سرطان سینه تهاجمی چیست؟
سرطان سینه تهاجمی که در پزشکی به آن Invasive Ductal Carcinoma (IDC) گفته می شود، شایع ترین نوع سرطان سینه در زنان است و تقریبا 80٪ موارد سرطان سینه را شامل می شود. این نوع سرطان بیشتر در زنان 55 سال به بالا مشاهده می شود، اما می تواند در مردان نیز رخ دهد، اگرچه در مردان بسیار نادرتر است. این مقاله بر سرطان سینه تهاجمی در زنان تمرکز دارد.
سرطان سینه تهاجمی از سلول هایی آغاز می شود که جداره مجاری شیری در سینه را پوشانده اند. این سلول های سرطانی می توانند از مجاری شیری به بافت های اطراف سینه نفوذ کنند و سپس وارد خون یا سیستم لنفاوی شده و به سایر نقاط بدن منتشر شوند.
پزشکان ممکن است هنگام صحبت درباره این بیماری از اصطلاحاتی مانند کارسینوم داکتال، کارسینوم داکتال نفوذی یا به طور ساده سرطان سینه IDC استفاده کنند. خوشبختانه، اگر آزمایش ها و غربالگری ها توده های سرطانی را قبل از گسترش آن ها به سایر نواحی بدن شناسایی کنند، این سرطان اغلب قابل درمان است.
انواع سرطان سینه تهاجمی
انواع کارسینوم مجرایی مهاجم بر اساس وضعیت گیرنده های هورمونی تومور تعیین می شوند. گیرنده ها پروتئین هایی هستند که روی سطح یا داخل سلول ها قرار دارند و می توانند به برخی مواد موجود در خون مانند هورمون های استروژن و پروژسترون متصل شوند. این هورمون ها می توانند رشد تومورهای سرطانی را تحریک کنند. دانستن وضعیت گیرنده های هورمونی یک تومور سینه به پزشک کمک می کند مناسب ترین روش درمانی را انتخاب کند.
انواع رایج سرطان سینه تهاجمی شامل موارد زیر هستند:
- سرطان سینه سه گانه منفی (Triple-negative)
- سرطان سینه HER2 مثبت (HER2+)
- سرطان سینه ER مثبت (ER+)
- سرطان سینه PR مثبت (PR+)
علائم و دلایل کارسینوم مجرایی مهاجم
علائم سرطان سینه تهاجمی چیست؟
اغلب سرطان سینه تهاجمی با ماموگرافی های روتین قبل از بروز علائم واضح شناسایی می شود. اما وقتی علائم ظاهر می شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تغییر در اندازه، شکل یا برجستگی سینه
- وجود یک توده یا غده کوچک که ممکن است به اندازه یک نخود باشد
- توده یا سفتی در سینه، زیر بغل یا نزدیکی سینه که در طول چرخه قاعدگی باقی می ماند
- تغییر در ظاهر یا احساس پوست سینه یا نوک سینه، مانند فرورفتگی، چین خوردگی، خشکی یا قرمزی
- یک ناحیه سفت و شبیه مرمر زیر پوست
- ترشح خون آلود یا شفاف از نوک سینه
دلایل ابتلا به سرطان سینه تهاجمی
علت دقیق این سرطان مشخص نیست، اما برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند:
- سیگار کشیدن
- مصرف مشروبات الکلی
- چاقی و اضافه وزن
- سابقه درمان با اشعه در ناحیه سینه
- شروع قاعدگی زودتر یا دیرتر از معمول
- تأخیر در بارداری یا داشتن فرزند در سن بالاتر
برخی جهش های ژنتیکی ارثی نیز می توانند خطر ابتلا را افزایش دهند. این جهش ها ژن های غیرطبیعی هستند که از والدین به فرزند منتقل می شوند.
عوارض سرطان سینه تهاجمی
سرطان سینه تهاجمی می تواند به سایر نقاط بدن مانند کبد، ریه ها، استخوان ها و مغز گسترش یابد و باعث مشکلات جدی شود.
تشخیص و آزمایش ها
چگونه سرطان سینه تهاجمی تشخیص داده می شود؟
پزشک با یک معاینه فیزیکی شروع می کند و به دنبال توده ها در سینه و تورم غدد لنفاوی زیر بغل می گردد. ممکن است آزمایش های زیر نیز درخواست شود:
- ام آر آی سینه
- سونوگرافی سینه
- بیوپسی سینه
نتایج این آزمایش ها توسط آنکولوژیست و تیم درمان سرطان برای تعیین مرحله و درجه سرطان و برنامه ریزی درمان استفاده می شوند.
مراحل سرطان سینه تهاجمی
مرحله سرطان بر اساس عواملی مانند مکان و اندازه تومور تعیین می شود و شامل پنج مرحله است:
- مرحله 0: سرطان محدود به مجاری شیری است و به آن کارسینوم داکتال غیرتهاجمی درجا گفته می شود
- مرحله I (1): سرطان از مجاری شیری به بافت سینه نفوذ کرده، اما به غدد لنفاوی گسترش نیافته است
- مرحله II (2): تومور کوچک در 1 تا 3 غدد لنفاوی یا تومور بزرگ بدون نفوذ به غدد لنفاوی
- مرحله III (3): سرطان در بیش از 3 غدد لنفاوی یا باعث التهاب پوست سینه شده است
- مرحله IV (4): سرطان به اندام های دیگر مانند کبد، ریه، مغز، استخوان ها یا دیواره قفسه سینه گسترش یافته است
درجه بندی سرطان سینه تهاجمی
درجه سلول های سرطانی بر اساس میزان شباهت آن ها به سلول های طبیعی تعیین می شود. پاتولوژیست ها سه بخش سلول را بررسی و هر بخش را درجه بندی می کنند:
- درجه 1 (خوب تمایز یافته): سلول ها به کندی رشد می کنند و شبیه سلول های طبیعی سینه هستند
- درجه 2 (متوسط تمایز یافته): سلول ها سریع تر رشد می کنند و شباهت کمتری به سلول های طبیعی دارند
- درجه 3 (کم تمایز): سلول ها بسیار متفاوت هستند و احتمال رشد و گسترش سریع تر دارند
مدیریت و درمان کارسینوم مجرایی مهاجم
چگونه سرطان سینه تهاجمی درمان می شود؟
روش های درمان سرطان سینه تهاجمی بسته به شرایط شما، مرحله سرطان و ترجیحات شخصی متفاوت است. درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- جراحی سرطان سینه: بسته به شرایط، جراحی می تواند لومپکتومی (برداشتن توده) یا ماستکتومی (برداشتن کل سینه) باشد. در برخی موارد، بازسازی سینه نیز بعد از جراحی انجام می شود.
- شیمی درمانی: ممکن است شیمی درمانی قبل از جراحی انجام شود تا اندازه تومور کوچک شود، یا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده. در مواردی که سرطان به مرحله متاستاز (مرحله IV) رسیده باشد، شیمی درمانی ممکن است اصلی ترین درمان باشد.
- پرتودرمانی: بعد از جراحی، این روش برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده می شود. اگر جراحی به دلیل اندازه یا محل تومور امکان پذیر نباشد، پرتودرمانی می تواند جایگزین باشد.
- درمان هدفمند: این درمان به تغییرات ژنتیکی که سلول های سالم را به سرطانی تبدیل می کند، هدف می دهد.
- هورمون درمانی: سلول های سرطانی اغلب برای رشد نیاز به هورمون دارند. این درمان دسترسی سلول ها به هورمون ها را قطع می کند.
- ایمونوتراپی: این روش به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا سلول های سرطانی را شناسایی و نابود کند.
عوارض درمان
- جراحی: شایع ترین عارضه درد بعد از عمل است.
- شیمی درمانی و پرتودرمانی: ممکن است باعث خستگی، تهوع و استفراغ شوند.
- درمان هدفمند و ایمونوتراپی: ممکن است مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال ایجاد کنند.
- هورمون درمانی: شامل گرگرفتگی، درد مفاصل و کاهش میل جنسی می شود.
تاثیر درمان ها در افراد مختلف متفاوت است. حتما از پزشک خود بپرسید که درمان چگونه بر زندگی روزمره شما تاثیر می گذارد و درباره مراقبت تسکینی (Palliative Care) نیز اطلاعات بگیرید. این مراقبت ها به کاهش علائم سرطان و عوارض درمان کمک می کنند تا در طول درمان راحت تر باشید.
پیش آگهی و چشم انداز
طول عمر در سرطان سینه تهاجمی
نرخ بقا در سرطان سینه تهاجمی بر اساس تجربه بیماران دیگر تخمین زده می شود. موسسه ملی سرطان، آمار را بر اساس مرحله سرطان جمع آوری می کند:
- موضعی (سرطان فقط در سمت راست): 100%
- منطقه ای (سرطان به غدد لنفاوی و بافت های نزدیک گسترش یافته): 86%
- دور (سرطان به کبد، ریه و نقاط دور بدن رسیده): 28%
به یاد داشته باشید که این آمار تنها تخمین هستند و برای هر فرد متفاوت است. برای سوالات خاص خود درباره بقا، بهترین مرجع پزشک شماست.
آیا می توان سرطان سینه تهاجمی را پیشگیری کرد؟
سرطان سینه تهاجمی قابل پیشگیری کامل نیست، اما می توانید خطر ابتلا را کاهش دهید:
- ماموگرافی منظم: به ویژه اگر سابقه خانوادگی دارید، با پزشک درباره شروع ماموگرافی زودتر مشورت کنید.
- رژیم غذایی متعادل: وزن سالم خود را حفظ کنید و از مواد غذایی سالم استفاده کنید.
- سیگار نکشید.
- مصرف الکل را محدود کنید: یک نوشیدنی در روز کافی است.
- ورزش منظم.
- مشاوره ژنتیک: درباره آزمایش های جهش های ژنتیکی که خطر سرطان سینه را افزایش می دهند، با پزشک صحبت کنید.
زندگی با سرطان سینه تهاجمی
چگونه از خودم مراقبت کنم؟
زندگی با سرطان سینه تهاجمی آسان نیست و ممکن است روزهایی احساس فشار و خستگی داشته باشید. برای مراقبت از خود موارد زیر را در نظر بگیرید:
- استراحت کافی: درمان و بیماری خسته کننده است، سعی کنید هر زمان که نیاز دارید استراحت کنید.
- تغذیه مناسب: مصرف میوه، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات سالم به حفظ انرژی کمک می کند.
- مدیریت استرس: ورزش های سبک، پیاده روی یا برنامه های ورزشی منظم به کاهش استرس کمک می کنند.
- حمایت اجتماعی: شما از لحظه تشخیص، یک بازمانده سرطان سینه هستید. برنامه های حمایتی بازماندگان سرطان می توانند در مدیریت چالش ها کمک کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم زیر نشان دهنده گسترش سرطان از مجاری شیری به بافت سینه یا سایر نواحی بدن باشد، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- توده های جدید در سینه
- غدد لنفاوی متورم زیر بغل
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- درد استخوان ها
- درد شکم
- گیجی و اختلال هوشیاری
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟
اگر درمان باعث عوارض شدیدتر از حد انتظار شد یا دچار تب بالا (38 درجه سانتی گراد یا بالاتر) و لرز شدید شدید، به اورژانس مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشانه عفونت باشند.
سوالات مهم برای پرسش از پزشک
- محل تومور کجاست؟
- اندازه تومور چقدر است؟
- وضعیت هورمونی تومور چیست؟
- گزینه های درمانی من چیست؟
- درمان ها چگونه بر زندگی روزمره من اثر می گذارند؟
- نرخ بقای تخمینی چقدر است؟
سخنی از نی نی تینی
80٪ احتمال دارد که سرطان سینه شما، نوع سرطان سینه تهاجمی (IDC) باشد که از مجاری شیری شروع می شود. خوشبختانه، با غربالگری منظم، بیش از نیمی از زنان قبل از گسترش سرطان تشخیص داده می شوند و درمان موفقیت آمیز است. به همین دلیل غربالگری سرطان سینه بسیار مهم است. با پزشک خود درباره پیشگیری و غربالگری مشورت کنید.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با سرطان سینه تهاجمی مواجه هستید، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید و سوالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید. نظرات و پرسش های شما می تواند به دیگران کمک کند تا با آگاهی و آرامش بیشتری مسیر درمان را طی کنند.
