ویروس سنسیشیال در کودکان یا RSV یک عفونت تنفسی است که توسط یک ویروس ایجاد می شود. این ویروس می تواند نوزادان، کودکان و حتی بزرگسالان را مبتلا کند. معمولا علائم آن خفیف است، اما گاهی (به ویژه در نوزادان و افراد مسن) می تواند باعث مشکلات شدید تنفسی شود . برای نوزادان، درمان با پادتن های منوکلونال می تواند از ابتلا یا شدت بیماری جلوگیری کند. همچنین واکسنی برای بزرگسالان بالای 60 سال و زنان باردار در دسترس است. در این مقاله در مورد این ویروس و عوارض آن به طور کامل توضیح خواهیم داد.
ویروس سنسیشیال چیست؟
دکتر کریستین بارتلت توضیح می دهد که ویروس سنسیشیال چگونه منتقل می شود و درمان آن چگونه است.
ویروس سنسیشیال در کودکان یک بیماری تنفسی است که می تواند علائمی شبیه سرماخوردگی ایجاد کند و گاهی هم باعث بیماری جدی شود. این ویروس که به اختصار RSV نامیده می شود، تقریبا همه افراد را قبل از دو سالگی مبتلا می کند. اما ایمنی حاصل از یک بار ابتلا دائمی نیست و ممکن است چندین بار در طول زندگی به این ویروس مبتلا شوید.
این ویروس شایع تر از آن چیزی است که فکر می کنید. بیشتر مواقع نوزادان به دلیل سیستم ایمنی در حال رشدشان و مسیرهای هوایی کوچک، به شدت بیمار می شوند. با این حال، بزرگسالان و کودکان در هر سنی می توانند مبتلا شوند. همچنین ممکن است یک فرد چندین بار در طول زندگی به RSV مبتلا شود؛ حتی گاهی دو بار در یک سال. در بزرگسالان معمولا علائم خفیف و شبیه سرماخوردگی است، اما افراد بالای 65 سال و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، در معرض خطر بیماری شدید هستند.
علائم و نشانه های ویروس سنسیشیال در کودکان
علائم رایج RSV
- سرفه
- مشکل در تنفس
- توقف تنفس کوتاه در نوزادان
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- عطسه
- گلودرد
- سردرد
- خستگی و بی حالی
- تب
- بی اشتهایی
علائم در نوزادان و کودکان خردسال ممکن است متفاوت باشد. آن ها ممکن است کلافه یا بی حوصله به نظر برسند و تمایل کمتری به بازی داشته باشند. اگر فرزندتان کمتر از یک سال دارد و علائم RSV را نشان می دهد، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
زمان مراجعه اورژانسی
اگر علائم شدید دیده شد، سریعا به اورژانس مراجعه کنید. این علائم شامل موارد زیر است:
- تنگی نفس یا مشکل شدید در تنفس
- خس خس یا صدای تنفسی بلند
- رنگ آبی یا خاکستری پوست، لب ها یا ناخن ها
- کشیده شدن پوست بین دنده ها هنگام تنفس
- گشاد شدن سوراخ های بینی هنگام دم
- تنفس کوتاه، سطحی یا سریع، یا توقف تنفس
علت ویروس سنسیشیال در کودکان
RSV توسط ویروس سنسیشیال در کودکان ایجاد می شود و عامل باکتریایی ندارد. این ویروس از طریق موارد زیر منتقل می شود:
- تماس نزدیک با فرد مبتلا
- عطسه و سرفه (ذرات تنفسی)
- اشیاء یا سطوح آلوده مثل اسباب بازی ها، میزها و تلفن ها
آیا RSV مسری است؟
بله، ویروس سنسیشیال در دوران علائم (معمولا سه تا هشت روز) مسری است. این ویروس به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و می تواند چند ساعت روی سطوح سخت زنده بماند.
گاهی افراد یک یا دو روز قبل از ظاهر شدن علائم هم قادر به انتقال ویروس هستند. نوزادان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، حتی پس از بهبود علائم تا چهار هفته می توانند مسری باشند.
عوارض ویروس سنسیشیال در کودکان
این ویروس می تواند عوارضی ایجاد کند که تنفس را دشوار می کند، از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برونشیت
- ذات الریه
- برونشیولیت
- تشدید بیماری های موجود مثل آسم، نارسایی قلبی یا بیماری مزمن انسدادی ریه
- نارسایی تنفسی
- هیپوکسی یا کاهش سطح اکسیژن
- کم آبی بدن
- عفونت گوش
عوامل خطر ویروس سنسیشیال
نوزادان زودرس و کودکان زیر 2 سال به دلیل مسیرهای هوایی کوچک، بیشتر در معرض ابتلا شدید به RSV هستند. همچنین افرادی که شرایط زیر را دارند در خطر بیشتری هستند:
- سن بالای 65 سال
- سیستم ایمنی ضعیف
- بیماری قلبی، از جمله مشکلات مادرزادی قلب
- بیماری های مزمن ریوی مانند آسم
تشخیص ویروس سنسیشیال در کودکان
پزشک برای تشخیص RSV، نمونه ای از بینی با یک سواب نرم می گیرد و ممکن است عکس برداری از قفسه سینه انجام دهد تا ذات الریه و دیگر عوارض بررسی شود.
درمان ویروس سنسیشیال در کودکان
هیچ درمان خاصی برای RSV وجود ندارد. اگر فرزندتان یا خودتان به RSV شدید مبتلا باشید، ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان باشد. در بیمارستان، پزشکان ممکن است از روش های زیر برای بهبود استفاده کنند:
- اکسیژن درمانی برای رساندن اکسیژن کافی به بدن
- تزریق مایعات از طریق وریدی برای جلوگیری از کم آبی
- تهویه مکانیکی (ونتیلاتور) در صورتی که تنفس به صورت خودکار ممکن نباشد
داروهای آنتی بیوتیک RSV را درمان نمی کنند، زیرا عامل آن ویروسی است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر فرزندتان کمتر از 12 ماه دارد و علائم ویروس سنسیشیال در کودکان را نشان می دهد، حتما با پزشک اطفال تماس بگیرید. همچنین در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، بهتر است سریعا پزشک را مطلع کنید:
- تب بالای 38 درجه سانتی گراد (100.4 درجه فارنهایت) در نوزادان کمتر از 3 ماه
- تب بالای 40 درجه سانتی گراد (104 درجه فارنهایت) در هر سنی
- علائمی که پس از یک هفته بهبود نمی یابند یا بدتر می شوند
- ترشح از گوش یا کشیدن گوش ها (نشانه های احتمالی عفونت گوش)
- مشکل در تنفس یا سرفه های شدید
- خس خس یا صدای غیرطبیعی هنگام تنفس
برای بزرگسالان، معمولا علائم RSV را می توان در خانه کنترل کرد، اما اگر دارای شرایط زیر هستید، حتما با پزشک تماس بگیرید:
- سن بالای 65 سال
- سیستم ایمنی ضعیف
- بیماری قلبی یا ریوی
پزشک شما راهنمایی می کند که آیا نیاز به مراجعه حضوری هست یا خیر و علائم شدید را چگونه شناسایی کنید.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
اگر خودتان یا فرزندتان علائم شدید RSV دارید، فورا به اورژانس مراجعه کنید. این علائم شامل موارد زیر است:
- مشکل شدید در تنفس، مثل خس خس یا صدای بلند هنگام دم و بازدم
- گشاد شدن سوراخ های بینی هنگام نفس کشیدن
- کشیده شدن پوست بین دنده ها هنگام تنفس
- تغییر رنگ پوست به آبی یا خاکستری
چشم انداز بیماری و مدت زمان ابتلا
طول مدت ویروس سنسیشیال در کودکان
RSV معمولا یک تا دو هفته طول می کشد. ممکن است سرفه ای که ایجاد شده، مدتی طول بکشد. در موارد شدید، طول دوره بیماری ممکن است بیشتر شود.
چگونه می توان علائم خفیف را کاهش داد؟
اگر علائم خفیف هستند، می توانید در خانه مراقبت های ساده ای انجام دهید:
- استفاده از بخور سرد برای کمک به تنفس
- اسپری نمکی بینی برای کاهش گرفتگی و سرفه
- مکش ترشحات بینی نوزاد برای پاکسازی مخاط
- مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کم آبی
- داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
حتما قبل از استفاده از هر دارو برای خود یا فرزندتان با پزشک مشورت کنید.
پیشگیری از ویروس سنسیشیال در کودکان
آیا می توان RSV را پیشگیری کرد؟
چند راهکار موثر برای محافظت از خود و فرزندتان وجود دارد:
- نوزادان تا 8 ماه و برخی کودکان در معرض خطر می توانند واکسن پادتن منوکلونال دریافت کنند. این پادتن ها به آن ها کمک می کنند تا از ابتلا یا شدت بیماری جلوگیری کنند.
- زنان باردار و بزرگسالان بالای 75 سال (یا بالای 60 سال با شرایط خاص) می توانند واکسن RSV دریافت کنند. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه برای خانواده شما مشخص شود.
سایر اقدامات پیشگیرانه
- شستشوی دست ها: بعد از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن یا آماده کردن غذا، دست ها را کاملا بشویید.
- محدود کردن تماس با میکروب ها: در فصل سرما و آنفولانزا، از بردن نوزاد به مکان های شلوغ خودداری کنید و از تماس نزدیک با کودکانی که بیمار هستند پرهیز کنید.
- تمیز کردن سطوح مشترک: اسباب بازی ها، میزها، دستگیره ها و سایر سطوحی که افراد خانه با آن ها تماس دارند، مرتب ضدعفونی شوند.
سخنی از نی نی تینی
RSV می تواند خفیف و شبیه سرماخوردگی باشد یا به بیماری جدی تبدیل شود. نکته مهم، توجه به علائم خطرناک است. اگر حس می کنید وضعیت فرزندتان یا خودتان غیرطبیعی است (اگر فکر می کنید فقط یک سرماخوردگی ساده است) تردید نکنید و با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
اگر فرزندتان علائم ویروس سنسیشیال در کودکان را دارد یا می خواهید از پیشگیری و مراقبت های خانگی مطمئن شوید، نظرات و تجربه های خود را با ما به اشتراک بگذارید. همچنین می توانید سوالات خود را از پزشک یا اطفال خود بپرسید تا راهنمایی های شخصی دریافت کنید. به یاد داشته باشید که توجه به علائم اولیه و مراقبت به موقع، می تواند از عوارض جدی RSV جلوگیری کند.
