پزشکان و متخصصان تغذیه در مورد ضرورت مصرف مکمل های ویتامین و مواد معدنی برای درمان کمبود ویتامین در کودکان اختلاف نظر دارند. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می کند که تنها در صورتی به کودک خود مکمل بدهید که پزشک کمبود ویتامین در کودک را تشخیص داده باشد. این سازمان معتقد است که اکثر کودکان نیازی به مکمل ندارند، زیرا بسیاری از مواد غذایی روزمره با ویتامین ها و مواد معدنی غنی شده انددر این مقاله در مورد علائم کمبود ویتامین در کودکان و راهکارهای رفع آن بیشتر توضیح می دهیم.
با این حال، AAP اشاره می کند که مصرف یک مکمل روزانه در صورتی که مقدارمصرف آن از حد مجاز توصیه شده (مقدارمصرف مجاز روزانه) فراتر نرود، ضرری نخواهد داشت.
از سوی دیگر، برخی از متخصصان بر این باورند که مصرف روزانه مکمل می تواند کمبودهای احتمالی تغذیه ای کودک را جبران کند.
نظر کارشناسان در مورد مصرف مکمل برای درمان کمبود ویتامین در کودکان چیست؟
بیشتر متخصصان تغذیه بر چند نکته مهم توافق دارند که عبارتند از:
- مصرف روزانه یک مکمل، در صورتی که از مقدار مجاز روزانه فراتر نرود، ضرری ندارد.
- برخی از کودکان، از جمله گیاهخواران یا کسانی که به برخی غذاها حساسیت دارند، ممکن است برای تأمین نیازهای غذایی خود به مکمل نیاز داشته باشند.
- مکمل های ویتامین جایگزین غذاهای کامل نیستند و نباید از آن ها به عنوان توجیهی برای رژیم غذایی ناسالم استفاده کرد. اگر کودک شما خوب غذا نمی خورد، علاوه بر دادن یک مولتی ویتامین، باید روی بهبود رژیم غذایی او نیز کار کنید.
در نتیجه اگر نگران هستید که رژیم غذایی کودک شما نتواند تمام نیازهای بدن او را تأمین کند، و کودک شما به کمبود ویتامین مواجه است، مصرف روزانه یک مکمل ویتامینی یا مواد معدنی در مقدار توصیه شده ضرری نخواهد داشت.
کودکی که بد غذاست باید مکمل ویتامین مصرف کند؟
اگر کودک شما تمایلی به خوردن سبزیجات ندارد یا چند روز متوالی فقط یک نوع غذا را می خورد، ممکن است برای اطمینان از دریافت مواد مغذی لازم، مصرف یک مکمل ویتامین برای او مفید باشد.
به گفته دیبی دموری-لوس(متخصص تغذیه): مصرف مکمل ویتامین برای رفع کمبود ویتامین در کودکان مانند یک “بیمه ی غذایی” عمل می کند و به والدین اطمینان می دهد که کودکشان مواد مغذی ضروری را دریافت می کند.
مصرف چه نوع ویتامینی برای کودک مناسب است؟
اگر کودک شما هیچ نیاز تغذیه ای خاصی ندارد، یک مولتی ویتامین معمولی مخصوص کودکان (به صورت جویدنی یا مایع) کفایت می کند. اما اگر رژیم غذایی او خاص است، باید در انتخاب مکمل دقت کنید:
- گیاهخواران باید مکمل هایی حاوی ویتامین B12، ویتامین D، ریبوفلاوین و کلسیم دریافت کنند، زیرا این مواد ممکن است در رژیم گیاهی آن ها کمتر باشد.
- کودکانی که کم خونی دارند، ممکن است نیاز به مکمل هایی با مقدار مشخصی از آهن داشته باشند (طبق توصیه پزشک).
- کودکان زیر 4 سال نباید مکمل های جویدنی دریافت کنند، زیرا نمی توانند مواد غذایی را به خوبی خرد کنند و ممکن است دچار خفگی شوند؛ در این موارد مکمل مایع توصیه می شود.
کمبود ویتامین در کودکان بیشتر از چه نوعی است؟
یکی از رایج ترین کمبودهای تغذیه ای در کودکان، کمبود ویتامین D است. به همین دلیل، AAP توصیه می کند که اکثر کودکان، از نوزادی تا نوجوانی، روزانه مکملی با ۴۰۰ واحد بین المللی (IU) ویتامین D مصرف کنند.
همچنین باید در نظر داشت که بیشتر مکمل ها حاوی 100% از نیاز روزانه همه ویتامین ها و مواد معدنی نیستند. به همین دلیل، حتی در صورت مصرف مکمل، باید از طریق رژیم غذایی مناسب، کمبود ویتامین در کودکان را جبران کرد.
مثال: اگر کودک شما شیر نمی نوشد یا لبنیات کافی مصرف نمی کند و مکمل او تنها 15 تا 20% از نیاز روزانه کلسیم را تأمین می کند، باید منابع غذایی دیگری مانند آب پرتقال غنی شده با کلسیم را در رژیم غذایی او بگنجانید.
نکات مهم در انتخاب مکمل برای درمان کمبود ویتامین در کودکان
هنگام انتخاب مکمل برای کودک خود، برچسب محصول را با دقت مطالعه کنید.
یک مطالعه ملی نشان داده که برخی از کودکانی که رژیم غذایی آن ها کمبود برخی مواد مغذی دارد، در نتیجه مصرف مکمل، بیش از حد مجاز از ویتامین A، اسید فولیک و روی دریافت کرده اند.
بنابراین، بهتر است از مکمل هایی که مقادیر بیش از حد این مواد را دارند، خودداری کنید، مگر اینکه پزشک توصیه ای خلاف این داشته باشد.
نکته مهم: سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مکمل ها را مانند داروها از نظر کیفیت و میزان اثربخشی بررسی نمی کند. بنابراین، میزان کیفیت و قدرت اثر مکمل ها ممکن است در برندهای مختلف متفاوت باشد.
همچنین، هرگز یک نوشیدنی ویتامینی را جایگزین مکمل نکنید. بسیاری از این نوشیدنی ها حاوی کافئین و شکر اضافه شده هستند که برای کودکان مناسب نیستند.
آیا در روزهایی که کودک من تغذیه مناسبی ندارد، باید مقدار بیشتری مکمل به او بدهم؟
خیر، هرگز نباید به بهانه کمبود ویتامین در کودکان بیش از مقدار توصیه شده روزانه به آن ها مکمل بدهید.
به گفته دموری-لوس: “برخی از والدین تصور می کنند که اگر مقدار کمی از چیزی مفید باشد، مقدار بیشتر آن حتما بهتر است، اما این طرز فکر در مورد ویتامین ها می تواند خطرناک باشد.” درعبارت زیر به دو مورد اشاره می کنیم:
- مصرف بیش از حد برخی مواد مغذی، مانند آهن، ممکن است به کودک آسیب برساند.
- مصرف بیش از حد برخی ویتامین ها می تواند جذب سایر مواد مغذی را مختل کند و منجر به عدم تعادل تغذیه ای شود.
چه نکاتی را باید درباره مصرف ویتامین ها رعایت کرد؟
برای درمان کمبود ویتامین در کودکان مکمل های ویتامینی معمولا به شکلی طراحی می شوند که برای کودکان جذاب باشند و گاهی شبیه آبنبات یا شکلات هستند. اما این موضوع می تواند خطرناک باشد، زیرا کودکان ممکن است آن ها را بیش از حد مصرف کنند. بنابراین مکمل های ویتامینی را مانند داروها دور از دسترس کودکان نگه دارید.
داستانی از یک متخصص تغذیه:
دموری-لوس، از زبان دو مادر می گوید:
“یک بار پسرم یک بطری ویتامین را پیدا کرد، درپوش ایمنی آن را باز کرد و قبل از اینکه متوجه شوم، 10 عدد از آن ها را خورده بود. خوشبختانه، این ویتامین ها آهن نداشتند. از آن روز، ویتامین ها را در یک کابینت قفل شده نگه می دارم.”
اگر مشکوک هستید که کودک شما بدون اطلاع شما ویتامین مصرف کرده است، حتما با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید، حتی اگر مکمل حاوی آهن نبوده باشد.
سخنی از نی نی تینی
اگر رژیم غذایی کودک شما متعادل است، احتمالا نیازی به مکمل ویتامینی ندارد. اما اگر نگران دریافت کافی مواد مغذی هستید، می توانید با مشورت پزشک از یک مولتی ویتامین مناسب برای جبران کمبود ویتامین در کودکان استفاده کنید.
آیا تا به حال نگران کمبود ویتامین در فرزند خود بوده اید؟ چه راهکارهایی را برای تأمین ویتامین های مورد نیاز کودکتان به کار می برید؟ تجربیات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا دیگر والدین نیز از آنها بهره مند شوند.
