مراقبت از بخیه زایمان طبیعی

تقریبا 90 درصد از مادرانی که برای اولین بار زایمان طبیعی انجام می دهند، دچار نوعی پارگی، خراش یا بخیه در ناحیه پرینه می شوند. این پارگی ها ممکن است به صورت خودبه خود هنگام زایمان طبیعی رخ دهند یا به عنوان یک اقدام پزشکی، مانند اپیزیوتومی (برش برای باز کردن دهانه واژن و تسهیل زایمان) انجام شوند.

با توجه به شدت این پارگی ها، ممکن است نیاز به دوختن بخیه در ناحیه پرینه باشد. در این شرایط، رعایت دقیق مراقبت از بخیه زایمان طبیعی اهمیت زیادی دارد تا روند ترمیم به خوبی پیش رفته و از بروز عوارض جلوگیری شود.

مراقبت از بخیه زایمان طبیعی چگونه است؟

برای مراقبت از بخیه زایمان طبیعی و کاهش درد و ناراحتی، مراحل زیر توصیه می شود:

تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه بخیه:

• قبل و بعد از شست وشوی ناحیه بخیه حتما دست ها را با آب و صابون بشویید تا از انتقال میکروب جلوگیری شود.
• از آب ولرم یا کمی گرم برای شست وشوی بخیه استفاده کنید و آن را به طور ملایم تمیز نمایید.
• هنگام دوش گرفتن از صابون یا شامپو روی بخیه ها استفاده نکنید، چون ممکن است باعث تحریک و التهاب شود.
• نوار بهداشتی را به طور منظم (حداقل هر 4 ساعت یک بار) تعویض کنید تا محیط خشک و تمیز بماند.
• ناحیه را با حوله نرم یا دستمال کاغذی تمیز به آرامی خشک کنید؛ مالش و فشار زیاد ممکن است به بخیه ها آسیب بزند.

استفاده از وان نشیمن (سیتز بات):

• روزانه سه بار، هر بار 15 تا 20 دقیقه برای مراقبت از بخیه زایمان طبیعی در آب گرم و تمیز بشینید تا درد و التهاب کاهش یابد.
• بعد از هر بار استفاده از وان نشیمن، ناحیه را با حوله نرم و تمیز به آرامی خشک کنید.

چه کارهایی را باید برای مراقبت از بخیه زایمان طبیعی بعد از زایمان انجام دهیم؟

استراحت کافی:

• در روزهای اول پس از زایمان حتما استراحت کافی داشته باشید.
• از انجام فعالیت های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید تا بخیه ها باز نشوند.
• هر روز دو بار، حدود ۱۰ دقیقه بدون پوشیدن لباس زیر روی حوله دراز بکشید تا هوا به بخیه ها برسد و به بهبود آن ها کمک شود.
• از لباس های نخی و گشاد استفاده کنید که هوا در ناحیه بخیه جریان داشته باشد و از لباس های تنگ پرهیز کنید.

کاهش درد و ناراحتی:

• داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک را طبق نیاز و دستور مصرف کنید.
• چند بار در روز کمپرس سرد یا کیسه یخ (داخل حوله پیچیده شده) را 20 تا 30 دقیقه روی ناحیه بخیه قرار دهید تا ورم و درد کاهش یابد.
• نشستن روی بالش یا بالشتک دونات شکل به کاهش فشار روی بخیه ها کمک می کند.
• حمام آب گرم منظم به رفع تنش و آرامش بدن کمک می کند.

مراقبت از بخیه زایمان طبیعی هنگام ادرار و اجابت مزاج

هنگام ادرار کردن:

• هنگام ادرار با ملایمت آب گرم روی ناحیه تناسلی بریزید تا از سوزش و ناراحتی جلوگیری شود.
• کمی به جلو خم شوید تا جریان ادرار مستقیم از بخیه ها عبور نکند.
• بعد از ادرار ناحیه را به خوبی با آب بشویید و آرام خشک کنید.

هنگام اجابت مزاج:

• هنگام دفع، یک دستمال تمیز یا پد بهداشتی روی ناحیه بخیه قرار دهید و به آرامی فشار دهید تا از وارد آمدن فشار زیاد به بخیه ها جلوگیری شود.
• بعد از اجابت مزاج برای مراقبت از بخیه زایمان طبیعی با آب گرم ناحیه پرینه و اطراف آن را بشویید و با حوله نرم به آرامی خشک کنید.
• دستمال کشیدن را از جلو به عقب انجام دهید تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود.
• مایعات زیاد بنوشید و مواد غذایی پر فیبر مصرف کنید تا یبوست پیش نیاید.
• اگر دفع با درد شدید همراه بود، پزشک ممکن است نرم کننده مدفوع یا ملین تجویز کند.

نگران نباشید؛ دفع مدفوع باعث باز شدن بخیه ها نمی شود.

بخیه زایمان طبیعی چه زمانی خوب می شود؟

معمولا بخیه های پس از زایمان طبیعی طی 1 تا 2 هفته به طور طبیعی جذب می شوند و نیازی به کشیدن بخیه نیست. اما باید در نظر داشته باشید که مراقبت از بخیه زاسمان طبیعی بسیار مهم است. ممکن است هنگام تعویض نوار بهداشتی یا شست وشو، قطعات کوچکی از بخیه ها را مشاهده کنید که این امر طبیعی است.

ترمیم کامل پارگی های ایجاد شده در زایمان طبیعی معمولا حدود یک ماه طول می کشد، البته این زمان ممکن است بسته به شدت پارگی و مراقبت های انجام شده کمی متفاوت باشد.

کی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید سریعا به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:

• خونریزی شدید و غیرطبیعی
• درد شدید، قرمزی یا تورم در محل بخیه
• ترشحات بدبو و غیرعادی از محل بخیه
• باز شدن بخیه ها یا باز شدن محل برش
• تب و لرز
• درد یا مشکل در ادرار کردن و تکرر ادرار
• یبوست شدید که بیش از یک هفته بعد از زایمان ادامه دارد

اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید، حتما با بخش زنان و زایمان تماس بگیرید تا سریع ترین و بهترین مراقبت ها برای شما فراهم شود.