
فواید سرکه سیب برای سلامتی چیست؟ آیا سرکه سیب واقعا به کاهش وزن، کنترل قند خون و کاهش کلسترول کمک می کند؟ و آیا مصرف آن خطراتی دارد؟
در این مقاله به طور کامل این موضوع را بررسی می کنیم.
سرکه سیب چیست؟
سرکه سیب، از تخمیر قندهای موجود در سیب به دست می آید. در این فرآیند، قندها به اسید استیک تبدیل می شوند که مادهٔ فعال موجود در سرکه است.
در فروشگاه ها، ممکن است دو نوع سرکه سیب را ببینید:
- فیلترشده: که مایعی شفاف است.
- فیلترنشده: که حاوی ماده ای به نام «مادر» (Mother) است.
مادر، به ترکیبی از پروتئین ها، آنزیم ها و باکتری های مفید گفته می شود و باعث می شود این نوع سرکه حالتی کدر داشته باشد.
در برخی موارد برای طعم دار کردن سرکه سیب، از میوه های دیگر مانند تمشک نیز استفاده می شود، ولی پایهٔ اصلی آن همچنان سیب است.
فواید سرکه سیب برای سلامتی
برخی از فواید احتمالی سرکه سیب عبارتند از:
- بهبود سطح قند خون و انسولین پس از مصرف کربوهیدرات
- افزایش احساس سیری و کاهش کالری دریافتی
- کمک به کاهش وزن و چربی بدن
- احتمال بهبود کلسترول و فشار خون
- خاصیت ضد میکروبی مشابه سایر سرکه ها
ارزش غذایی سرکه سیب
یک قاشق غذاخوری (حدود 15 میلی لیتر) سرکه سیب حاوی:
- 3 کیلوکالری 13 کیلوژول
- 0.1 گرم کربوهیدرات
- 11 میلی گرم پتاسیم
- 1 میلی گرم کلسیم
- 1 میلی گرم منیزیم
سرکه سیب ویتامین یا ماده معدنی خاصی به مقدار قابل توجه ندارد، جز مقادیر اندکی پتاسیم، کلسیم و منیزیم.
گرچه برخی افراد نوع «مادر»دار آن را مفیدتر می دانند، اما فعلا شواهد کافی برای برتری آن نسبت به نوع فیلترشده وجود ندارد. سرکه سیب همچنین حاوی آمینواسیدها و آنتی اکسیدان هایی است.
سرکه سیب چطور به سلامتی بدن کمک می کند؟
اگرچه رژیم غذایی بر پایهٔ سرکه سیب هنوز پشتوانه علمی قوی ندارد، اما مطالعاتی وجود دارد که به بررسی اثرات احتمالی آن در تغذیه پرداخته اند. البته بسیاری از این تحقیقات روی حیوانات انجام شده اند.
1- کمک به کنترل قند خون
تاکنون، قوی ترین شواهد علمی درباره سرکه سیب مربوط به کنترل قند خون است. مطالعات نشان می دهد که اگر همراه با غذاهای حاوی کربوهیدرات مصرف شود، ممکن است باعث بهبود سطح قند و انسولین پس از غذا شود.
مکانیسم اثر آن شبیه داروی متفورمین (برای دیابت) در نظر گرفته می شود.
در مطالعه ای دیگر، مصرف 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب پیش از خواب، باعث بهبود سطح قند خون هنگام بیدار شدن شد. البته، این تأثیرات بیشتر در افراد سالم یا دیابتی هایی با قند خون کنترل شده مشاهده شده اند.
اگر داروی کنترل قند خون مصرف می کنید، قبل از افزایش مصرف سرکه سیب با پزشک خود مشورت کنید.
2- کمک به کاهش وزن
یکی از فواید سرکه سیب، کمک به کاهش وزن است. اگرچه مدارک علمی قاطع در مورد اثرگذاری رژیم سرکه سیب وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان داده اند که سرکه سیب ممکن است احساس سیری را افزایش دهد و کالری مصرفی را کاهش دهد.
این ویژگی در کنار تعادل قند خون و کاهش انسولین ممکن است به کاهش وزن کمک کند.
برای مثال، در مطالعه ای که سرکه به وعده ای حاوی نان سفید اضافه شد، افراد احساس سیری بیشتری داشتند و قند خون و انسولین کمتری تولید کردند.
در مطالعه ای دیگر، مصرف روزانه 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب همراه با 250 کیلوکالری کاهش مصرف انرژی باعث کاهش وزن، شاخص توده بدنی (BMI) و اندازه دور باسن شد.
با این حال، شواهد موجود هنوز کافی نیستند و نمی توان به طور قطعی درباره اثربخشی آن در کاهش وزن نتیجه گیری کرد.
3- کاهش چربی شکمی
در مطالعات حیوانی، اسید استیک (ماده فعال سرکه) باعث کاهش تجمع چربی بدن شده است.
همین نتایج در یک مطالعه 12 هفته ای روی مردان چاق مشاهده شد؛ مصرف سرکه حاوی اسید استیک باعث کاهش وزن، BMI، چربی احشایی، اندازه دور شکم و تری گلیسیرید خون شد.
اگرچه این نتایج امیدبخش اند، اما به تحقیقات بیشتری نیاز است.
4- تعادل کلسترول
مطالعات حیوانی نشان می دهد که سرکه سیب می تواند تری گلیسیرید، کلسترول و فشار خون را بهبود دهد. برخی آزمایش های انسانی نیز نتایجی مشابه داشته اند، اما برای درک کامل تأثیرات آن، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. با این حال، نتایج اولیه برای فشار خون امیدوارکننده به نظر می رسند.
5- خاصیت ضد میکروبی
یکی دیگر از فواید سرکه سیب در زمینه سلامتی خاصیت ضد میکروبی آن است، سرکه از گذشته به عنوان پاک کننده طبیعی و نگهدارنده غذا استفاده می شده است.
سرکه سیب به طور خاص ممکن است از رشد باکتری هایی مانند E.coli، Staphylococcus aureus و قارچ Candida albicans جلوگیری کند.
سرکه سیب را چطور استفاده کنیم؟
سرکه سیب را می توان در آشپزی یا سس سالاد استفاده کرد. اگر می خواهید آن را بنوشید، حتما آن را با آب رقیق کنید، چون بسیار اسیدی است و نباید به صورت خالص مصرف شود.
دستور خاصی برای مصرف وجود ندارد، اما برخی افراد 1 قاشق چای خوری تا 2 قاشق غذاخوری را در یک لیوان آب حل می کنند.
قرص و پاستیل های سرکه سیب چه مزایایی دارند؟
این مکمل ها، عصاره غلیظ شده سرکه سیب را با عصاره میوه ها، ویتامین ها، مواد معدنی و طعم دهنده ها ترکیب کرده اند.
برای افرادی که از طعم سرکه خوششان نمی آید، پاستیل ها گزینه دلپذیرتری هستند. با این حال، این محصولات نیز معایبی دارند، از جمله:
- عمر مصرفی کوتاه تر
- داشتن شکر یا شیرین کننده
- احتمال وجود رنگ ها و طعم دهنده های مصنوعی
اگر تصمیم دارید از مکمل استفاده کنید، به دنبال محصولی با دوز بالا (حداقل 800 میلی گرم در هر وعده)، با افزودنی های کم و حاوی ویتامین های مفید باشید. البته بهترین راه، استفاده از سرکه سیب در وعده های غذایی روزانه است.
آیا سرکه سیب برای همه افراد مفید است؟
نکته مهمی که باید در نظر داشت این است که سرکه سیب یک درمان سنتی محسوب می شود، نه دارو. بنابراین، دستورالعمل های رسمی در مورد نحوه مصرف آن وجود ندارد. همچنین، اطلاعات علمی محدودی درباره اثرات مصرف بلندمدت یا استفاده از مقادیر زیاد آن در دسترس است.
کاهش بالقوه قند خون یکی از فواید سرکه سیب است، اما این موضوع می تواند برای افراد مبتلا به دیابت – به ویژه کسانی که از انسولین استفاده می کنند – مشکل ساز باشد. همچنین، مصرف زیاد سرکه سیب ممکن است باعث کاهش سطح پتاسیم در بدن شود. به همین دلیل، اگر از داروهای ادرارآور (که به آن ها «قرص های آب» هم گفته می شود) استفاده می کنید، بهتر است از مصرف سرکه سیب خودداری کنید.
افرادی که به مشکل گاستروپارزی (تخلیه کند معده) دچار هستند، نیز باید مراقب باشند. در این وضعیت، حرکت غذا از معده به روده کوچک کند می شود و سرکه سیب ممکن است علائم را بدتر کند.
یکی دیگر از نگرانی ها، خاصیت اسیدی سرکه سیب است که می تواند به مینای دندان آسیب بزند. برای پیشگیری از این مشکل:
- حتما سرکه سیب را با آب رقیق کنید.
- هرگز آن را به صورت خالص ننوشید.
- آن را در طول روز مزه مزه نکنید.
- پس از مصرف، دهان خود را با آب ساده بشویید.
- اگر در این باره نگران هستید، با دندانپزشک خود مشورت کنید.
در نهایت، آیا سرکه سیب برای سلامتی مفید است؟
پاسخ کوتاه این است: بله، به نظر می رسد سرکه سیب فوایدی برای سلامت دارد.
مطالعات نشان داده اند که این ماده ساده و در دسترس می تواند:
- به کاهش وزن کمک کند،
- اشتها را کاهش دهد،
- اندازه دور کمر را کمتر کند،
- قند و انسولین خون را پس از مصرف کربوهیدرات پایین بیاورد.
همچنین، تصور می شود که سرکه سیب به کنترل سطح کلسترول و حمایت از فشار خون سالم کمک می کند. با این حال، برای تأیید قطعی این فواید، نیاز به مطالعات بالینی بزرگ تر و بلندمدت تر است. با وجود این، می توان آن را یک ماده غذایی سالم دانست که به رژیم روزانه می توان اضافه کرد.
اگر داروی خاصی مصرف می کنید، بیماری زمینه ای دارید یا در مورد مصرف سرکه سیب نگران هستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
سخنی از نی نی تینی
سرکه سیب را با آگاهی و در حد متعادل استفاده کنید. در کنار تغذیه سالم، می تواند بخشی از سبک زندگی مفید شما باشد.
آیا تا به حال از سرکه سیب برای سلامتی خود استفاده کرده اید؟ تجربه تان را با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید. چه فواید یا عوارضی احساس کردید؟