آب کرفس به دلیل خواص سلامتی متعددش در سال های اخیر بسیار محبوب شده است، اما این سؤال برای بسیاری از مادران شیرده پیش می آید: آیا می توان در دوران شیردهی آب کرفس مصرف کرد؟ اغلب مادران شیرده همیشه به دنبال بهترین انتخاب ها برای سلامت خود و نوزادشان هستند و می خواهند مطمئن شوند که هر چیزی که مصرف می کنند، برای شیر و رشد کودک ضرری نداشته باشد. در این مقاله، ما تمام نکات لازم درباره آب کرفس در شیردهی را بررسی می کنیم تا شما بتوانید تصمیمی آگاهانه و مطمئن بگیرید.
آیا می توان در دوران شیردهی آب کرفس نوشید؟
پاسخ کوتاه: بله. آب کرفس در شیردهی به طور کلی به عنوان یک نوشیدنی بسیار مفید و سالم برای مادران شیرده شناخته می شود. این نوشیدنی نه تنها برای سلامت مادر بعد از زایمان مفید است، بلکه بسیاری از مواد مغذی حیاتی را از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می کند.
یکی از دلایل اهمیت آب کرفس این است که در فرآیند آب گیری، بیشتر فیبرهای گیاهی کرفس جدا می شوند و در نتیجه نوشیدنی نهایی غنی تر از نظر مواد مغذی نسبت به ساقه خام کرفس خواهد بود. این بدان معناست که یک لیوان متوسط آب کرفس، تقریبا 240 میلی لیتر، مقدار قابل توجهی ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان به بدن مادر و کودک منتقل می کند.
ترکیب تغذیه ای یک لیوان آب کرفس
یک لیوان 240 میلی لیتری آب کرفس شامل مقادیر زیر است:
- کالری: 42.5
- پروتئین: 2 گرم
- کربوهیدرات: 9.5 گرم
- قند طبیعی: 5 گرم
- کلسیم: 8٪ ارزش روزانه
- منیزیم: 7٪ ارزش روزانه
- فسفر: 5٪ ارزش روزانه
- پتاسیم: 14٪ ارزش روزانه
- سدیم: 9٪ ارزش روزانه
- ویتامین A: 7٪ ارزش روزانه
- ویتامین C: 16٪ ارزش روزانه
- ویتامین K: 74٪ ارزش روزانه
علاوه بر این، آب کرفس سرشار از دیگر مواد مغذی مفید است مانند روی، مس، بیوتین، فولات، ویتامین های گروه B و آنتی اکسیدان های متعدد. این ترکیبات نه تنها به سلامت مادر کمک می کنند، بلکه می توانند از طریق شیر مادر به رشد و سلامت نوزاد نیز کمک کنند.
فواید آب کرفس در شیردهی
به دلیل ترکیب گسترده مواد مغذی، نوشیدن آب کرفس در دوران شیردهی می تواند فواید متعددی داشته باشد که در ادامه به تفصیل بیان شده اند:
1- هیدراته نگه داشتن بدن
آب کرفس عمدتا از آب تشکیل شده است، بنابراین منبعی عالی برای هیدراتاسیون بدن مادران شیرده به شمار می رود. هیدراته بودن بدن در این دوران اهمیت زیادی دارد، زیرا آب کافی به حفظ کیفیت و کمیت شیر کمک می کند و از خستگی، سردرد و کم آبی جلوگیری می کند. کارشناسان تغذیه توصیه می کنند که مادران شیرده روزانه حداقل ۸ تا 10 لیوان آب یا نوشیدنی های سالم مصرف کنند و آب کرفس می تواند بخش مهمی از این نیاز روزانه را تامین کند.
2- کم بودن قند
آب کرفس به طور طبیعی قند پایینی دارد، بنابراین نسبت به نوشیدنی های شیرین و صنعتی انتخاب سالم تری است. مادرانی که می خواهند میزان قند دریافتی خود را کنترل کنند، می توانند با مصرف آب کرفس بدون نگرانی از افزایش قند خون، به تعادل رژیم غذایی خود کمک کنند. این موضوع به ویژه برای مادران شیردهی که نگران نوسانات قند خون هستند، اهمیت دارد.
3- خواص ضدالتهابی
کرفس حاوی ترکیباتی مانند پلی استیلن و لوتئولین است که اثرات ضدالتهابی دارند. کاهش التهاب در بدن مادر می تواند به رفع دردهای پس از زایمان، ورم ها و خستگی کمک کند و از طرف دیگر، سلامت نوزاد نیز با انتقال این ترکیبات مفید از طریق شیر مادر تقویت می شود.
4- حمایت از سلامت دستگاه گوارش
فیبر طبیعی موجود در کرفس برای سلامت گوارش بسیار مفید است، حتی اگر بیشتر آن در فرآیند آب گیری جدا شود، برخی اثرات آن باقی می ماند. نوشیدن آب کرفس می تواند به کاهش مشکلات گوارشی رایج پس از زایمان مانند یبوست، نفخ و سوءهاضمه کمک کند. سلامت دستگاه گوارش مادر مستقیما بر راحتی و انرژی روزانه او تأثیر می گذارد و می تواند تجربه شیردهی را راحت تر کند.
تأثیر آب کرفس در شیردهی بر تولید شیر مادر
بسیاری از تجربه ها و گزارش های مادران شیرده نشان می دهد که نوشیدن آب کرفس در شیردهی می تواند تولید شیر مادر را افزایش دهد. با این حال، هنوز تحقیقات علمی گسترده ای برای تأیید یا رد این ادعا انجام نشده است.
آب کرفس معمولا به عنوان یک غذای گالاکتواگوگ (Galactagogue) شناخته می شود، یعنی ماده ای که می تواند به تحریک یا افزایش تولید شیر کمک کند. این باور بیشتر به دلیل خاصیت هیدراته کنندگی آب کرفس است، زیرا هیدراته بودن بدن نقش بسیار مهمی در حفظ و افزایش تولید شیر دارد. علاوه بر این، آب کرفس ترکیبی غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری دارد که می تواند نیازهای تغذیه ای مادر شیرده را تأمین کند و به سلامت کلی او کمک کند.
با این حال، باید توجه داشت که آب کرفس در شیردهی یک معجزه برای افزایش شیر نیست و تأثیر آن ممکن است در مادران مختلف متفاوت باشد. بهترین روش این است که مصرف آن را به صورت منظم و متعادل در برنامه غذایی خود جای دهید و همزمان به سایر روش های افزایش شیر، مانند تغذیه صحیح، هیدراته بودن و استراحت کافی، توجه داشته باشید.
عوارض و خطرات احتمالی مصرف آب کرفس در شیردهی
هرچند آب کرفس در شیردهی فواید زیادی دارد، اما از طرفی مصرف آن در این دوران می تواند با برخی خطرات احتمالی همراه باشد که مادران باید از آن ها آگاه باشند:
1- آلرژی
آلرژی به کرفس نسبتا نادر است، اما در مادرانی که سابقه حساسیت به کرفس یا گیاهان مشابه دارند، ممکن است رخ دهد. مصرف آب کرفس در این شرایط می تواند منجر به واکنش های شدید آلرژیک شود، که شامل جوش های پوستی، کهیر، خارش، تورم و در موارد نادر شوک آنافیلاکتیک می شود.
اگر مادر مشکوک به حساسیت به کرفس است، باید از مصرف آب کرفس در شیردهی خودداری کند و همچنین نوزاد را از نظر هرگونه علائم آلرژیک مانند جوش، خارش یا اسهال غیرطبیعی زیر نظر داشته باشد، زیرا آلرژن ها می توانند از طریق شیر مادر منتقل شوند.
2- مشکلات گوارشی و نفخ
آب کرفس در شیردهی می تواند برای برخی مادران بسیار غلیظ و سنگین باشد و مصرف بیش از حد آن باعث ناراحتی های گوارشی شود. این مشکلات شامل نفخ، گاز معده و اسهال است.
برای کاهش این مشکلات، می توان آب کرفس در شیردهی را با مقداری آب رقیق کرد تا هضم آن راحت تر شود و فشار کمتری به معده و روده وارد شود. همچنین، اعتدال در مصرف مهم ترین نکته است تا مادر از فواید نوشیدن آن بهره مند شود بدون اینکه دچار ناراحتی شود.
3- باقیمانده سموم و آفت کش ها
کرفس در فهرست سبزیجات “دوازده آلوده” (Dirty Dozen) قرار دارد، یعنی گیاهانی که احتمال باقی ماندن سموم و آفت کش ها روی آن ها بالاتر است. مواجهه با این مواد شیمیایی می تواند اثرات منفی بر سلامت مادر و نوزاد داشته باشد.
راهکار این است که مادران از کرفس ارگانیک استفاده کنند. کرفس ارگانیک با استفاده کمتر از سموم و مواد شیمیایی پرورش داده می شود و خطر مواجهه با باقی مانده آفت کش ها را به حداقل می رساند. این نکته به ویژه برای مادران شیرده که سلامت نوزاد برایشان اهمیت زیادی دارد، بسیار مفید است. انتخاب کرفس ارگانیک همچنین برای دیگر سبزیجات و میوه هایی که مصرف می کنید، توصیه می شود.
نحوه تهیه آب کرفس در شیردهی
اگر می خواهید آب کرفس در شیردهی را به برنامه روزانه خود اضافه کنید، انجام آن بسیار ساده است و می تواند به راحتی با زندگی پرمشغله یک مادر شیرده هماهنگ شود:
1- انتخاب کرفس تازه
همیشه کرفس تازه و ارگانیک را انتخاب کنید تا خطر مواجهه با باقیمانده آفت کش ها کاهش یابد. کرفس را به خوبی زیر آب روان بشویید تا خاک و آلودگی ها کاملا پاک شوند.
2- برش و آماده سازی
برگ ها را جدا کرده و ساقه ها را به قطعات کوچک برش دهید تا دستگاه آب گیری بتواند به راحتی عصاره آن را استخراج کند.
3- استفاده از آبمیوه گیری
برای تهیه آب کرفس در شیردهی، از آب گیری با کیفیت خوب استفاده کنید. مخلوط کن ها ممکن است به غلظت و بافت مناسب آب کرفس نرسند. کرفس را در آبمیوه گیری قرار دهید و عصاره آن را استخراج کنید.
4- رقیق کردن (اختیاری)
اگر طعم یا غلظت آب کرفس برایتان قوی است، می توانید آن را با کمی آب رقیق کنید تا هضم آن راحت تر شود و برای معده مادران شیرده ملایم تر باشد.
5- نوشیدن
آب کرفس در شیردهی را در هر زمان از روز می توانید میل کنید. برخی باور دارند که نوشیدن آن ناشتا بهترین نتیجه را دارد، اما این ادعا علمی تأیید نشده و ممکن است باعث ناراحتی معده شود. بنابراین بهتر است آن را روی معده نیمه پر مصرف کنید.
توصیه های ایمنی برای مصرف آب کرفس در شیردهی
- اعتدال در مصرف: آب کرفس در شیردهی را به میزان مناسب بنوشید و از مصرف زیاد خودداری کنید تا مشکلات گوارشی پیش نیاید.
- کنترل واکنش های بدن: به واکنش بدن خود و کودک توجه داشته باشید. اگر علائم آلرژی یا ناراحتی مشاهده شد، مصرف را متوقف کنید.
- استفاده از کرفس ارگانیک: برای کاهش مواجهه با سموم و آفت کش ها، همیشه کرفس ارگانیک را ترجیح دهید.
- مشاوره با پزشک: در صورت داشتن مشکلات گوارشی، سابقه آلرژی یا شرایط خاص پزشکی، قبل از افزودن آب کرفس به رژیم غذایی، با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید.
سخنی از نی نی تینی
آب کرفس در شیردهی می تواند منبعی غنی از مواد مغذی، آنتی اکسیدان و ویتامین ها باشد و فوایدی مانند هیدراته نگه داشتن بدن، حمایت از سلامت گوارش، کاهش التهاب و تقویت تغذیه مادر و کودک را به همراه داشته باشد. همچنین ممکن است به صورت غیرمستقیم به حفظ یا افزایش تولید شیر کمک کند.
با این حال، نباید آن را راه حل معجزه آسا برای افزایش شیر دانست. مصرف متعادل، توجه به واکنش های بدن، استفاده از کرفس ارگانیک و رعایت توصیه های ایمنی، کلید بهره مندی از فواید آن است.
آیا شما تجربه مصرف آب کرفس در شیردهی را داشته اید؟ تجربه ها و نکات خود را با ما و سایر مادران به اشتراک بگذارید تا همگی بتوانیم بهترین روش ها و توصیه ها را یاد بگیریم. نظرات و پرسش های شما برای ما بسیار ارزشمند است.
