فیبروم رحمی چیست؟
فیبروم های رحمی تومورهایی غیرسرطانی هستند که در بافت ماهیچه ای رحم رشد می کنند. بر اساس اطلاعات دفتر سلامت زنان ایالات متحده (OWH)، فیبروم ها می توانند به صورت یک تومور تکی یا به تعداد زیاد در رحم ظاهر شوند. اندازه آن ها نیز متغیر است و می توانند از اندازه ی یک دانه سیب تا اندازه ی یک گریپ فروت متفاوت باشند.
گاهی این فیبروم ها مدت طولانی بسیار کوچک می مانند و سپس ناگهان رشد می کنند، یا به تدریج در طول سال ها بزرگ می شوند. فیبروم ها ممکن است باعث درد شکمی و علائم دیگر شوند، اما گاهی نیز بدون بروز علائم خاصی وجود دارند و تنها در طی معاینات لگنی یا سونوگرافی دوران بارداری تشخیص داده می شوند.
انواع فیبروم های رحمی در بارداری
فیبروم های رحمی معمولا به سه دسته تقسیم می شوند.
- فیبروم های اینترامورال که در دیواره های رحم رشد می کنند اما وارد حفره رحمی نمی شوند.
- فیبروم های ساب موکوزال که به سمت حفره رحمی پیشروی می کنند.
- فیبروم های ساب سروزال که در بیرون رحم رشد می کنند.
آیا فیبروم های رحمی سرطانی هستند؟
فیبروم ها تقریبا همیشه غیرسرطانی هستند. دکتر مایکل کاکوویک، پزشک متخصص پزشکی مادر و جنین در مرکز پزشکی دانشگاه ایالتی اوهایو، تاکید می کند که این تومورها به ندرت سرطانی می شوند. در موارد نادر، برخی افراد ممکن است با فیبروم های سرطانی به نام لیومیوسارکوما مواجه شوند، اما طبق گزارش OWH، این فیبروم های سرطانی از فیبروم های غیرسرطانی تشکیل نمی شوند. همچنین داشتن فیبروم های رحمی در بارداری یا دوران پیش و پش از بارداری خطر ابتلا به فیبروم سرطانی یا سرطان رحم را افزایش نمی دهد.
در نهایت، اگر احتمال می دهید که در دوران بارداری دچار فیبروم های رحمی شده اید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید بهترین روش مراقبت و درمان را پیدا کنید.
دلایل ایجاد فیبروم های رحمی در بارداری
هنوز به طور کامل مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد فیبروم های رحمی می شوند، اما طبق گفته دفتر سلامت زنان ایالات متحده (OWH)، محققان معتقدند عواملی مانند هورمون ها (به ویژه استروژن و پروژسترون) و ژنتیک می توانند نقش موثری در این رابطه داشته باشند. بر اساس آمار این مرکز، تا سن ۵۰ سالگی، تا ۸۰ درصد زنان ممکن است فیبروم داشته باشند. این مشکل در زنان بین ۴۰ تا اوایل ۵۰ سالگی شایع تر است.
فیبروم ها در زنان سیاه پوست بیشتر از زنان سفیدپوست شایع تر هستند و به طور معمول در سنین پایین تری رخ داده و سریع تر رشد می کنند. علت دقیق این تفاوت هنوز روشن نیست. دکتر آنجلا چوداری، استاد زنان و زایمان در دانشکده پزشکی دانشگاه نورث وسترن، می گوید: «می دانیم که یک زمینه ژنتیکی برای فیبروم ها وجود دارد، اما همچنان تحقیقات زیادی در این زمینه در حال انجام است.»
آیا فیبروم های رحمی بر بارداری تأثیر می گذارند؟
بیشتر زنان دارای فیبروم های رحمی، بارداری طبیعی دارند، اما وجود فیبروم های رحمی در بارداری ممکن است خطر بروز عوارض بارداری و زایمان را افزایش دهد. این تومورها به طور تاریخی با سقط جنین و زایمان زودرس مرتبط بوده اند، اما دکتر مایکل کاکوویک می گوید که تحقیقات صورت گرفته در این زمینه معمولا “دارای نقص” بوده و عوامل زیادی می توانند در این نتایج نقش داشته باشند، بنابراین نمی توان به طور قطعی فیبروم ها را عامل اصلی دانست. در یک مطالعه صورت گرفته در سال ۲۰۱۷ که در *مجله آمریکایی اپیدمیولوژی* منتشر شد، هیچ رابطه ای بین فیبروم های رحمی و سقط جنین مشاهده نشد.
در موارد نادر، فیبروم ها ممکن است باعث ناباروری شوند، اما کالج متخصصین زنان و زایمان آمریکا (ACOG) می گوید زنان اغلب پس از درمان فیبروم ها قادر به باردار شدن خواهند بود. اگر سابقه فیبروم دارید، دکتر چوداری توصیه می کند قبل از باردار شدن، فیبروم های رحمی را که در حفره رحم قرار دارند، خارج کنید.
به طور کلی، دکتر کاکوویک معتقد است زنان نباید در خصوص فیبروم های رحمی در بارداری نگرانی زیادی داشته باشند. «فیبروم های رحمی باعث ایجاد اضطراب در بیماران می شوند، در حالی که حقیقت این است که این مساله معمولا در بارداری مشکلی ایجاد نمی کند. گاهی اوقات بیماران حتی نمی دانند که فیبروم دارند و ما آن ها را در سونوگرافی مشاهده می کنیم.»
علائم فیبروم های رحمی در دوران بارداری
فیبروم ها می توانند در دوران بارداری “پنهان” شوند؛ به این معنی که علائم فیبروم ها به راحتی با علائم عمومی بارداری اشتباه گرفته می شوند. علائم فیبروم های رحمی در بارداری شامل موارد زیر است:
- فشار یا درد لگن
- درد کمر
- درد هنگام رابطه جنسی
- لکه بینی یا خونریزی واژن
- تکرر ادرار
- یبوست
- احساس سنگینی یا تورم شکم
با این حال، برخی از زنان هیچ علائمی از فیبروم ندارند.
چگونه فیبروم های رحمی در بارداری تشخیص داده می شوند؟
تست های مختلفی برای تشخیص فیبروم های رحمی در شرایط عادی وجود دارد، اما در دوران بارداری، این تومورها معمولا از طریق سونوگرافی شناسایی می شوند.
درمان فیبروم های رحمی در دوران بارداری
به طور معمول، مراقبت های دوران بارداری به دلیل وجود فیبروم تغییر خاصی نمی کند. به گفته دکتر چوداری، پزشک در طول رشد جنین به فیبروم ها توجه می کند. «این شرایط مدیریت زایمان یا مراقبت های دوران بارداری ما را تغییر نمی دهد.»
نحوه مدیریت ایمن درد فیبروم های رحمی چگونه است؟
فیبروم های رحمی در بارداری می توانند باعث بروز درد شوند. این درد معمولا “کوتاه مدت” است، اما می تواند به شدت بالا باشد و یک هفته تا ۱۰ روز ادامه یابد. دلیل این درد، انتقال خون از فیبروم ها به جنین در حال رشد است که باعث تحلیل رفتن فیبروم ها می شود.
اگر در دوران بارداری از درد فیبروم ها رنج می برید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی یا مسکن های قوی تری برای کنترل درد تجویز کند. اگر درد فیبروم های رحمی را تجربه می کنید، تصور نکنید که باید آن را تحمل کنید. باید به دنبال مراقبت های فوری باشید.
