فرزند نوپای شما اکنون 29 ماهه است! بین سنین 2 تا 3 سالگی، کودکان یک «انفجار زبانی» را تجربه می کنند؛ دایره واژگان آن ها به طور چشمگیری گسترش می یابد و شروع به درک ظرافت های زبان می کنند. برای مثال، ممکن است فرزندتان حالا شروع به استفاده از ضمیرهایی مثل «من» یا «مال من» کرده باشد. این یک جهش شناختی بزرگ است! برای تقویت رشد زبانی کودک 29 ماهه تان، برایش کتاب بخوانید (داستان هایی با ریتم و تکرار زیاد در این سن بسیار جذاب هستند)، با هم آواز بخوانید و هنگام بازی با او صحبت کنید.
چه مهارت های رشدی دیگری از کودک 29 ماهه باید انتظار داشت؟
تعدادشان کم نیست! ما اینجا هستیم تا به شما بگوییم در ماه آینده از زندگی فرزندتان چه چیزهایی را می توانید انتظار داشته باشید، و همچنین توصیه هایی درباره برنامه خواب، ایده های خلاقانه برای غذا دادن و نکات کاربردی برای پرورش یک کودک شاد و سالم ارائه کنیم.
رشد کودک 29 ماهه
با رشد کودک 29 ماهه تان، او هر روز مهارت های جدید زیادی را یاد می گیرد.
قد و وزن کودک 29 ماهه
میانگین وزن برای کودک 29 ماهه دختر حدود 12.9 کیلوگرم و برای کودک 29 ماهه پسر حدود 13.4 کیلوگرم است.
میانگین قد نیز برای دخترها حدود 89.6 سانتی متر و برای پسرها حدود 90.7 سانتی متر گزارش شده است.
نقاط عطف رشد کودک 29 ماهه
بسیاری از والدین می پرسند: «کودک 29 ماهه ام باید چه کارهایی بلد باشد؟»
در حال حاضر اتفاقات زیادی در زندگی فرزندتان می افتد، چرا که هر روز در حال رشد و یادگیری است. در این سن، کودک شما احتمالا به این مهارت ها رسیده یا در مسیر رسیدن به آن هاست:
- گفتار: فرزند 29 ماهه تان ممکن است جملاتی بسازد، اما احتمالا این جملات هنوز کاملا درست و بی نقص نیستند. مثلا ممکن است بگوید: «من بپرم بالا!» به جای اینکه اشتباهات دستوری اش را گوشزد کنید، بهتر است جمله اش را با شکل درست تکرار کنید تا الگوبرداری کند. مثلا بگویید: «آره! خیلی بالا پریدی!»
اگر فرزندتان در این سن هنوز صحبت نمی کند، حتما با پزشک متخصص کودکان مشورت کنید. گاهی کودک در حال برقراری ارتباط است و فقط کمی زمان نیاز دارد تا کلمات را درست بیان کند، اما در بعضی موارد ممکن است نیاز به کمک گفتاردرمانگر باشد. - لباس پوشیدن: احتمال دارد حالا فرزندتان بتواند دست کم یک تکه از لباسش را خودش بپوشد، خبری خوشحال کننده برای والدینی است که تقریبا دو سال و نیم هر روز لباس تمام قد به او پوشانده اند!
- آموزش استفاده از دستشویی: یادگیری استفاده از توالت چطور اتفاق می افتد؟ با تجربه کردن اتفاقات غیرمنتظره! اگر در حال آموزش این مهارت هستید، هر بار که کودک لباس زیرش را خیس کرد، به جای ناراحت شدن، آن را به عنوان یک قدم به سوی یادگیری در نظر بگیرید. وقتی همه چیز درست پیش رفت، تشویق و تحسین را فراموش نکنید.
- درآوردن دندان های آسیاب دوم: ممکن است کودک 29 ماهه تان در حال دندان درآوردن باشد و دندان های آسیاب دوم (که به آن ها دندان های آسیای دوساله هم گفته می شود) در حال رشد باشند. این دندان ها معمولا بین 23 تا 33 ماهگی در می آیند و چون بزرگ هستند، ممکن است فرایند رویش آن ها دردناک باشد. خبر خوب این است که این دندان ها آخرین دندان هایی هستند که تا حدود 6 سالگی در می آیند یعنی زمانی که بچه ها بهتر می توانند با درد مقابله کنند. بنابراین به زودی از دردسرهای دندان درآوردن راحت می شوید.
رفتار کودک 29 ماهه
- نق زدن: حتی اگر کودک شما در صحبت کردن مهارت زیادی دارد، باز هم دایره واژگان و عباراتی که بلد است، مثل شما کامل نیست. بنابراین ممکن است برای بیان خواسته هایش به نق زدن متوسل شود. اجازه ندهید با نق زدن به خواسته اش برسد؛ این کار فقط باعث می شود این رفتار را بیشتر تکرار کند.
- بدخلقی و نوسان خلقی: زمانی که فرزندتان گرسنه یا خسته است، احتمال بدخلقی اش بیشتر می شود. بنابراین برنامه ریزی برای کارهای پرانرژی مثل قرار بازی با دوستان یا بیرون رفتن (مثلا خرید از فروشگاه) را به زمانی موکول کنید که کودک تان خواب کافی داشته و سیر باشد.
- تکرارگر بودن: در این سن، کودک ممکن است علاقه زیادی به تکرار پیدا کند. ممکن است بخواهد یک برنامه خاص تلویزیونی، لباس یا کتاب خاص را بارها و بارها ببیند یا بخوانید. این رفتار طبیعی است و به او در یادگیری کمک می کند.
سلامت کودک 29 ماهه
سلامت همیشه یکی از نگرانی های اصلی والدین است و این سن نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این دوره، برخی از سوالات رایج والدین عبارت اند از:
- کودک 29 ماهه ام اسهال دارد. چه باید بکنم؟
- کودک 29 ماهه ام دچار یبوست شده. چه باید کرد؟
- فرزندم بالا می آورد. چه کاری لازم است انجام دهم؟
- فرزند 29 ماهه ام سرفه می کند. باید چه کرد؟
- فرزندم تب دارد. چه اقداماتی باید انجام دهم؟
برای هر یک از این علائم، در صورت تداوم یا شدید بودن، بهتر است حتما با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
تغذیه کودک 29 ماهه
وقتی صحبت از غذا خوردن می شود، همیشه باید به تعادل توجه داشت. اشکالی ندارد اگر هر از گاهی اجازه دهید فرزندتان تنقلاتی مثل اسنک میوه ای یا یکی دو عدد بیسکویت بخورد. اما حتما آن را با خوراکی های سالم مثل برش های سیب یا چوب های باریک هویج متعادل کنید.
کودک 29 ماهه ام چقدر باید غذا بخورد؟
کودکان دو ساله باید همچنان روزانه سه وعده غذایی به همراه یک یا دو میان وعده داشته باشند.
در هر روز، انواع غذاها از تمام گروه های غذایی را به آن ها پیشنهاد دهید:
- سبزیجات
- میوه ها
- غلات
- پروتئین (مثل گوشت، تخم مرغ، حبوبات)
- لبنیات
در این سن، اندازه وعده های غذایی نباید زیاد باشد. به طور متوسط، انتظار می رود کودک فقط یک چهارم تا نصف اندازه یک بزرگسال غذا بخورد.
چه نوع شیر و لبنیاتی برای کودک 29 ماهه مناسب است؟
کودک دو ساله شما باید از شیر کم چرب (1 درصد یا بدون چربی) استفاده کند، نه شیر پرچرب.
لبنیات کم چرب دیگری مانند ماست و پنیر هم انتخاب های خوبی هستند. پزشکان توصیه می کنند کودکان 1 تا 3 ساله روزانه 700 میلی گرم کلسیم دریافت کنند.
همچنین چربی باید کمتر از 30 درصد کالری روزانه کودک را تشکیل دهد.
برنامه غذایی کودک 29 ماهه
برنامه غذایی یک کودک 29 ماهه باید ساده، متنوع و قابل پیش بینی باشد. کودکان در این سن به روتین علاقه مند هستند و برنامه های منظم به آن ها حس امنیت و کنترل می دهد. در اینجا نمونه ای از برنامه غذایی روزانه برای کودک شما آورده شده است:
صبحانه
- یک عدد تخم مرغ پخته یا نیمرو
- نان تست سبوس دار با مقدار کمی کره بادام زمینی یا پنیر
- چند برش میوه مثل موز یا توت فرنگی
- یک لیوان شیر کم چرب
میان وعده صبح
- ماست ساده یا طعم دار کم چرب
- چند برش سیب یا خیار
ناهار
- برنج با خورشت سبک (مثل خورشت سبزی یا خوراک مرغ)
- سبزیجات بخارپز مثل هویج، نخودفرنگی یا کدو
- کمی سالاد ساده (در صورت تمایل کودک)
- یک لیوان آب
میان وعده عصر
- بیسکویت سبوس دار یا نان نرم
- چند تکه پنیر
- آبمیوه طبیعی یا آب معمولی
شام
- سوپ خانگی یا پوره سیب زمینی با گوشت چرخ کرده
- سبزیجات پخته
- یک کاسه کوچک فرنی یا ماست
قبل از خواب (در صورت نیاز)
- یک لیوان شیر گرم
- یک برش کوچک موز یا یک عدد خرما
نکته مهم: هر کودک با دیگری متفاوت است، پس ممکن است کودک شما کمتر یا بیشتر غذا بخورد یا به غذاهای خاصی علاقه داشته باشد. کلید موفقیت در تغذیه سالم، تنوع، انعطاف و آرامش در روند غذا خوردن است. اجبار نکنید، بلکه با تشویق و همراهی، حس خوب خوردن غذا را در کودک تان تقویت کنید.
مشکلات تغذیه در کودک 29 ماهه
کودکان نوپا معمولا بدغذا هستند. اغلب تمایل دارند بیشتر از حد نیازشان مواد شیرین یا نوشیدنی مصرف کنند، اما از چربی ها و پروتئین هایی که بدنشان به آن نیاز دارد، دوری می کنند. این وضعیت می تواند باعث مشکلی به نام “اسهال کودکان نوپا” شود؛ حالتی که در آن کودک چند روز متوالی مدفوع شل و آبکی دارد، اما نشانه ای از بیماری یا عفونت دیده نمی شود.
برای پیشگیری از این مشکل:
- مصرف آب میوه را محدود کنید.
- غذاهایی با مقدار مناسب چربی، پروتئین و فیبر به کودک بدهید.
- میوه و سبزیجات تازه را در رژیم غذایی کودک قرار دهید، چون نقش بسیار مهمی در عملکرد دستگاه گوارش دارند.
خواب کودک 29 ماهه
در این سن، متخصصان توصیه می کنند که کودک شما برنامه خواب مشخص و منظمی داشته باشد. اما واقعیت این است که همیشه همه چیز طبق برنامه پیش نمی رود! ممکن است کودک شما:
- برای بیدار ماندن بیشتر اصرار کند،
- از خواب ظهرگاهی امتناع ورزد،
- یا با ترس های جدید شبانه مواجه شود.
همه این موارد می توانند نظم خواب را بر هم بزنند. اما نگران نباشید؛ با صبر، ثبات و توجه به نیازهای کودک، دوباره به مسیر درست برمی گردید.
کودک 29 ماهه چقدر باید بخوابد؟
در این سن، بیشتر کودکان به طور میانگین:
- 11 تا 12 ساعت خواب شبانه
- و 1.5 تا 3 ساعت خواب در روز (چرت نیم روزی) نیاز دارند.
در مجموع، کودک حدود 13 تا 14 ساعت خواب در طول شبانه روز باید داشته باشد تا رشد جسمی و ذهنی اش به خوبی ادامه پیدا کند.
برنامه خواب کودک 29 ماهه
هر کودکی ریتم و نیاز خواب مخصوص به خودش را دارد، اما یک نمونه برنامه خواب برای این سن می تواند به شکل زیر باشد:
- 7:00 صبح – بیدار شدن
- 1:00 بعدازظهر تا 3:00 بعدازظهر – چرت نیم روزی
- 8:00 شب – زمان خواب شبانه
نکته مهم این است که ثبات در ساعت خواب و بیداری، به کودک کمک می کند بهتر بخوابد و روز را با انرژی بیشتری شروع کند.
مشکلات خواب کودک 29 ماهه
برخی از کودکان دو ساله ممکن است دچار ترس های شبانه شوند. داشتن یک روال خواب آرامش بخش و منظم بدون هیچ محرک یا عامل ترس آور می تواند کمک کند تا خواب برای کودک به تجربه ای دلپذیر تبدیل شود.
برای کاهش ترس های شبانه کودک:
- روشن گذاشتن یک چراغ خواب کوچک یا نیمه باز گذاشتن در اتاق را در نظر بگیرید.
- یک عروسک یا پتوی مورد علاقه و دلگرم کننده به کودک بدهید.
- به او اطمینان دهید که در امنیت است و حتی زمانی که شما در اتاق نیستید، مراقب او هستید.
- برخی والدین از یک بطری اسپری آب به عنوان «اسپری ضد هیولا» استفاده می کنند و به کودک می گویند هر شب قبل از خواب از آن استفاده می کنند تا هیولاها دور شوند.
با گذشت زمان، این ترس ها از بین می روند، اما ممکن است کمی صبر و تحمل لازم داشته باشد.
فعالیت های مناسب برای کودک 29 ماهه
کودک پرانرژی شما در این سن فقط می خواهد بازی کند و لذت ببرد! بازی کردن، مهم ترین راه یادگیری او در این دوره است و مهارت های حرکتی، تخیل و خلاقیتش را تقویت می کند.
چند فعالیت جذاب برای کودک 29 ماهه:
- آواز خواندن: ترانه های ساده و قابل تکرار را دوست دارند اگر همراه با حرکات دست باشد (مثل شعر “یه روز آقا خرگوشه”)، حتی بهتر!
- رقصیدن: چند آهنگ کودکانه پخش کنید و با هم جشن کوچکی راه بیندازید.
- بیرون رفتن: موزه کودک، باغ وحش، باشگاه های مخصوص کودکان، کتابخانه، کتاب فروشی یا آکواریوم از جاهای هیجان انگیز برای بازدید هستند.
- آشپزی و شیرینی پزی با هم: کودک می تواند در بخش های ایمن مانند هم زدن یا چیدن مواد کمک کند (بدون تماس با چاقو یا حرارت).
چک لیست و نکات مهم برای کودک 29 ماهه
- استقلال را آموزش دهید: به جای اینکه پازل را کامل کنید، بگذارید خودش قطعه آخر را بگذارد تا حس موفقیت و اعتمادبه نفس بیشتری پیدا کند.
- به اشتراک گذاری را با الگو بودن آموزش دهید: کودکان با دیدن رفتار والدین یاد می گیرند. وقتی کودک برای تقسیم وسایلش تلاش می کند، او را تحسین کنید.
- اگر از آب می ترسد: بعضی کودکان در این سن از آب می ترسند. می توانید آب را کمتر در وان یا استخر بازی بریزید، از اسباب بازی و کف حمام استفاده کنید یا حتی خودتان همراه او به داخل وان بروید. اگر باز هم مقاومت کرد، دوش گرفتن را امتحان کنید.
- حافظه کودک فعال تر می شود: حالا کودک می تواند اتفاقات روز قبل یا دیدار با مادربزرگ را به یاد بیاورد. با سؤال هایی مانند “ناهار چی خوردی؟” یا “بعد از مسواک زدن چی کار می کنیم؟” حافظه اش را تمرین دهید.
- خانه را ایمن سازی کنید: چون در این سن کودک عاشق بالا رفتن و کشف است، مطمئن شوید کمدها و قفسه ها محکم به دیوار بسته شده اند. اشیای تیز مثل قیچی یا چاقو را دور از دسترس نگه دارید.
- تکرار بخش جدانشدنی از زندگی اوست: ممکن است کودک هر روز یک غذای خاص بخواهد یا یک لباس مشخص بپوشد. این رفتار به او حس کنترل می دهد. اما مهم است که به او کمک کنید تا بفهمد تغییر هم اشکالی ندارد.
- نق زدن ممکن است آغاز شود: نق زدن برای نوپا مثل گریه برای نوزاد است؛ راهی برای بیان ناامیدی. تا جایی که می توانید، او را تشویق به صحبت و بیان احساسات کنید، نه نق زدن. اگر با نق زدن تسلیم شوید، این رفتار تثبیت می شود.
- وسایل آرامش بخش کودک را از او نگیرید: اگر به دنبال راهی برای تربیت کودک هستید، هرگز عروسک، پتوی محبوب یا وسیله ای را که باعث آرامش او می شود، تهدید نکنید یا نگیرید. این کار ممکن است نتیجه عکس داشته باشد.
- در مورد پیش دبستانی تحقیق کنید: اگر قصد دارید کودک را در سه سالگی به پیش دبستانی بفرستید، از همین حالا شروع به بازدید، تحقیق و گفت وگو با والدین دیگر کنید. فرآیند انتخاب مدرسه ممکن است زمان بر باشد.
- کودک 29 ماهه تان حالا یک کودک واقعی است: با رسیدن به این نقطه، بیشتر احساس می کنید که کودک شما دیگر یک “بچه بزرگ” شده. هر روز، تعاملاتش با شما و محیط اطرافش رنگ جدیدی از رشد و شگفتی به خود می گیرد.
آیا شما هم کودک 29 ماهه دارید؟ تجربه شما در این سن خاص و پر از تغییر چگونه بوده است؟
چه چیزی بیشتر از همه برایتان چالش برانگیز بوده: ترس های شبانه؟ نق زدن؟ یا مقاومت در برابر تغییر؟
چه بازی یا راهکاری بیشتر به دردتان خورده و باعث آرامش و رشد کودک تان شده؟
ما مشتاق شنیدن تجربیات شما هستیم.
