چرا واکسن هپاتیت B بزنیم؟
واکسن هپاتیت ب می‌تواند از ابتلا به بیماری هپاتیت ب جلوگیری کند. هپاتیت B یک بیماری کبدی است که ممکن است باعث بروز علائم خفیف برای چند هفته شود یا به یک بیماری جدی و مادام‌العمر منجر گردد.
انواع بیماری هپاتیت ب
هپاتیت B حاد
یک بیماری کوتاه مدت است که می‌تواند باعث تب، خستگی، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ، زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها، تیره شدن ادرار، مدفوع به رنگ خاک رس)، و درد در عضلات، مفاصل و شکم شود. تزریق واکسن هپاتیت ب از ابتلا به این بیماری جلوگیری می کند.
هپاتیت B مزمن
یک بیماری طولانی مدت است و زمانی رخ می دهد که ویروس هپاتیت B در بدن فرد باقی می‌ماند. بیشتر افرادی که دچار هپاتیت ب مزمن می‌شوند، علائمی ندارند، اما این بیماری همچنان بسیار جدی است و می‌تواند به آسیب کبد (سیروز)، سرطان کبد و مرگ منجر شود. افراد مبتلا به عفونت مزمن می‌توانند ویروس هپاتیت ب را به دیگران منتقل کنند، حتی اگر خودشان بیمار به نظر نرسند یا احساس بیماری نکنند. با تزریق واکسن هپاتیت ب، از این بیماری نیز می توان جلوگیری کرد.
هپاتیت B زمانی منتقل می‌شود که خون، منی یا سایر مایعات بدن که آلوده به ویروس هپاتیت B هستند، وارد بدن فردی شود که آلوده نیست. افراد ممکن است از طریق موارد زیر آلوده شوند:
- هنگام تولد (اگر یک زن باردار مبتلا به هپاتیت ب باشد، نوزادش ممکن است آلوده شود)
- استفاده مشترک از وسایلی مانند تیغ یا مسواک با فرد آلوده
- تماس با خون یا زخم‌های باز فرد آلوده
- رابطه جنسی با شریک آلوده
- استفاده مشترک از سوزن‌ها، سرنگ‌ها یا سایر تجهیزات تزریق مواد مخدر
- قرار گرفتن در معرض خون از طریق نیش سوزن یا سایر ابزارهای تیز
اکثر افرادی که واکسن هپاتیت B را دریافت می‌کنند، برای تمام عمر در برابر این بیماری ایمن هستند.
واکسن هپاتیت ب
واکسن هپاتیت B معمولاً در قالب ۲، ۳، یا ۴ دوز داده می‌شود.
نوزادان باید اولین دوز واکسن هپاتیت ب را در بدو تولد دریافت کنند و معمولاً سری واکسن را در سن ۶ تا ۱۸ ماهگی تکمیل می‌کنند. دوز تولد واکسن بخشی مهم از پیشگیری از بیماری‌های طولانی مدت در نوزادان و شیوع هپاتیت ب است.
هر فردی که ۵۹ سال یا کمتر دارد و هنوز واکسن را دریافت نکرده است، باید واکسینه شود.
واکسیناسیون هپاتیت ب برای بزرگسالان ۶۰ ساله و بالاتر که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت ب هستند و قبلاً واکسینه نشده‌اند توصیه می‌شود. بزرگسالان ۶۰ ساله و بالاتر که در معرض خطر نیستند و در گذشته واکسینه نشده‌اند نیز می‌توانند واکسینه شوند.
واکسن هپاتیت B ممکن است به‌صورت یک واکسن مستقل یا به‌عنوان بخشی از یک واکسن ترکیبی (نوعی واکسن که چندین واکسن را در یک تزریق ترکیب می‌کند) تجویز شود.
واکسن هپاتیت B ممکن است همزمان با سایر واکسن‌ها داده شود.
مزایای واکسن هپاتیت ب چیست؟
واکسن هپاتیت B که به HepB نیز معروف است کودک شما را در برابر ویروس هپاتیت ب محافظت می‌کند، ویروسی که می‌تواند به آسیب کبدی و حتی مرگ منجر شود.
تعداد دوزهای توصیه شده برای واکسن هپاتیت ب
- سه دوز
سن توصیه شده برای دریافت واکسن هپاتیت ب
- هنگام تولد
- بین ۱ تا ۲ ماهگی
- بین ۶ تا ۱۸ ماهگی
چه کسانی نباید واکسن هپاتیت ب دریافت کنند؟
کودکی که به دوز قبلی واکسن واکنش آلرژیک تهدیدکننده حیات نشان داده است، نباید دوباره واکسینه شود.
اگر کودک شما در دوران نوزادی واکسن هپاتیت B دریافت نکرده و واکنش آلرژیک تهدیدکننده حیات به مخمر نانوایی (نوعی که در نان استفاده می‌شود) داشته است، نباید این واکسن را دریافت کند زیرا این واکسن با استفاده از آن نوع مخمر ساخته می‌شود.
در برخی موارد، ارائه‌دهنده خدمات درمانی شما ممکن است تصمیم بگیرد واکسیناسیون هپاتیت ب را به ویزیت دیگری موکول کند.
افراد باردار یا شیرده باید در صورت خطر ابتلا به هپاتیت ب واکسینه شوند. بارداری یا شیردهی دلایلی برای اجتناب از واکسیناسیون هپاتیت ب نیستند.
افرادی که بیماری‌های خفیفی مانند سرماخوردگی دارند، ممکن است واکسینه شوند. افرادی که بیماری متوسط یا شدیدی دارند معمولاً باید تا زمان بهبودی صبر کنند و سپس واکسن هپاتیت ب را دریافت کنند.
ارائه‌دهنده خدمات درمانی شما می‌تواند اطلاعات بیشتری به شما بدهد.
عوارض جانبی احتمالی و خطرات واکنش به واکسن
پس از واکسیناسیون هپاتیت ب ممکن است درد در محل تزریق، تب، سردرد و خستگی (احساس خستگی) رخ دهد.
گاهی افراد پس از انجام اقدامات پزشکی، از جمله واکسیناسیون، دچار غش می‌شوند. اگر احساس سرگیجه یا تغییر در دید یا زنگ زدن در گوش دارید، به ارائه‌دهنده خود اطلاع دهید.
مانند هر دارویی، احتمال بسیار کمی وجود دارد که واکسن باعث واکنش آلرژیک شدید، آسیب جدی یا مرگ شود.
اگر مشکل جدی پیش آمد چه باید کرد؟
واکنش آلرژیک ممکن است پس از ترک بیمارستان یا کلینیک رخ دهد. اگر علائم واکنش آلرژیک شدید (کهیر، تورم صورت و گلو، مشکل در تنفس، ضربان قلب سریع، سرگیجه یا ضعف) را مشاهده کردید، با 115 تماس بگیرید و کودک خود را به نزدیک‌ترین بیمارستان ببرید.
برای سایر علائمی که شما را نگران می‌کند، با ارائه دهنده خدمات درمانی خود تماس بگیرید.
آیا باید اقدامات احتیاطی خاصی انجام دهم؟
به طور کلی، واکسن هپاتیت ب در نوزادانی که وزن تولد پایینی دارند، مانند نوزادان زودرس، در صورتی که قبل از یک ماهگی آن را دریافت کنند، اثربخشی کمتری دارد. اگر فرزند شما با وزن کم متولد شده است، با پزشک مشورت کنید تا ببینید چه زمانی می‌تواند واکسن را دریافت کند.
تمام کودکانی که به طور متوسط یا شدید بیمار هستند، باید تا زمان بهبودی صبر کنند و سپس واکسن را دریافت کنند.
