عرق شبانه در کودکان پدیده ای شایع است و می تواند به دلایل ساده ای مانند دمای بالای اتاق، لباس های سنگین یا رشد طبیعی بدن رخ دهد. گاهی این تعریق به سرماخوردگی، آلرژی، آسم یا تغییرات هورمونی مرتبط است. در بیشتر موارد، نیاز به درمان خاصی نیست، اما آگاهی از علت ها و روش های کاهش تعریق می تواند خواب کودک را راحت تر کند.
عرق شبانه در کودکان
شاید فکر می کردید عرق کردن شبانه تنها از دوران نوجوانی شروع می شود، اما جالب است بدانید که عرق شبانه در کودکان و نوزادان کاملا شایع است.
مطالعه ای در سال 2012 که روی 6381 کودک 7 تا 11 ساله انجام شد، نشان داد تقریبا 12 درصد از آن ها هر هفته دچار عرق شبانه می شوند. این نشان می دهد که حتی کودکان کوچک هم ممکن است شب ها به شدت عرق کنند، و این مسئله به سن خاصی محدود نیست.
عرق شبانه می تواند در هر سنی رخ دهد. ممکن است به صورت منظم اتفاق بیفتد یا تنها گاهی رخ دهد. گاهی این عرق کردن با مشکلات سلامتی دیگر همراه است، اما در بسیاری از موارد هم بدون هیچ دلیل خاصی اتفاق می افتد.
علائم عرق شبانه در کودکان
عرق کردن در شب می تواند نشانه های متفاوتی داشته باشد. ممکن است فرزندتان در طول روز کاملا خشک و سالم باشد، اما هنگام خواب چنین علائمی مشاهده کنید:
- عرق موضعی: یعنی تعریق فقط در یک ناحیه از بدن. مثلا پوست سر یا کل سر، صورت و گردن. ممکن است بالش کودک کاملا خیس باشد اما تخت او خشک بماند. در کودکان بزرگ تر، ممکن است فقط زیر بغل ها عرق کنند.
- عرق عمومی: تعریق در کل بدن رخ می دهد. در این حالت، ملحفه ها و بالش کودک خیس شده و لباس های او کاملا خیس است، اما او ادرار نکرده است.
همراه با تعریق، ممکن است علائم دیگری هم دیده شود:
- قرمزی یا گرمای بدن و صورت
- دستان گرم یا بدن گرم
- لرزش یا پوست مرطوب (به دلیل خیس شدن از عرق)
- بی حوصلگی یا گریه در نیمه شب به خاطر تعریق زیاد
- خواب آلودگی در طول روز به دلیل خواب مختل شده
علت عرق شبانه در کودکان
علت عرق شبانه در کودکان معمولا به دو نوع تقسیم می شود:
- عرق اولیه: تعریق بدون دلیل خاص یا به دلیل گرمای محیط.
- عرق ثانویه: تعریق عمومی بدن که معمولا به دلیل یک مشکل سلامتی است.
دمای زیاد اتاق
تعریق شبانه در کودکان شایع است، به ویژه در نوزادان و کودکان نوپا. پوشاندن کودک با پتوهای زیاد یا خواباندن او در اتاق گرم می تواند باعث شدت گرفتن تعریق شود. کودکان کوچک هنوز یاد نگرفته اند که چگونه از لباس ها یا پتوهای سنگین خود خلاص شوند.
یادتان باشد که نوزادان زیر 1 سال نباید هیچ بالش، پتو یا جسم اضافی در تخت خود داشته باشند. این مسئله هم برای امنیت و هم برای کاهش تعریق مهم است.
بدون دلیل مشخص
گاهی اوقات، حتی وقتی دمای اتاق مناسب است و کودک لباس سبک پوشیده، باز هم بالش و لباس او خیس می شود. در این حالت، عرق شبانه در کودکان ممکن است بدون دلیل خاصی رخ دهد.
بدن کودکان، نسبت به بزرگسالان، تعداد بیشتری غده عرق در هر سانتی متر مربع دارد و سیستم تنظیم دمای بدن آن ها هنوز کامل نشده است. این عوامل می توانند باعث تعریق شبانه شوند، حتی بدون هیچ بیماری یا مشکل خاصی.
عوامل ژنتیکی
گاهی کودک شما از نظر ژنتیکی مشابه والدین خود است. اگر یکی از والدین تعریق زیادی دارد، ممکن است این ویژگی در کودک هم دیده شود. غدد عرق در بدن کودک شما ممکن است به طور طبیعی فعال تر باشند و باعث عرق شبانه در کودکان شوند.
سرماخوردگی
گاهی دلیل تعریق شبانه، مبارزه بدن کودک با سرماخوردگی است. سرماخوردگی معمولا یک عفونت ویروسی بی ضرر است و در کودکان زیر 6 سال شایع تر است. علائم آن معمولا بیش از یک هفته طول نمی کشد.
علائم سرماخوردگی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- عطسه
- احتقان سینوس ها
- گلودرد
- سرفه
- دردهای بدن (که بیشتر با آنفولانزا همراه است)
مشکلات بینی، گلو و ریه
گاهی عرق شبانه در کودکان می تواند با مشکلات رایج بینی، گلو و ریه مرتبط باشد. تحقیقات نشان داده کودکانی که شب ها عرق می کنند، بیشتر احتمال دارد که دچار:
- آلرژی
- آسم
- آبریزش بینی ناشی از آلرژی
- مشکلات پوستی ناشی از آلرژی مثل اگزما
- آپنه خواب
- التهاب لوزه ها
- بیش فعالی
- مشکلات خشم و عصبانیت باشند
همان طور که مشاهده می کنید، بیشتر این موارد مربوط به سیستم تنفسی هستند.
تغییرات هورمونی
کودکان بزرگ تر ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی دچار عرق شبانه در کودکان شوند. بلوغ در دختران ممکن است از 8 سالگی و در پسران از 9 سالگی شروع شود.
این تغییرات هورمونی می تواند تعریق عمومی یا مخصوص شب را افزایش دهد. در این سن ممکن است بوی عرق نیز قابل تشخیص باشد، که نشانه شروع بلوغ است.
حساسیت یا التهاب ریه
در موارد نادر، تعریق شبانه ممکن است به مشکلات جدی تر ریه مربوط باشد. التهاب ریه ناشی از حساسیت (Hypersensitivity Pneumonitis) نوعی التهاب ریه است که شبیه آلرژی بوده و به دلیل تنفس گرد و غبار یا کپک ایجاد می شود.
این مشکل می تواند در کودکان مبتلا به آسم یا آلرژی بیشتر دیده شود. علائم همراه با تعریق شبانه شامل:
سرطان در دوران کودکی
در نهایت، نادرترین دلیل عرق شبانه در کودکان، سرطان است. اگر کودک شما تنها شب ها عرق می کند، بسیار بعید است که این مسئله به سرطان مرتبط باشد.
لیموفوم ها یا سایر انواع سرطان های کودکی بسیار نادر هستند و معمولا علائم دیگری مانند تب، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ، کاهش وزن یا مشکلات تنفسی هم ظاهر می شوند.
درمان عرق شبانه در کودکان
اغلب اوقات، کودک شما نیاز به درمان خاصی ندارد. عرق شبانه در کودکان، حتی اگر گاهی یا به صورت منظم رخ دهد، برای بسیاری از کودکان کاملا طبیعی است، به ویژه در پسرها.
برای کمک به کاهش تعریق شبانه، می توانید اقدامات ساده زیر را انجام دهید:
- پوشاندن کودک با لباس های خواب سبک و قابل تنفس
- استفاده از ملحفه و رختخواب سبک
- کاهش دمای اتاق در شب
اگر دلیل تعریق، یک بیماری ساده مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد، معمولا عرق شبانه در کودکان پس از بهبود بیماری از بین می رود.
همچنین کنترل و درمان بیماری های مزمنی مانند آسم و آلرژی ها می تواند به کاهش تعریق شبانه در برخی کودکان کمک کند.
آزمایش های ساده برای بررسی علت تعریق
پزشک اطفال ممکن است بخواهد عرق کودک شما را آزمایش کند تا سایر مشکلات احتمالی را بررسی کند. این آزمایش ها بدون درد بوده و در مطب پزشک انجام می شوند:
- آزمایش ید و نشاسته: محلول خاصی روی پوست کودک مالیده می شود تا نواحی با تعریق زیاد مشخص شود.
- آزمایش با کاغذ مخصوص: کاغذ ویژه ای روی نواحی پر تعریق کودک قرار می گیرد. کاغذ عرق را جذب می کند و سپس وزن آن سنجیده می شود تا میزان تعریق مشخص شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
به پزشک مراجعه کنید اگر فرزندتان علائمی دارد که ممکن است با عرق شبانه در کودکان مرتبط باشند. بیماری های مزمن مانند آسم و آلرژی و همچنین برخی عفونت ها می توانند باعث تعریق شبانه شوند.
علائمی که باید به پزشک اطلاع دهید شامل موارد زیر هستند:
- خرخر کردن یا صدای بلند هنگام خواب
- تنفس پرصدا یا از طریق دهان
- خس خس سینه
- کشیدن شکم هنگام نفس کشیدن
- تنگی نفس
- درد گوش
- گردن سفت
- افتادگی سر
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- استفراغ شدید
- اسهال
اگر کودک شما تب دارد که بیش از دو روز طول کشیده یا حالش رو به وخامت است، فورا به اورژانس مراجعه کنید.
همچنین، در صورتی که عرق کودک تغییر بو پیدا کند یا بدن او بوی بدن بدهد، باید به پزشک مراجعه کنید. این می تواند نشانه تغییرات هورمونی طبیعی یا مرتبط با شرایط دیگر باشد.
سخنی از نی نی تینی
عرق شبانه در کودکان می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. گاهی کودکان، به ویژه پسرها، شب ها بدون هیچ دلیل پزشکی خاصی عرق می کنند. در بیشتر موارد، این تعریق نیاز به درمان خاصی ندارد.
با این حال، همیشه اگر نگرانی یا سؤال دارید، با پزشک اطفال مشورت کنید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا کودک شما شاد و سالم باشد و خواب راحت تری داشته باشد.
اگر شما هم تجربه مشاهده عرق شبانه در کودکان دارید یا نکته ای درباره کاهش تعریق شبانه فرزندتان یاد گرفته اید، تجربه تان را با ما و دیگر مادران در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید. سوالات و تجربیات شما می تواند به دیگر والدین کمک کند تا خواب راحت تر و سالم تری برای کودک خود فراهم کنند.
