هر آنچه در مورد کیست سینه باید بدانیم

کیست سینه کیسه ای پر از مایع است که معمولا غیرسرطانی (خوش خیم) است. این کیست ها ممکن است گاهی قابل لمس باشند، به ویژه اگر در روزهای منتهی به قاعدگی باعث درد شوند. در بیشتر موارد، کیست سینه نیازی به درمان ندارد و خود به خود از بین می رود یا ثابت باقی می ماند.در این مقاله در مورد کیست سینه به طور کامل توضیح خواهیم داد.

آشنایی کلی با کیست سینه

کیست سینه دقیقا چیست؟

کیست سینه، به توده ای نرم و پر از مایع در بافت سینه گفته می شود که خوش خیم است و معمولا جای نگرانی ندارد. این وضعیت وقتی رخ می دهد که یک مجرای شیردهی خالی درون سینه، با مایع پر شود.
برخی کیست ها آن قدر کوچک اند که اصلا قابل لمس نیستند؛ اما بعضی دیگر می توانند به اندازه چند سانتی متر بزرگ شوند و حتی احساس ناراحتی ایجاد کنند. این کیست ها ممکن است به صورت منفرد یا خوشه ای در یک یا هر دو سینه ظاهر شوند.

نکته ای مهم این است که داشتن کیست سینه باعث افزایش خطر سرطان پستان نمی شود و خودِ کیست ها نیز به وضعیت جدی تری تبدیل نمی شوند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کیست سینه هستند؟

در برخی گروه های سنی و شرایط هورمونی، احتمال بروز این کیست بیشتر است. به طور خاص، این کیست ها بیشتر در موارد زیر دیده می شوند:

• زنان بین 35 تا 50 سال
• زنانی که هنوز قاعدگی دارند (پیش از یائسگی)
• زنانی که یائسه شده اند ولی همچنان هورمون درمانی (HRT)  دریافت می کنند

انواع کیست سینه

کیست های سینه از نظر ویژگی های داخلی به سه نوع اصلی تقسیم می شوند:

1- کیست ساده سینه

این نوع کیست کاملا از مایع شفاف پر شده و هیچ ناحیه جامدی درون آن وجود ندارد. دیواره آن نیز صاف و یکنواخت است. کیست ساده همیشه خوش خیم است و تقریبا 90 درصد کل کیست های سینه را تشکیل می دهد.

2- کیست پیچیده سینه

در این نوع کیست، مخلوطی از مایع و نواحی جامد دیده می شود. در حدود 20 درصد از این موارد، احتمال بدخیمی یا سرطان وجود دارد. بنابراین، پزشک معمولا نمونه برداری (بیوپسی) انجام می دهد تا بافت مشکوک را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرستد.

3- کیست مختلط یا مشکوک

این کیست نیز پر از مایع است، اما ممکن است مایع آن کدر باشد یا دیواره های آن ناهموار به نظر برسند. در برخی موارد، پزشک با استفاده از سوزن، مایع کیست را تخلیه می کند و بافت آن را برای بررسی بیشتر ارسال می کند. گاهی هم فقط توصیه می شود که شش ماه بعد، پیگیری تصویربرداری مجدد انجام شود؛ چراکه احتمال سرطانی بودن این کیست بسیار پایین و کمتر از 2 درصد است.

همچنین کیست ها از نظر اندازه به دو گروه تقسیم می شوند:

• میکروکیست ها: بسیار ریز هستند و تنها با سونوگرافی یا زیر میکروسکوپ دیده می شوند.
• ماکروکیست ها: بزرگ ترند و معمولا قابل لمس هستند.

شیوع کیست سینه

آیا کیست سینه شایع است؟

بله، این کیست در میان زنان بسیار رایج است. تخمین زده می شود که حدود 7 درصد از زنان در طول زندگی خود دچار کیست سینه می شوند. با این حال، بسیاری از زنان حتی متوجه وجود این کیست ها نمی شوند چون بیشتر آن ها بدون علامت هستند.

علائم و علت ها

علائم کیست سینه چیست؟

بعضی کیست ها آن قدر کوچک اند که اصلا احساس نمی شوند. اما اگر اندازه شان بزرگ باشد، ممکن است علائم زیر را ایجاد کنند:

• احساس یک توده نرم یا گاهی سفت در سینه
• توده ای گرد، صاف و با لبه های مشخص
• درد یا حساسیت به لمس، به ویژه در روزهای قبل از شروع پریود
• بزرگ شدن کیست پیش از قاعدگی و کوچک شدن آن بعد از پریود
• قابلیت حرکت توده زیر پوست (مخصوصا در کیست های بزرگ)

کیست ها ممکن است اندازه هایی بین دانه برنج یا نخود تا حتی به بزرگی توپ گلف داشته باشند. بعضی زنان متوجه تغییر اندازه یا دردناک شدن کیست هایشان درست قبل از قاعدگی می شوند که به دلیل تغییرات هورمونی است. گاهی هم ترشح از نوک سینه یا درد موضعی وجود دارد.

علت به وجود آمدن کیست سینه چیست؟

هنوز علت دقیق تشکیل این کیست مشخص نشده، اما پزشکان معتقدند که تغییرات طبیعی در سطح هورمون ها (به ویژه استروژن) می تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد.
کیست پستان معمولا پس از یائسگی ایجاد نمی شود؛ زیرا در این دوران، سطح استروژن بدن کاهش می یابد.
همچنین تصور می شود این پدیده، بخشی از روند طبیعی تغییرات در بافت پستان است؛ یعنی وقتی غدد تولید شیر کوچک می شوند و مایع درون آن ها محبوس می شود (فرآیندی به نام «تحلیل بافتی» یا involution).

عوارض کیست سینه

آیا کیست سینه خطرناک است؟

کیست های سینه معمولا بی خطر هستند و تهدیدی برای جان فرد محسوب نمی شوند. اما در برخی شرایط، ممکن است:

• عفونت کنند
• به شدت بزرگ، متورم یا دردناک شوند
• نیاز به تخلیه با سوزن داشته باشند

اگر فردی در معرض خطر بالای سرطان سینه باشد، ممکن است پزشک پیگیری های مکرر و دقیق تری را توصیه کند.

آیا کیست سینه خودبه خود از بین می رود؟

در بسیاری از موارد، کیست بدون نیاز به درمان خاصی، خودبه خود ناپدید می شود. با این حال، اگر متوجه هرگونه تغییر در ظاهر یا بافت سینه شدید، بسیار مهم است که با یک پزشک یا مامای ماهر تماس بگیرید تا بررسی های لازم انجام شود.

یکی از راه های مؤثر در شناسایی زودهنگام تغییرات سینه، انجام معاینه شخصی سینه (در خانه) و همچنین شرکت در ویزیت های سالیانه یا ماموگرافی های منظم است.

اگر کیست سینه درمان نشود، چه می شود؟

در بیشتر مواقع، نیازی به درمان این کیست نیست؛ به ویژه اگر اندازه آن کوچک باشد و درد یا ناراحتی ایجاد نکند. پزشک ممکن است تصمیم بگیرد مدتی وضعیت را تحت نظر بگیرد تا ببیند آیا کیست به خودی خود از بین می رود یا خیر.

اما اگر کیست بزرگ شود یا باعث احساس درد یا فشار در سینه شود، بهترین روش درمان، تخلیه مایع درون کیست با سوزن (آسپیراسیون) است تا علائم آزاردهنده کاهش پیدا کند.

پیش آگهی و چشم انداز

آیا کیست سینه می تواند سرطانی باشد؟

احتمال آن وجود دارد، اما بسیار پایین است. آمارها نشان می دهد:

• کیست های ساده تقریبا همیشه خوش خیم هستند و حدود 90 درصد از توده های سینه را تشکیل می دهند.
• کیست های پیچیده نیز عمدتا خوش خیم هستند و احتمال سرطانی بودن آن ها کمتر از 2 درصد است.
• کیست های مرکب (complex) بالاترین احتمال سرطانی شدن را دارند و احتمال آن بین 14 تا 23 درصد تخمین زده می شود.

آیا کیست سینه باعث افزایش خطر سرطان می شود؟

خیر. وجود کیست در سینه خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش نمی دهد. این یکی از باورهای اشتباهی ست که بسیاری از خانم ها را نگران می کند.

آیا ممکن است کیست سینه به تومور تبدیل شود؟

خیر. کیست خوش خیم سینه به تومور سرطانی تبدیل نمی شود. این یکی از تصورات نادرست رایج است. کیست ها، برخلاف برخی توده ها، ماهیتی متفاوت دارند و به سرطان تبدیل نمی شوند.

آیا کیست سینه خطرناک است؟

در اغلب موارد، خیر. کیست پستان عارضه ای رایج و بی خطر در بین زنان است و معمولا نشانه ای از مشکل جدی محسوب نمی شود. با این حال، بررسی آن توسط پزشک ضروری است.

پیشگیری از کیست سینه

آیا می توان از تشکیل کیست سینه پیشگیری کرد؟

متأسفانه، هیچ راه قطعی برای جلوگیری از ایجاد کیست پستان وجود ندارد. با این حال، راهکارهایی برای پیگیری سلامت عمومی سینه ها توصیه می شود:

• انجام معاینه شخصی منظم سینه ها
• شرکت در ماموگرافی های دوره ای طبق برنامه ریزی پزشک

یادتان باشد: هیچ گاه تصور نکنید که توده ای که در سینه حس می کنید فقط یک کیست ساده است. حتما آن را با یک متخصص در میان بگذارید.

زندگی با کیست سینه

در چه شرایطی باید نگران کیست سینه بود؟

در اکثر مواقع، کیست ها بی ضرر هستند و جای نگرانی ندارند. اما برای اطمینان، بهتر است هر توده ای که در سینه تان احساس می کنید را حتما به پزشک نشان دهید تا بررسی دقیق انجام شود.

چه سؤالاتی باید از پزشک درباره کیست سینه بپرسید؟

اگر پزشک برای شما تشخیص کیست سینه داده است، می توانید سؤالات زیر را بپرسید:

• این کیست از چه نوعی است؟ (ساده، پیچیده یا مرکب)
• آیا لازم است مایع آن تخلیه شود؟ آیا نیاز به نمونه برداری یا جراحی دارد؟
• آیا باید ماموگرافی یا سونوگرافی با فواصل کمتر انجام دهم؟
• آیا ادامه هورمون درمانی برای من مناسب است یا باید آن را متوقف کنم؟

سخنی از نی نی تینی

کیست های سینه پدیده ای رایج به ویژه در زنان دهه چهل زندگی هستند. خبر خوب اینکه تقریبا همیشه این کیست ها بی خطر هستند و جای نگرانی نیست. با این حال، اگر هر توده یا برآمدگی جدیدی در سینه تان احساس کردید، بهتر است آن را با پزشک در میان بگذارید. در مورد سلامتی، همیشه پیشگیری و بررسی به موقع بهتر از درمان است.