هر آنچه که باید درباره نقاط عطف رشد کودک 3 ساله خود بدانید، از نقاط عطف فیزیکی و شناختی گرفته تا رشد عاطفی و اجتماعی در این مقاله برای شما آورده شده است. کودکان سه ساله موجودات کوچک بامزه، متفکر، خلاق و دوست‌داشتنی هستند. شما اکنون احساس می‌کنید که یک کودک واقعی دارید و می‌توانید به روش‌های جدید و هیجان‌انگیز با او تعامل داشته باشید.
بسیاری از والدین با گذر از “دو سالگی وحشتناک” احساس آرامش می‌کنند و امیدوارند که کودکشان کمی آسان‌تر مدیریت شود و کمتر دچار بحران‌های عصبی شود. اما کودکان سه ساله نیز گاهی اوقات می‌توانند والدین خود را به چالش بکشند. آنها همچنان در حال یادگیری درک و کنترل احساسات خود و مرتب کردن احساسات بزرگشان هستند. بنابراین اگر این مرحله را چالش‌برانگیز می‌بینید، تنها نیستید.
بیایید نگاهی به نقاط عطف رشد کودک 3 ساله بیندازیم، نحوه پرورش و مراقبت از کودک خود را بررسی کنیم، و بفهمیم که چه زمانی باید نگران رشد و توسعه او باشیم.
نقاط عطف زبانی و شناختی کودک سه ساله
وقتی کودکتان دو ساله بود، شروع به گفتن کلمات بیشتر و ترکیب آنها در جملات کوتاه کرد. در سه سالگی، توانایی‌های گفتاری کودک شما باید به شدت افزایش یابد. او در جملات طولانی‌تر (حدود چهار یا پنج کلمه) صحبت خواهد کرد و قادر به شروع مکالمات واقعی با شما خواهد بود.
کودک شما باید بتواند اسامی اشیا را بگوید، دستورالعمل‌های ساده را بفهمد و با دیگران تماس چشمی برقرار کند. اگر درک کودک شما برای دیگران دشوار است یا به نظر می‌رسد که از عدم درک شدن ناراحت می‌شود، ممکن است ارزیابی توسط یک درمانگر گفتار و زبان مفید باشد.
با افزایش کنجکاوی کودک شما نسبت به دنیای اطرافش، موضوعاتی که می‌خواهد درباره آنها صحبت کند نیز بیشتر خواهد شد. اکنون می‌توانید انتظار داشته باشید که کودک شما سوالات زیادی مانند “چرا” و “چگونه” بپرسد، زیرا در حال جذب همه چیزهایی است که باید درباره نحوه کار دنیا و جایگاه خود در آن بداند.
چک لیست زبان و شناختی
- کودک به اندازه کافی واضح صحبت می‌کند تا اکثر غریبه‌ها بتوانند او را درک کنند.
- اسم خود و نام دوستانش را می‌گوید.
- در حال یادگیری استفاده صحیح از ضمایر (مانند “من”، “ما”، “آنها”، “شما”) و جمع بستن کلمات است.
- می‌تواند یک پازل سه یا چهار تکه‌ای را حل کند و حدود سه شی را بشمارد.
- می‌تواند داستانی را که برایش خوانده شده است بازگو کند.
نقاط عطف حرکتی، دستی و انگشتی کودک سه ساله
اگر می بینید که کودک سه ساله شما دائم در حال حرکت است، نگران نباشید؛ شما تنها نیستید. کودکان سه ساله انرژی زیادی دارند. آنها همچنین در حال یادگیری مهارت‌های جدید و روش‌های جدید حرکت دادن بدنشان هستند.
در این سن چندین مهارت حرکتی بزرگ کلیدی را می‌توانید مشاهده کنید. این مهارت ها شامل پدال زدن یک سه‌چرخه، بالا و پایین رفتن از پله‌ها به صورت یک پله در میان، و دویدن و پریدن راحت‌تر است.
همچنین در این سن باید برخی مهارت‌های حرکتی ظریف را در کودکتان مشاهده کنید. آنها باید بتوانند برجی با حدود شش بلوک یا بیشتر بسازند. همچنین باید توانایی نقاشی با مداد، ماژیک یا مداد شمعی را پیدا کنند. در این سن، باید بتوانند خطوط عمودی و افقی و دایره‌ها را کپی کنند.
چک لیست مهارت‌های فیزیکی
- در حال یادگیری پوشیدن و درآوردن لباس خود هستند.
- می‌توانند دست‌های خود را بشویند و خشک کنند.
- می‌توانند با قاشق غذا بخورند.
- می‌توانند توپ را پرتاب کنند.
- می‌توانند حداقل برای یک ثانیه روی یک پا تعادل داشته باشند.
نقاط عطف عاطفی و اجتماعی کودک سه ساله
اگر کودکتان هنوز هم دچار قشقرق و فروپاشی‌های عصبی می‌شود، تعجب نکنید. این کاملاً طبیعی است. این مسئله به این دلیل است که کودکان سه ساله اغلب احساسات شدیدی را تجربه می‌کنند. آنها هنوز در حال یادگیری خود تنظیمی و کنار آمدن با احساساتی مانند خشم، ناامیدی و سرخوردگی هستند.
آنها طیف گسترده‌ای از احساسات دارند که در حال یادگیری بیان آن هستند. همچنین ممکن است تغییرات بزرگ در روال روزمره، آنها را ناراحت کند.
در این سن، شما همچنین تغییراتی را در نحوه بازی کردن کودکتان مشاهده خواهید کرد. تخیل آنها واقعاً شروع به رشد می‌کند.
آنها از بازی‌های نقش‌آفرینی مانند خاله بازی و سایر فعالیت‌های ساده خیال‌پردازانه لذت می‌برند.
کودکتان همچنین در حال یادگیری بازی با دیگران است، که گاهی ممکن است چالش‌برانگیز باشد. آنها تازه در حال یادگیری اشتراک‌گذاری و نوبت‌گیری هستند، اما همچنان ممکن است نسبت به اسباب‌بازی‌های خود احساس مالکیت زیادی داشته باشند، که می‌تواند منجر به فروپاشی‌های عصبی آن ها در هنگام بازی شود.
در عین حال، کودک شما در حال یادگیری همدلی است. به عنوان مثال، اگر ببیند دوستش گریه می‌کند، ممکن است به او نزدیک شود و او را دلداری دهد.
نقاط عطف دیگر برای کودک سه ساله
پس از سه سال تغییر مداوم پوشک، بیشتر والدین کودکان سه ساله منتظر هستند که کودکشان به استفاده از توالت عادت کند. اما به خاطر داشته باشید که آموزش دستشویی رفتن کودک زمان مشخصی ندارد و همه کودکان متفاوت هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که باید زمانی آموزش استفاده از توالت را شروع کنید که کودک شما نشانه‌های آمادگی را نشان دهد.
در حالی که بیشتر کودکان سه ساله آماده شروع فرآیند آموزش استفاده از توالت هستند، همه آنها تا چهار سالگی این فرآیند را کامل نمی‌کنند. در حالی که بیشتر کودکان سه ساله می‌توانند تمام روز خشک بمانند، برخی هنوز دچار حوادثی می‌شوند.
مهم است که در طول این فرآیند، صبر و همدلی زیادی به خرج دهید. داشتن حس شوخ‌طبعی نیز بسیار کمک می‌کند. اگر سوالی درباره نحوه پیشرفت آموزش دستشویی رفتن دارید، همیشه با پزشک کودک خود مشورت کنید.
چگونه به کودک سه ساله خود کمک کنید که یاد بگیرد و رشد کند
بیشتر کودکان سه ساله احساسات بسیار شدیدی دارند و همیشه نمی‌دانند چگونه آنها را مدیریت کنند جز اینکه آن را بروز دهند. به عنوان والدین، علاوه بر اینکه خودتان سعی می‌کنید آرام بمانید، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا احساساتش را بهتر درک کند. می‌توانید این کار را با کمک کردن به کودک در نام‌گذاری احساساتش (مانند “ناراحت”، “عصبانی”، “ناامید” و غیره) و اطمینان دادن به او که این احساسات طبیعی هستند، انجام دهید.
هنگامی که کودک شما در وسط یک قشقرق قرار دارد، می‌توانید چند روش را برای مدیریت اوضاع امتحان کنید. می‌توانید روش تغییر جهت توجه را امتحان کنید، یعنی تلاش کنید کودک را با پیشنهاد فعالیتی جالب یا ارائه اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش منحرف کنید.
همچنین می‌توانید به کودک خود گزینه‌هایی بدهید. به عنوان مثال، به جای اینکه بگویید “نه، نمی تونی بری روی مبل”، می‌توانید بگویید “بهتر نیست بری تو اتاقت و با اسباب بازیات بازی کنی ؟”
در نهایت، می‌توانید با اطمینان از اینکه کودکتان به اندازه کافی خوابیده و به طور منظم غذا می‌خورد، از پیش، از فروپاشی‌های عصبی او جلوگیری کنید. کودکی که گرسنه یا خسته است، بیشتر دچار قشقرق می‌شود تا کودکی که سیر و استراحت کرده است.
چگونه از کودک سه ساله خود محافظت کنید
در حالی که رشد کودک سه ساله به اندازه نوزادی سریع نیست، اما همچنان رشد زیادی در این سن اتفاق می‌افتد. می‌توانید عادات سالم را در این سن با اطمینان از خواب کافی (معمولاً حدود 11 تا 13 ساعت، شامل یک چرت) تشویق کنید، ورزش کافی و تغذیه سالم را به او بدهید.
کودکان در این سن ممکن است در مورد غذاهایشان سختگیر باشند، اما تا زمانی که به طور منظم غذا می‌خورند و خوب رشد می‌کنند، می‌توانید مطمئن باشید که اوضاع خوب است. با این حال، باید مراقب خوردن بیش از حد انتخابی باشید، که ممکن است در این سن ظاهر شود. اگر کودک شما تنها تعداد محدودی از غذاها را می‌خورد، ممکن است تغذیه کافی نداشته باشد. اگر سوالی درباره رشد جسمی، سلامت کلی یا عادات غذایی کودکتان دارید، با پزشک کودک خود مشورت کنید.
با مستقل‌تر شدن کودک، ممکن است کمتر به نظارت بر او هنگام بازی توجه کنید، اما آنها هنوز خیلی کوچک هستند که به تنهایی بازی کنند، به ویژه در بیرون از خانه. اکنون زمان خوبی است تا به کودکتان نکات مهم بازی در فضای باز مانند هرگز ندویدن به خیابان برای گرفتن توپ، دوری از خیابان هنگام سوار شدن بر سه‌چرخه و اصول ایمنی در برابر غریبه‌ها را آموزش دهید.
چه زمانی باید نگران کودک سه ساله خود باشید
همه کودکان متفاوت هستند و با سرعت‌های مختلف به نقاط عطف می‌رسند. به عنوان مثال، کودکان در مهارت‌های حرکتی تفاوت‌های زیادی دارند. در حالی که نقاط عطف به عنوان راهی برای بررسی پیشرفت کودک مفید هستند، نباید به عنوان “نقاط پایانی قطعی” برای ارزیابی رشد کودک در نظر گرفته شوند.
آشنایی با برخی مهارت‌ها، تفاوت در اندازه یا قد و انگیزه کلی برای بازی ممکن است در بین کودکان متفاوت باشد و این می‌تواند بر پیشرفت رشد تأثیر بگذارد. با این حال، برخی نشانه‌های هشداردهنده برای تأخیرهای رشدی وجود دارد
علائم هشداردهنده اصلی شامل از دست دادن یا عقب‌نشینی در هر مهارت قبلی (عدم توانایی در راه رفتن یا پریدن همانطور که قبلاً توانسته بودند)، افتادن یا آسیب‌های مکرر، تأخیرهای زیاد (عدم توانایی در دویدن یا پریدن) و خستگی هنگام فعالیت است که به نظر می‌رسد مانع از شرکت در بازی یا فعالیت‌های اجتماعی دیگر می‌شود.
اگر متوجه هرگونه علامت تأخیر شدید یا سوالی درباره رشد کودکتان دارید، با یک پزشک مشورت کنید. اگر فکر می‌کنند مشکلی برای بررسی وجود دارد، شما را به یک متخصص برای غربالگری رشدی ارجاع خواهند داد.
