سقط جنین می تواند دردهای جسمی و همچنین رنج های روحی فراوانی به همراه داشته باشد. در این شرایط، اولویت دادن به استراحت کافی، تغذیه با غذاهای سبک و ساده، و صحبت کردن با یک متخصص سلامت روان از مهم ترین راه های مقابله با این دردها است. در این مقاله به 7 مورد از علت های درد بعد از سقط جنین اشاره می کنیم.
چرا درد بعد از سقط جنین را تجربه می کنیم؟
طبق گزارش انجمن متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، حداقل 10 درصد از بارداری هایی که به صورت بالینی تشخیص داده شده اند به سقط جنین منجر می شوند. (یعنی بارداری ای که واقعا می دانستید وجود دارد؛ چون برخی از سقط ها قبل از اینکه حتی پریودتان عقب بیفتد اتفاق می افتند.)
وقتی سقط جنین بعد از مثبت شدن تست بارداری رخ می دهد، ممکن است فرایندی هم از لحاظ جسمی و هم از نظر روحی بسیار دردناک باشد.
ما نمی توانیم سقط جنین را آسان تر کنیم، اما می توانیم به شما کمک کنیم تا بفهمید چه اتفاقی می افتد. برای مثال، درد شکمی یکی از رایج ترین علائم درد بعد از سقط جنین است، اما این تنها نوع دردی نیست که ممکن است تجربه کنید.
در ادامه، هفت نوع درد که ممکن است هنگام سقط جنین احساس کنید را بررسی می کنیم و راهکارهایی برای کاهش علائم پیشنهاد می دهیم.
7 علت داشتن درد بعد از سقط جنین
1- درد و گرفتگی شکم
درد ناشی از سقط جنین معمولا به خاطر انقباضات رحم است. مانند دوران قاعدگی، رحم برای خارج کردن محتویات، منقبض می شود. از آنجا که رحم عضله است، این انقباضات مانند گرفتگی عضلات دردناک خواهند بود.
این درد معمولا در دو طرف پایین شکم یا ناحیه لگن حس می شود. ممکن است درد به صورت موج وار بیاید و برود یا ثابت باشد. مگر اینکه پزشک به شما توصیه کرده باشد، می توانید درد خود را با مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن کنترل کنید. همچنین استفاده از کمپرس گرم روی ناحیه شکم می تواند به کاهش گرفتگی کمک کند.
2- ناراحتی در ناحیه واژن
در طول چرخه قاعدگی طبیعی، رحم برای آمادگی بارداری لایه ای از بافت را می سازد. وقتی بارداری ادامه نمی یابد، این لایه باید از بین برود.
چون بدن شما خود را برای بارداری آماده کرده، خونریزی سقط نسبت به قاعدگی معمولی بیشتر خواهد بود. هر چه بارداری جلوتر رفته باشد، خونریزی شدیدتر است.
برای جذب خونریزی، بهتر است از نوار بهداشتی استفاده کنید و طبق توصیه انجمن متخصصان زنان، استفاده از تامپون در این دوران توصیه نمی شود. همچنین چون خونریزی ممکن است طولانی تر و سنگین تر باشد، ممکن است احساس ناراحتی به دلیل رطوبت و تجمع آن داشته باشید.
خونریزی زیاد و مراقبت های لازم
در سقط جنین ممکن است خون زیادی از دست بدهید. در طول این دوره حتما با پزشک خود در ارتباط باشید و اگر احساس سرگیجه یا خونریزی شدید داشتید (مثلا بیش از دو عدد نوار بهداشتی بزرگ در هر ساعت و به مدت بیش از دو ساعت)، فورا به پزشک اطلاع دهید.
برای کاهش ناراحتی، نوار بهداشتی را مرتب عوض کنید و ناحیه را با آب ولرم به آرامی بشویید، از صابون استفاده نکنید.
تغییر محیط واژن به خاطر خونریزی ممکن است باعث رشد قارچ یا باکتری شود که می تواند منجر به بوی بد واژن شود. اگر خارش، ترشح بدبو یا علائم عفونت مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
3- حالت تهوع، اسهال و استفراغ
یکی از مواردی که در رابطه با علت درد بعد از سقط جنین می تواند ایجاد شود حالت تهوع،اسهال و استفراغ است. این علائم گوارشی ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی یا عوارض داروهایی باشد که برای مدیریت سقط مصرف می کنید. اسهال نیز ممکن است به خاطر شل شدن عضلات صاف روده، مشابه آنچه در دوران قاعدگی رخ می دهد، اتفاق بیفتد.
برای مقابله با تهوع، آب کافی بنوشید و غذاهای سبک و ساده که معده را اذیت نمی کنند مصرف کنید. این غذاها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- برنج ساده
- موز
- جو دوسر
- تخم مرغ آب پز یا نیمرو
- مرغ کبابی ساده
اگر علائم شما شدید است و نمی توانید غذا بخورید یا آب بنوشید، حتما با پزشک درباره داروهای ضد تهوع و ضد اسهال مشورت کنید.
4- درد کمر
مثل دردهای قاعدگی که گاهی به کمر هم می زند، انقباضات رحم در سقط جنین می تواند باعث درد کمر شود. این درد معمولا در ناحیه پایین کمر است و ممکن است خفیف تا شدید باشد.
برای کاهش این نوع درد بعد از سقط جنین می توانید از مسکن ها و کمپرس گرم استفاده کنید، اما اگر درد زیاد است حتما به پزشک مراجعه کنید و از او راهکارهای مناسب بپرسید.
5- درد شانه
درد شانه می تواند نشانه ای از بارداری خارج رحمی باشد که وضعیت اورژانسی پزشکی است. اگر درد شدید و یک طرفه، سرگیجه، تب یا درد در نواحی راست روده، لگن، شانه یا گردن داشتید، فورا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
بارداری خارج رحمی ممکن است خونریزی نداشته باشد و تشخیص آن دشوارتر است.
6- ضعف و خستگی
احساس خستگی و ضعف در سقط جنین طبیعی است. همچنین ممکن است سردرد هم داشته باشید. اگر سرگیجه شدید یا احساس غش کردن کردید، سریعا به پزشک یا مرکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
استراحت کافی، نوشیدن آب فراوان و مصرف غذاهای مغذی به شما کمک می کند این علائم را کنترل کنید.
7- دردهای عاطفی و روانی
مهم نیست در چه مرحله ای از بارداری سقط رخ داده است، شما حق دارید احساس غم و ناراحتی کنید. دردهای روانی بعد از سقط جنین می توانند پیچیده و شدید باشند. ممکن است همزمان احساس ناراحتی و آسودگی کنید یا غم عمیق و گاهی طاقت فرسا را تجربه کنید.
شاید احساس ناامیدی، ترس از بارداری مجدد، اضطراب، نوسانات خلقی و حتی افسردگی داشته باشید.
صحبت کردن درباره احساسات تان بسیار کمک کننده است. می توانید با دوستان و خانواده مورد اعتماد، گروه های حمایتی در فضای مجازی یا یک روانشناس صحبت کنید. گاهی سقط جنین باعث افسردگی بالینی می شود که شبیه افسردگی بعد از زایمان است؛ پس اگر علائم افسردگی داشتید حتما دنبال درمان پزشکی باشید.
چه اتفاقی بعد از سقط جنین می افتد؟
شدت درد بعد از سقط جنین و علائم آن به میزان پیشرفت بارداری و نوع سقطی که تجربه می کنید بستگی دارد. با این حال، سقط جنین در هر مرحله ای می تواند سخت و دشوار باشد، چون واکنش بدن هر فرد متفاوت است.
شما ممکن است روش انتظار (Expectant Management) را انتخاب کنید تا بدن به طور طبیعی بافت را دفع کند، یا از داروهایی استفاده کنید که روند دفع را تسریع می کنند، و یا ممکن است به عمل جراحی به نام کورتاژ و گشاد کردن رحم (Dilation and Curettage یا D&C) نیاز پیدا کنید تا محتویات رحم به صورت پزشکی خارج شود.
خونریزی بعد از سقط جنین نیز در افراد مختلف متفاوت است. معمولا می توانید انتظار داشته باشید که خونریزی شبیه پریود حدود یک هفته طول بکشد. پس از آن ممکن است لکه بینی به مدت چند هفته ادامه پیدا کند — گاهی تا زمان پریود بعدی. اما این زمان دقیقا چه موقع است؟ باز هم متفاوت است؛ چرخه قاعدگی می تواند بین 4 تا 8 هفته پس از سقط جنین از سر گرفته شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر فکر می کنید سقط جنین دارید، همیشه باید با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما در طول فرآیند بهبود نیز با شما در تماس خواهد بود و وضعیتتان را پیگیری می کند.
بهبود یافتن درد بعد از سقط جنین
بسته به زمان سقط و روش درمانی، ممکن است 2 تا 3 هفته طول بکشد تا از نظر جسمی به حالت عادی بازگردید. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای اطمینان از پاک بودن رحم از باقی مانده بافت، سونوگرافی انجام دهد.
از نظر عاطفی، درد بعد از سقط جنین ممکن است مدت طولانی تری ادامه داشته باشد. باید به یاد داشته باشید که هرچقدر هم در بارداری پیش رفته باشید، این یک فقدان است و فقدان همیشه با احساسات غم همراه است.
گاهی این غم و اندوه به حدی می رسد که نمی توانید به تنهایی آن را تحمل کنید. مشابه افسردگی پس از زایمان، ممکن است بعد از سقط جنین نیز نشانه های افسردگی ظاهر شود. بر اساس یک مقاله منتشر شده در سال 2015، تقریبا 20 درصد زنان پس از سقط جنین علائم افسردگی و اضطراب را گزارش می کنند.
منابع حمایتی برای درد بعد از سقط جنین
اگر احساس می کنید دچار افسردگی شده اید یا در مدیریت احساسات خود پس از سقط جنین مشکل دارید، خجالت نکشید و از گرفتن کمک دریغ نکنید. یک متخصص سلامت روان مجاز می تواند به شما کمک کند تا غم و اندوه خود را پردازش کرده و به بهبودی قدم بردارید.
سخنی از نی نی تینی
سقط جنین می تواند تجربه ای سخت برای جسم، ذهن و قلب شما باشد. استراحت، مصرف مایعات، استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه و پیگیری پزشکی می تواند به کاهش درد بعد از سقط جنین کمک کند.
مهم تر از همه، باید به دردهای عاطفی ناشی از این اتفاق توجه کنید. صحبت با متخصص سلامت روان یا عضویت در گروه های حمایتی می تواند به شما کمک کند تا روند بهبودی را بهتر طی کنید و آرامش خود را باز یابید.
اگر تجربه ای از سقط جنین دارید و یا کسی را می شناسید که با این موضوع دست و پنجه نرم می کند، لطفا احساسات و راهکارهای خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
