کرونا در کودکان

کرونا در کودکان می تواند برای مادران نگرانی زیادی ایجاد کند، مخصوصا زمانی که علائم کودک به طور ناگهانی ظاهر می شود و نمی دانیم دقیقا چه کاری باید انجام دهیم. شناخت علت کرونا در کودکان، آگاهی از علائمی که ممکن است ابتدا خفیف باشند و روش های درست تشخیص، می تواند آرامش و اطمینان بیشتری برای خانواده به همراه داشته باشد. در این مقاله تلاش می کنیم راهنمایی کاملا کاربردی و قابل فهم ارائه کنیم تا شما در مسیر مراقبت و درمان کرونا در کودکان تصمیم های درست تری بگیرید.

کرونا در کودکان چیست؟

کرونا در کودکان یک بیماری تنفسی بسیار مسری است که می تواند از نوزادان تا نوجوانان در هر سنی را درگیر کند. اگرچه اغلب موارد علائم کرونا در کودکان خفیف است، اما در برخی شرایط ممکن است کودک دچار علائم شدید شده و نیاز به مراقبت بیمارستانی پیدا کند. بیشتر کودکان مبتلا فقط دچار تب یا سرفه می شوند و معمولا طی یک تا دو هفته با مراقبت های خانگی درمان می شوند.

با این حال، کودکانی که به بیماری های زمینه ای مانند دیابت نوع دو، مشکلات قلبی یا ریوی، آسم یا ضعف سیستم ایمنی دچار هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونای شدید قرار دارند. در این کودکان، احتمال بستری شدن و نیاز به مراقبت های ویژه بیشتر است و والدین باید نسبت به نشانه ها دقت بیشتری داشته باشند.

حتی کودکانی که بیماری زمینه ای ندارند نیز ممکن است دچار درمان کرونا در کودکان به شکل جدی شوند، مخصوصا اگر واکسن کرونا را دریافت نکرده باشند. به همین دلیل متخصصان کودکان همیشه تأکید می کنند که والدین واکسیناسیون فرزندان شان را به روز نگه دارند تا خطر بستری یا عوارض طولانی مدت کاهش یابد.

از سوی دیگر، واکسینه بودن همه اعضای خانواده، به ویژه بزرگسالان، می تواند از نوزادان زیر 6 ماه که هنوز امکان دریافت واکسن را ندارند محافظت کند. این کار نه تنها برای جلوگیری از انتقال بیماری مهم است بلکه از کودکانی که مشکلات زمینه ای دارند نیز محافظت می کند.

علائم کرونا در کودکان

تشخیص اینکه علائم کرونا در کودکان مربوط به کووید است یا یک بیماری تنفسی شایع دیگر، همیشه آسان نیست. دلیل این موضوع هم شباهت زیاد علائم کرونا با بیماری هایی مثل آنفلوآنزا یا ویروس RSV است.

علائم شایع کرونا در کودکان شامل موارد زیر است:

• تب (شایع ترین علامت)
• سرفه (شایع ترین علامت)
• تنگی نفس یا نفس نفس زدن
• گلودرد
• سردرد
• بدن درد یا درد عضلانی
• خستگی
• گرفتگی یا آبریزش بینی
• حالت تهوع، استفراغ یا اسهال

علائم کرونا در کودکان می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. برخی کودکان علائمی واضح دارند و برخی دیگر کاملا بدون علامت هستند. نوزادان زیر یک سال ممکن است تنها با تب یا بی میلی به شیر خوردن بیماری را نشان دهند.

اگر کودک تان هرگونه نشانه بیماری دارد یا حال عمومی اش خوب نیست، بهتر است با متخصص کودکان تماس بگیرید. پزشک با توجه به علائم کرونا در کودکان و شرایط، مشخص می کند که آیا نیاز به معاینه حضوری یا تست دارید یا خیر.

علت کرونا در کودکان چیست؟

ویروسی به نام SARS-CoV-2 که عضو خانواده کروناویروس هاست، عامل اصلی علت کرونا در کودکان و بزرگسالان است. این ویروس از طریق دهان، بینی یا چشم وارد بدن کودک می شود و سپس در سلول ها تکثیر می شود.

کرونا یک بیماری بسیار مسری است. انتقال آن می تواند در شرایط زیر رخ دهد:

• قرار گرفتن در نزدیکی فرد مبتلا به کرونا هنگام سرفه، عطسه یا حتی صحبت
• تماس دست کودک با سطوح آلوده و سپس تماس با صورت
• بودن در محیط های بسته یا شلوغ بدون تهویه مناسب

به همین دلیل شست وشوی مرتب دست ها، تهویه مناسب خانه و رعایت فاصله در محیط های شلوغ می تواند نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا داشته باشد.

عوارض کرونا در کودکان

در حالی که بیشتر کودکان علائم خفیف دارند، برخی ممکن است دچار عوارض جدی شوند، مانند:

• خروسک
• برونشیولیت
• سندرم زجر تنفسی حاد
• التهاب عضله قلب
• نارسایی حاد کلیه
• سندرم التهابی چندسیستمی کودکان (MIS-C) که یک عارضه نادر اما جدی است

عوامل خطر برای کرونا ی شدید در کودکان

برخی کودکان در برابر کرونا آسیب پذیرترند، از جمله:

• نوزادان نارس
• کودکان مبتلا به آسم یا بیماری های مزمن ریوی
• کودکان دارای اضافه وزن
• مبتلایان به دیابت نوع دو
• بیماری های مادرزادی قلب
• کم خونی داسی شکل
• مشکلات سیستم اعصاب یا مغز
• کودکانی که نیازمند لوله تغذیه هستند
• ضعف سیستم ایمنی

والدین این گروه از کودکان باید بسیار هوشیار باشند و در صورت بروز علائم، سریع تر با پزشک تماس بگیرند.

تشخیص کرونا در کودکان

برای تشخیص کرونا در کودکان، پزشک از تست آزمایشگاهی کمک می گیرد. نمونه گیری معمولا از بزاق، بینی یا گلو انجام می شود و سپس به آزمایشگاه ارسال می شود.

اگر از تست خانگی استفاده کرده اید و نتیجه مثبت است، بهتر است با پزشک کودک تماس بگیرید تا درباره مراحل بعدی راهنمایی شوید. برخی کودکان ممکن است با علائم خفیف تنها نیاز به مراقبت خانگی داشته باشند، اما پزشک بهترین تصمیم را می گیرد.

درمان کرونا در کودکان

پزشکان با توجه به وضعیت هر کودک، روش درمان را تعیین می کنند. بیشتر کودکان تنها به مراقبت های حمایتی در خانه نیاز دارند. توصیه های معمول شامل موارد زیر است:

• مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کم آبی
• کنترل تب طبق نظر پزشک
• استراحت کافی
• استفاده از بخور سرد یا رطوبت ساز برای کاهش گرفتگی بینی

در کودکانی که خطر ابتلا به نوع شدید بیماری در آن ها زیاد است، پزشک ممکن است داروهای ضدویروس تجویز کند که صرفا در شرایط خاص مصرف می شوند.

کودکانی که دچار عوارض شدید می شوند ممکن است نیاز به بستری شدن یا مراقبت در بخش ویژه (ICU) داشته باشند. در بیمارستان درمان هایی مانند اکسیژن، سرم یا داروهای خاص برای آنان انجام می شود.

پیش آگهی و آینده بیماری در کرونا در کودکان

کرونا در کودکان چقدر طول می کشد؟

بیشتر کودکان مبتلا به کرونا در مدت یک تا دو هفته بهبود پیدا می کنند. البته کودکانی که دچار عوارضی مانند مشکلات تنفسی، کم آبی بدن یا التهاب های شدید می شوند ممکن است به زمان بیشتری برای ریکاوری کامل نیاز داشته باشند. پزشک کودک شما با بررسی علائم کرونا در کودکان و وضعیت سلامت فرزندتان می تواند دقیق تر بگوید دوران بهبود چقدر خواهد بود.

در برخی موارد، به ویژه در کودکانی که بیماری زمینه ای دارند، طول درمان نسبت به کودکان سالم طولانی تر می شود. رعایت استراحت کافی، مایعات فراوان، و مراقبت های خانگی مطابق توصیه پزشک نقش مهمی در کوتاه کردن دوره بیماری دارد.

کودک چه زمانی می تواند به مدرسه بازگردد؟

بهترین راه این است که توصیه پزشک را درباره زمان بازگشت به مدرسه یا مهدکودک دنبال کنید. همچنین هر مدرسه یا مرکز آموزشی ممکن است قوانین ویژه خود را برای برگشت بعد از بیماری داشته باشد.

در دوران کرونا در کودکان، بهتر است بازگشت به محیط آموزشی زمانی باشد که:

• تب کودک برطرف شده باشد.
• توانایی انجام فعالیت های روزمره را به دست آورده باشد.
• علائم تنفسی حاد مثل سرفه شدید یا تنگی نفس کاهش یافته باشد.

با این کار هم کودک شما سریع تر به روال زندگی برمی گردد و هم خطر انتقال بیماری به دیگر کودکان کاهش پیدا می کند.

پیش آگهی کرونا در کودکان چگونه است؟

خوشبختانه بیشتر کودکان پس از درمان کرونا در کودکان کاملا بهبود پیدا می کنند. با این حال، بعضی از کودکان ممکن است دچار مشکلاتی شوند که به آن کووید طولانی مدت (Long COVID) گفته می شود. این حالت مجموعه ای از علائم است که ممکن است تا سه ماه بعد از شروع بیماری ادامه داشته باشد.

در کودکان احتمال بروز کووید طولانی کمتر از بزرگسالان است، اما همچنان ممکن است دیده شود. علائم شایع آن شامل:

• خستگی یا بی حالی طولانی مدت
• سردرد
• مشکل در خواب یا بی خوابی
• کاهش تمرکز (مه ذهنی)
• درد عضلات و مفاصل
• سرفه ماندگار

اگر فرزند شما حتی پس از بهبود، همچنان علائمی دارد یا علائم جدیدی ظاهر می شود، حتما با پزشک متخصص کودکان تماس بگیرید.

پیشگیری از کرونا در کودکان

چطور از ابتلای کودک به کرونا جلوگیری کنیم؟

پیشگیری کامل ممکن نیست، اما می توانید با چند اقدام ساده، احتمال ابتلای کودک و خانواده را کاهش دهید. این نکات بر اساس توصیه های معتبر پزشکی و تجربیات متخصصان ایرانی ارائه شده اند:

اقدامات پیشگیری کننده عبارتند از:

1- ضدعفونی وسایل و سطوح پرتماس
تمیز کردن منظم دستگیره ها، میز تحریر، تلفن همراه و وسایل مشترک می تواند خطر انتقال ویروس را کاهش دهد. بهتر است از مواد ضدعفونی کننده استاندارد که در بازار ایران رایج هستند استفاده کنید.

2- شست وشوی مرتب دست ها
کودکان باید یاد بگیرند که قبل از غذا خوردن و پس از استفاده از سرویس بهداشتی دست هایشان را حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشویند. وقتی بیرون از خانه هستید، استفاده از محلول ضدعفونی کننده (الکل 70 درصد) گزینه مناسبی است.

3- آموزش نحوه صحیح سرفه و عطسه
به کودک بیاموزید که در صورت نیاز سرفه و عطسه را در آرنج یا دستمال انجام دهند، نه در فضای باز. این کار انتقال قطرات تنفسی را کاهش می دهد.

4- کاهش تماس های غیرضروری در زمان شیوع بیماری های تنفسی
اگر در فصل سرما یا اوج انتشار ویروس هستید، بهتر است از حضور در تجمع های شلوغ، مهمانی های بسته، یا بازی در محیط های کم تهویه اجتناب کنید.

5- مراقبت صحیح از فرد بیمار در خانه
اگر یکی از اعضای خانواده مبتلا است:

• بهتر است یک اتاق جداگانه برای او در نظر بگیرید.
• مراقب اصلی کودک یا فرد بیمار از ماسک استاندارد استفاده کند.
• کودک بالای دو سال نیز در صورت امکان می تواند ماسک بزند.

واکسن کرونا در کودکان

آیا کودک من باید واکسن کرونا بزند؟

بله، بر اساس توصیه متخصصان، تمام کودکان بالای 6 ماه باید واکسن کرونا دریافت کنند. واکسن باعث می شود بدن کودک یاد بگیرد چگونه در برابر ویروس دفاع کند.

مزایای واکسن کرونا در کودکان:

• کاهش احتمال ابتلای کودک به کرونا
• کاهش شدت بیماری در صورت ابتلا
• کاهش احتمال بستری یا ابتلا به عارضه خطرناک MIS-C
• کاهش انتقال بیماری به اعضای خانواده که ممکن است آسیب پذیر باشند

اگر کودک شما بیماری زمینه ای دارد یا سیستم ایمنی اش ضعیف است، پزشک می تواند برنامه دقیق تر و اختصاصی تری برای واکسیناسیون ارائه کند. گاهی ممکن است نیاز به دوزهای اضافی واکسن باشد.

آیا واکسن کرونا برای کودکان بی خطر است؟

تمام واکسن های معتبر کرونا که برای کودکان تأیید شده اند، پس از بررسی های دقیق و طولانی مدت در مطالعات بالینی ایمن بودنشان ثابت شده است.

برخی والدین نگران التهاب قلب (میوکاردیت) هستند؛ اما باید بدانید که این عارضه بسیار نادر است و احتمال بروز میوکاردیت در اثر ابتلا به کرونا بسیار بیشتر از واکسن کرونا است.

عوارض احتمالی واکسن کرونا در کودکان

بعضی کودکان هیچ عارضه ای ندارند. برخی دیگر ممکن است ظرف 12 ساعت پس از تزریق دچار علائم خفیف شوند:

• درد یا قرمزی محل تزریق
• خستگی
• تب
• سردرد
• لرز
• درد عضلانی

این نشانه ها معمولا ظرف 24 ساعت از بین می روند و جای نگرانی ندارند.

زندگی با کرونا در کودکان

چه زمانی باید با پزشک کودکان تماس بگیرم؟

در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:

• وجود علائم کرونا در کودکان
• بدتر شدن علائم یا عدم بهبود پس از چند روز
• مواجهه کودک با فرد مبتلا و داشتن ریسک بالای بیماری شدید
• سؤال درباره بازگشت به مدرسه
• نیاز به مشاوره درباره برنامه واکسیناسیون

چه زمانی باید کودک را به اورژانس منتقل کنم؟

اگر کودک دچار هر یک از این شرایط شد فورا به اورژانس مراجعه کنید:

• مشکل تنفسی یا نفس نفس زدن
• درد یا فشار شدید قفسه سینه
• گیجی ناگهانی
• خواب آلودگی غیرطبیعی یا سخت بیدار شدن
• کبودی لب ها یا صورت

سخنی از نی نی تینی

ویروس کرونا همچنان در جامعه وجود دارد، اما با واکسیناسیون و رعایت نکات مراقبتی، شدت بیماری بسیار کاهش یافته است. شما می توانید با پیگیری درمان، توجه به علائم و مشورت با پزشک، به سلامت کودک تان کمک کنید و از عوارض احتمالی جلوگیری نمایید.