لارنژیت در کودکان

لارنژیت یا التهاب حنجره یکی از مشکلات شایع گلو است که باعث گرفتگی صدا، خشونت یا حتی از بین رفتن کامل صدا می شود. این عارضه معمولا به دلیل عفونت، تحریک یا استفاده بیش ازحد از تارهای صوتی ایجاد می شود. البته این عارضه بیشتر در کودکان و در فصل سرما دیده می شود، در بیشتر موارد، لارنژیت در کودکان موقتی است و با استراحت صوتی و مراقبت های ساده در خانه بهبود می یابد، اما گاهی می تواند نشانه ای از بیماری های جدی تر باشد. در این مقاله در مورد این بیماری در کودکان بیشتر توضیح خواهیم داد.

لارنژیت یا خروسک در کودکان چیست؟

لارنژیت در کودکان به معنی التهاب حنجره یا همان جعبه صوتی است؛ بخشی کوچک در بالای نای که نقش مهمی در تولید صدا دارد. این التهاب معمولا در اثر عفونت، تحریک یا استفاده بیش از حد از تارهای صوتی ایجاد می شود.

وقتی تارهای صوتی سالم هستند، هنگام صحبت کردن یا نفس کشیدن به صورت منظم باز و بسته می شوند و صدای طبیعی ایجاد می کنند. اما زمانی که این تارها ملتهب و متورم می شوند، عبور هوا از میان آن ها به درستی انجام نمی شود و صدایی گرفته، ضعیف یا گاهی کاملا خاموش از گلو خارج می شود.

در کودکان، این وضعیت معمولا با گرفتگی صدا و سرفه های خشک همراه است و اگر التهاب شدید باشد، ممکن است کودک دچار خروسک در کودکان شود؛ حالتی که با صدای سرفه ی شبیه پارس کردن سگ و خس خس سینه شناخته می شود.

تفاوت لارنژیت و فارنژیت چیست؟

بسیاری از والدین این دو اصطلاح را اشتباه می گیرند. فارنژیت به معنی التهاب گلو (حلق) است و معمولا همان چیزی است که ما به آن «گلودرد» می گوییم. حلق از پشت بینی شروع شده و تا بالای حنجره ادامه دارد.
اما لارنژیت در کودکان به التهاب خودِ حنجره مربوط می شود، یعنی همان بخشی که درست بالای نای قرار دارد. به زبان ساده، هر دو باعث گلودرد می شوند، اما در لارنژیت صدا تغییر می کند، در حالی که در فارنژیت، درد گلو برجسته تر است.

چه کسانی ممکن است دچار لارنژیت شوند؟

لارنژیت می تواند در هر سنی رخ دهد؛ از نوزادان تا بزرگسالان. اما کودکان به ویژه در فصول سرد سال بیشتر در معرض این بیماری هستند، زیرا سیستم ایمنی آن ها هنوز کامل نشده و ویروس ها به راحتی می توانند در مجاری تنفسی آن ها رشد کنند.
برخی از عواملی که احتمال بروز لارنژیت در کودکان را افزایش می دهند عبارت اند از:

• فریاد زدن یا صحبت زیاد (مثلا در هنگام بازی یا گریه طولانی).
• قرار گرفتن مداوم در معرض دود سیگار یا هوای آلوده.
• ابتلا به بیماری های تنفسی مانند سرماخوردگی، برونشیت یا سینوزیت.
• استفاده طولانی مدت از اسپری های استنشاقی یا داروهای کورتونی.
• ضعف سیستم ایمنی بدن.

انواع لارنژیت

به طور کلی لارنژیت در کودکان به دو نوع تقسیم می شود:

• لارنژیت حاد: نوع موقتی و شایع تر است که معمولا پس از چند روز تا یک هفته با درمان مناسب برطرف می شود.
• لارنژیت مزمن: اگر التهاب حنجره بیش از سه هفته ادامه پیدا کند، مزمن در نظر گرفته می شود. طبق پژوهش ها، حدود یک پنجم افراد ممکن است در طول زندگی خود نوع مزمن این بیماری را تجربه کنند.

در کودکان، نوع حاد بیشتر دیده می شود و اغلب با درمان خانگی و مراقبت برطرف می گردد، اما در صورت تداوم علائم، نیاز به بررسی پزشکی وجود دارد.

تأثیر لارنژیت بر بدن

وقتی کودک دچار لارنژیت می شود، تارهای صوتی او متورم و تحریک پذیر می شوند. این حالت باعث تغییر در صدای او شده و گاهی صدا کاملا از بین می رود.
برخی کودکان برای صحبت کردن فشار زیادی به گلو می آورند که این موضوع می تواند التهاب را بیشتر کند. در موارد شدید، کودک ممکن است تنها در حد یک «زمزمه» صحبت کند و از درد یا خشکی گلو شکایت داشته باشد.

علل لارنژیت در کودکان

علت های ایجاد لارنژیت در کودکان بسته به نوع حاد یا مزمن آن متفاوت است.

علل لارنژیت حاد

• استفاده بیش از اندازه از صدا (فریاد زدن، گریه زیاد یا آواز خواندن).
• عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی.
• عفونت های باکتریایی.
• عفونت های قارچی (مانند کاندیدا).

علل لارنژیت مزمن

• استفاده مکرر و نادرست از صدا.
• سینوزیت مزمن.
• بازگشت اسید معده به گلو (ریفلاکس معده).
• مصرف دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود آن.
• مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی در بزرگسالان (در کودکان معمولا دخیل نیست).

علائم لارنژیت در کودکان

اکثر علائم لارنژیت در کودکان خفیف و موقتی هستند و کمتر از دو هفته ادامه دارند.
نشانه های رایج این بیماری عبارت اند از:

• گرفتگی یا ضعف صدا.
• از دست دادن کامل صدا.
• گلودرد یا احساس سوزش در گلو.
• احساس خشکی یا خارش در گلو.
• سرفه خشک.
• خشکی دهان یا گلو.

در برخی کودکان ممکن است علائم با تب خفیف، بی قراری یا کاهش اشتها همراه باشد.

آیا لارنژیت در کودکان مسری است؟

لارنژیت فقط در صورتی مسری است که علت آن یک عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد. به عنوان مثال، اگر کودک به دلیل سرماخوردگی دچار لارنژیت شود، ممکن است ویروس را از طریق عطسه یا تماس منتقل کند. اما اگر علت آن تحریک صدا یا آلرژی باشد، خطر انتقال به دیگران وجود ندارد.

تشخیص لارنژیت در کودکان

در بیشتر موارد، والدین با شنیدن صدای گرفته و سرفه خشک کودک خود متوجه می شوند که او دچار لارنژیت شده است. اگر علائم در مدت یک تا دو هفته برطرف شوند، معمولا نیازی به مراجعه پزشک نیست.
اما اگر صدا برای مدت طولانی گرفته بماند یا کودک دچار مشکل در تنفس شود، پزشک باید بررسی های لازم را انجام دهد.

روش های تشخیص لارنژیت

• کشت گلو: پزشک با استفاده از سوآب، نمونه ای از ترشحات گلو را گرفته و آن را برای شناسایی باکتری ها یا ویروس ها بررسی می کند.
• لارنگوسکوپی: در این روش با کمک یک دوربین باریک (آندوسکوپ) که از بینی یا دهان وارد می شود، پزشک می تواند حنجره و تارهای صوتی را به صورت مستقیم مشاهده کند.
• نمونه برداری (بیوپسی): اگر در معاینه، برآمدگی یا زائده ای روی تارهای صوتی مشاهده شود، ممکن است پزشک نمونه کوچکی از بافت را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرستد.

درمان لارنژیت در کودکان

چگونه لارنژیت درمان می شود؟

در بیشتر موارد، لارنژیت در کودکان به طور طبیعی طی یک تا دو هفته برطرف می شود و نیاز به درمان خاصی ندارد. بهترین روش برای بهبود، استراحت دادن به صدا و نوشیدن مایعات فراوان است. صدای گرفته یا سرفه خشک معمولا نشانه التهاب موقت تارهای صوتی است و با مراقبت خانگی بهبود می یابد.

البته در مواردی که علائم طولانی تر شوند یا کودک دچار تب، تنفس سخت یا بی قراری زیاد باشد، پزشک ممکن است داروهایی برای تسریع روند بهبودی تجویز کند.

داروهای مورد استفاده برای درمان لارنژیت در کودکان

نوع دارویی که پزشک تجویز می کند به علت و شدت لارنژیت در کودکان بستگی دارد. داروهای رایج عبارت اند از:

• آنتی بیوتیک ها: اگر علت لارنژیت، عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک مناسب تجویز کند. البته بیشتر موارد لارنژیت در کودکان ویروسی هستند، بنابراین مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک به هیچ وجه توصیه نمی شود.
• داروهای ضدقارچ: اگر لارنژیت به علت عفونت قارچی (مثل کاندیدا) ایجاد شده باشد، داروهای ضدقارچ می توانند مؤثر باشند. این نوع عفونت ها بیشتر در کودکانی دیده می شوند که از اسپری های استنشاقی یا داروهای کورتونی استفاده می کنند.
• کورتیکواستروئیدها: در موارد التهاب شدید یا تنگی نفس (مثل خروسک در کودکان) پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب تجویز کند تا ورم تارهای صوتی کاهش یابد.
• مسکن ها و تب برها: اگر کودک از گلودرد یا تب رنج می برد، مصرف داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن با تجویز پزشک می تواند مفید باشد.

روش های خانگی برای کاهش علائم لارنژیت در کودکان

در کنار دارودرمانی، مراقبت های خانگی نقش بسیار مهمی در بهبود لارنژیت در کودکان دارند. در اینجا چند نکته کاربردی برای والدین آورده شده است:

• استراحت صوتی: اجازه دهید کودک تا حد ممکن کمتر صحبت کند، فریاد نزند و آواز نخواند.
• مرطوب نگه داشتن محیط: استفاده از دستگاه بخور یا گذاشتن ظرف آب در کنار وسایل گرمایشی می تواند به کاهش خشکی گلو کمک کند.
• نوشیدن مایعات کافی: مایعات گرم مانند آب، سوپ مرغ یا دمنوش های ملایم (مثل بابونه) باعث تسکین گلو می شوند.
• خودداری از پچ پچ کردن: برخلاف تصور رایج، پچ پچ کردن فشار بیشتری به تارهای صوتی وارد می کند.
• پرهیز از داروهای ضداحتقان (دکونژستانت ها): این داروها گلو را خشک تر کرده و ممکن است وضعیت را بدتر کنند.

پیش آگهی و روند بهبودی

لارنژیت چقدر طول می کشد؟

نوع حاد لارنژیت در کودکان معمولا بین یک تا دو هفته طول می کشد. اگر علائم بیش از سه هفته ادامه داشته باشند، احتمال مزمن بودن لارنژیت وجود دارد و باید کودک توسط پزشک متخصص گوش، حلق و بینی معاینه شود.

بازگشت به فعالیت های روزمره

اگر کودک در مدرسه زیاد صحبت می کند یا فعالیت هایی دارد که به صدا فشار می آورند، بهتر است چند روز در خانه بماند تا کاملا بهبود پیدا کند.
در صورتی که علت بیماری ویروسی یا باکتریایی باشد، باید تا زمان برطرف شدن کامل علائم، از حضور در مدرسه یا مهدکودک خودداری شود تا از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری شود.

پیشگیری از لارنژیت در کودکان

هرچند نمی توان همیشه از بروز لارنژیت جلوگیری کرد، اما رعایت چند نکته ساده می تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد:

• دوری از دود سیگار: قرار گرفتن کودک در معرض دود سیگار یا قلیان یکی از عوامل مهم التهاب گلو و خروسک در کودکان است.
• رعایت تغذیه سالم: مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و غلات کامل به حفظ سلامت مخاط گلو کمک می کند.
• پرهیز از صاف کردن گلو: این کار به تارهای صوتی فشار وارد کرده و التهاب را تشدید می کند.
• پرهیز از غذاهای تند و چرب: این غذاها ممکن است باعث بازگشت اسید معده و تحریک گلو شوند.
• محدود کردن نوشیدنی های حاوی کافئین: مانند نوشابه و چای پررنگ که بدن را دچار کم آبی می کنند.
• نوشیدن آب کافی: آب باعث رقیق شدن ترشحات گلو می شود و التهاب را کاهش می دهد.
• شست وشوی مرتب دست ها: برای جلوگیری از انتقال ویروس های تنفسی، شستن دست ها به ویژه پس از تماس با دیگران ضروری است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد، لارنژیت در کودکان با استراحت و مایعات درمان می شود. اما در شرایط زیر مراجعه به پزشک ضروری است:

• طول کشیدن علائم بیش از دو هفته.
• بروز تب بالا یا ادامه دار.
• دشواری در تنفس یا بلع.
• سرفه همراه با خون.
• درد شدید در گلو یا قفسه سینه.

پرسش هایی که می توانید از پزشک بپرسید

اگر در مورد وضعیت فرزندتان سوالی دارید، هنگام مراجعه به پزشک می توانید بپرسید:

• آیا لارنژیت کودک من حاد است یا مزمن؟
• آیا بیماری او مسری است؟
• آیا لازم است دارویی مصرف شود یا درمان خانگی کافی است؟

آیا لارنژیت از علائم کرونا است؟

در برخی موارد بله. ویروس کرونا (COVID-19) می تواند موجب التهاب حنجره شود، اما این علامت نسبتا نادر است و معمولا همراه با سایر علائم مانند تب، سرفه و خستگی بروز می کند.

آیا لارنژیت می تواند به برونشیت یا ذات الریه تبدیل شود؟

به طور معمول خیر. اما اگر کودک از قبل دچار برونشیت یا ذات الریه باشد، ممکن است التهاب به ناحیه حنجره هم گسترش پیدا کند.

سخنی از نی نی تینی

در اغلب موارد، لارنژیت در کودکان به صورت خودبه خود و بدون درمان خاصی بهبود پیدا می کند. با این حال، اگر علائم بیش از دو هفته ادامه پیدا کرد یا کودک دچار درد و تب شدید شد، حتما باید به پزشک مراجعه شود تا علت دقیق مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد.