آیا لبو در بارداری مفید است؟

لبو یکی از آن خوراکی هایی است که شاید همیشه در لیست خریدتان نباشد، اما اگر باردار هستید، بهتر است بیشتر به آن توجه کنید. این ریشه خوش رنگ و زیبا که معمولا به رنگ ارغوانی تند دیده می شود، طعمی خاکی و در عین حال کمی شیرین دارد. لبو را می توان در سالادها، سوپ ها و حتی اسموتی های سالم گنجاند. اما فراتر از طعم دل نشینش، لبو در بارداری فواید زیادی برای مادر و جنین دارد.

در ادامه، به بررسی کامل خواص لبو در بارداری، نحوه مصرف آن و نکاتی که باید رعایت کنید می پردازیم.

خواص لبو در بارداری

لبو سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مهم است. این ماده غذایی نه تنها مغذی است، بلکه می تواند به پیشگیری از برخی مشکلات شایع دوران بارداری نیز کمک کند. در ادامه به برخی از فواید مهم لبو در بارداری اشاره می کنیم:

کمک به عملکرد بهتر گوارش و جلوگیری از یبوست

بارداری معمولا باعث کند شدن حرکات روده و در نتیجه یبوست می شود. لبو در بارداری به دلیل داشتن فیبر بالا (حدود 4 گرم در هر یک لیوان) می تواند به رفع این مشکل کمک کند. این مقدار حدود 14 درصد از نیاز روزانه شما به فیبر (28 گرم) را تأمین می کند.

بنابراین، اگر در دوران بارداری دچار یبوست شده اید، اضافه کردن لبو به برنامه غذایی تان می تواند انتخابی هوشمندانه و طبیعی باشد.

تأمین اسید فولیک و پیشگیری از نقص های لوله عصبی جنین

لبو در بارداری منبع خوبی از فولات (یا اسید فولیک) است که در تشکیل سیستم عصبی جنین نقش حیاتی دارد. کمبود این ماده می تواند باعث ایجاد نقص هایی مانند اسپینا بیفیدا یا آنانسفالی شود.

طبق توصیه مراکز معتبر مانند CDC، مادران باردار باید روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند. این مقدار به تنهایی از طریق رژیم غذایی تأمین نمی شود. بنابراین در کنار مصرف لبو در بارداری، استفاده از مکمل های مخصوص دوران بارداری هم ضروری است.

کمک به درمان کم خونی

در دوران بارداری، کم خونی فقر آهن به یکی از مشکلات شایع تبدیل می شود که می تواند منجر به خستگی، ضعف و کاهش تمرکز شود. مصرف روزانه 30 تا 60 میلی گرم آهن طبق توصیه پزشکان ضروری است.

اگرچه آهن موجود در لبو به اندازه گوشت قرمز نیست، اما برای مادران گیاه خوار یا کسانی که به دنبال منابع گیاهی آهن هستند، بسیار مفید است. ترکیب لبو در بارداری با منابع غنی از ویتامین C مانند آب لیمو می تواند جذب آهن آن را نیز افزایش دهد.

کاهش خطر محدودیت رشد داخل رحمی

مطالعاتی که توسط موسسه “تامیز” در انگلستان انجام شده است، نشان می دهد که نیترات موجود در لبو ممکن است به بهبود جریان خون جفت کمک کند. از آنجایی که بسیاری از موارد محدودیت رشد جنین (FGR) به مشکلات عملکرد جفت مرتبط هستند، این خاصیت لبو در بارداری می تواند اهمیت زیادی داشته باشد.

نیترات به گشاد شدن رگ ها و افزایش خون رسانی کمک می کند. با این حال، هنوز تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است تا تأثیر قطعی لبو و مکمل های نیترات در بارداری مشخص شود.

احتمال کاهش خطر ابتلا به پره اکلامپسی

مطالعه ای در سال 2018 نشان داد که مصرف آب لبو (منبع طبیعی نیترات) می تواند به تنظیم فشار خون کمک کند. هرچند این مطالعه در انسان ها نتایج قطعی نداشت، اما مطالعه ای در سال 2020 بر روی موش های باردار نشان داد که آب لبو در بارداری باعث کاهش فشار خون و بهبود عملکرد عروق می شود.

کنترل وزن در بارداری

بسیاری از مادران در بارداری نگران افزایش وزن بیش از حد هستند. طبق توصیه های کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا، در سه ماهه دوم بارداری برای بارداری تک قلو تنها به 340 کالری اضافه نیاز دارید (و برای دوقلوها 600 کالری).

لبو در بارداری یک خوراکی سبک، کم کالری (حدود 70 کالری در هر لیوان) و سرشار از مواد مغذی مثل ویتامین C، پتاسیم، فیبر، فولات، منگنز و آهن است. همچنین 87 درصد لبو از آب تشکیل شده که به احساس سیری و کنترل اشتها کمک می کند.

عوارض و خطرات احتمالی خوردن لبو در بارداری

با اینکه مصرف لبو در بارداری برای بیشتر افراد بی خطر است، اما بهتر است با برخی نکات و هشدارهای احتمالی آن هم آشنا باشید.

تغییر رنگ ادرار و مدفوع

یکی از عوارض عجیب اما معمول مصرف لبو، تغییر رنگ ادرار و مدفوع به صورتی یا قرمز است. به این پدیده «بتوریا» (Beeturia) گفته می شود که حدود 14 درصد افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. هرچند این حالت معمولا بی ضرر است، اما ممکن است باعث نگرانی شود.

اگر متوجه شدید که ادرار یا مدفوع تان بعد از خوردن لبو در بارداری به طور مداوم قرمز یا صورتی می شود، حتما با پزشک مشورت کنید. گاهی این نشانه می تواند با کمبود آهن یا دلایل دیگر مرتبط باشد و نیاز به بررسی دقیق تری داشته باشد.

محتوای بالای قند

لبو در بارداری نسبت به بسیاری از سبزیجات دیگر، مقدار بیشتری قند طبیعی دارد. بنابراین، اگر در رژیم غذایی خود باید مراقب میزان قند مصرفی باشید (مثلا در صورت داشتن دیابت بارداری)، حتما در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.

احتمال افزایش خطر سنگ کلیه

اگر سابقه سنگ کلیه دارید، باید محتاط تر باشید. لبو در بارداری از منابع غذایی اگزالات (Oxalate) محسوب می شود؛ ماده ای که می تواند خطر تشکیل سنگ های کلیوی را افزایش دهد. سایر خوراکی هایی که اگزالات زیادی دارند عبارتند از:

• اسفناج
• شکلات
• ریواس
• مغزها
• برخی دمنوش ها

البته مصرف متعادل این مواد غذایی معمولا مشکلی ایجاد نمی کند، اما بهتر است با پزشک در این باره صحبت کنید.

روش های ساده تهیه لبو در خانه برای مادران باردار

لبو را می توانید به راحتی از سوپرمارکت یا بازارهای میوه  و تره بار تهیه کنید. اگر لبو خام خریدید، نگران ظاهر خاکی یا کمی ترسناک آن نباشید. فقط کافیست آن را خوب بشویید و برگ های آن را ببرید و حدود یک سانتی متر از ساقه را نگه دارید تا هنگام پخت، آب زیادی پس ندهد.

1. لبو پخته در فر (برشته)

• فر را روی 200 درجه سانتی گراد گرم کنید.
• لبوها را در فویل یا ظرف مناسب فر بپیچید.
• حدود 45 تا 90 دقیقه (بسته به تعداد لبوها) بپزید.
• سپس پوست آن ها را به آرامی جدا کرده و برش دهید.

2. لبو در مایکروویو

اگر نمی خواهید فر را روشن کنید، لبو را می توانید در مایکروویو نیز بپزید:

• 2 تا 3 عدد لبو کوچک را در ظرف مخصوص مایکروویو با کمی آب بگذارید.
• به مدت 8 تا 15 دقیقه (تا زمانی که نرم شوند) با دمای بالا بپزید.
• هنگام درآوردن، مراقب بخار داغ باشید.

3. آب لبو

اگر دستگاه آب میوه گیری دارید، می توانید یک عدد لبو کوچک را با سیب یا پرتقال آب گیری کرده و بنوشید. همچنین می توانید آب لبو را با آب میوه های صددرصد طبیعی مانند سیب یا پرتقال ترکیب کنید.

4. لبو کنسروی یا پخته آماده

اگر زمان کافی ندارید، از لبوهای کنسروی یا پخته شده آماده که در بخش سبزیجات سوپرمارکت ها وجود دارند استفاده کنید. فقط حتما قبل از مصرف آن ها را خوب بشویید یا از نوع کم نمک یا بدون نمک استفاده کنید.

می توانید این لبوها را به سالاد، سوپ یا غذاهای تفت داده شده اضافه کرده یا به تنهایی میل کنید.

5. اسموتی لبو

بله! لبو حتی در اسموتی هم قابل استفاده است. کافی ست لبو خام یا پخته شده را خرد کرده و با میوه ها ترکیب کنید. یک پیشنهاد خوشمزه از «مگان گیل مور»، توسعه دهنده دستورهای غذایی، به این صورت است:

• نصف فنجان لبو خردشده (با پوست)
• نیم سانتی متر زنجبیل تازه پوست کنده
• نصف فنجان آب پرتقال
• نصف فنجان آب
• یک عدد موز یخ زده
• یک فنجان توت فرنگی یخ زده

همه مواد را در مخلوط کن قدرتمند بریزید تا نرم و خامه ای شود.

آیا میل شدید به لبو در بارداری نشانه جنسیت جنین است؟

برخی مادران باردار از خود می پرسند که آیا هوس کردن لبو در بارداری می تواند نشانه ای از جنسیت جنین باشد؟ پاسخ علمی این است که خیر. تحقیقات تاکنون هیچ ارتباطی میان نوع خوراکی های مورد هوس و جنسیت جنین پیدا نکرده اند.

نوع غذاهایی که در بارداری میل می کنید بیشتر به فرهنگ، منطقه زندگی و عادت های غذایی شما بستگی دارد. اگر می خواهید از جنسیت نوزادتان مطمئن شوید، روش های مطمئن تری مثل سونوگرافی آناتومی در هفته 18 تا 22 یا آزمایش خون (cell-free DNA) در هفته 9 تا 10 بارداری وجود دارد.

سخنی از نی نی تینی

توصیه می کنیم در دوران بارداری وزن خود را به صورت سالم و کنترل شده افزایش دهید؛ این میزان به وزن پیش از بارداری شما بستگی دارد. یکی از راه های رسیدن به این هدف، پیروی از یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی، به ویژه میوه ها و سبزیجات تازه مانند لبو در بارداری است.

سعی کنید نیمی از بشقاب غذایتان را با میوه ها و سبزیجات پر کنید و در مورد هر نوع نگرانی یا سوال درباره رژیم غذایی تان، حتما با پزشک یا متخصص تغذیه صحبت کنید.