نورودرماتیت در بارداری

دوران بارداری با تغییرات فراوانی در بدن همراه است و پوست نیز از این قاعده مستثنی نیست. بسیاری از مادران در این دوران با نورودرماتیت در بارداری روبه رو می شوند که می تواند باعث خارش، خشکی و التهاب پوست شود. در این مقاله، درباره ی علت، علائم، روش های تشخیص و درمان نورودرماتیت در بارداری صحبت می کنیم تا با آگاهی و مراقبت درست، پوستتان را سالم و آرام نگه دارید.

اگر در دوران بارداری دچار نورودرماتیت شدید چه باید کرد؟

بسیاری از خانم ها در دوران بارداری برای نخستین بار با نورودرماتیت (درماتیت آتوپیک) روبه رو می شوند، یا اگر پیش تر به طور خفیف آن را تجربه کرده اند، ممکن است علائمشان شدیدتر شود. علت اصلی این تغییر، دگرگونی های هورمونی در دوران بارداری است که می تواند بر سیستم ایمنی بدن اثر بگذارد و شرایط را برای بروز یا تشدید نورودرماتیت فراهم کند.

به گفته ی متخصص پوست و مادر سه فرزند، دکتر مایکل هگمن، آگاهی از علت، علائم، روش های تشخیص و راهکارهای درمان نورودرماتیت در بارداری به مادران کمک می کند تا با آرامش بیشتری این دوره را پشت سر بگذارند. در ادامه مهم ترین نکات را مرور می کنیم.

علت نورودرماتیت در بارداری چیست؟

بارداری می تواند موجب فعال شدن یا تشدید بیماری های پوستی آتوپیک مانند نورودرماتیت شود، به ویژه در زنانی که زمینه ی ژنتیکی یا سابقه ی آلرژی دارند. در پزشکی، این وضعیت با عنوان «درماتوز آتوپیک بارداری» یا «اگزمای بارداری» شناخته می شود.

در بیشتر موارد، این عارضه از سه ماهه ی اول یا دوم بارداری آغاز می شود و معمولا پس از زایمان فروکش می کند. با این حال، در برخی مادران ممکن است در بارداری های بعدی دوباره بروز کند.

از دید متخصصان پوست ایرانی، عواملی مانند استرس بارداری، تغذیه ی نامناسب، کم خوابی و خشکی پوست ناشی از تغییرات هورمونی نیز می توانند به تشدید علائم کمک کنند. بنابراین، داشتن رژیم غذایی متعادل و مراقبت از پوست از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

علائم نورودرماتیت در بارداری

نشانه های نورودرماتیت در بارداری بسیار شبیه به انواع معمولی این بیماری است.
از مهم ترین علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خارش شدید و مداوم که گاهی باعث بی خوابی و تحریک پذیری می شود.
• خشکی و قرمزی پوست به ویژه در نواحی صورت، گردن، پشت زانو، آرنج ها و بالای سینه.
• در برخی موارد، پوسته پوسته شدن یا ترک های سطحی پوست نیز مشاهده می شود.

در دوران بارداری، به دلیل افزایش حساسیت پوست، حتی تحریک های جزئی مانند تماس با مواد شوینده یا پوشیدن لباس های تنگ می تواند خارش را تشدید کند. استفاده از لباس های نخی و نرم و پرهیز از شست وشو با آب داغ توصیه می شود.

آیا نورودرماتیت در بارداری خطرناک است؟

خبر خوب این است که نورودرماتیت در بارداری معمولا برای جنین بی خطر است و آسیبی به رشد او وارد نمی کند. اما با این حال، هرگونه تغییر قابل توجه در پوست باید توسط پزشک بررسی شود.

تشخیص زودهنگام و پیگیری منظم در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد، زیرا در موارد نادر ممکن است علائم با بیماری های دیگر مانند درماتوز پلی مورفیک بارداری اشتباه گرفته شود.

اگر خارش شدید و غیرقابل کنترل دارید یا زخم ها عفونی به نظر می رسند، مراجعه به متخصص پوست یا پزشک زنان ضروری است. در این شرایط، پزشک ممکن است درمان دارویی موضعی یا مراقبت های ویژه ای را تجویز کند که برای جنین بی خطر باشند.

درمان نورودرماتیت در بارداری

در دوران بارداری، هر درمانی باید با احتیاط و بررسی دقیق پزشک انجام شود. هدف اصلی درمان، مرطوب سازی پوست، کاهش التهاب و جلوگیری از خارش است.

درمان های پیشنهادی:

• استفاده ی منظم از کرم های پایه و مرطوب کننده ی بی بو با ترکیبات طبیعی مانند آلوئه ورا، روغن بادام شیرین یا کره ی شی باتر.
• استفاده از روغن های حمام یا دوش مرطوب کننده ی ملایم به جای صابون های قوی.
• اجتناب از کرم هایی که حاوی عطر، الکل یا پارابن هستند.
• در صورت نیاز، پزشک ممکن است کرم های استروئیدی ضعیف یا داروهای ضدخارش بی ضرر در بارداری تجویز کند.

نکته ی مهم: درمان های خانگی بدون مشورت پزشک نباید امتحان شوند، زیرا برخی مواد طبیعی ممکن است در دوران بارداری ایمن نباشند.

تشخیص نورودرماتیت در بارداری

پزشک معمولا با بررسی علائم پوستی و سابقه ی پزشکی بیمار، تشخیص را انجام می دهد. در موارد مشکوک، ممکن است نمونه برداری از پوست (بیوپسی) برای اطمینان بیشتر انجام شود.
از آنجا که درماتیت های بارداری انواع مختلفی دارند، تشخیص دقیق نوع آن کمک می کند تا درمان مناسب تر انتخاب شود.

مراقبت روزانه از پوست در دوران بارداری

برای پیشگیری از عود علائم نورودرماتیت در بارداری، رعایت چند نکته ی ساده اما مهم می تواند بسیار مؤثر باشد:

• روزانه دو تا سه بار از کرم مرطوب کننده ی سبک و طبیعی استفاده کنید.
• هنگام استحمام، آب ولرم انتخاب کنید و زمان دوش گرفتن را کوتاه نگه دارید.
• لباس های نخی و گشاد بپوشید تا پوست تنفس کند.
• از استرس، بی خوابی و مصرف خوراکی های آلرژی زا مانند شکلات و آجیل زیاد پرهیز کنید.

این مراقبت ها کمک می کند تا سد طبیعی پوست بازسازی شود و خارش و التهاب به تدریج کاهش یابد.

سخنی از نی نی تینی

نورودرماتیت در بارداری گرچه آزاردهنده است، اما با تشخیص به موقع، مراقبت صحیح از پوست و پیروی از توصیه های پزشک، می توان آن را به خوبی کنترل کرد. مهم ترین نکته، آرامش و پیوستگی در مراقبت های روزانه است؛ چراکه استرس یکی از عوامل تشدیدکننده ی این بیماری محسوب می شود.