینکه لایه داخلی رحم را نازک می کند تا در صورت تشکیل تخم  بارور، امکان لانه گزینی کاهش یابد.

ایمپلنت هایی مانند Nexplanon نمونه شناخته شده این وسیله هستند. قرار دادن و خارج کردن این ایمپلنت همیشه باید توسط یک فرد آموزش دیده انجام شود. از آنجا که این روش بیش از 99 درصد اثربخشی دارد، متخصصان زنان در ایران نیز آن را به عنوان یکی از قابل اعتمادترین روش ها توصیه می کنند.

اندازه ایمپلنت ضد بارداری چقدر است؟

این وسیله حدود 4 سانتی متر طول دارد و ضخامت آن تقریبا به اندازه یک چوب کبریت است. چون کاملا انعطاف پذیر است، هنگام قرارگیری در بازو احساس ناراحتی ایجاد نمی کند و معمولا زیر پوست دیده نمی شود. بسیاری از خانم ها می گویند پس از چند روز، حتی فراموش می کنند چنین وسیله ای در بازویشان قرار دارد.

مکانیزم اثر ایمپلنت ضد بارداری چیست؟

ایمپلنت به طور آهسته و مداوم هورمون پروژستین را آزاد می کند. این روند پایدار باعث می شود که بدن در طول روز نوسانات شدید هورمونی نداشته باشد و اثر پیشگیری مطمئن و قابل پیش بینی باقی بماند. در ایران نیز پزشکان معمولا این روش را برای مادرانی توصیه می کنند که نمی خواهند روش های روزانه مثل قرص یا روش های وابسته به عمل فردی مثل کاندوم را استفاده کنند.

این روش تا سه سال اثر فوق العاده ای دارد، اما برخی پژوهش ها حتی نشان داده اند که در بعضی افراد تا پنج سال نیز مؤثر باقی می ماند.

میزان اثرگذاری ایمپلنت ضد بارداری چقدر است؟

ایمپلنت ضد بارداری یکی از مؤثرترین روش های پیشگیری است. میزان موفقیت آن بیش از 99 درصد گزارش شده، یعنی از هر صد نفر تنها کمتر از یک نفر با وجود استفاده از این روش باردار می شود. در کنار آی یودی، این روش در بالاترین سطح اعتماد قرار دارد و برای مادرانی که به دنبال آرامش خاطر طولانی مدت هستند انتخاب بسیار خوبی به شمار می آید.

نحوه قرار دادن ایمپلنت ضد بارداری چگونه است؟

پزشک یا ماما این وسیله را در یک محیط درمانی و فقط در چند دقیقه قرار می دهد. مراحل کار معمولا به این صورت است:

• ابتدا روی تخت معاینه دراز می کشید و بازویتان را مانند شکل حرف «L» خم می کنید.
• ناحیه داخلی بازوی بالایی با یک بی حسی موضعی کاملا بی حس می شود، بنابراین دردی احساس نمی کنید.
• معمولا ایمپلنت را در بازوی غیر dominant قرار می دهند، اما انتخاب نهایی با شماست.
• پزشک با ابزار مخصوص، میله باریک را زیر پوست قرار می دهد.
• بخیه لازم نیست، اما یک بانداژ کوچک گذاشته می شود تا از کبودی جلوگیری شود.

این فرایند فقط چند دقیقه طول می کشد و بلافاصله پس از آن می توانید به کارهای روزمره خود برگردید.

خارج کردن ایمپلنت ضد بارداری

ایمپلنت ضد بارداری باید توسط پزشک یا ماما خارج شود. اگرچه تأیید رسمی آن سه سال است، اما طبق بعضی مطالعات می تواند تا پنج سال نیز مؤثر باقی بماند. شما هر زمان که بخواهید (چه برای تغییر روش، چه برای برنامه ریزی بارداری) می توانید درخواست خروج آن را بدهید.

مراحل خارج کردن شامل این موارد است:

• ابتدا بازوی شما بی حس می شود.
• سپس برش بسیار کوچکی ایجاد می شود و ایمپلنت با پنس های کوچک خارج می شود.
• بخیه لازم نیست و تنها یک پانسمان کوچک روی محل گذاشته می شود.
  این کار نیز تنها چند دقیقه زمان می برد.

نکته مهم: هیچ گاه سعی نکنید ایمپلنت را خودتان خارج کنید. این کار حتما باید توسط فرد متخصص انجام شود تا احتمال عفونت یا آسیب بافتی کاهش یابد. به محض خارج شدن ایمپلنت، اثر محافظتی آن از بین می رود، بنابراین اگر قصد بارداری ندارید باید فورا روش جایگزین استفاده کنید.

چه کسانی می توانند از ایمپلنت ضد بارداری استفاده کنند؟

ایمپلنت ضد بارداری روشی ایمن و بسیار مؤثر برای پیشگیری از بارداری است، اما مانند هر روش دیگری ممکن است برای همه مناسب نباشد. بهتر است قبل از تصمیم گیری، سابقه پزشکی تان را با پزشک یا مامای خود در میان بگذارید تا بتواند مناسب ترین انتخاب را برایتان مشخص کند.

این روش ممکن است برای شما مناسب نباشد اگر یکی از موارد زیر را داشته باشید:

• داروهای خاصی مصرف می کنید (مانند برخی داروهای ضدتشنج یا داروهای هورمونی).
• مبتلا به بیماری های کبدی یا سرطان پستان هستید.
• دچار خون ریزی های واژینال غیرقابل توجیه هستید.

در هر صورت، تشخیص نهایی بر عهده پزشک است و انتخاب روش پیشگیری باید براساس شرایط بدنی و نیازهای فردی شما انجام شود.

آیا با ایمپلنت ضد بارداری، پریود قطع می شود؟

بعضی از خانم ها پس از قرارگیری ایمپلنت ضد بارداری، پریودشان کاملا قطع می شود. قطع پریود در این شرایط آسیبی به سلامت بدن نمی زند. اما برخی افراد با پریود نامنظم یا قطع شده احساس ناراحتی می کنند.
اگر برایتان مهم است که چرخه قاعدگی تان منظم باشد، حتما قبل از انتخاب ایمپلنت با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید چه انتظاری باید داشته باشید.

آیا ایمپلنت ضد بارداری باعث افزایش وزن می شود؟

خیر. تحقیقات نشان داده که افزایش وزن اثر مستقیم ایمپلنت نیست.
با این حال، برخی افراد احساس نفخ یا بالا رفتن وزن را گزارش می کنند، که احتمالا به دلایل فردی و تغییرات عادات غذایی یا سبک زندگی مربوط است، نه خود ایمپلنت.

آیا ایمپلنت بهتر از قرص ضد بارداری است؟

از نظر میزان پیشگیری، بله، ایمپلنت ضد بارداری از قرص مؤثرتر است.
چرا؟ چون نیازی به یادآوری روزانه ندارد و همین باعث کاهش خطای انسانی می شود.

اما بهترین روش، روشی است که شما بتوانید آن را درست و منظم استفاده کنید.
بعضی خانم ها نظم روزانه قرص را دوست دارند و برخی دیگر «آسودگی و بی دردسر بودن» ایمپلنت را ترجیح می دهند. پزشک با توجه به شرایط بدنی، سابقه پزشکی و ترجیحات شما، مناسب ترین گزینه را پیشنهاد می کند.

آیا ممکن است ایمپلنت داخل بازو بشکند؟

بسیار نادر است. اما اگر تصادف یا آسیب جدی به بازو وارد شود، احتمال کمی وجود دارد که ایمپلنت خم شود یا جابه جا شود.
اگر احساس کردید شکل یا محل ایمپلنت تغییر کرده، فورا با پزشک تماس بگیرید.

آیا ممکن است ایمپلنت در بازو «گم» شود؟

این اتفاق هم بسیار نادر است. بعد از قرارگیری ایمپلنت، بدن معمولا با ضخیم کردن بافت اطراف ایمپلنت، محل آن را ثابت نگه می دارد. همین موضوع گاهی در زمان خارج کردن، کار را کمی دشوارتر می کند، اما به معنای «گم شدن» ایمپلنت نیست.

آی یودی بهتر است یا ایمپلنت؟

هیچ پاسخ قطعی برای این پرسش وجود ندارد؛ چون بهترین روش کاملا به شرایط و اولویت های شما بستگی دارد. با این حال، شباهت های مهمی میان این دو روش وجود دارد:

• هر دو جزو مؤثرترین روش های پیشگیری هستند.
• هر دو توسط پزشک گذاشته و برداشته می شوند.
• هر دو از روش های پیشگیری طولانی مدت قابل برگشت (LARC) محسوب می شوند.
• هر دو «بگذار و فراموش کن» هستند و به یادآوری روزانه نیاز ندارند.

در نهایت تصمیم گیری با شما و پزشک است.

چه زمانی پس از خارج کردن ایمپلنت باید تست بارداری بدهم؟

به محض اینکه ایمپلنت خارج شود، احتمال بارداری وجود دارد و حتی ممکن است ظرف چند روز تخمک گذاری انجام شود.
اگر در هفته قبل از خارج کردن ایمپلنت رابطه جنسی داشته اید، احتمال دارد هنوز اسپرم در بدن وجود داشته باشد و امکان لقاح فراهم شود.

از آنجا که معمولا 14 روز بعد از تخمک گذاری می توان بارداری را در تست مشخص کرد، بهتر است حدود دو هفته بعد از خارج کردن ایمپلنت تست بدهید.
اگر قصد بارداری ندارید، بلافاصله پس از خروج ایمپلنت باید روش جایگزین استفاده کنید.

در چه مواقعی باید با پزشک تماس بگیرم؟

اگر ایمپلنت ضد بارداری دارید و علائم زیر را تجربه کردید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید:

• درد، تورم یا قرمزی در پاها
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• سردردهای شدید و ناگهانی
• زرد شدن پوست یا چشم ها (یرقان)
• خون ریزی شدید قاعدگی
• علائم عفونت در محل قرارگیری ایمپلنت

این علائم الزما خطرناک نیستند، اما نیاز به بررسی تخصصی دارند.

سخنی از نی نی تینی

ایمپلنت ضد بارداری یکی از مؤثرترین و کم دردسرترین روش های پیشگیری از بارداری است. این وسیله کوچک با آزاد کردن هورمون پروژستین می تواند تا سه سال از بارداری جلوگیری کند. گرچه بسیاری از خانم ها از راحتی و اثرگذاری بسیار بالای این روش خوششان می آید، اما ایمپلنت برای همه مناسب نیست.
بهترین کار این است که با پزشک درباره فواید و محدودیت های این روش صحبت کنید تا انتخابی سازگار با بدن، سبک زندگی و ترجیحات شما انجام شود.