سونوگرافی واژینال در بارداری

سونوگرافی واژینال در بارداری چیست؟

سونوگرافی واژینال در بارداری یکی از روش های دقیق و رایج تصویربرداری برای بررسی وضعیت رحم، دهانه رحم، تخمدان ها و سایر اعضای لگن است. در این روش، یک پروب یا وسیله باریک و مخصوص داخل واژن قرار داده می شود تا تصاویر دقیق تری از اندام های داخلی دریافت شود. در منابع پزشکی، این روش با نام های سونوگرافی داخلی یا سونوگرافی ترانس واژینال نیز شناخته می شود.

این روش برخلاف سونوگرافی شکمی که پروب روی شکم قرار می گیرد، تصاویر شفاف تر و واضح تری از نواحی داخلی لگن ارائه می دهد. به همین دلیل در بسیاری از موارد، پزشک برای تشخیص بهتر و دقیق تر مشکلات دوران بارداری از سونوگرافی واژینال استفاده می کند.

چرا از سونوگرافی واژینال در بارداری استفاده می شود؟

سونوگرافی واژینال در بارداری می تواند به تنهایی یا همراه با سونوگرافی شکمی انجام شود. سونوگرافی شکمی معمولا تصاویر کلی می دهد، اما سونوگرافی واژینال می تواند بخش هایی را دقیق تر و نزدیک تر نشان دهد. به همین دلیل، در بسیاری از مراحل بارداری این روش کمک کننده و قابل اعتماد است.

اندام هایی که با سونوگرافی واژینال بهتر دیده می شوند

در این نوع سونوگرافی، تصاویر دقیق تری از اندام های زیر به دست می آید:

• دهانه رحم
• لوله های رحم
• رحم
• تخمدان ها

این سطح از دقت کمک می کند پزشک با اطمینان بیشتری مشکلات احتمالی را تشخیص دهد.

چه زمانی سونوگرافی واژینال در بارداری توصیه می شود؟

سونوگرافی واژینال ممکن است در اوایل بارداری یا اواسط بارداری درخواست شود. هر کدام هدف و کاربرد ویژه ای دارند.

سونوگرافی واژینال در اوایل بارداری

در هفته های ابتدایی بارداری، سونوگرافی شکمی ممکن است نتواند تصویر واضحی از جنین بدهد، زیرا هنوز کوچک است. در این مرحله، سونوگرافی واژینال می تواند:

• بارداری را تأیید کند و ضربان قلب جنین را خیلی زودتر نشان دهد.
• سن دقیق بارداری و زمان زایمان احتمالی را مشخص کند.
• تعداد جنین ها را تشخیص دهد، مانند بارداری دوقلو یا چندقلویی.

در کشورهایی مانند ایران، بسیاری از مادران تجربه دارند که پزشکان برای جلوگیری از استرس و اطمینان بیشتر، در همان هفته های اول این سونوگرافی را پیشنهاد می کنند.

سونوگرافی واژینال در میانه بارداری

در اواسط بارداری، سونوگرافی واژینال معمولا برای اندازه گیری طول دهانه رحم انجام می شود. کوتاه بودن دهانه رحم یکی از نشانه های افزایش احتمال زایمان زودرس است.

اگر نتیجه سونوگرافی نشان دهد که احتمال زایمان زودرس وجود دارد، پزشک می تواند:

• درمان های پیشگیرانه ارائه دهد
• داروهای تقویتی تجویز کند
• زمان مراجعات بعدی را کوتاه تر کند

سایر موارد ضروری برای انجام سونوگرافی واژینال در بارداری

گاهی سونوگرافی واژینال برای بررسی شرایط غیرعادی و اورژانسی توصیه می شود، مانند:

• تشخیص بارداری خارج رحمی: هنگامی که تخمک بارورشده در لوله فالوپ گیر می کند.
• بررسی دلیل خونریزی واژینال: تشخیص منبع خونریزی اهمیت زیادی دارد.
• تشخیص سقط جنین: یکی از دقیق ترین روش ها برای بررسی وضعیت جنین است.

در چنین شرایطی، این سونوگرافی سریع ترین و قابل اعتمادترین روش برای رسیدن به نتیجه است.

سونوگرافی واژینال در بارداری چگونه انجام می شود؟

سونوگرافی واژینال در فضای بیمارستان، مطب یا کلینیک انجام می شود. مهم ترین نکته در این روش، رعایت حریم شخصی، آرامش و راحتی مادر است. مادر حق دارد در هر مرحله از انجام آزمایش درخواست توقف بدهد.

قبل از انجام سونوگرافی واژینال چه باید کرد؟

پیش از شروع آزمایش:

• پزشک باید روش انجام سونوگرافی را کاملا برای شما توضیح دهد.
• شما باید بتوانید هر سؤالی دارید راحت بپرسید.
• پیش از شروع، رضایت شما لازم است و در برخی مراکز ممکن است فرم رضایت نامه امضا کنید.
• اگر با انجام معاینه توسط آقای سونوگرافیست راحت نیستید، حق دارید درخواست خانم سونوگرافیست بدهید.
• همچنین می توانید یک همراه خانم یا حتی یکی از اعضای خانواده کنار خود داشته باشید.
• معمولا از شما خواسته می شود مثانه خود را کاملا تخلیه کنید تا تصویر واضح تر شود.
• باید از کمر به پایین لباس ها را دربیاورید و یک گان یا پوشش مناسب دریافت کنید.

این نکات در مراکز درمانی استاندارد ایران کاملا رعایت می شود.

مراحل انجام سونوگرافی واژینال در بارداری

در این مرحله:

• پروب مخصوص سونوگرافی، که اندازه ای مشابه یک تامپون دارد، با کاور استریل و ژل روان کننده پوشانده می شود.
• شما می توانید انتخاب کنید که خودتان پروب را وارد کنید یا سونوگرافیست این کار را انجام دهد.
• پروب به آرامی حرکت داده می شود تا تصاویر واضح تری به دست آید.
• معمولا درد ندارد، اما ممکن است احساس فشار یا کمی ناراحتی داشته باشید.
• کل پروسه بین 15 تا 30 دقیقه طول می کشد.
• حق دارید هر زمان خواستید آزمایش را متوقف کنید.

مزایای سونوگرافی واژینال در بارداری

مزیت اصلی این روش، دریافت تصاویر بسیار دقیق و واضح از اندام های داخلی لگن است. در مقایسه با سونوگرافی شکمی، این روش:

• تشخیص دقیق تر ارائه می دهد
• بارداری را خیلی زودتر نشان می دهد
• در بررسی دهانه رحم در میانه بارداری عملکرد بهتری دارد

خطرات یا محدودیت های سونوگرافی واژینال در بارداری

به طور کلی، سونوگرافی واژینال در بارداری ایمن است و برای مادر و جنین خطری ندارد. اما در برخی وضعیت ها انجام نمی شود، مانند:

• زمانی که کیسه آب پاره شده باشد
• زمانی که پزشک شک به جفت سرراهی (پلاسنتا پرویا) داشته باشد
• زمانی که مادر نخواهد این آزمایش را انجام دهد

اگر به لاتکس حساسیت دارید، باید به سونوگرافیست اطلاع دهید تا از کاور بدون لاتکس استفاده کند.

نتیجه سونوگرافی واژینال چه زمانی آماده می شود؟

در اکثر مراکز، شما تصاویر را هم زمان روی مانیتور مشاهده می کنید. اگر پزشک همان جا حضور داشته باشد، ممکن است نتیجه را همان لحظه توضیح دهد.

در غیر این صورت، سونوگرافیست اجازه ندارد نتیجه را اعلام کند و گزارش برای پزشک ارسال می شود. معمولا یک تا دو روز بعد می توانید نتیجه نهایی را دریافت کنید.

آیا جایگزینی برای سونوگرافی واژینال در بارداری وجود دارد؟

برخی مادران ممکن است به دلیل تجربه های قبلی، باورهای فرهنگی، یا احساس ناراحتی با این روش موافق نباشند. این کاملا طبیعی است. اگر احساس می کنید این روش برای شما مناسب نیست:

• با پزشک خود صحبت کنید
• در مورد ضرورت سونوگرافی و روش های جایگزین بپرسید
• حق دارید این روش را نپذیرید

سونوگرافی شکمی می تواند جایگزین شود، اما دقت آن در برخی موارد کمتر است.

سخنی از نی نی تینی

انجام سونوگرافی واژینال در بارداری هیچ نگرانی ندارد اما اگر در مورد انجام سونوگرافی واژینال در بارداری سؤال یا نگرانی دارید، بهترین کار صحبت با پزشک زنان، ماما و سونوگرافیست است آن ها می توانند با توجه به شرایط شما، بهترین راهنمایی را ارائه دهند.