دوران بارداری پر از تغییرات جسمی و هورمونی است و طبیعی است که مادران باردار درباره اتفاقات جدیدی مثل عطسه یا گرفتگی بینی کنجکاو یا حتی نگران شوند. اگر اخیرا متوجه شده اید که بیشتر از قبل عطسه می کنید، بدانید که این موضوع در دوران بارداری شایع است و معمولا نشانه بیماری یا مشکل خاصی نیست.
به طور کلی عطسه در بارداری:
- برای شما یا جنین خطرناک نیست.
- نشانه ای از عارضه یا بیماری محسوب نمی شود.
- هیچ ارتباطی با سقط جنین ندارد.
در ادامه با علت ها، دلایل شایع و روش های کنترل عطسه در بارداری آشنا می شویم.
علت عطسه در بارداری چیست؟
بسیاری از خانم ها در دوران بارداری بیشتر از قبل عطسه می کنند که پزشکان این حالت را یکی از علائم رینیت بارداری (التهاب بینی در بارداری) یمی دانند. این وضعیت معمولا در هر مرحله ای از بارداری ممکن است ظاهر شود و تا حدود دو هفته پس از تولد نوزاد برطرف می شود.
علائم رینیت بارداری عبارت اند از:
- آبریزش بینی
- گرفتگی یا انسداد بینی
- عطسه های مکرر
علت دقیق عطسه در بارداری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما معمولا به تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون در بدن مادر نسبت داده می شود.
آلرژی و عطسه در بارداری
اگر پیش از بارداری به آلرژی فصلی یا آلرژی های محیطی مانند گرد و غبار، موی حیوانات یا قارچ حساسیت داشتید، احتمالا در دوران بارداری نیز این علائم را تجربه خواهید کرد.
مطالعات جدید نشان داده اند که وجود آلرژی در بارداری تأثیری بر روند رشد جنین، وزن هنگام تولد یا احتمال زایمان زودرس ندارد. با این حال، علائم آلرژی می توانند موجب عطسه مکرر یا گرفتگی بینی شوند و برای مادر آزاردهنده باشند.
عطسه در بارداری به دلیل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا
گاهی عطسه در بارداری به دلیل ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا است. سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری کمی ضعیف تر از حالت عادی عمل می کند، زیرا بدن باید از جنین نیز محافظت کند و نمی خواهد به اشتباه، او را به عنوان عامل بیگانه تشخیص دهد. این سازگاری طبیعی باعث می شود مادر باردار در برابر ویروس هایی مانند ویروس سرماخوردگی آسیب پذیرتر شود.
اگر دچار سرماخوردگی معمولی شده اید، نگران نباشید، چراکه معمولا خطری برای جنین ندارد. اما آنفلوآنزا می تواند جدی تر باشد. در صورت مشاهده علائمی مانند تب یا بدن درد شدید، بهتر است فورا با پزشک تماس بگیرید تا درمان مناسب و بی خطر برای دوران بارداری تجویز شود.
آیا عطسه در بارداری برای جنین خطر دارد؟
خیر، عطسه در بارداری هیچ آسیبی به جنین نمی زند. بدن مادر به گونه ای طراحی شده که جنین را درون رحم با لایه های متعدد محافظت می کند. حتی عطسه های شدید یا ناگهانی هم باعث سقط جنین یا آسیب به او نمی شوند.
البته، اگر عطسه ناشی از بیماری هایی مثل آسم یا آنفلوآنزا باشد، باید مراقب باشید. چون در این حالت ممکن است نفس کشیدن دشوار شود و اکسیژن کافی به بدن و جنین نرسد. در چنین شرایطی مراجعه به پزشک ضروری است تا داروهای ایمن در بارداری تجویز شوند.
برخی زنان هنگام عطسه در بارداری احساس درد تیرکشنده ای در ناحیه شکم دارند. این درد معمولا به علت کشیدگی رباط گرد رحم (Round Ligament Pain) ایجاد می شود که رباط ها با رشد رحم تحت فشار قرار می گیرند. عطسه یا سرفه می تواند فشار را لحظه ای بیشتر کند و درد ایجاد نماید، اما این درد خطرناک نیست.
چگونه عطسه در بارداری را کنترل کنیم؟
در دوران بارداری باید در مصرف هر نوع دارو بسیار محتاط باشید، زیرا مواد موجود در دارو می توانند از طریق خون به جنین برسند. برخی داروهای ضدحساسیت، مسکن یا آنتی هیستامین ممکن است برای مادر باردار بی خطر باشند، اما تنها باید با نظر پزشک مصرف شوند.
در کنار درمان دارویی، چند روش طبیعی و مؤثر نیز برای کاهش عطسه در بارداری وجود دارد:
روش های ساده و بی خطر برای کاهش عطسه در بارداری
- استفاده از نتـی پات (Neti Pot): شست وشوی بینی با آب نمک یا محلول سالین به پاکسازی سینوس ها کمک می کند.
- مرطوب نگه داشتن هوا: استفاده از دستگاه بخور در اتاق خواب از خشکی مجاری بینی جلوگیری می کند.
- تصفیه کننده هوا: در صورت حساسیت به گردوغبار یا کپک، استفاده از دستگاه تصفیه هوا مفید است.
- اسپری بینی سالین: اسپری های بدون دارو با محلول نمکی راه تنفسی را باز می کنند.
- پرهیز از عوامل حساسیت زا: لباس هایتان را بعد از بیرون رفتن عوض کنید و دوش بگیرید تا گرده یا پرز حیوانات از بدن پاک شود.
- واکسن آنفلوآنزا: تزریق واکسن آنفلوآنزا در بارداری ایمن و توصیه شده است و بهتر است پیش از شروع فصل سرما انجام شود.
- تغییر وضعیت بدن هنگام عطسه: در صورت احساس درد شکمی، شکم خود را با دست نگه دارید یا به پهلو دراز بکشید.
- مدیریت آسم: اگر مبتلا به آسم هستید، حتما برنامه درمانی خود را طبق نظر پزشک دنبال کنید.
- ورزش سبک بارداری: ورزش منظم و ایمن باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
- استفاده از پد بهداشتی: در صورت بی اختیاری ادرار هنگام عطسه، پدهای جاذب می توانند از خیس شدن لباس جلوگیری کنند.
- کمربند بارداری: بستن کمربند مخصوص بارداری در کاهش درد شکمی ناشی از عطسه مؤثر است.
- مصرف ویتامین C: خوردن میوه هایی مانند پرتقال، کیوی و فلفل دلمه ای سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد عطسه در بارداری بی خطر است. اما اگر مبتلا به آسم هستید یا علائم زیر را تجربه کردید، باید فورا با پزشک تماس بگیرید:
- تنگی نفس یا خس خس سینه
- تب بالاتر از 38 درجه سانتی گراد
- ناتوانی در خوردن یا نوشیدن
- سرفه همراه با خلط زرد یا سبز
- درد قفسه سینه یا ضعف شدید
- بی خوابی یا بی اشتهایی طولانی مدت
سخنی از نی نی تینی
عطسه در بارداری یکی از واکنش های طبیعی بدن است و جای نگرانی ندارد. اگر دچار سرماخوردگی، آلرژی یا آسم هستید، با پزشک خود درباره داروهای ایمن مشورت کنید. با رعایت چند نکته ساده، می توانید این دوران را با آرامش و سلامت سپری کنید.
شما در دوران بارداری چطور با عطسه یا گرفتگی بینی کنار آمدید؟
اگر تجربه یا روشی خانگی برای کاهش عطسه دارید، در بخش دیدگاه ها با ما و دیگر مادران باردار به اشتراک بگذارید تا این مقاله به منبعی کاربردی تر برای همه تبدیل شود.
