
در سال های اخیر، درمان ناباروری با روش آی وی اف (IVF) یا لقاح آزمایشگاهی، به یکی از رایج ترین شیوه های بارداری برای زوج هایی تبدیل شده که با مشکلات باروری روبه رو هستند. اما یکی از پرسش هایی که ذهن بسیاری از خانواده ها را درگیر می کند، این است که فرق بچه های آی وی اف با طبیعی چیست؟ آیا این نوزادان از نظر ژنتیکی، جسمی یا حتی هوشی تفاوتی با نوزادان حاصل از بارداری طبیعی دارند؟
در این مقاله به صورت جامع به بررسی تفاوت بارداری طبیعی و لقاح مصنوعی، ویژگی های دوران بارداری، محتوای ژنتیکی، میزان سقط، بهره هوشی و حتی عوارض احتمالی آی وی اف برای جنین می پردازیم تا تصویری واقعی از فرق بچه های آی وی اف با طبیعی به دست آورید.
بارداری طبیعی چه تفاوتی با لقاح مصنوعی دارد؟
در بارداری طبیعی، تخمک زن و اسپرم مرد درون بدن زن (در لوله های فالوپ) با هم ترکیب می شوند و جنین شکل می گیرد. اما در روش آی وی اف، این لقاح در محیط آزمایشگاه انجام می شود. پزشکان تخمک و اسپرم را خارج کرده و در محیط کنترل شده ای با هم ترکیب می کنند تا سلول تخم تشکیل شود. سپس جنین به رحم مادر منتقل می شود.
از نظر علمی، لقاح مصنوعی تنها مسیر شکل گیری جنین را تغییر می دهد، اما محتوای ژنتیکی نوزاد دقیقا از پدر و مادر خودش است. با این حال، بسیاری از افراد تصور می کنند فرق بچه های آی وی اف با طبیعی در نحوه شکل گیری یا ویژگی های ژنتیکی آن هاست، در حالی که حقیقت متفاوت است.
تفاوت دوران بارداری طبیعی با آی وی اف
یکی از نکات مهم در بررسی فرق بچه های آی وی اف با طبیعی، تفاوت دوران بارداری است.
در بارداری طبیعی، بدن زن به طور خودکار برای بارداری آماده می شود، اما در آی وی اف معمولا از داروهای هورمونی برای تحریک تخمدان ها و آماده سازی رحم استفاده می شود. به همین دلیل ممکن است در ابتدای بارداری، خطر سقط یا زایمان زودرس کمی بیشتر باشد.
از طرفی، در بارداری های آی وی اف احتمال چندقلویی (دوقلو یا سه قلو) بالاتر است، چون پزشکان برای اطمینان از موفقیت، بیش از یک جنین را به رحم منتقل می کنند. این موضوع می تواند بر میزان خستگی مادر، رشد جنین ها و حتی نوع زایمان (سزارین یا طبیعی) تأثیر بگذارد. با وجود این تفاوت ها، تحقیقات نشان داده اند که نوزادان حاصل از آی وی اف در صورت مراقبت مناسب، رشد طبیعی و سلامت مشابهی با نوزادان دیگر دارند.
آیا بچه های آی وی اف از نظر ژنتیکی با بچه های طبیعی فرق دارند؟
یکی از شایع ترین سؤالات والدین این است که فرق بچه های آی وی اف با طبیعی چیست؟
پاسخ علمی این است که خیر، هیچ تفاوتی در محتوای ژنتیکی وجود ندارد. ژن های کودک در هر دو روش از اسپرم پدر و تخمک مادر تشکیل می شوند. تنها تفاوت در محیطی است که لقاح انجام می شود؛ در بدن یا در آزمایشگاه.
با این حال، فناوری های آی وی اف امکانی فراهم کرده اند که والدین بتوانند قبل از انتقال جنین، آزمایش های ژنتیکی (PGT) انجام دهند تا از سلامت کروموزومی اطمینان حاصل کنند. این روش باعث کاهش بیماری های ژنتیکی می شود. بنابراین اگر بخواهیم دقیق تر نگاه کنیم، در برخی موارد، حتی بچه های آی وی اف از نظر ژنتیکی سالم تر از بچه های طبیعی هستند، چون قبل از تولد از نظر ناهنجاری ها بررسی می شوند.
تفاوت رشد ذهنی و هوشی در نوزادان لقاح مصنوعی و طبیعی
در بحث فرق بچه های آی وی اف با طبیعی، گاهی به موضوع هوش اشاره می شود. برخی باورهای قدیمی می گویند نوزادان آی وی اف ممکن است از نظر هوشی ضعیف تر باشند، اما تحقیقات علمی خلاف این را ثابت کرده است.
مطالعات طولی روی هزاران کودک در کشورهای مختلف نشان داده اند که بهره هوشی، عملکرد تحصیلی و رشد شناختی کودکان آی وی اف مشابه یا حتی اندکی بالاتر از کودکان بارداری طبیعی است. علت این موضوع تا حدی به توجه ویژه والدین در دوران بارداری و بعد از تولد بازمی گردد. معمولا والدینی که از آی وی اف استفاده می کنند، از نظر تغذیه، سلامت روانی و مراقبت های پزشکی دقت بیشتری دارند و این به رشد ذهنی کودک کمک می کند.
بررسی میزان سقط در مادران باردار به روش آی وی اف و طبیعی
یکی دیگر از جنبه های مهم در بررسی فرق بچه های آی وی اف با طبیعی، میزان سقط است.
به طور کلی، خطر سقط جنین در بارداری های آی وی اف اندکی بیشتر از بارداری های طبیعی گزارش شده است. این افزایش معمولا به علت سن بالاتر مادران یا وجود مشکلات زمینه ای ناباروری است، نه خود روش آی وی اف.
با پیشرفت فناوری های آزمایشگاهی و غربالگری های پیش از انتقال جنین، میزان سقط در سال های اخیر کاهش چشمگیری یافته و در بسیاری از مراکز معتبر، تفاوت قابل توجهی با بارداری طبیعی مشاهده نمی شود. در واقع، کیفیت جنین، سلامت رحم و سبک زندگی مادر نقش مهم تری از روش بارداری دارند.
عوارض احتمالی لقاح مصنوعی بر رشد و سلامت جنین
وقتی از فرق بچه های آی وی اف با طبیعی صحبت می کنیم، نمی توان از عوارض احتمالی آی وی اف برای جنین چشم پوشی کرد.
در گذشته نگرانی هایی درباره احتمال تولد نوزادان کم وزن، زایمان زودرس یا ناهنجاری های مادرزادی وجود داشت. اما تحقیقات جدید نشان داده اند که با رعایت استانداردهای جهانی در مراکز معتبر، احتمال این عوارض بسیار کم است و تفاوت قابل توجهی با بارداری طبیعی ندارد.
در عوض، مراقبت های دقیق تر در دوران بارداری آی وی اف، بررسی های ژنتیکی پیش از انتقال جنین و کنترل بیشتر پزشکان، معمولا منجر به تولد نوزادان سالم می شود.
بنابراین می توان گفت که عوارض آی وی اف برای جنین بسیار کمتر از گذشته است و در صورت انتخاب کلینیک معتبر، جای نگرانی چندانی وجود ندارد.
تفاوت های اجتماعی و روانی کودکان آی وی اف و طبیعی
از دید روانی و اجتماعی نیز برخی تفاوت ها وجود دارد. خانواده هایی که سال ها برای بچه دار شدن تلاش کرده اند و از روش آی وی اف استفاده کرده اند، معمولا وابستگی عاطفی بیشتری به فرزند خود دارند و در تربیت و مراقبت از او حساس تر عمل می کنند.
کودکان آی وی اف نیز مانند سایر کودکان، در محیط خانواده رشد می کنند و هیچ تفاوتی در رفتار، احساسات یا رشد اجتماعی آن ها مشاهده نمی شود. به بیان دیگر، فرق بچه های آی وی اف با طبیعی بیشتر در مسیر تولد است، نه در شخصیت یا توانایی هایشان.
سخنی از نی نی تینی
آیا واقعا تفاوتی وجود دارد؟
در جمع بندی می توان گفت که فرق بچه های آی وی اف با طبیعی از نظر ژنتیکی، فیزیکی یا ذهنی قابل توجه نیست. تمام تفاوت ها به نحوه لقاح، روش بارداری و مراقبت های پزشکی مربوط می شود.
کودکان آی وی اف از نظر DNA، ویژگی های ظاهری، بهره هوشی و سلامت جسمی کاملا مشابه نوزادان حاصل از بارداری طبیعی هستند. تنها نکته مهم این است که برای انجام آی وی اف باید به مرکز باروری معتبر با پزشکان باتجربه مراجعه کنید تا احتمال موفقیت بالا و خطرات احتمالی پایین بیاید.
در نهایت، چه نوزاد شما به صورت طبیعی متولد شود و چه با آی وی اف، عشق، توجه و تربیت شماست که شخصیت و آینده او را می سازد.
بنابراین به جای تمرکز بر فرق بچه های آی وی اف با طبیعی، بهتر است به سلامت، آرامش و کیفیت زندگی کودک خود توجه کنید؛ زیرا در دنیای امروز، تفاوت واقعی در نحوه تولد نیست، بلکه در نحوه پرورش است.
نظر شما چیست؟
آیا شما یا اطرافیانتان تجربه بارداری از طریق آی وی اف را داشته اید؟
تجربه و دیدگاهتان را در بخش نظرات بنویسید تا به مادران دیگر هم در تصمیم گیری کمک کنید