نوزاد 9 ماهه

نوزاد 9 ماهه تان حالا احتمالا می تواند بنشیند، خودش را برای خزیدن و ایستادن بالا بکشد، دست بزند و با دست خودش غذا بخورد. (و آن صداهای شیرین و دوست داشتنی که کم کم شبیه کلمات واقعی می شوند را بیان کند!) با این توانایی های جدید، زندگی برای کودک و همچنین شما، به یک ماجراجویی بزرگ تبدیل شده است. نوزاد کنجکاوتان ممکن است از وسایل خانه یا اشیاء مختلف برای تکیه گاه استفاده کند تا در اتاق حرکت کند.

مثل همیشه، باید مراقب کودک تان باشید، چون آن ها به طرز شگفت انگیزی سریع هستند و ممکن است خیلی راحت زمین بخورند؛ چون هنوز تعادل بدن شان را کاملا به دست نیاورده اند.

ممکن است حالا به عنوان مراقب نوزاد، احساس راحتی بیشتری داشته باشید، اما این به معنی آن نیست که دیگر سؤالی در مورد این مرحله جدید رشد کودک نداشته باشید. همان طور که نوزاد رشد می کند، طبیعی ست که بپرسید آیا کودک تان همه مراحل رشدی مربوط به 9 ماهگی را طی می کند یا نه. ادامه مطلب را بخوانید تا اطلاعات لازم درباره رشد نوزاد در این ماه را به دست آورید.

نکات کلیدی مرحله رشد نوزاد 9 ماهه

• نوزاد 9 ماهه تان حالا خیلی فعال تر شده! در این سن، کودک ممکن است شروع به خزیدن کند و حتی با گرفتن به مبلمان، خودش را به حالت ایستاده دربیاورد. همه این ها مقدمه ای برای راه رفتن است!
• ممکن است در این ماه اولین کلمه اش را بگوید، و اگر نگفته باشد، قطعا دارد کلی صدا و آواز از خودش درمی آورد.
• با شروع خوردن غذاهای جامد، «مهارت گرفتن با دو انگشت» (یعنی برداشتن اشیاء با انگشت اشاره و شست) در حال شکل گیری است. این یعنی حالا می توانید غذاها را در قطعات کوچک تری برایش آماده کنید.

رشد نوزاد 9 ماهه

نوزاد شما نه تنها با سرعت بالایی در حال رشد است، بلکه از نظر فیزیکی هم جهش بلندی دارد! واقعا ممکن است در این ماه به طور ناگهانی قد بکشد. خیلی از نوزادها در حدود 9 ماهگی دچار یک جهش رشدی می شوند. احتمال دارد در این ماه حدود 1 تا 1.5 سانتی متر به قد کودک اضافه شود و هر هفته حدود 85 تا 140 گرم وزن بگیرد.

و اما سؤالی که ذهن خیلی از والدین را درگیر می کند:
نوزاد 9 ماهه باید چقدر وزن داشته باشد؟

میانگین وزن نوزاد 9 ماهه دختر 9 ماهه حدود 8.2 کیلوگرم و برای نوزاد 9 ماهه پسر حدود 8.9 کیلوگرم است. میانگین قد هم برای دخترها 70 سانتی متر و برای پسرها 72 سانتی متر است (طبق آمار سازمان جهانی بهداشت).
البته قد و وزن می توانند در نوزادهای سالم بسیار متفاوت باشند؛ تا زمانی که نوزاد روی نمودار رشد در ویزیت های پزشکی در حال پیشرفت پایدار است و پزشک متخصص نگران نیست، رشد کودک شما طبیعی است.

مراحل رشد و توانایی های نوزاد 9 ماهه

اتفاقات هیجان انگیزی در 9 ماهگی در جریان است. اما نوزاد 9 ماهه باید چه کارهایی بلد باشد؟
یادتان باشد که بعضی نوزادها بعضی مهارت ها را سریع تر یاد می گیرند و برخی دیگر کمی بیشتر زمان می خواهند. در ادامه، توانایی هایی را که نوزاد ممکن است در این سن به دست آورده باشد، می بینید:

• خزیدن: متوسط سنی که نوزادها شروع به خزیدن می کنند، 9 ماهگی است. ممکن است نوزاد شما زودتر از این شروع کرده باشد یا هنوز منتظرید که شروع کند. نگران نباشید اگر نوزادتان هنوز نمی خزد. بعضی از نوزادهای کاملا سالم اصلا نمی خزند و مستقیما راه می روند.
  نکته مهم: اگر خانه را ایمن سازی نکرده اید، حالا وقتش است!
• ایستادن: نوزاد ممکن است بتواند با گرفتن به مبل یا میز خودش را به حالت ایستاده دربیاورد. مرحله بعد، قدم برداشتن با تکیه به وسایل است. و بعد از آن هم راه رفتن مستقل!
• نشستن: یکی از کارهای مورد علاقه نوزاد در این سن، نشستن طولانی و بازی کردن با اسباب بازی هاست. نوزاد از دستانش برای همه چیز استفاده می کند!
• مهارت گرفتن با انگشت: حالا کودک ممکن است بتواند اشیاء کوچک را با انگشت شست و اشاره اش بردارد. این مهارت موقع غذا خوردن و بازی خیلی به کار می آید.
• صدا درآوردن: نوزادان در این سن معمولا صداهایی مثل “ماماماما” یا “دادادادا” در می آورند، و شاید واقعا از این کلمات برای اشاره به پدر و مادر استفاده کنند. بعد از صدا درآوردن، نوبت صحبت کردن است! گوش به زنگ باشید چون ممکن است اولین کلمه اش را همین روزها بگوید.

درآمدن دندان: احتمالا علائم دندان درآوردن را در نوزاد دیده اید.

نوزاد 9 ماهه باید چند دندان داشته باشد؟

بستگی به خود نوزاد دارد. بعضی ها چند دندان دارند، بعضی ها هنوز هیچ کدام. دندان های جلویی پایین و بالا معمولا اولین ها هستند. سن تقریبی رویش آن ها چنین است:

• دندان مرکزی پایین: 6 تا 10 ماهگی
• دندان کناری پایین: 10 تا 16 ماهگی
• دندان مرکزی بالا: 8 تا 12 ماهگی
• دندان کناری بالا: 9 تا 13 ماهگی

اگر نوزاد شما بعضی از مهارت های زیر را ندارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید:

• نمی تواند با پاهایش وزن بدنش را تحمل کند.
• نمی تواند حتی با کمک بنشیند.
• صداهایی مثل «ماما»، «بابا» یا «دادا» نمی گوید.
• در بازی های تعاملی شرکت نمی کند.
• به اسمش واکنش نشان نمی دهد.
• افراد آشنا را تشخیص نمی دهد.
• دنبال جایی که شما اشاره می کنید را نگاه نمی کند.
• اسباب بازی را از یک دست به دست دیگر نمی برد.

رشد حسی نوزاد 9 ماهه

دید نوزاد در این سن خیلی بهتر شده. حالا می تواند چهره ها و اشیاء آشنا را از آن طرف اتاق هم تشخیص دهد. احتمال زیادی وجود دارد که در این سن یک اسباب بازی یا عروسک مورد علاقه داشته باشد.

نوزاد حالا متوجه می شود که اشیائی که نمی بیند هم هنوز وجود دارند، به این می گویند «پایداری شیء». حالا مثلا اگر اسباب بازی اش را پنهان کنید، به دنبال آن می گردد. همچنین صداهای آشنا را هم تشخیص می دهد. ممکن است کلماتی مانند “نه”، “شیشه شیر”، “مامان” و “بابا” را هم درک کند.

نکته تغذیه ای از زبان یک متخصص:

«در 9 ماهگی، مهارت جدید و مهمی در نوزاد ظاهر می شود که روش ارائه غذاهای جامد را تغییر می دهد: مهارت گرفتن با دو انگشت. حالا می توانیم غذا را به جای تکه های بزرگ، به قطعات کوچک تر تقسیم کنیم. غذاهای مناسب برای نوزادان 6 تا 12 ماهه باید نرم، له شدنی و راحت البلع باشند، مثل موز، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی یا آووکادو. غذا باید بتواند به راحتی با لثه له شود یا در دهان آب شود.»

سلامت نوزاد 9 ماهه

با رشد نوزاد، ممکن است دغدغه های شما درباره سلامت او نیز تغییر کرده باشد. در اینجا چند موضوع که در این سن رایج اند را بررسی می کنیم:

طب سوزنی برای نوزاد

طب سوزنی معمولا برای نوزادان ایمن در نظر گرفته می شود و می توان از آن برای درمان برخی مشکلات استفاده کرد. این روش دردناک نیست، ولی ممکن است نوزاد احساس سوزن سوزن شدن داشته باشد. حتما قبل از اقدام، با پزشک مشورت کرده و از متخصص معتبر استفاده کنید.

مقابله با نیش حشرات

با فعال تر شدن کودک، احتمال حضورش در فضای باز بیشتر است، و در نتیجه، در معرض نیش حشرات قرار می گیرد.
نیش پشه یا «چِیگِر» معمولا موجب ایجاد برجستگی قرمز و خارش دار می شود. نیش حشراتی مثل «مورچه های آتشین» یا «مگس اسبی» ممکن است باعث درد و تورم شوند. در بیشتر مواقع می توان با پماد ضد خارش مثل کرم هیدروکورتیزون آن را درمان کرد.
هشدار: بدون اجازه پزشک به نوزاد داروی آنتی هیستامین (مثل بنادریل) ندهید.
می توانید برای نیش دردناک از کمپرس سرد یا در صورت نیاز از استامینوفن یا بروفن استفاده کنید. اگر بثورات پوستی شدید یا واکنش آلرژیک مشاهده کردید، فورا با پزشک تماس بگیرید.

ایمنی در برابر آب

در این سن، نوزاد می تواند در تنها 2 تا 5 سانتی متر آب غرق شود؛ پس همیشه هنگام حمام یا استخر مراقبش باشید و هیچ وقت او را تنها نگذارید حتی برای چند ثانیه. دمای آب را با دماسنج ضدآب چک کنید (نباید بیشتر از 48 درجه سانتی گراد باشد).
در خارج از حمام هم، در توالت را ببندید و راه آب دوش را باز نگذارید، چون نوزاد ممکن است به کاوش در سرویس بهداشتی برود.

عفونت گوش در نوزاد 9 ماهه

عفونت گوش به دلیل التهاب در گوش میانی ایجاد می شود و یکی از مشکلات رایج در میان نوزادان و نوپایان است. دلیل آن هم ساده است: مجاری گوش و سیستم تنفسی در این سن هنوز بسیار کوچک هستند، بنابراین مایع به راحتی در پشت پرده ی گوش جمع می شود و باعث التهاب می گردد. این مسئله به ویژه پس از سرماخوردگی، گلودرد یا سایر عفونت های تنفسی فوقانی شایع تر می شود.

علائم عفونت گوش در نوزادان عبارت اند از:

• بی قراری یا اختلال در خواب
• تب
• کشیدن یا مالیدن گوش

البته همیشه این علائم واضح نیستند و گاهی نشانه ها خفیف تر هستند. برخی از عفونت های گوش نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارند، اما برخی دیگر خودبه خود بهبود می یابند. به توصیه ی آکادمی کودکان آمریکا (AAP)، در 9 ماهگی بهتر است درمان عفونت گوش با مشورت پزشک متخصص اطفال انجام شود.

معاینه و واکسن های نوزاد 9 ماهه

چکاپ 9 ماهگی معمولا اولین مراجعه به پزشک از زمان ویزیت 6 ماهگی است، پس لحظه ای هیجان انگیز برای والدین به شمار می آید.

در این ویزیت، معمولا اقدامات زیر انجام می شود:

• اندازه گیری وزن و قد نوزاد
• غربالگری رشد و تکامل برای تشخیص تأخیر احتمالی
• معاینه ی کامل جسمی
• آزمایش خون برای بررسی کم خونی یا تماس با سرب
• بررسی وضعیت واکسیناسیون و تزریق دوزهای لازم

در بسیاری از استان ها، در این سن ممکن است نوزاد دُز نهایی واکسن هپاتیت B و/یا دُز سوم واکسن فلج اطفال (IPV) را دریافت کند.

تغذیه نوزاد 9 ماهه

خوش آمدی به دنیای استقلال غذایی!

در این سن نوزاد ممکن است بتواند خودش شیشه شیر را در دست بگیرد. زمان خوبی است تا لیوان های آموزشی، لیوان نی دار یا حتی لیوان باز را امتحان کنید. در مورد غذای جامد هم، نوزاد علاقه مند است که خودش غذا بخورد.

نوزاد 9 ماهه چقدر باید غذا بخورد؟

• شیر مادر: معمولا هر 3 تا 4 ساعت یک بار شیر می خورد، اما الگوی دقیق در هر کودک متفاوت است. آنچه اهمیت دارد این است که نوزاد سیر به نظر برسد، سینه ها پس از شیر خوردن نرم شده باشند و کودک به خوبی وزن بگیرد.
• شیر خشک: در طول 24 ساعت، نوزاد باید حدود 680 تا 950 میلی لیتر شیر خشک مصرف کند. اگر 6 بار در روز شیر می خورد، هر وعده حدود 110 تا 150 میلی لیتر مناسب است.
• شیر دوشیده شده: اگر نوزاد با شیر مادر تغذیه می شود و شما شیر را می دوشید، باید حدود 750 میلی لیتر در روز شیر تأمین کنید، که بر اساس تعداد وعده ها تقسیم می شود.
• غذای جامد: نوزاد باید روزانه 3 وعده ی غذایی کوچک و 2 میان وعده دریافت کند. پزشکان توصیه می کنند غذاهای کامل و طبیعی، بدون شکر، نمک یا مواد افزودنی زیاد به کودک داده شود.

به نوزاد از گروه های مختلف غذایی و رنگ های متنوع بدهید:

• موز زرد
• فلفل دلمه ای قرمز
• آووکادوی سبز
• سیب زمینی شیرین نارنجی
• توفوی سفید
• غلات کامل قهوه ای

در هر وعده بهتر است پروتئین، کربوهیدرات و چربی وجود داشته باشد. همچنین نوزاد باید با آلرژن های غذایی اصلی آشنا شده باشد؛ مگر اینکه پزشک خلاف آن را توصیه کرده باشد.

در این سن، نوزاد در حال تمرین گرفتن اشیا با انگشت اشاره و شست (مهارت “پینسر”) است، بنابراین غذاهای انگشتی انتخاب خوبی هستند. مثلا:

• سبزیجات پخته و خردشده
• تکه های کوچک موز یا آووکادو
• تکه های کوچک پاستای پخته شده
• غلات صبحانه ساده مثل “چریوز” (یا نوع مشابه آن)

از کجا بدانیم نوزاد شیر یا غذای کافی دریافت کرده است؟

با بررسی پوشک! اگر نوزاد حدود 4 تا 5 پوشک بسیار خیس در روز دارد، به احتمال زیاد مقدار کافی مایعات دریافت می کند.

خواب نوزاد 9 ماهه

موضوعی که همیشه ذهن والدین را درگیر می کند: خواب!

برنامه خواب نوزاد 9 ماهه

نوزادان در این سن معمولا حدود 14 تا 15 ساعت در شبانه روز می خوابند:

• حدود 11 ساعت در شب
• حدود 3 ساعت در طول روز که در دو چرت تقسیم می شود

چرا نوزاد 9 ماهه شب ها بیدار می شود؟

حدود 70% نوزادان در این سن، 8 تا 12 ساعت شبانه بدون بیدار شدن می خوابند. اگر نوزاد شما هنوز اینگونه نیست، نگران نباشید! هنوز فرصت هست و شما می توانید با روش هایی مثل آموزش خواب کمک کنید.

عقب گرد خواب نیز در این سن رایج است. چون نوزاد در حال یادگیری مهارت های حرکتی مانند خزیدن، ایستادن و راه رفتن کنار وسایل است، ممکن است بخواهد در نیمه شب این مهارت ها را تمرین کند! گاهی هم نوزاد فقط دلش برای پدر و مادر تنگ شده است.

خوشبختانه این وضعیت معمولا طی 1 تا 2 ماه برطرف می شود. تا آن زمان، می توانید از تکنیک های آرام سازی و ایجاد روتین ثابت خواب برای بهبود خواب نوزاد (و خودتان!) بهره ببرید.

برنامه روزانه نوزاد 9 ماهه

با تحرک بیشتر نوزاد و افزایش فاصله بیداری ها، برنامه خواب و تغذیه نیز تغییر می کند. در ادامه یک نمونه از برنامه روزانه نوزاد 9 ماهه آورده شده است که می تواند برای الهام گرفتن مفید باشد:

فعالیت هایی برای نوزاد 9 ماهه

نوزادان در 9 ماهگی معمولا حدود 10 ساعت در روز بیدار هستند و حالا بیش از هر زمان دیگری فعال شده اند! اگر دنبال ایده هایی برای سرگرم کردن نوزاد 9 ماهه تان هستید، این فهرست از فعالیت ها می تواند کمک تان کند:

بازی ها و فعالیت های مناسب نوزاد 9 ماهه

• ماجراجویی کوچک در خانه
  نوزادان 9 ماهه عاشق کشف محیط اطرافشان هستند. می توانید با بالش ها یک مسیر موانع ساده درست کنید تا کودک روی آن ها بخزد، چهار دست وپا برود و مهارت های حرکتی خود را تقویت کند.
• آموزش مفاهیم ابتدایی
  در این سن، کودک کم کم شروع به درک معنای برخی کلمات می کند. ممکن است شگفت زده شوید که نوزاد 9 ماهه می تواند برخی دستورات ساده مثل «لطفا اسباب بازی رو بده به من» را بفهمد. وقتی پاسخ مناسب می دهد، او را با تحسین و تشویق خوشحال کنید.
• کتاب خواندن!
  کوچولوی شما عاشق شنیدن داستان است، آن هم از زبان شما! چند کتاب تصویری جدید تهیه کنید و زمان هایی از روز را به خواندن اختصاص دهید.
• اسباب بازی های تعاملی ساده
  نوزادان عاشق اسباب بازی های دارای دکمه و چرخان هستند. نیازی به وسایل الکترونیکی پیشرفته ندارید؛ همان اسباب بازی هایی که امکان فشار دادن، چرخاندن و لمس کردن دارند، برای این سن کافی و هیجان انگیز هستند.

نکاتی برای والدین نوزاد 9 ماهه

در این مرحله پرتحرک از رشد کودک، توجه به نیازهای خودتان هم مهم است. در ادامه به نکاتی برای مراقبت از خودتان و فرزندتان می پردازیم:

مراقبت های پس از زایمان

• تغذیه مناسب در دوران شیردهی
  اگر هنوز به نوزاد شیر می دهید، بدنتان به انرژی بیشتری نیاز دارد. طبق گفته ی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، مادران شیرده باید روزانه حدود 340 تا 400 کالری بیشتر از قبل مصرف کنند. همچنین باید به مواد مغذی مهم مانند ید و کولین توجه کنید که در لبنیات، تخم مرغ، غذاهای دریایی، گوشت، حبوبات و عدس یافت می شود.
• داشتن یک سیستم حمایتی
  مادران نیاز به حمایت، دلگرمی و مشارکت دارند. این حمایت می تواند از سمت خانواده، دوستان، گروه های پشتیبان مادران یا مشاوران حرفه ای باشد. داشتن یک گروه چت برای سوالات سریع، تماس های هفتگی برای تخلیه ی احساسات یا فردی مطمئن برای مراقبت از کودک می تواند بسیار کمک کننده باشد.

مراقبت های خاص نوزاد 9 ماهه

• اجتماعی شدن با سایر نوزادان
  گرچه نوزادان در این سن بیشتر کنار هم بازی می کنند تا با هم، ولی همچنان ترتیب دادن قرار بازی مفید است. چون ممکن است نوزاد در مواجهه با غریبه ها دچار اضطراب جدایی شود، بهتر است در کنارش بمانید و او را به کشف محیط و تعامل تشویق کنید.
• لوس کردن نوزاد: آیا نوزاد ر ا می توان لوس کرد؟
  نه! هیچ شواهد علمی ای وجود ندارد که نشان دهد در آغوش گرفتن یا پاسخ دادن به گریه نوزاد باعث لوس شدن او می شود. برعکس، ارتباط پاسخگو بین والد و کودک باعث ایجاد حس امنیت می شود.
• از شیر گرفتن تدریجی
  اگر تصمیم دارید شیردهی را کم کم کاهش دهید، توجه داشته باشید که تا قبل از 12 ماهگی، شیر مادر باید با شیر خشک جایگزین شود. بهترین راه، کم کردن تدریجی دفعات شیردهی و شروع با وعده ای است که کودک کمتر به آن علاقه دارد.
• آب میوه و خوراکی های شیرین ممنوع!
  انجمن پزشکان کودکان آمریکا توصیه می کند که به کودکان زیر یک سال آب میوه ندهید، چون ارزش غذایی ندارد و می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود. همچنین توصیه می شود که کودکان زیر 2 سال اصلا غذاهای حاوی شکر اضافه نخورند. به جای خوراکی های صنعتی، میوه تازه بدهید.
• آشنایی با افراد بزرگسال جدید
  برای کاهش اضطراب جدایی، هنگام آشنا کردن نوزاد با بزرگسالان جدید، در کنارش بمانید. اگر قرار است نوزاد را به مراقب جدید بسپارید، ابتدا زمانی را با آن شخص و کودک بگذرانید تا احساس امنیت کند.

سوالات متداول