کودک 14 ماهه

کودک 14 ماهه شما ممکن است، با شور و شوق راه برود، یا هنوز در حال جمع کردن شجاعت برای برداشتن اولین قدم ها باشد. این مرحله پر از افتادن، سر خوردن و حرکات بامزه است؛ چون درک عمق و هماهنگی عضلات هنوز به طور کامل شکل نگرفته است.

در این سن، والدین ممکن است متوجه حالت هایی مانند پاهای پرانتزی، کف پای صاف یا راه رفتن با انگشتان چرخیده به بیرون شوند. این موارد کاملا طبیعی هستند و معمولا با رشد بیشتر کودک برطرف می شوند. در این مقاله کامل رفتار کودک در این سن را بررسی خواهیم کرد.

رشد کودک در 14 ماهگی: فقط وزن و قد نیست که مهم است!

در این سن، کودک شما علاوه بر قد کشیدن و افزایش وزن، مهارت های جدیدی را هم تجربه می کند. شاید بپرسید:

قد و وزن کودک 14 ماهه چقدر باید باشد؟

بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت:

• میانگین وزن دختران 14ماهه: حدود 9.4 کیلوگرم
• میانگین وزن پسران 14ماهه: حدود 10.1 کیلوگرم
• میانگین قد دختران 14ماهه: حدود 76.5 سانتی متر
• میانگین قد پسران 14ماهه: حدود 78 سانتی متر

اما نکته مهم تر از عدد دقیق قد و وزن، روند رشد سالم کودک است. معمولا در این سن، کودک در هر ماه حدود نیم کیلوگرم وزن می گیرد و حدود 1 تا 1.5 سانتی متر رشد می کند.

در معاینه 15 ماهگی، پزشک کودک این روند رشد را بررسی خواهد کرد. اگر رشد کودک طبق الگوی طبیعی باشد، جای نگرانی نیست، اگر با میانگین های جهانی کمی تفاوت داشته باشد.

رفتارهای کودک در 14 ماهگی : از راه رفتن تا صحبت کردن

در این مرحله از رشد، کودک شما با شوق زیاد در حال یادگیری و تجربه مهارت های تازه است. در ادامه چند مورد از نقاط عطف رشدی کودک 14 ماهه را بررسی می کنیم:

راه رفتن

• بیشتر کودکان در 14 ماهگی می توانند بدون کمک بایستند و چند قدم راه بروند.
• نیمی از آن ها در این سن راه رفتن را بلدند و برخی حتی شروع به دویدن یا بالا رفتن از پله ها کرده اند.
• اگر هنوز راه نمی رود، نگران نباشید. بعضی کودکان تا 16 یا 17 ماهگی راه رفتن را شروع می کنند.

صحبت کردن

• بیشتر کودکان در این سن می توانند کلماتی مثل «مامان» و «بابا» را بگویند.
• برخی ممکن است تا 6 کلمه مختلف را بیان کنند.
• اما اگر هنوز خیلی حرف نمی زند، طبیعی است. کودک در این سن بیشتر در حال یادگیری صداها و تقلید الگوهای گفتاری است.

دندان درآوردن

• ممکن است اولین آسیاب های کودک در این سن شروع به بیرون آمدن کنند.
• برای کاهش درد لثه، می توانید از حلقه های خنک (نه یخ زده!) استفاده کنید.
• در صورت درد شدید، با مشورت پزشک می توان از استامینوفن یا ایبوپروفن کودکان استفاده کرد.

آموزش دستشویی رفتن

شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد:

آیا کودک 14 ماهه آماده آموزش توالت رفتن است؟

پاسخ معمولا خیر است. اغلب کودکان نشانه هایی از آمادگی برای این کار را تا حوالی      2 سالگی بروز می دهند. بسیاری از متخصصان اطفال در معاینه 2 سالگی این موضوع را با والدین مطرح می کنند.

با این حال، هیچ وقت برای صحبت درباره دستشویی با کودک زود نیست. می توانید کتاب های کودکانه درباره استفاده از لگن تهیه کنید یا او را با واژه ها آشنا کنید.

کودک 14 ماهه چه مهارت هایی دارد؟

در کنار مهارت های حرکتی بزرگ، مهارت های ظریف یا همان حرکات ریز عضلات هم در حال رشد هستند. کودک شما در این سن:

• می تواند شیئی را بردارد و دوباره رها کند.
• دوست دارد توپ پرت کند.
• مفهوم ماندگاری اشیا را درک می کند، یعنی می داند اشیایی که از دید پنهان می شوند، هنوز وجود دارند.
• عاشق این است که اشیای کوچک را در ظرف بگذارد و دوباره بیرون بیاورد.
• خودش صفحات کتاب های مقوایی را ورق می زند.
• اگر مداد شمعی در دستش بگذارید، ممکن است شروع به خط خطی کردن کند.
• با انگشت به اشیا اشاره می کند.
• میل به بالا رفتن و کشف کردن دارد، پس لازم است فضای بازی امنی برایش مهیا کنید.

کودک 14 ماهه ام باید چه چیزهایی بگوید؟

یکی از سؤالات رایج والدین این است که:

کودک 14 ماهه ام باید چند کلمه بلد باشد؟

در واقع، دامنه گفتار در این سن بسیار متغیر است. ممکن است کودک تنها چند کلمه بلد باشد، اما در عوض بخش زیادی از حرف های شما را می فهمد. او در حال یادگیری تقلید صداها و لحن هاست و می تواند دستورهای ساده ای مانند: «کفش تو بیار» را درک کند.

اگر فرزندتان در این سن چند کلمه ساده را به کار می برد، جای نگرانی نیست و او در مسیر طبیعی رشد گفتار قرار دارد.

رشد و رفتار کودک 14 ماهه: چه انتظاری باید داشته باشیم؟

رفتار کودک 14 ماهه

کودک در این سن معمولا اجتماعی تر شده و هر روز بیشتر از قبل نظرات و ترجیحات خودش را نشان می دهد. این ابراز نظرها، به ویژه زمانی که خواسته اش برآورده نمی شود، ممکن است به شکل رفتارهایی ناخوشایند ظاهر شوند.

چطور با این رفتارها برخورد کنیم؟

بهتر است به جای تحمیل نظر خودتان، تا حد امکان به کودک انتخاب بدهید. مثلا بپرسید: “این لباس رو بپوشی یا اون یکی؟” این کار باعث کاهش درگیری های قدرت می شود. همچنین رفتارهایی که نمی خواهید ادامه پیدا کنند را نادیده بگیرید و در عوض، برای رفتارهای مثبت توجه و تحسین نشان دهید.

قشقرق (Tantrums)

اگر فرزند شیرین تان گاهی اوقات دچار قشقرق یا گریه های شدید می شود، نگران نباشید. این یکی از ویژگی های کاملا طبیعی دوره نوزادی تا نوپایی است. کودکان بیشتر بین 1 تا 3 سالگی این رفتار را از خود نشان می دهند. راهکار مؤثر؟ آرامش خود را حفظ کنید و بدانید این مرحله هم می گذرد.

اضطراب جدایی

گرچه کودک 14 ماهه هر روز استقلال بیشتری پیدا می کند، اما هنوز هم ممکن است هنگام جدا شدن از شما (مثلا در مهد کودک یا خانه مادربزرگ) بی قرار و نگران شود. اگر موقع خداحافظی اشک می ریزد، حتما روتین خداحافظی تان را ثابت نگه دارید، با آرامش به او اطمینان دهید که باز خواهید گشت و پس از بازگشت، زمان باکیفیتی با او بگذرانید. معمولا گریه ها مدت کوتاهی پس از رفتن شما تمام می شود.

نشانه های اوتیسم

والدین اغلب در این سن درباره احتمال ابتلای کودک به اوتیسم نگران می شوند. کودکان طیف اوتیسم ممکن است در مهارت های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری تفاوت هایی داشته باشند. گاهی اوقات این کودکان مهارت هایی را که قبلا کسب کرده اند از دست می دهند.
پزشک متخصص معمولا در معاینه 18 ماهگی کودک، پرسش هایی برای بررسی علائم اوتیسم مطرح می کند. اما اگر همین حالا نگران هستید، بهتر است موضوع را زودتر با پزشک در میان بگذارید.

گاز گرفتن

اگر کودک تان دیگران را گاز می گیرد، نگران نباشید! این موضوع در بین کودکان نوپا کاملا رایج است. چون نمی توانند احساسات شان (مثل خشم یا ناامیدی) را با کلمات بیان کنند، ممکن است به گاز گرفتن متوسل شوند. اکثر والدین دیگر این رفتار را درک می کنند. با این حال، مهم است که با قاطعیت و در عین حال آرام، به کودک نشان دهید که این کار قابل قبول نیست.

سلامت کودک 14 ماهه

وقتی کودک بیمار می شود، حتما باید با پزشک کودک تماس بگیرید تا بهترین راه درمان را پیدا کنید. در این سن، سؤالات رایج والدین شامل موارد زیر است:

• کودکم در 14 ماهگی مدام تب دارد. چه کار کنم؟
• کودک 14 ماهه ام اسهال دارد. باید چکار کنم؟
• کودکم در 14 ماهگی بالا می آورد. علت چیست؟

پاسخ به این سؤالات بسته به شرایط کودک، نوع بیماری و شدت علائم متفاوت است و مشورت با پزشک همیشه ضروری است.

تغذیه کودک 14 ماهه

کودک شما در این سن احتمالا غذاهای جدید زیادی امتحان کرده، اما ممکن است برخی غذاهایی را که قبلا دوست داشته، حالا پس بزند. نگران نباشید! همچنان آن غذاها را به او پیشنهاد دهید. کودکان در این سن هنوز در حال کشف سلیقه غذایی خود هستند.

کودک 14 ماهه چقدر باید غذا بخورد؟

در این سن، کودک باید حدود 3 وعده غذایی اصلی و 2 میان وعده در طول روز دریافت کند. تنوع غذایی اهمیت زیادی دارد و باید از تمام گروه های غذایی باشد:

• سبزیجات
• میوه ها
• غلات کامل
• پروتئین (گوشت، تخم مرغ، حبوبات)
• لبنیات

پزشکان می گویند بیشتر کودکان نوپا حدود 1000 کالری در روز نیاز دارند، یا به طور تقریبی، 40 کالری برای هر سانتی متر قد. اما نگران حساب وکتاب دقیق نباشید. کافی است یک چهارم مقدار غذایی که خودتان می خورید را در هر وعده به او بدهید و اجازه دهید طبق اشتهایش بخورد.

کودک 14 ماهه چه غذاهایی باید بخورد؟

اگر پزشک توصیه خاصی نکرده، هنوز باید به کودک شیر کامل (پرچرب) یا شیر مادر بدهید. کودک در این سن به حدود 700 میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارد. اگر کلسیم از طریق مواد غذایی دیگر تأمین نمی شود، کودک باید حدود سه لیوان 240 سی سی شیر در روز بنوشد.

نکته مهم:
چربی برای رشد مغز کودک ضروری است، پس در این سن نیازی به محدود کردن چربی نیست. با این حال، از غذاهای شور و شیرین فرآوری شده پرهیز کنید و تا حد امکان از غذاهای طبیعی و خانگی استفاده کنید.

ایده هایی برای غذای کودک 14 ماهه

اکثر کودکان در این سن می توانند غذا را با دست خود بردارند و بخورند. اما همچنان در معرض خطر خفگی هستند، بنابراین باید غذاها نرم، له شده یا به قطعات بسیار کوچک تقسیم شوند.

غذاهایی که باید با احتیاط مصرف شوند یا ممنوع اند:

• بادام زمینی کامل و سایر مغزها
• هویج خام کامل
• آب نبات های سفت
• انگور و گوجه گیلاسی کامل (حتما به قطعات ریز تقسیم شود)

خواب کودک 14 ماهه

در 14 ماهگی، نظم و برنامه ریزی کلید خواب خوب است. باید مطمئن شوید کودک برنامه ای ثابت دارد تا بداند چه زمانی باید برای خواب آماده شود. البته همیشه روزهایی هست که برنامه به خوبی پیش نمی رود.

چقدر خواب لازم است؟

کودکان یک تا دو ساله باید مجموعا 11 تا 14 ساعت خواب داشته باشند، بین خواب شبانه و یک یا دو چرت روزانه.

بازگشت خواب در 14 ماهگی

دیدن خواب های زنده، دردهای دندان درآوردن و اضطراب جدایی باعث می شود کودک 14 ماهه شب ها بیدار شود، حتی اگر قبلا خواب خوبی داشته باشد. اگر می خواهید دوباره به روال خواب سابق برگردید، باید علت را پیدا کنید و به کودک کمک کنید. برنامه خواب ثابت را ادامه دهید و محدودیت هایی برای برگشت به خواب تنظیم کنید.

اگر کودک 14 ماهه نمی خوابد چه اقدامی انجام دهم؟

احتمالا متوجه شده اید که نمی توانید کودکان را مجبور به خواب کنید. اگر کودک تان در زمان خوابیدن مقاومت می کند، تنها کاری که می توانید بکنید این است که شرایط مناسب را فراهم کنید و بگذارید خودش تصمیم بگیرد بخوابد یا نه. این یعنی بازی فعال در طول روز، داشتن برنامه خواب قابل پیش بینی و آرام بخش و خاموش کردن تلویزیون و گوشی حداقل یک ساعت قبل از خواب.

فعالیت های مناسب برای کودک 14 ماهه

حالا که کودک 14 ماهه تان خیلی بهتر ایستاده و راه می رود، احتمالا علاقه مند است در حالت نشسته، ایستاده و راه رفتن بازی کند. حرکات جدیدش را ببینید! دنبال سرگرمی برای کودک 14 ماهه هستید؟ این فعالیت ها و بازی ها را امتحان کنید:

• بازی کف دست زدن (پتی کیک). کودکان در این سن دوست دارند بزرگ ترها را تقلید کنند و کف دست بزنند.
• اسباب بازی هایی که باید هل داده شوند. ماشین چمن زن کوچک، چرخ دستی خرید و کالسکه ها برای کودکان 14 ماهه عالی هستند چون راه رفتن را با هل دادن اسباب بازی تمرین می کنند.
• برج بلوک ها. کودک می تواند با دو بلوک شروع به ساختن برج کند و کم کم تعداد بلوک ها را بیشتر کند.
• بازی مرتب کردن اشکال. تطبیق اشکال با سوراخ های اسباب بازی شکل یاب، مهارتی سرگرم کننده برای کودکان 14 ماهه است.
• اسباب بازی های بازی تخیلی. با آشپزخانه های اسباب بازی، تلفن های ساختگی، عروسک ها و ماشین ها، خلاقیت کودک را تقویت کنید.

چک لیست و نکات برای کودک 14 ماهه

• به کودک فنجان، قاشق و چنگال اندازه کودک بدهید تا در هنگام غذا خوردن تمرین کند. ممکن است کثیف کاری شود، اما به کودک فرصت دهید یاد بگیرد.
• کودک شما ممکن است همه چیز را که در دسترس است، بردارد و خالی کند (جعبه ها، کیف ها، سطل زباله، کیف شما). چیزهای کثیف یا خطرناک را از دسترس او دور نگه دارید.
• تمیز کردن را با پخش موسیقی و خواندن همراه کنید تا با هم تمیز کنید و سرگرم شوید.
• هر روز برای خواندن، آواز خواندن و بازی با کودک 14 ماهه وقت بگذارید. این کار نه تنها برای کودک لذت بخش است، بلکه برای شما هم خوشایند خواهد بود و به یادگیری واژگان جدید و رسیدن به مراحل رشد کمک می کند.
• بالا رفتن در این سن بسیار رایج است. یک پارک بازی ایمن و مناسب سن پیدا کنید و به کودک اجازه دهید بالا برود. مطمئن شوید مبلمان و وسایل قابل بالا رفتن در خانه ایمن و محکم هستند.
• تا زمانی که وزن و قد کودک به حد مجاز صندلی ماشین خاص او نرسیده، او را در صندلی عقب و رو به عقب نگه دارید.
• مراقبت دندان کودک را ادامه دهید. دندان های کودک را با مسواک نرم مخصوص کودک و مقدار کمی خمیر دندان فلوراید به اندازه یک دانه برنج بشویید. احتمالا اولین مراجعه دندان پزشکی کودک را هنگام یک سالگی داشته اید.
• پوست و چشم کودک را هنگام بازی در فضای باز با پوشیدن کلاه محافظ و استفاده از کرم ضدآفتاب محافظت کنید. کرم را 15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن و هر دو ساعت یک بار یا زودتر (اگر کودک عرق کرده یا شنا کرده) تمدید کنید.
• کودک 14 ماهه شما فعال و پرجنب وجوش است. آنها جاهای زیادی برای رفتن، آدم های زیادی برای دیدن و مهارت های زیادی برای یادگیری دارند. از این دوره هیجان انگیز رشد لذت ببرید؛ نوپای شما خیلی سریع بزرگ می شود!

سخنی از نی نی تینی

در این مرحله، کودک شما کنجکاو، سرزنده و پر از انرژی است. با آگاهی و صبوری، می توانید بهترین پشتیبان او در مسیر رشد و یادگیری اش باشید.