ریزش مو در شیردهی

ریزش مو در شیردهی یکی از نگرانی های رایج مادران پس از زایمان است. این وضعیت معمولا حدود سه ماه بعد از تولد نوزاد شروع می شود و می تواند تا شش ماه ادامه پیدا کند. خبر خوب این است که این ریزش مو موقتی است و در بیشتر مواقع موها دوباره به ضخامت و حالت طبیعی خود برمی گردند.

ریزش مو بعد از زایمان چیست؟

ریزش مو در شیردهی در واقع همان ریزش بیش از حد مو است که چند ماه پس از زایمان اتفاق می افتد. دلیل اصلی این موضوع تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از آن است.

چرخه رشد مو چگونه است؟

مو از منافذ ریزی در پوست سر به نام فولیکول رشد می کند. این روند همیشه در حال تکرار است؛ به این معنا که بخشی از موها رشد می کنند و بخشی دیگر می ریزند. چرخه رشد مو سه مرحله دارد:

• فاز آناژن (رشد فعال): این مرحله بین دو تا شش سال طول می کشد و حدود 85 تا 90 درصد موها همیشه در این فاز هستند.
• فاز کاتاژن (مرحله گذار): مدت کوتاهی فولیکول های مو کوچک تر می شوند و به اصطلاح آماده استراحت می گردند.
• فاز تلوژن (استراحت): این مرحله حدود سه ماه طول می کشد. در پایان آن، فولیکول مو را رها می کند و مو می ریزد.

به همین دلیل، اصطلاح پزشکی ریزش مو در شیردهی تلوژن افلوویوم نیز نامیده می شود.

ریزش مو در شیردهی چگونه اتفاق می افتد؟

در دوران بارداری، سطح هورمون ها به ویژه استروژن افزایش می یابد. این افزایش باعث می شود بیشتر موها وارد فاز رشد شوند و ریزش طبیعی مو کمتر شود. به همین خاطر، بسیاری از مادران در دوران بارداری متوجه پرپشت تر شدن موهایشان می شوند.

اما بعد از زایمان، سطح هورمون ها به ویژه استروژن ناگهان کاهش می یابد. در نتیجه، تعداد زیادی از موها به فاز استراحت وارد می شوند و چند ماه بعد، این موها شروع به ریزش می کنند.

یک فرد معمولی بین 80 تا 120 هزار تار مو روی سر خود دارد و روزانه به طور طبیعی حدود 100 تار مو می ریزد. در دوران ریزش مو در شیردهی، این عدد بیشتر از حد معمول می شود و باعث نگرانی مادران خواهد شد.

مدت زمان ریزش مو پس از زایمان

اگرچه ریزش مو بعد از زایمان ممکن است آزاردهنده باشد، اما جای نگرانی ندارد. این وضعیت معمولا کمتر از شش ماه طول می کشد. بیشتر زنان تا زمان رسیدن نوزادشان به یک سالگی، دوباره تراکم و پرپشتی طبیعی موهایشان را تجربه می کنند.

شیوع ریزش مو در شیردهی

ریزش مو پس از زایمان بسیار شایع است و تقریبا بیشتر زنان پس از تولد نوزاد آن را تجربه می کنند. شدت آن در افراد مختلف متفاوت است؛ برخی فقط کمی مو از دست می دهند، در حالی که برای بعضی دیگر ریزش مو کاملا محسوس و پررنگ است.

علائم و دلایل ریزش مو در شیردهی

نشانه های ریزش مو بعد از زایمان

مهم ترین علامت این وضعیت، مشاهده موهای بیشتر از حد معمول روی برس، بالش یا کف حمام است. حتی ممکن است مادران متوجه شوند موهای ریخته شده روی لباسشان بیشتر از گذشته است.

علت ریزش مو در شیردهی

اصلی ترین دلیل، تغییرات سطح هورمون استروژن در دوران بارداری و پس از زایمان است. در سه ماهه آخر بارداری، بالا رفتن هورمون استروژن مانع ریزش طبیعی موها می شود و همین موضوع باعث می گردد موها پرپشت تر به نظر برسند. اما پس از تولد نوزاد، افت ناگهانی سطح استروژن موجب ورود تعداد زیادی از موها به فاز استراحت می شود و چند ماه بعد این موها شروع به ریزش می کنند.

تشخیص و بررسی ریزش مو در شیردهی

برای تشخیص این وضعیت معمولا نیازی به آزمایش پیچیده نیست. پزشک یا متخصص پوست، با توجه به سابقه زایمان اخیر و مشاهده افزایش ریزش مو، به راحتی می تواند تشخیص دهد که این ریزش مو طبیعی و مربوط به دوران پس از زایمان است.

مدیریت و درمان ریزش مو در شیردهی

هیچ درمان قطعی و داروی خاصی برای متوقف کردن ریزش مو بعد از زایمان وجود ندارد. اما با رعایت برخی نکات می توان ریزش را کمتر کرد و به موها حجم بیشتری داد:

• انتخاب شامپو و نرم کننده مناسب: استفاده از شامپوهای حجم دهنده و نرم کننده های سبک می تواند به موها ظاهر پرتر بدهد.
• مراقبت ملایم از مو: هنگام شست وشو یا شانه زدن موها، به آرامی رفتار کنید. از حرارت زیاد سشوار یا اتوی مو پرهیز کنید. همچنین از بستن موها به صورت دم اسبی سفت یا بافت های کشیده که به ریشه مو فشار می آورند، خودداری کنید.
• تغییر مدل مو: مدل های کوتاه تر معمولا باعث می شوند موها پرتر به نظر برسند و نگهداری از آن ها ساده تر است؛ چیزی که برای مادران تازه کار بسیار کاربردی خواهد بود.
• تغذیه مناسب: داشتن رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی مانند آهن، ویتامین D، پروتئین و روی می تواند به رشد بهتر موها کمک کند. در صورت نیاز، پزشک ممکن است مکمل های ویتامینی را توصیه کند.

آیا ریزش مو در شیردهی برای نوزاد خطر دارد؟

خوشبختانه ریزش مو پس از زایمان هیچ خطری برای نوزاد ندارد. اما باید به یک نکته توجه داشت: گاهی تارهای مو می توانند دور انگشتان، مچ دست یا حتی انگشت پای نوزاد بپیچند. این حالت که در پزشکی به آن تورینیکه مو گفته می شود، می تواند باعث درد یا حتی اختلال در جریان خون شود. اگر چنین وضعیتی را دیدید، باید به آرامی تار مو را باز یا در صورت نیاز آن را با قیچی کوچک و تمیز جدا کنید. در موارد شدید بهتر است به پزشک کودک مراجعه کنید.

چشم انداز و پیش آگهی ریزش مو در شیردهی

آیا موها بعد از ریزش مو در شیردهی دوباره رشد می کنند؟

بله. ریزش مو پس از زایمان دائمی نیست و جای نگرانی ندارد. بعد از اینکه موهای قدیمی وارد فاز استراحت شده و بریزند، تارهای موی جدید شروع به رشد می کنند. در واقع، بدن شما به صورت طبیعی جایگزینی موها را انجام می دهد.

البته برخی مادران ممکن است متوجه شوند موهایشان نسبت به قبل از بارداری کمی نازک تر شده یا تراکم کمتری دارد. این موضوع می تواند طبیعی باشد و معمولا با گذشت زمان بهبود پیدا می کند.

پیشگیری از ریزش مو در شیردهی

در حقیقت راهی برای پیشگیری کامل از ریزش مو بعد از زایمان وجود ندارد، چون این فرآیند بخشی از تغییرات طبیعی هورمونی بدن است. با این حال، دانستن اینکه این اتفاق موقتی است می تواند به شما آرامش بیشتری بدهد. وقتی از قبل درباره آن آگاهی داشته باشید، کمتر نگران خواهید شد و می دانید که این ریزش بخشی از مسیر طبیعی بدن پس از زایمان است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

اگر ریزش مو بیش از شش ماه ادامه پیدا کند، بهتر است با پزشک مشورت کنید. در برخی موارد، عوامل دیگری مانند کمبود آهن، کم کاری یا پرکاری تیروئید یا مشکلات تغذیه ای می توانند باعث ریزش مو شوند. پزشک با انجام آزمایش های ساده می تواند علت اصلی را بررسی و درمان مناسب پیشنهاد کند.

نکته مهم برای مادران تازه کار

داشتن نوزاد تازه همیشه با تغییرات زیادی همراه است و می تواند استرس زا باشد. ریزش مو در شیردهی نیز گاهی فشار روانی مادر را بیشتر می کند. اما به یاد داشته باشید که این وضعیت بسیار شایع و موقتی است. حتی اگر نمی توانید جلوی آن را بگیرید، انتخاب محصولات مراقبت از مو و مدل های مناسب می تواند کمک کند تا موهایتان پرتر به نظر برسد و حس بهتری نسبت به ظاهر خودتان داشته باشید.

خبر خوب اینکه در بیشتر موارد، تا زمانی که نوزاد شما به یک سالگی برسد، موها دوباره پرپشت و سالم خواهند شد.

سخنی از نی نی تینی

همان طور که پزشکان متخصص پوست و مو در ایران هم تأکید می کنند، مراقبت ملایم از مو، تغذیه سالم و صبر، سه رکن اصلی عبور از این مرحله هستند. اگر در این دوران به خودتان فرصت بدهید، بدن به طور طبیعی به حالت تعادل برمی گردد.