فیبروآدنووم پستان یکی از شایع ترین توده های خوش خیم (غیرسرطانی) در سینه است. این توده ها جزو بیماری های خوش خیم سینه محسوب می شوند و به ندرت باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می شوند. اندازه فیبروآدنوم ها می تواند در طول زمان بزرگ تر یا کوچک تر شود و برخی از آن ها حتی به طور کامل از بین می روند. بیشتر این توده ها نیاز به درمان فوری ندارند، اما پزشک ممکن است توصیه کند تا غربالگری ها و چکاپ های سینه با فاصله کوتاه تر انجام شود تا هرگونه تغییر در بافت سینه سریع تر شناسایی شود.
بررسی اجمالی سینه
سینه شامل مجاری شیری، بافت عضلانی و بافت چربی است که در کنار آن ممکن است یک توده فیبروآدنوم دیده شود. فیبروآدنوم ها توده های جامد و غیرسرطانی هستند و معمولا بدون درد بوده و به راحتی زیر پوست حرکت می کنند.
فیبروآدنوم پستان چیست؟
فیبروآدنوم، یک توده خوش خیم و غیرسرطانی سینه است. این توده صاف، گرد و جامد از ترکیب بافت فیبری و غده ای تشکیل شده است که یک جرم مشخص ایجاد می کند. در موارد بسیار نادر، ممکن است یک فیبروآدنوم شامل سلول های سرطانی پستان باشد.
اغلب فیبروآدنوم ها بدون نیاز به درمان به تدریج کوچک شده یا به طور کامل از بین می روند. پزشک ممکن است وضعیت فیبروآدنوم را تحت نظر بگیرد تا تغییرات آن بررسی شود یا در برخی موارد جراحی برای برداشتن آن توصیه شود.
انواع فیبروآدنوم ها
فیبروآدنوم ها به چند نوع اصلی تقسیم می شوند:
- فیبروآدنوم ساده: شایع ترین نوع فیبروآدنوم است و معمولا اندازه کوچک تری دارد. این نوع توده ها خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش نمی دهند. در آزمایش بافت شناسی، سلول های این توده ها یکدست هستند و تفاوت چندانی با هم ندارند.
- فیبروآدنوم پیچیده: بیشتر در زنان بالای 35 سال مشاهده می شود و معمولا بزرگ تر است. در آزمایش بافت شناسی، ممکن است سلول ها کمی متفاوت باشند و به طور یکنواخت دیده نشوند. پزشک ممکن است در ماموگرافی، نشانه های رسوب کلسیم یا کیست ها را نیز تشخیص دهد. این نوع فیبروآدنوم ها کمی خطر ابتلا به سرطان را نسبت به زنان بدون توده افزایش می دهند و حدود 15 درصد موارد را شامل می شوند.
سایر انواع فیبروآدنوم ها عبارت اند از:
- فیبروآدنوم غول پیکر: توده ای که اندازه آن بیش از 5 سانتی متر می شود.
- فیبروآدنوم جوانی: نوعی توده که در کودکان و نوجوانان 10 تا 18 سال رخ می دهد و نادر است.
شیوع فیبروآدنوم پستان
توده های خوش خیم سینه، از جمله فیبروآدنوم ها، بسیار شایع هستند. فیبروآدنوم شایع ترین نوع توده خوش خیم سینه محسوب می شود. اغلب در سنین 15 تا 35 سال رخ می دهند و تا 10 درصد زنان در طول زندگی خود ممکن است یک فیبروآدنوم داشته باشند.
فیبروآدنوم پستان چه علائمی دارد؟
فیبروآدنوم ها توده های جامد (نه پر از مایع) هستند که در یکی یا هر دو سینه دیده می شوند. این توده ها معمولا بدون درد بوده و با فشار دست زیر پوست به راحتی حرکت می کنند. اندازه آن ها می تواند از کوچک تر از نخود تا اندازه توپ گلف متفاوت باشد، اما معمولا حدود 2 تا 3 سانتی متر است.
ویژگی های فیبروآدنوم پستان شامل موارد زیر است:
- گرد یا بیضی با مرز مشخص
- سطح صاف
- سفت یا کمی لاستیکی
ممکن است در چند روز قبل از شروع عادت ماهیانه، کمی حساس یا دردناک شوند. فیبروآدنوم های بزرگ تر معمولا درد بیشتری ایجاد می کنند.
فیبروآدنوم ها رشد بسیار آهسته ای دارند، اما همیشه بزرگ نمی شوند و ممکن است حتی کوچک شوند. این موضوع به ویژه در نوجوانان و زنان یائسه بیشتر دیده می شود. برعکس، فیبروآدنوم ممکن است در دوران بارداری بزرگ تر شود.
دلایل ایجاد فیبروآدنوم پستان
علت دقیق ایجاد فیبروآدنوم ها مشخص نیست، اما برخی پزشکان معتقدند حساسیت به هورمون استروژن نقش دارد. این توده ها معمولا در دوران بارداری یا درمان هورمونی رشد می کنند و پس از یائسگی که سطح استروژن کاهش می یابد، کوچک می شوند.
فیبروآدنوم ها معمولا در ناحیه لوبول سینه رشد می کنند؛ لوبول ها غدد تولید شیر در سینه هستند.
عوامل خطر فیبروآدنوم پستان
فیبروآدنوم پستان بیشتر در سنین 15 تا 35 سال مشاهده می شود، اما هر زنی که عادت ماهیانه دارد ممکن است به آن مبتلا شود. پس از یائسگی، این توده ها کمتر دیده می شوند. همچنین زنان سیاه پوست کمی بیشتر در معرض ابتلا هستند.
عوارض فیبروآدنوم پستان
اکثر فیبروآدنوم ها تهدیدکننده زندگی یا سرطانی نیستند، اما ممکن است بزرگ تر شوند، ظاهرشان تغییر کند یا دردناک شوند. مانند سایر بیماری های سینه، معاینه منظم و انجام ماموگرافی بهترین راه پیشگیری از عوارض است. تشخیص زودهنگام می تواند ریسک عوارض را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
فیبروآدنوم پستان چگونه تشخیص داده می شود؟
هر زمان که متوجه توده یا تغییراتی در سینه خود شدید، با پزشک تماس بگیرید. برخی فیبروآدنوم ها آن قدر کوچک هستند که به راحتی قابل تشخیص نیستند. اگر توده ای پیدا شد، پزشک ممکن است آزمایش های زیر را انجام دهد تا نوع توده مشخص شود:
- تصویربرداری: شامل ماموگرافی و سونوگرافی سینه
- نمونه برداری با سوزن مرکزی تحت راهنمای تصویر: در این آزمایش نمونه ای از توده برداشته و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می شود
فیبروآدنوم پستان چگونه مدیریت یا درمان می شود؟
برخی از فیبروآدنوم ها به طور خودبه خود کوچک می شوند یا حتی کاملا از بین می روند و نیازی به درمان ندارند. اگر نمونه برداری (بیوپسی) نشان دهد که توده سرطانی نیست، پزشک ممکن است پیگیری های منظم را توصیه کند تا تغییرات توده را زیر نظر بگیرد. این پیگیری ها معمولا در فواصل سه تا شش ماه انجام می شود و می تواند شامل معاینه دستی سینه، سونوگرافی یا ماموگرافی باشد.
گاهی پزشک توصیه می کند فیبروآدنوم جراحی شود. این تصمیم معمولا زمانی گرفته می شود که نتایج تصویربرداری یا بیوپسی نگرانی ایجاد کند، یا اگر توده دردناک باشد. جراحی همچنین برای فیبروآدنوم های بزرگ لازم است. رایج ترین روش جراحی، برداشتن توده با برش جراحی است. روش دیگری به نام کرایوابلاسیون نیز وجود دارد که در آن توده منجمد می شود، اما این روش کمتر استفاده می شود.
آیا می توان چندین بار فیبروآدنوم پستان داشت؟
بله، ممکن است بیش از یک فیبروآدنوم پستان ایجاد شود. به همین دلیل مهم است که با حس طبیعی سینه های خود آشنا باشید و هرگونه توده جدید را به پزشک اطلاع دهید.
آیا باید فیبروآدنوم پستان را برداشت؟
پزشک ممکن است برداشتن فیبروآدنوم را توصیه کند اگر توده بزرگ، دردناک یا مشکوک باشد. اما همیشه نیازی به جراحی نیست؛ بسیاری از فیبروآدنوم ها به طور خودبه خود کوچک می شوند یا از بین می روند.
اگر فیبروآدنوم پستان درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
در مورد فیبروآدنوم کوچک و غیرمشکوک، معمولا هیچ عارضه ای رخ نمی دهد. تصمیم گیری درباره نیاز به برداشتن توده یا پیگیری آن باید توسط پزشک انجام شود. حتما سوالات خود را از پزشک بپرسید تا برنامه درمانی خود را کاملا درک کنید.
چشم انداز و پیش آگهی
انتظار من از داشتن فیبروآدنوم پستان چیست؟
اکثر زنانی که فیبروآدنوم یا بیماری های خوش خیم سینه دارند، به سرطان سینه مبتلا نمی شوند. با این حال، باید طبق برنامه غربالگری توصیه شده توسط پزشک عمل کنید و هرگونه تغییر در سینه را گزارش دهید.
آیا فیبروآدنوم پستان می تواند سرطانی شود؟
تبدیل فیبروآدنوم پستان به سرطان بسیار نادر است. با این حال، بررسی مرتب سینه و توجه به هرگونه توده جدید یا تغییرات در توده های موجود بهترین روش برای تشخیص به موقع تغییرات مشکوک است.
چگونه می توان از فیبروآدنوم پستان پیشگیری کرد؟
متأسفانه نمی توان ریسک ایجاد فیبروآدنوم پستان را به طور مستقیم کاهش داد. با این حال، اقدامات زیر می تواند ریسک سرطان سینه را کم کند:
- انجام معاینات منظم خودسنجی سینه
- مراجعه سالانه به پزشک یا متخصص زنان برای معاینه بالینی سینه
- انجام ماموگرافی منظم (معمولا از سن 40 سالگی، یا زودتر اگر در گروه پرخطر هستید)
- پرهیز از مصرف الکل یا مصرف محدود آن
- عدم مصرف سیگار
- مصرف زیاد میوه و سبزیجات و ورزش منظم
- حفظ وزن سالم و متناسب با سن و شرایط بدن
راهنمای سریع خودآزمایی و مراقبت روزانه سینه ها
1. آشنایی با شکل و احساس طبیعی سینه ها
- ابتدا با لمس آرام و دقیق سینه ها، بافت طبیعی و معمولی سینه های خود را بشناسید.
- توجه کنید که هر سینه کمی با دیگری متفاوت است و طبیعی است که بافت ها نرم و یا کمی سفت باشند.
2. معاینه بصری
- جلوی آینه بایستید و سینه ها را از نظر تغییرات ظاهری بررسی کنید.
- به دنبال تغییر در شکل سینه، فرو رفتگی پوست، قرمزی، برجستگی یا ترشح از نوک سینه باشید.
3. معاینه با دست
- با انگشتان صاف و فشار متوسط، کل بافت سینه را به صورت دایره ای یا خطی بررسی کنید.
- از قسمت زیر بغل تا ناحیه سینه و اطراف قفسه سینه را لمس کنید تا هر گونه توده یا برجستگی جدید شناسایی شود.
4. بهترین زمان برای خودآزمایی
- برای زنانی که پریود دارند، چند روز بعد از پایان قاعدگی بهترین زمان برای خودآزمایی است، زیرا سینه ها کمتر حساس و متورم هستند.
- برای زنان یائسه یا بدون پریود، یک روز مشخص در ماه را انتخاب و معاینه را تکرار کنید.
5. ثبت مشاهدات
- هر بار معاینه، تغییرات یا توده های جدید را یادداشت کنید تا در صورت نیاز، اطلاعات دقیقی برای پزشک داشته باشید.
- عکس یا نمودار از محل توده ها می تواند در پیگیری و تشخیص دقیق تر مفید باشد.
6. مراجعه به پزشک
- در صورت مشاهده هرگونه توده جدید، تغییر شکل سینه، درد غیرمعمول یا ترشح نوک سینه، سریعا با پزشک مشورت کنید.
- حتی اگر توده ها بدون درد هستند، بررسی پزشکی ضروری است تا نوع و نیاز به درمان مشخص شود.
این بخش کمک می کند مادران به شکل منظم و آگاهانه سینه های خود را بررسی کنند و در صورت وجود فیبروآدنوم پستان یا سایر توده ها، اقدامات لازم را به موقع انجام دهند.
زندگی با فیبروآدنوم پستان
چه زمانی باید درباره فیبروآدنوم پستان نگران باشم؟
سعی کنید زیاد نگران فیبروآدنوم نباشید. این توده ها به ندرت سرطانی هستند و اغلب می توان آن ها را بدون درمان رها کرد. پزشک شما آماده پاسخگویی به سوالات و کاهش نگرانی های شماست.
چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت؟
با پزشک تماس بگیرید اگر:
- توده ای در سینه تغییر شکل داده یا بزرگ تر شده است
- توده دردناک باشد
- توده ای جدید در سینه پیدا شود
- ترشحات یا ضایعه ای در نوک سینه مشاهده شود
چه سوالاتی از پزشک درباره فیبروآدنوم پستان بپرسم؟
اگر فیبروآدنوم دارید، می توانید سوالات زیر را مطرح کنید:
- بهترین روش درمانی برای من چیست؟
- چگونه می توان بین توده خوش خیم و سرطانی تفاوت گذاشت؟
- چه فاصله ای باید ماموگرافی یا سایر غربالگری ها را انجام دهم؟
- آیا ریسک ابتلا به سرطان سینه در من افزایش یافته است؟
سخنی از نی نی تینی
یافتن توده در سینه می تواند ترسناک باشد، اما اکثر توده ها سرطانی نیستند. وقتی بدانید یک فیبروآدنوم خوش خیم چگونه است، می توانید سریعا تغییرات مشکوک یا توده های جدید خوش خیم را شناسایی کنید. اکثر زنان مبتلا به فیبروآدنوم نیازی به درمان ندارند و برخی توده ها به خودی خود از بین می روند، اما هیچ گاه بدون بررسی پزشکی فرض نکنید توده جدید خوش خیم است.
اگر تجربه یا سوالی درباره فیبروآدنوم پستان دارید، آن را با ما و سایر مادران به اشتراک بگذارید. تجربه شما می تواند به دیگران کمک کند تا با اطمینان بیشتری مراقب سلامتی سینه های خود باشند و در مواجهه با توده های خوش خیم آرامش بیشتری داشته باشند.
