بورسیت تروکانتریک نوعی التهاب در ناحیه لگن است که زمانی رخ می دهد که یکی از کیسه های کوچک حاوی مایع (بورسا) در نزدیکی مفصل ران دچار تحریک یا التهاب شود. این کیسه ها مانند بالشتک هایی هستند که بین استخوان ها و بافت های اطراف مفصل قرار دارند تا از اصطکاک و آسیب جلوگیری کنند. وقتی این بورسا در ناحیه خارجی لگن ملتهب شود، فرد دچار درد لگن و ناراحتی در حرکت می شود.
پزشک یا فیزیوتراپیست می تواند تمرین ها و حرکات کششی مخصوصی را به شما آموزش دهد تا روند بهبودی بورسیت لگن سریع تر انجام شود. در این مقاله در مورد این بیماری توضیح خواهیم داد.
بورسیت تروکانتریک دقیقا چیست؟
بورسیت تروکانتریک به التهاب و تورم دردناک نزدیک مفصل ران گفته می شود و یکی از شایع ترین انواع بورسیت در میان زنان است.
در بدن ما صدها بورسا وجود دارد — کیسه های کوچک پر از مایع که مانند حباب های محافظ در اطراف مفاصل عمل می کنند و مانع تماس مستقیم استخوان با بافت های نرم می شوند.
در ناحیه لگن، استخوان ران (فمور) به استخوان لگن متصل می شود. قسمت برجسته و خارجی بالای استخوان ران، تروکانتر بزرگ نام دارد. وقتی بورسا ی روی این ناحیه دچار التهاب یا آسیب شود، به آن بورسیت تروکانتریک گفته می شود.
اگر درد لگن دارید، مخصوصا زمانی که درد بعد از چند هفته بهتر نمی شود یا بیشتر می شود، حتما به پزشک مراجعه کنید. در زنان، این نوع درد می تواند به دلیل فعالیت زیاد، تغییرات هورمونی یا حتی نشستن طولانی مدت روی سطوح سخت ایجاد شود.
علائم و دلایل بیماری بورسیت در زنان
علائم بورسیت تروکانتریک چیست؟
درد لگن اصلی ترین نشانه این بیماری است. ممکن است احساس درد را در نواحی زیر تجربه کنید:
- در بخش بیرونی لگن.
- در قسمت کناری ران بالا.
- در ناحیه باسن یا پشت لگن.
- زمانی که روی سمت درگیر دراز می کشید.
- وقتی پس از نشستن بلند می شوید.
- هنگام انجام فعالیت هایی مثل بالا رفتن از پله یا پیاده روی طولانی.
در زنان، این درد معمولا شب ها هنگام خوابیدن روی پهلو تشدید می شود، چون فشار بیشتری به ناحیه تروکانتر وارد می شود.
علت بروز بورسیت تروکانتریک چیست؟
هر عاملی که باعث تحریک یا آسیب به بورسا در نزدیکی تروکانتر شود، می تواند به ایجاد بورسیت منجر گردد. از جمله علل شایع آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حرکات تکراری: بلند کردن اجسام سنگین، بالا و پایین رفتن مکرر از پله ها، یا ایستادن طولانی مدت می تواند فشار زیادی بر لگن وارد کند. ورزش هایی مانند دویدن یا دوچرخه سواری نیز از عوامل مستعدکننده هستند.
- آسیب های لگنی: زمین خوردن، ضربه مستقیم یا خوابیدن طولانی مدت روی یک پهلو می تواند باعث التهاب و درد شود.
- مشکلات وضعیت بدنی: اختلالاتی مانند اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)، اختلاف طول پاها، یا وجود زائده استخوانی در مفصل ران می تواند فشار غیرطبیعی بر بورسا وارد کند. همچنین تجمع کلسیم در تاندون های اطراف لگن از دیگر عوامل مؤثر است.
در زنان میانسال، این مشکلات معمولا در اثر فعالیت های روزمره یا تغییرات عضلانی و استخوانی پس از یائسگی بیشتر دیده می شود.
چه کسانی بیشتر در معرض بورسیت تروکانتریک هستند؟
اگرچه بورسیت می تواند برای هر فردی اتفاق بیفتد، اما برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا هستند، از جمله:
- ورزشکاران (به ویژه دونده ها و دوچرخه سواران).
- افرادی که کار فیزیکی یا ایستاده انجام می دهند.
- کسانی که جراحی مفصل ران انجام داده اند.
همچنین برخی بیماری های زمینه ای می توانند احتمال بروز بیماری بورسیت در زنان را افزایش دهند، از جمله:
- آرتریت (به ویژه انواع التهابی مثل نقرس یا آرتریت پسوریازیس).
- بیماری پسوریازیس.
- دیابت.
- اختلالات تیروئید.
تشخیص بورسیت لگن چگونه انجام می شود؟
پزشک معمولا با یک معاینه فیزیکی می تواند بورسیت را تشخیص دهد. او درباره علائم، مدت درد، سابقه فعالیت های شما و اینکه آیا کار یا سرگرمی خاصی باعث حرکات تکراری می شود سؤال خواهد کرد.
در ادامه ممکن است از آزمایش های تصویربرداری برای اطمینان از تشخیص استفاده شود، از جمله:
- اشعه ایکس (X-ray): برای رد سایر مشکلات مانند آرتروز یا شکستگی.
- سونوگرافی یا MRI: برای مشاهده التهاب یا تورم در بورسا.
درمان و مدیریت بورسیت تروکانتریک
بهترین روش درمان بورسیت تروکانتریک چیست؟
در اغلب موارد، استراحت کافی می تواند درمان اصلی باشد. باید از فعالیت ها و وضعیت هایی که باعث تحریک بورسا شده اند، پرهیز کنید.
اجازه دهید لگن برای مدتی در حالت استراحت باشد تا التهاب کاهش یابد. پزشک بر اساس شدت التهاب، مدت استراحت را مشخص می کند.
سایر روش های درمانی شامل موارد زیر است:
- مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن (البته نباید بیش از 10 روز بدون تجویز پزشک مصرف شوند).
- استفاده از عصا یا واکر برای کاهش فشار روی لگن هنگام حرکت.
- فیزیوتراپی: تمرین ها و کشش های ویژه ای برای تقویت عضلات اطراف لگن و کاهش التهاب انجام می شود.
- تزریق کورتون برای کاهش التهاب و تسکین سریع درد.
- در موارد بسیار نادر و مزمن، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بورسا باشد (اگر بیش از 6 ماه درمان محافظه کارانه نتیجه ندهد).
در زنان، ترکیب استراحت، فیزیوتراپی و اصلاح نحوه نشستن و خوابیدن معمولا بهترین نتیجه را دارد و از بازگشت مجدد درد جلوگیری می کند.
پیش آگهی و بهبود در بورسیت تروکانتریک
آیا بورسیت تروکانتریک قابل درمان است؟
خبر خوب این است که بورسیت تروکانتریک معمولا با چند هفته تا چند ماه استراحت و درمان مناسب، کاملا بهبود می یابد. با این حال، اگر علت بروز آن حرکات تکراری یا فشار مداوم روی لگن باشد، ممکن است احتمال بازگشت بیماری وجود داشته باشد. برای پیشگیری از عود مجدد، بهتر است از پزشک خود بپرسید چگونه می توانید فشار روی مفصل ران را کاهش دهید.
نادیده گرفتن درد لگن اشتباه بزرگی است. اگر قبل از مراجعه به پزشک، به فعالیت هایی ادامه دهید که موجب فشار بیشتر بر مفصل می شوند، ممکن است التهاب کوچک به آسیب جدی تری تبدیل شود. در زنان، به ویژه کسانی که فعالیت بدنی زیاد دارند یا از کفش های نامناسب استفاده می کنند، توجه زودهنگام به درد لگن می تواند از آسیب های بزرگ تر جلوگیری کند.
آیا در زمان ابتلا به بورسیت باید از کار یا تحصیل مرخصی بگیرم؟
در بعضی موارد بله. اگر نوع فعالیت شغلی یا تحصیلی شما شامل حرکات تکراری است (مثل بالا و پایین رفتن از پله یا ایستادن طولانی مدت)، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد مدتی استراحت کنید.
حتما عادت های روزمره خود را برای پزشک توضیح دهید تا او مشخص کند چه کارهایی باید موقتا کنار گذاشته شوند یا چگونه می توانید آن ها را تغییر دهید تا فشار کمتری بر لگن وارد شود.
برای مثال، اگر کارتان پشت میز است، پزشک ممکن است توصیه کند از بالش های طبی مخصوص برای نشستن استفاده کنید یا هر نیم ساعت از جای خود بلند شوید و کمی حرکت کنید.
پیشگیری از بورسیت تروکانتریک
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. بهترین راه برای جلوگیری از بیماری بورسیت تروکانتریک در زنان، پرهیز از استفاده بیش از حد از عضلات لگن است. چند نکته کاربردی برای پیشگیری:
- وضعیت بدن را اصلاح کنید. یاد بگیرید چگونه درست بایستید یا بنشینید و در ورزش یا کار از حرکات صحیح استفاده کنید.
- به آرامی وارد فعالیت های جدید شوید. ناگهانی شروع کردن تمرین های سخت می تواند به مفصل ران آسیب بزند.
- از خوابیدن طولانی مدت روی یک پهلو پرهیز کنید. اگر مجبورید، از بالشت های بین زانو برای کاهش فشار استفاده کنید.
- در کارهای تکراری، وقفه بگذارید. اگر شغلتان ایجاب می کند زمان زیادی بایستید یا حرکتی خاص را تکرار کنید، حتما هر چند دقیقه استراحت کوتاهی داشته باشید.
این توصیه ها به ویژه برای زنان خانه دار یا کارمندانی که مدت زیادی پشت میز می نشینند، بسیار مؤثر است.
زندگی با بورسیت تروکانتریک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر درد لگن باعث شود در انجام کارهای روزمره دچار مشکل شوید یا پس از یکی دو هفته استراحت و درمان خانگی بهبود نیافتید، باید به پزشک مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که درمان زودهنگام از مزمن شدن بورسیت جلوگیری می کند و احتمال بازگشت مجدد را به حداقل می رساند.
چه سؤالاتی باید از پزشک بپرسم؟
در زمان مراجعه به پزشک، پرسیدن سؤالات زیر می تواند به درک بهتر وضعیت و انتخاب درمان مناسب کمک کند:
- آیا علت درد من بورسیت است یا مشکل دیگری در مفصل ران وجود دارد؟
- آیا نیاز به آزمایش یا تصویربرداری دارم؟
- چه نوع درمان هایی برای من مناسب تر است؟
- آیا باید فیزیوتراپی انجام دهم؟
- چه زمانی می توانم به فعالیت های ورزشی یا کاری خود بازگردم؟
تفاوت بورسیت لگن و بورسیت تروکانتریک چیست؟
از نظر فنی، هر دو اصطلاح به نوعی بورسیت لگن اشاره دارند. بورسیت تروکانتریک در واقع نوع خاصی از بورسیت لگن است که در ناحیه خارجی مفصل ران رخ می دهد؛ جایی که کیسه ی بورسا در بالای استخوان ران (تروکانتر بزرگ) قرار دارد.
این نوع التهاب معمولا باعث درد در قسمت بیرونی لگن می شود.
در مقابل، بورسیت دیگری به نام ایلیوپسواس بورسیت وجود دارد که در قسمت جلویی لگن (نزدیک کشاله ران) اتفاق می افتد و بیشتر با درد در ناحیه داخلی ران همراه است.
سخنی از نی نی تینی
بورسیت تروکانتریک نوعی التهاب در نزدیکی مفصل ران است که حرکت بدون درد را دشوار می کند. خوشبختانه این بیماری در اغلب موارد با چند هفته استراحت و مراقبت خانگی بهبود می یابد.
به محض اینکه متوجه درد در ناحیه لگن شدید و این درد پس از چند روز بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق مشخص شود.
پزشک با ترکیب روش هایی مانند دارو، فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی، به کاهش درد و بهبود سریع تر کمک می کند. همچنین می تواند توصیه هایی برای پیشگیری از عود دوباره بیماری ارائه دهد تا در آینده دچار مشکل نشوید.
آیا شما یا یکی از نزدیکانتان تجربه ای از بیماری بورسیت در زنان دارید؟ چه روش هایی برای کاهش درد یا درمان به شما کمک کرده است؟ تجربه تان را در بخش دیدگاه ها بنویسید تا دیگران هم از آن استفاده کنند.
