یبوست در بارداری

یبوست در بارداری بسیار رایج است و می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. به وجود آوردن تغییراتی در سبک زندگی می تواند به بهبود آن کمک کند، مانند فعالیت بدنی بیشتر، مصرف فیبر بیشتر، و افزایش مایعات مصرفی.

جهت مشاهده این راهنمایی ها به صورت کامل در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

چرا در بارداری دچار یبوست می شوم؟

یبوست در بارداری یک مشکل شایع است: تا نیمی از زنان باردار در طول بارداری دچار این مشکل می شوند.

یکی از دلایل یبوست در بارداری افزایش هورمون پروژسترون است که عضلات بدن، از جمله دستگاه گوارش را شل می کند. این امر باعث می شود غذا به کندی در روده حرکت کند.

علاوه بر این، در دوران بارداری تغییراتی در رگ های خونی و مقدار مایعات بدن ایجاد می شود. رگ ها گشاد می شوند تا بتوانند تقریبا 50 درصد مایع بیشتری را تا زمان زایمان در خود نگه دارند. با پیشرفت بارداری، نیاز بدن به آب تغییر می کند و بدن مایعات بیشتری را نگه می دارد که ممکن است منجر به علائم کم آبی، از جمله یبوست و سردرد، شود.

عوامل دیگری مانند رژیم غذایی کم فیبر (که بسیاری از زنان به دلیل تهوع یا نفخ بارداری به آن روی می آورند) و کاهش فعالیت بدنی ناشی از خستگی و ناراحتی های بارداری نیز می توانند در این زمینه نقش داشته باشند.

در اواخر بارداری، مشکل یبوست ممکن است به دلیل فشار رحم در حال رشد روی روده ها و رکتوم افزایش یابد. مصرف مکمل های آهن، به ویژه در دوزهای بالا، نیز می تواند یبوست را تشدید کند.

آیا یبوست در بارداری پس از سه ماهه اول ادامه خواهد داشت؟

بله، این امکان وجود دارد. زیرا برخی از مهم ترین عوامل یبوست، مانند افزایش پروژسترون و کاهش فعالیت بدنی، ممکن است بعد از سه ماهه اول بارداری نیز ادامه داشته باشند. همچنین، جذب آب در روده ها کاهش می یابد که باعث خشک تر شدن مدفوع می شود.

در اواخر بارداری، این مشکلات به دلیل بزرگ شدن رحم و کندی حرکت مدفوع در سیستم گوارشی بیشتر می شود.

آیا باید نگران یبوست در بارداری باشم؟

معمولا خیر، اما گاهی اوقات یبوست در این دوران می تواند نشانه ای از یک مشکل دیگر باشد. برای مثال، برخی از بیماری ها که ممکن است باعث یبوست شوند عبارتند از:

• مشکلات غدد درون ریز مانند کم کاری تیروئید یا دیابت
• سندرم روده تحریک پذیر
• انسداد روده
• اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس
• سرطان کولورکتال

اگر یبوست شدید همراه با درد شکمی دارید، یا این مشکل با اسهال همراه است یا در مدفوع خود مخاط یا خون مشاهده کردید، فورا با پزشک یا ماما تماس بگیرید.

یبوست می تواند مشکلات دیگری نیز به وجود آورد. یکی از شایع ترین مشکلات، هموروئید یا بواسیر در بارداری است که شامل تورم رگ ها در مقعد و رکتوم می شود. این مشکل در بارداری به دلیل فشار طبیعی روی شکم رایج است و با زور زدن هنگام اجابت مزاج یا دفع مدفوع سفت تشدید می شود.

هموروئید ممکن است بسیار ناراحت کننده باشد، هرچند به ندرت مشکلات جدی ایجاد می کند. در اکثر موارد، این مشکل پس از زایمان بهبود می یابد. با این حال، اگر درد شدید یا خونریزی مقعدی داشتید، به پزشک خود اطلاع دهید.

زور زدن در اجابت مزاج همچنین می تواند بر عضلات کف لگن، که به کنترل مثانه کمک می کنند، تأثیر بگذارد و منجر به بروز بی اختیاری ادرار در بارداری شود؛ یعنی نشت ادرار در هنگام خندیدن، عطسه یا سرفه. این مشکل به دلیل فشار اضافی بارداری و زایمان طبیعی، که روی بدن ایجاد می شود، بیشتر دیده می شود و یبوست ممکن است خطر آن را افزایش دهد.

راهکارهایی برای تسکین یبوست در بارداری

در ادامه چند نکته برای پیشگیری و کاهش یبوست در دوران بارداری آورده شده است:

1 – مصرف آب به میزان کافی

سعی کنید روزانه 10 تا 12 لیوان آب یا سایر نوشیدنی ها مصرف کنید. (یا جرعه جرعه در طول روز بنوشید تا زمانی که رنگ ادرار شما شفاف یا زرد کم رنگ شود – که نشانه ی هیدراته بودن بدن است.) نوشیدن یک لیوان آب میوه، به ویژه آب آلو، نیز می تواند مفید باشد.

برخی افراد متوجه شده اند که نوشیدن یک مایع گرم بلافاصله پس از بیدار شدن می تواند به حرکت روده ها کمک کند. همچنین، به خاطر داشته باشید که هوای مرطوب، تعریق و ورزش ممکن است نیاز به مایعات را افزایش دهند.

2 – مصرف غذاهای پرفیبر

روزانه غذاهای پرفیبر مصرف کنید، از جمله غلات کامل، نان سبوس دار، برنج قهوه ای، حبوبات، و میوه ها و سبزیجات تازه. افزودن چند قاشق غذاخوری سبوس گندم فرآوری نشده به غلات صبحانه می تواند به افزایش فیبر کمک کند، هرچند ممکن است چند روز طول بکشد تا نتیجه آن را مشاهده کنید. این گزینه ها به افزایش حجم مدفوع کمک می کنند تا راحت تر از سیستم گوارشی عبور کند و یبوست در بارداری را کاهش می دهد.

3 – ورزش منظم

فعالیت های مانند پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری ثابت و یوگا می توانند به کاهش یبوست کمک کنند و باعث شوند که احساس سلامت و تناسب بیشتری داشته باشید.

4 – به نیاز بدن خود گوش دهید

روده ها پس از غذا بیشتر فعال هستند، بنابراین اگر به دستشویی رفتن نیاز دارید، بعد از غذا زمانی را برای این کار در نظر بگیرید. به تعویق انداختن اجابت مزاج را از برنامه ی روزانه خود حذف کنید.

5 – تغییر ویتامین پیش از بارداری

اگر مکمل ویتامین های پیش از بارداری شما دارای دوز بالایی از آهن است و شما کم خونی ندارید، از پزشک خود بپرسید که آیا می توانید به مکملی با آهن کمتر تغییر دهید. می توانید مکمل آهن خود را در دوزهای کوچکتر در طول روز (مثلا به شکل مایع یا پاستیلی) مصرف کنید تا تأثیر آن بر روده کاهش یابد و وضعیت یبوست در بارداری شما بهبود یابد.

6 – استفاده از ملین های نرم کننده مدفوع

می توانید از ملین های نرم کننده مانند کولیس (دوکوزات سدیم) استفاده کنید. این ملین ها باعث تحریک نمی شوند بلکه مدفوع را نرم تر کرده و اجابت مزاج را راحت تر می کنند.

7 – سوال پرسیدن درباره مصرف منیزیم

از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف منیزیم برای شما مناسب است. ممکن است به شما توصیه کنند روزانه 200 تا 400 میلی گرم یک یا دو بار در روز آن را مصرف کنید تا به تنظیم حرکات روده شما کمک کند.

8 – مکمل فیبر بدون نسخه

اگر روش های فوق مؤثر نبودند (یا پیروی از آن ها برای شما دشوار بود)، از پزشک خود در مورد مصرف مکمل های فیبر بدون نسخه سوال کنید. فقط حتما مصرف آب خود را برای جبران فیبر اضافی افزایش دهید. این مکمل ها برای اکثر زنان مناسب هستند، اما گاهی ممکن است باعث انقباضات رحمی شوند؛ بنابراین، مهم است که دستورالعمل پزشک را رعایت کنید. همچنین، مصرف بیش از حد ممکن است منجر به اسهال شود.

به طور کلی، یبوست در بارداری و مشکلات گوارشی ممکن است در دوره پس از زایمان نیز ادامه پیدا کنند، اما نگران نباشید، به مرور وضعیت شما بهتر خواهد شد. اغلب، سه تا چهار روز پس از زایمان اجابت مزاج خواهید داشت، هرچند ممکن است چند ماه طول بکشد تا به یک برنامه منظم بازگردید. اگر تا آن زمان همچنان مشکل داشتید، با پزشک خود مشورت کنید.