لارنگوسکوپی یک روش تخصصی است که توسط پزشک برای بررسی حنجره یا جعبه صدا انجام می شود. در این روش از ابزار باریکی به نام لارنگوسکوپ استفاده می شود؛ وسیله ای که دارای نور، لنز و دوربین است و به پزشک کمک می کند بتواند با دقت بالایی حنجره را مشاهده کند. برخی انواع لارنگوسکوپ حتی ابزارهایی دارند که پزشک می تواند با کمک آن ها نمونه برداری یا برداشت بافت انجام دهد.
لارنگوسکوپی چیست؟
لارنگوسکوپی درواقع یکی از رایج ترین روش ها برای بررسی مستقیم حنجره است. این آزمایش می تواند در مطب و به شکل ساده انجام شود یا اگر نوع پیشرفته تری نیاز باشد، به صورت جراحی در اتاق عمل انجام می شود. استفاده از لنز و نور قوی در لارنگوسکوپی به پزشک اجازه می دهد حتی جزئی ترین بخش های حنجره را ببیند.
حنجره یا لارنکس چیست و چه نقشی دارد؟
حنجره بخشی میان گلو و نای است و از نظر عملکردی یکی از مهم ترین قسمت های بدن محسوب می شود.
درون حنجره، طناب های صوتی قرار دارند که امکان صحبت کردن و حتی آوازخواندن را فراهم می کنند.
در بالای حنجره نیز اپی گلوت قرار گرفته؛ همان دریچه ای که هنگام غذا خوردن بسته می شود تا غذا و مایعات وارد مسیر نای نشوند. اصطلاحی که در فارسی می گوییم «غذا پرید در گلو»، دقیقا به همین ناحیه یعنی حنجره اشاره دارد.
چه زمانی نیاز به لارنگوسکوپی است؟
پزشک ممکن است لارنگوسکوپی را برای تشخیص موارد زیر توصیه کند:
- گرفتگی صدا یا خشونت صوتی که بیش از چند روز طول بکشد
- تشخیص التهاب حنجره یا لارنژیت
- بررسی وجود پولیپ ها و ضایعات روی تارهای صوتی
- بررسی احتمال سرطان حنجره
بر اساس منابع معتبر ایرانی مانند کتاب های گوش و حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، لارنگوسکوپی یکی از دقیق ترین روش های تشخیص اختلالات صدا و حنجره محسوب می شود.
چه متخصصی لارنگوسکوپی انجام می دهد؟
این کار توسط پزشک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) یا جراح سر و گردن انجام می شود. این متخصصان مهارت استفاده از لارنگوسکوپ را دارند و می توانند این روش را هم در مطب و هم در اتاق عمل انجام دهند.
روند انجام لارنگوسکوپی
پیش از لارنگوسکوپی چه اتفاقی می افتد؟
اگر قرار است لارنگوسکوپی به صورت جراحی انجام شود:
- معمولا بیهوشی کامل انجام می شود.
- ممکن است پزشک توصیه کند شبی قبل از عمل، ناشتا باشید.
- ممکن است توصیه شود برخی داروها را موقتا مصرف نکنید.
- اگر سیگار می کشید، بهتر است یک هفته قبل از عمل آن را کنار بگذارید.
- لازم است فردی همراه شما باشد تا پس از جراحی شما را به خانه برساند.
برای لارنگوسکوپی ساده در مطب، معمولا نیازی به آماده سازی خاصی نیست.
هنگام لارنگوسکوپی چه رخ می دهد؟
لارنگوسکوپی در مطب
پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را انجام دهد:
- استفاده از آینه کوچک زاویه دار همراه نور
- استفاده از لارنگوسکوپ انعطاف پذیر از طریق بینی
- گاهی استفاده از لارنگوسکوپ مخصوص از طریق دهان
پیش از ورود ابزار، پزشک معمولا اسپری بی حسی و ضداحتقان داخل بینی استفاده می کند. این دارو ممکن است کمی طعم تلخ داشته باشد.
ممکن است هنگام ورود لارنگوسکوپ احساس قلقلک یا سرفه داشته باشید که معمولا سریع برطرف می شود.
پزشک ممکن است از شما بخواهد چند کلمه صحبت کنید تا نحوه عملکرد جعبه صدا دیده شود.
لارنگوسکوپی مستقیم در اتاق عمل
در این حالت:
- لارنگوسکوپ مستقیم از طریق دهان وارد می شود.
- چون بیهوش هستید، هیچ احساس ناراحتی نخواهید داشت.
- این روش امکان نمونه برداری، برداشت پولیپ یا بررسی دقیق تر را فراهم می کند.
بعد از لارنگوسکوپی چه می شود؟
پس از لارنگوسکوپی در مطب
- احتمال دارد بینی و گلو به مدت حدود 20 دقیقه بی حس باشد.
- تا بازگشت کامل حس، نباید چیزی بخورید یا بنوشید.
پس از لارنگوسکوپی در اتاق عمل
- ابتدا وارد بخش ریکاوری می شوید تا روند به هوش آمدن بررسی شود.
- ممکن است کمی گلودرد یا گرفتگی صدا داشته باشید.
- پزشک احتمالا توصیه می کند صدا را برای مدتی استراحت دهید.
عوارض یا خطرات احتمالی لارنگوسکوپی
لارنگوسکوپی در مطب تقریبا بدون خطر و بسیار ایمن است.
اما در لارنگوسکوپی جراحی، احتمال بسیار کمی از عوارض وجود دارد:
- واکنش به داروی بیهوشی
- درد زبان یا تغییر موقتی در طعم
- گرفتگی صدا
- آسیب به دندان (نادر)
- خونریزی بسیار کم و نادر در گلو
در صورتی که سابقه حساسیت یا نگرانی دارید، بهتر است قبل از عمل با پزشک مطرح کنید.
استفاده از لارنگوسکوپ برای نمونه برداری
نمونه برداری یا بیوپسی یکی از مراحل رایج در لارنگوسکوپی مستقیم است.
در این روش، پزشک با ابزار کوچک شبیه پنس بسیار ریز، تکه ای از بافت را خارج می کند تا در آزمایشگاه بررسی شود.
این نمونه برداری معمولا برای بررسی پولیپ ها، التهاب ها یا احتمال سرطان انجام می شود.
آیا لارنگوسکوپی همان آندوسکوپی است؟
خیر.
هر دو روش از لوله باریک، نور و دوربین استفاده می کنند، اما:
- لارنگوسکوپی مخصوص مشاهده حنجره است.
- آندوسکوپی ممکن است برای بررسی معده، مری یا روده انجام شود.
نتایج لارنگوسکوپی چه زمانی آماده می شود؟
اگر لارنگوسکوپی در مطب انجام شده باشد و نمونه برداری صورت نگیرد، نتیجه همان لحظه مشخص می شود.
اما اگر نمونه برداری انجام شده باشد، معمولا چند روز طول می کشد تا جواب آزمایش آماده شود. پزشک به شما می گوید چه زمانی باید منتظر نتیجه باشید.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
اگر پس از لارنگوسکوپی موارد زیر رخ داد، بهتر است با پزشک تماس بگیرید:
- ادامه گلودرد بیش از چند روز
- تب بالاتر از 38.3 درجه
- سرفه همراه با خون بیش از حد معمول
سخنی از نی نی تینی
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است پزشک انجام لارنگوسکوپی را توصیه کند؛ از گلودردهای طولانی گرفته تا گرفتگی صدا یا نگرانی درباره سلامت تارهای صوتی.
در تمام مراحل، پزشک روند را به شما توضیح می دهد تا با آرامش و آگاهی کامل وارد این فرآیند شوید.
در صورت داشتن هرگونه سؤال، حتما از پزشک بپرسید؛ چون هدف اصلی این روش، کمک به سلامتی و آرامش شماست.
اگر شما یا فردی در خانواده تان تجربه لارنگوسکوپی داشته اید یا سؤالی درباره روند آن دارید، تجربه یا پرسش خود را در بخش دیدگاه ها بنویسید تا بتوانم دقیق تر راهنمایی تان کنم.
