خوردن کنجد در بارداری مانند سایر خوراکی ها هم فوایدی دارد و هم ممکن است معایبی. کنجد منبع خوبی از ویتامین های گروه B و ویتامین E است که به سلامت مادر و رشد جنین کمک می کند. این دانه ها می توانند کلسترول خون را کنترل کنند، سیستم ایمنی را تقویت نمایند و به رفع یبوست کمک کنند. مصرف کنجد در حد متعادل در بارداری ایمن است و تاکنون شواهدی دال بر ضرر آن وجود ندارد. در ادامه به بررسی جزئی تر مزایا و معایب مصرف کنجد در بارداری می پردازیم.
کنجد چه نوع غذایی است؟
کنجد (که در زبان هندی به آن «تِل» می گویند) یکی از مواد غذایی رایج در فرهنگ غذایی هند است. انواع مختلفی از کنجد مثل کنجد سیاه، کنجد سفید یا حتی روغن کنجد را می توان در بسیاری از غذاها، چه خوراکی های شیرین و چه شور، مشاهده کرد.
بر اساس طب سنتی آیورودا، کنجد یک غذای گرم محسوب می شود و به همین دلیل در فصل زمستان و در شیرینی های مخصوصی مانند گجک یا روودی محبوبیت زیادی دارد. معمولا به زنان باردار توصیه می شود که غذاهای گرم را در دوران بارداری محدود کنند. این موضوع ممکن است باعث شود شما نگران شوید که آیا خوردن کنجد در بارداری امن است یا نه؟ پاسخ کوتاه این است که بله، مصرف کنجد در حد متعادل در بارداری بی خطر است، مگر اینکه به کنجد حساسیت داشته باشید.
آیا خوردن کنجد در بارداری ایمن است؟
در سه ماهه اول بارداری، بسیاری از زنان نگران این هستند که خوردن غذاهای گرم ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد. البته بیشترین خطر سقط جنین در این دوره وجود دارد، اما علت اصلی آن معمولا مشکلات کروموزومی و توقف رشد جنین است و ارتباط مستقیمی با خوردن غذاهای گرم ندارد.
در سه ماهه سوم، نگرانی ها درباره زایمان زودرس افزایش می یابد. اگرچه برخی شرایط پزشکی می توانند احتمال زایمان زودرس را بالا ببرند، اما خوردن غذاهای گرم مانند کنجد جزو علل شناخته شده نیست. البته برخی مواد غذایی مانند آناناس یا پاپایای خام اگر در مقادیر زیاد مصرف شوند، می توانند باعث انقباضات رحمی شوند، اما کنجد این طور نیست.
به طور کلی، خوردن کنجد در حد متعادل در دوران بارداری بی خطر است. البته بعضی غذاها مانند گوشت نپخته یا نیم پز، تخم مرغ خام و پنیر یا شیر غیرپاستوریزه به دلیل احتمال انتقال عفونت به جنین توصیه نمی شوند.
نگرانی های مرتبط با آلودگی کنجد به سالمونلا
شاید در اینترنت دیده باشید که برخی محصولات کنجدی مثل تاهینی یا حمص به دلیل آلودگی به سالمونلا که یک نوع باکتری است، فراخوانده شده اند. این مشکل به خود کنجد ربطی ندارد بلکه به شرایط تولید و نگهداری محصولات مرتبط است.
از آنجا که سالمونلا می تواند برای جنین خطرناک باشد، در برخی کشورها توصیه می شود زنان باردار از خرید تاهینی یا حمص های صنعتی خودداری کنند. اما اگر این محصولات را در خانه و با مواد تازه تهیه کنید، مانند نخود پخته خانگی و تاهینی خانگی، استفاده از آن ها بی خطر است.
در ایران نیز پزشکان معمولا مصرف کنجد در بارداری را بی خطر می دانند، اما بهتر است اگر قصد استفاده از حمص یا محصولات مشابه را دارید، آن ها را در منزل تهیه کنید.
چگونه کنجد را در منزل به طور سالم مصرف کنیم؟
برای اطمینان از سلامت کنجد، بهتر است قبل از مصرف، دانه های کنجد را به خوبی تفت دهید. این کار علاوه بر از بین بردن هرگونه میکروب، باعث می شود مواد مغذی موجود در کنجد بهتر جذب بدن شوند.
آیا مصرف روغن کنجد در بارداری بی خطر است؟
استفاده از روغن کنجد هم روی پوست و هم به عنوان ماده غذایی در دوران بارداری بی خطر است. روغن کنجد فواید زیادی دارد چون سرشار از:
- اسیدهای چرب امگا که به رشد مغز جنین کمک می کنند و برای سلامت قلب نیز مفیدند
- آنتی اکسیدان هایی که التهاب بدن را کاهش می دهند
- تیروزین، اسید آمینه ای که به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک می کند
همچنین مصرف روغن کنجد ممکن است به تنظیم قند خون کمک کند، بنابراین اگر به دیابت بارداری مبتلا هستید، انتخاب خوبی است.
روغن کنجد وقتی روی پوست استفاده شود، پوست را مرطوب و انعطاف پذیر نگه می دارد و از آسیب های ناشی از آفتاب محافظت می کند. ویتامین E موجود در آن برای پوست بسیار مفید است. شما می توانید بدون نگرانی از حساسیت، روغن کنجد را روی شکم خود استفاده کنید تا پوست در حال کش آمدن نرم تر شود.
فواید خوردن کنجد در بارداری چیست؟
کنجد منبع بسیار خوبی از مواد مغذی است که می تواند به رژیم غذایی بارداری شما کمک کند. برخی از این مواد شامل:
- آهن
- اسید فولیک
- کلسیم
- روی
- منیزیم
- ویتامین های گروه B و E
- آنتی اکسیدان ها
با توجه به اندازه کوچک دانه های کنجد، برای بهره مندی کامل از این مواد باید مقدار مناسبی از آن را به طور منظم مصرف کنید. اما بهتر است به کنجد به عنوان مکملی برای رژیم غذایی تان نگاه کنید و تنها روی آن به عنوان منبع این مواد مغذی حساب نکنید.
چگونه کنجد را در رژیم غذایی بارداری بگنجانیم؟
روش های زیادی برای اضافه کردن کنجد به وعده های غذایی وجود دارد. برخی پیشنهادها برای مصرف کنجد در بارداری عبارتند از:
- روی سالادها مقداری کنجد بو داده بریزید تا طعم و بافتی خوشایند ایجاد شود
- روی نان های سنتی مثل نان لواش یا بربری مقداری کنجد بپاشید
- به غذاهای گوشتی مثل مرغ کبابی یا مرغ تند چینی کنجد اضافه کنید
- حمص خانگی با کنجد درست کنید و به عنوان پیش غذا همراه با سبزیجات تازه میل کنید
- مقداری کنجد در سبزی خورشت هایی مثل سبزی پلو یا خورشت نعنا و گشنیز بریزید
- برای دسر، لدو کنجدی خانگی تهیه کنید
اگر نگران مصرف کنجد در بارداری هستم چه کنم؟
اگر به هر دلیلی، چه باورهای سنتی درباره اجتناب از غذاهای گرم و چه نگرانی از عفونت های احتمالی، از مصرف کنجد خودداری می کنید، نگران نباشید. شما می توانید تمام مواد مغذی مورد نیاز در بارداری را بدون مصرف کنجد دریافت کنید.
به خصوص اگر گیاهخوار هستید، به میزان کافی آهن و کلسیم مصرف کنید چرا که نیاز به این مواد در بارداری بیشتر می شود. یک رژیم غذایی متنوع شامل میوه ها، سبزیجات و منابع غنی پروتئین کمک می کند تا کودک شما رشد سالمی داشته باشد.
سخنی از نی نی تینی
خوردن کنجد در بارداری، وقتی در حد متعادل و با رعایت نکات بهداشتی مانند تفت دادن دانه ها باشد، کاملا بی خطر و حتی مفید است. کنجد و روغن آن منبع خوبی از مواد مغذی مهم مثل آهن، کلسیم و اسیدهای چرب امگا هستند که به سلامت مادر و رشد جنین کمک می کنند. اگر به هر دلیلی حساسیت یا نگرانی دارید، با پزشک خود مشورت کنید و نگران نباشید که بدون کنجد نیز می توانید تغذیه مناسبی داشته باشید.
شما چه تجربه ای از مصرف کنجد یا روغن کنجد در دوران بارداری داشته اید؟ اگر سوال یا نکته ای درباره تغذیه بارداری دارید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا بتوانیم به شما و دیگر مادران کمک کنیم.
