تابستان برای بسیاری از افراد فصل نشاط و فعالیت است، اما برای زنان باردار می تواند همراه با چالش های خاصی باشد. افزایش دمای هوا در این دوران، خطر گرمازدگی در بارداری و مشکلات مرتبط با آن را بیشتر می کند. در این مقاله به شما کمک می کنیم تا با شناخت علائم، روش های پیشگیری و مدیریت گرمازدگی در بارداری، از سلامت خود و جنین تان محافظت کنید.
گرمازدگی در بارداری: چگونه در روزهای گرم از خودتان و جنین محافظت کنید؟
با بالا رفتن دمای هوا در فصل تابستان، خانم های باردار باید بیش از هر زمان دیگری مراقب سلامتی خود باشند. در دوران بارداری، بدن شما نه تنها باید دمای خودتان را تنظیم کند، بلکه مسئول خنک نگه داشتن بدن جنین نیز هست؛ به همین دلیل، تحمل گرما در این دوران دشوارتر از همیشه خواهد بود.
افزایش فعالیت سیستم خنک کننده ی طبیعی بدن، باعث می شود که تنظیم دمای بدن در بارداری سخت تر شود. به همین علت، مادران باردار بیشتر از سایر افراد در معرض گرمازدگی یا حتی شوک گرمایی قرار دارند.
یکی از خطرات جدی در گرما، بالا رفتن بیش از حد دمای مرکزی بدن است. اگر دمای داخلی بدن بیش از 39 درجه سانتی گراد شود، احتمال بروز عوارض جدی افزایش می یابد؛ چراکه گرمای شدید می تواند نه تنها برای مادر، بلکه برای سلامت جنین نیز خطرناک باشد.
اهمیت آب رسانی در بارداری و گرما
یکی از مهم ترین راه ها برای پیشگیری از گرمازدگی در بارداری، هیدراته نگه داشتن بدن است.
- آب، بهترین و سالم ترین نوشیدنی برای دوران بارداری در هوای گرم است.
- در کنار آب، گاهی نوشیدنی های حاوی الکترولیت (مثل پتاسیم و سدیم) نیز مفید هستند؛ زیرا این مواد معدنی با تعریق زیاد از بدن دفع می شوند و باید جایگزین شوند.
- اما باید توجه داشته باشید که نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای پررنگ و نوشابه، گزینه های مناسبی برای تأمین آب بدن نیستند و حتی ممکن است بدن را بیشتر خشک کنند.
- نوشیدنی های ورزشی شیرین نیز نباید جای آب را بگیرند؛ چون قند بالا و افزودنی های غیرضروری دارند.
در دوران بارداری، نیاز بدن به آب بیشتر از قبل است، خصوصا در روزهای گرم تابستان. متخصصان توصیه می کنند که مادران باردار حداقل روزانه 2 لیتر آب (حدود 8 لیوان) بنوشند. اگر در معرض آفتاب یا در فضای باز هستید، این مقدار باید افزایش یابد.
یادتان باشد: اگر احساس تشنگی می کنید، یعنی بدن شما پیش از آن، دچار کم آبی شده است. پس پیش دستی کنید و آب بنوشید حتی اگر تشنه نیستید.
علائم گرمازدگی در بارداری را بشناسید
شناخت علائم گرمازدگی در بارداری بسیار مهم است؛ چون اگر به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است به وضعیت خطرناک تری به نام شوک گرمایی منجر شود.
علائم گرمازدگی در بارداری عبارتند از:
- سردرد
- سرگیجه یا گیجی
- حالت تهوع یا کاهش اشتها
- گرفتگی عضلانی
- تشنگی شدید
- احساس خستگی زیاد
اگر این علائم را در خود احساس کردید:
- سریعا به یک مکان خنک بروید،
- چند لیوان آب بنوشید،
- و با استفاده از حوله ی خنک روی پیشانی، گردن، زیر بغل و کشاله ران، دمای بدنتان را پایین بیاورید.
معمولا با این اقدامات، حالتان در عرض 30 دقیقه بهتر خواهد شد.
شوک گرمایی؛ وضعیتی اضطراری
اگر علائم شدیدتری مثل موارد زیر را داشتید، احتمال شوک گرمایی وجود دارد:
در این شرایط، بلافاصله با اورژانس یا پزشک خود تماس بگیرید. شوک گرمایی می تواند برای شما و جنین بسیار خطرناک باشد و نیاز به مداخله ی فوری دارد.
روش های کاربردی برای خنک ماندن در روزهای گرم و پیشگیری از گرمازدگی در بارداری
لباس مناسب بپوشید:
- لباس های نخی، گشاد و تنفس پذیر انتخاب کنید تا جریان هوا از بدن عبور کند.
- لباس های تنگ نپوشید چون گرما را در بدن محبوس کرده و باعث تعریق بیشتر می شود.
در سایه بمانید:
- اگر قرار است بیرون از خانه باشید، زیر درخت، سایه بان یا چتر بنشینید.
- قرار دادن پاها در آب سرد (مثل حوضچه یا تشت) هم می تواند به کاهش دمای بدن کمک کند.
علائم هشداردهنده ی داغی بیش از حد را جدی بگیرید:
- افزایش تعریق
- ضعف یا بی حالی
- تشنگی مفرط
- گرفتگی عضلات
در صورت بروز این علائم، از آفتاب فاصله بگیرید، آب بنوشید و بدن خود را با پارچه ی خنک پایین بیاورید.
نکات تکمیلی برای پیشگیری از گرمازدگی در بارداری
- برنامه ریزی قبلی داشته باشید: اگر قرار است بیرون بروید، حتما آب، یخ، داروهای لازم و لباس اضافه همراهتان باشد. از وضعیت دمای هوا و شاخص کیفیت هوا مطلع باشید.
- از فناوری استفاده کنید: اپلیکیشن هایی مثل «Heat & Health Tracker» که اطلاعات به روزی از دمای هوا و کیفیت هوا ارائه می دهند، می توانند در برنامه ریزی روزانه مفید باشند.
- اگر بیش از 24 ساعت ادرار نکردید یا انقباضات رحمی مکرر دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
سخنی از نی نی تینی
بارداری، دورانی خاص و حساس است که نیازمند مراقبت بیشتر به ویژه در تابستان های گرم است. با رعایت نکاتی مثل نوشیدن آب کافی، انتخاب لباس مناسب، ماندن در سایه و شناخت علائم گرمازدگی در بارداری، می توانید این روزهای گرم را به سلامت پشت سر بگذارید.
اگر شما هم تجربه ای از بارداری در روزهای گرم تابستان دارید یا نکته ای کاربردی برای مقابله با گرمازدگی در بارداری می دانید، خوشحال می شویم آن را در بخش نظرات با ما و سایر مادران به اشتراک بگذارید. دانسته های شما می تواند راه گشای مادران دیگری باشد که به دنبال تجربه ای امن تر و راحت تر در دوران بارداری هستند.
