آی وی اف با اسپرم ضعیف

وقتی صحبت از موفقیت در درمان آی وی اف می شود، کیفیت و تعداد جنین ها نقش تعیین کننده ای دارند. برای تشکیل یک جنین سالم، هم تخمک و هم اسپرم باید از کیفیت مطلوبی برخوردار باشند. تحقیقات نشان داده اند که افزایش سن پدر (بیش از 40 سال) و یا سبک زندگی ناسالم می تواند سلامت اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد و در نتیجه تعداد جنین های سالمی که در فرآیند آی وی اف با اسپرم ضعیف به وجود می آیند، کاهش پیدا کند.

اسپرم با تعداد یا تحرک پایین

مطالعات نشان می دهند که تعداد کم اسپرم و تحرک پایین آن ها می تواند احتمال تشکیل جنین های سالم را کاهش دهد. با این حال، یکی از مزایای بزرگ آی وی اف این است که حتی در چنین شرایطی، شانس بارداری همچنان وجود دارد. در لقاح آزمایشگاهی (IVF)، اسپرم ها مسیر کوتاه تری برای رسیدن به تخمک طی می کنند و دیگر نیازی نیست از موانع طبیعی بدن زن عبور کنند. به همین دلیل، در آی وی اف با اسپرم ضعیف احتمال لقاح بیشتر از حالت طبیعی است.
با این حال، داشتن تعداد و تحرک طبیعی اسپرم ها همچنان بهترین شرایط برای موفقیت در درمان محسوب می شود.

شکل اسپرم (مورفولوژی) و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم

مورفولوژی اسپرم به شکل، اندازه و ساختار ظاهری آن اشاره دارد. آی وی اف با اسپرم ضعیف و اسپرم هایی که از نظر شکل و ساختار طبیعی نیستند، معمولا در شکستن لایه بیرونی تخمک و نفوذ به داخل آن با مشکل مواجه می شوند. در نتیجه، احتمال بارور شدن تخمک کاهش پیدا می کند.

اگر در طول درمان آی وی اف با اسپرم ضعیف، آزمایش اسپرم شما نشان دهد که اسپرم ها از نظر شکل یا ساختار دچار مشکل هستند، آزمایشگاه می تواند آنالیز دقیق مایع منی انجام دهد و سالم ترین اسپرم ها را برای لقاح انتخاب کند. با این حال، وقتی اسپرم ها کیفیت پایینی دارند، معمولا جنین های کمتری تشکیل می شوند و در نتیجه شانس بارداری نیز پایین تر می آید.

از سوی دیگر، پژوهش ها نشان داده اند که بین مورفولوژی غیرطبیعی اسپرم و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم رابطه وجود دارد. DNA اسپرم در واقع حامل اطلاعات ژنتیکی است که برای تشکیل یک جنین سالم ضروری است. اگر DNA آسیب دیده باشد، جنین ممکن است به درستی رشد نکند یا در مرحله ی لانه گزینی در رحم متوقف شود. در برخی موارد نیز این آسیب ژنتیکی می تواند باعث سقط جنین یا حتی بروز ناهنجاری های ژنتیکی در جنین شود؛ حتی زمانی که باروری از طریق آی وی اف انجام شده است.

چگونه می توان سلامت اسپرم را بهبود داد؟

هرچند افزایش سن می تواند بر تعداد، تحرک، شکل و DNA اسپرم تأثیر منفی بگذارد، اما خبر خوب این است که اسپرم ها به طور مداوم در بدن مرد تولید می شوند. تحقیقات نشان داده اند که تغییر در سبک زندگی می تواند کیفیت اسپرم را به شکل چشمگیری بهبود بخشد. برخی از راهکارهای مؤثر برای افزایش سلامت اسپرم عبارت اند از:

• پیروی از رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی
• انجام ورزش منظم و متعادل
• ترک سیگار و اجتناب از مصرف مواد مخدر
• کاهش مصرف الکل و نوشیدنی های محرک
• مدیریت استرس و خواب کافی

اگر قصد دارید وارد فرآیند آی وی اف شوید، توصیه می شود این تغییرات را چند ماه قبل از شروع درمان در سبک زندگی خود اعمال کنید تا کیفیت اسپرم و در نتیجه شانس موفقیت در آی وی اف افزایش یابد.

همچنین می توانید با مراجعه به مراکز تخصصی درمان ناباروری یا مشاوره با متخصص اورولوژی، از وضعیت سلامت اسپرم خود آگاه شوید و راهکارهای اختصاصی تری برای بهبود آن دریافت کنید. در ایران نیز کلینیک های معتبر ناباروری مانند مرکز ابن سینا و رویش خدمات جامع ارزیابی و درمان مشکلات اسپرم را ارائه می دهند.

راهکارهای طلایی برای تقویت اسپرم و افزایش شانس موفقیت در آی وی اف

• مصرف مکمل هایی مانند ویتامین C، E، زینک و کوآنزیم Q10 می تواند به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند (با مشورت پزشک).
• از حمام های داغ و لباس های تنگ پرهیز کنید، چون دمای زیاد به اسپرم آسیب می زند.
• بررسی پزشکی دوره ای سلامت بیضه ها و هورمون ها می تواند مانع از پیشرفت مشکلات ناباروری شود.
• در صورت وجود اسپرم بسیار ضعیف یا نبود اسپرم در مایع منی، روش های پیشرفته تری مثل تزریق اسپرم به تخمک (ICSI) می توانند گزینه های مؤثری باشند.

سخنی از نی نی تینی

درمان آی وی اف با اسپرم ضعیف هم می تواند موفقیت آمیز باشد، به ویژه با پیشرفت روش هایی مثل تزریق مستقیم اسپرم به تخمک (ICSI). هرچند کیفیت پایین اسپرم بر تشکیل جنین تأثیر دارد، اما با اصلاح سبک زندگی، تغذیه سالم و مشاوره ی تخصصی می توان شانس بارداری را افزایش داد.
در نهایت، امید و پیگیری مداوم مهم ترین عوامل موفقیت در مسیر درمان ناباروری هستند.