سقط جنین بعد از آی وی اف

اگر شما در حال انجام آی وی اف هستید، احتمالا هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها تحت درمان، مصرف دارو و امیدواری مداوم بوده اید. تجربه سقط جنین بعد از آی وی اف پس از این همه تلاش می تواند بسیار ناراحت کننده باشد و ممکن است به دنبال یک توضیح باشید.

در این مقاله، به شما توضیح می دهیم که چگونه سقط جنین بعد از آی وی اف را شناسایی کنید، علل و عوامل خطر آن را بشناسید، چه زمانی باید با پزشک خود صحبت کنید و همچنین خبری امیدوارکننده درباره شانس موفقیت شما در انتقال جنین بعدی ارائه می دهیم.

نگاهی سریع

سقط جنین امری رایج است، چه بدون کمک پزشکی باردار شوید و چه از طریق آی وی اف.

برخی تشخیص ها می توانند احتمال سقط جنین بعد از آی وی اف را افزایش دهند، از جمله:

• التهاب داخلی رحم (اندومتریت)
• مشکلات مربوط به ساختار رحم
• مشکلات مربوط به گردن رحم
• اختلالات سیستم ایمنی
• علل ژنتیکی مانند جابجایی متوازن کروموزومی
• مشکلات هورمونی مانند نقص فاز لوتئال
• یا سابقه سقط مکرر

مطالعه ای که در سال 2002 در مجله Fertility and Sterility منتشر شد نشان داد بیمارانی که دچار سقط جنین زودهنگام شده اند، در چرخه آی وی اف بعدی شانس موفقیت بیشتری نسبت به بیمارانی که تست بارداری مثبت نگرفته اند، دارند.

سقط جنین چیست و علائم آن کدامند؟

سقط جنین بعد از آی وی اف زمانی رخ می دهد که بارداری به طور طبیعی و غیرمنتظره قبل از هفته بیستم بارداری پایان یابد، اگرچه بیشتر سقط ها در سه ماهه اول (12 هفته اول بارداری) اتفاق می افتند. این وضعیت ممکن است با عناوین دیگر نیز شناخته شود، مانند:

• «از دست رفتن زودهنگام بارداری»
• «بارداری شیمیایی»
• یا «سقط خودبه خودی»

علائم شایع سقط جنین شامل موارد زیر است:

• لکه بینی یا خونریزی واژینال
• دردهای کرامپی مشابه دردهای قاعدگی
• درد کمر و درد لگن
• دفع بافت جنینی
• ترشحات سفید یا صورتی از واژن
• کاهش علائم بارداری مانند کاهش تهوع یا حساسیت سینه ها

چه زمانی باید با تیم درمان ناباروری تماس بگیرید؟

اگر مشکوک به سقط جنین بعد از آی وی اف هستید، مهم است که سریعا با تیم درمان ناباروری خود تماس بگیرید. آنها می توانند:

• سقط را تأیید کنند
• اطمینان حاصل کنند که تمام بافت جنینی از رحم خارج شده است
• یا تشخیص «سقط ناقص» بدهند، یعنی بخشی از بافت هنوز در رحم باقی مانده است

در صورتی که بافت هنوز در رحم باشد، ممکن است نیاز به کورتاژ رحم (D&C) باشد، که طی آن بافت به صورت دستی از رحم خارج می شود. همچنین ممکن است پزشک داروهای خوراکی میفپریستون و میزوپروستول را تجویز کند تا بدن شما به طور طبیعی بافت باقی مانده را دفع کند.

پزشک شما همچنین ممکن است بتواند علت سقط جنین بعد از آی وی اف را تعیین کند، که این اطلاعات می تواند در تصمیم گیری شما برای ادامه مسیر باروری و برنامه ریزی انتقال جنین بعدی کمک کننده باشد.

مراقبت های فوری بعد از سقط جنین

اگر شما علائم زیر را تجربه می کنید، لازم است فورا با کلینیک ناباروری تماس بگیرید:

• خونریزی بسیار شدید (بیش از یک تا دو نوار به ازای هر ساعت)
• افزایش یا استمرار خونریزی
• تب
• دفع لخته های بزرگ خون
• درد شدید شکمی

آیا سقط جنین بعد از آی وی اف با افزایش ریسک همراه است؟

سقط جنین امری رایج است، چه بدون کمک پزشکی باردار شوید و چه از طریق آی وی اف. حدود 10 تا 20٪ از بارداری های طبیعی که تأیید شده اند با سقط جنین به پایان می رسند، ولی برخی مطالعات نشان می دهند که تقریبا 1 از هر 4 بارداری بدون کمک پزشکی ممکن است به سقط منجر شود، زیرا بسیاری از سقط ها قبل از آن رخ می دهند که فرد حتی متوجه بارداری خود شود.

برای بارداری هایی که از طریق فناوری های کمک باروری (ART) حاصل شده اند، بررسی 62,228 بارداری نشان داد که حدود 14.7٪ از آنها به سقط جنین ختم شدند. بنابراین، نرخ سقط در بارداری های آی وی اف تقریبا با بارداری های طبیعی مشابه است.

در ادامه، برخی شرایطی که ممکن است شانس سقط جنین بعد از آی وی اف را افزایش دهند، توضیح داده می شوند.

علل سقط جنین، به ویژه در آی وی اف

علت شایع سقط جنین بعد از آی وی اف یا بارداری طبیعی، ناهنجاری های کروموزومی در جنین است. یکی از راه های کاهش ریسک سقط، انجام آزمایش ژنتیکی پیش از کاشت (PGT) روی جنین ها قبل از انتقال است. این روش به خصوص برای مادران یا زوج هایی با سن بالاتر مفید است، زیرا می تواند شانس موفقیت اولین انتقال جنین را افزایش دهد.

با این حال، PGT برای همه بیماران مناسب نیست؛ مثلا افرادی که پاسخ تخمدان ضعیفی دارند ممکن است گزینه مناسبی نباشد. بنابراین مهم است که با پزشک خود درباره مناسب بودن این روش برای شرایطتان صحبت کنید.

شرایط پزشکی و عوامل خطری که شانس سقط جنین را افزایش می دهند

1. اندومتریت (Endometritis)
   • نباید با آندومتریوز اشتباه گرفته شود؛ اندومتریت یک عفونت است که باعث التهاب پوشش داخلی رحم می شود و می تواند منجر به عدم موفقیت کاشت جنین یا سقط شود.
   • درمان با آنتی بیوتیک می تواند شانس بارداری موفق را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
2. مشکلات رحم (Uterine Factor)
   • مشکلاتی مانند ضخامت کم پوشش داخلی رحم، فیبروم های رحمی، پولیپ ها یا شکل غیرعادی رحم می توانند در ایجاد سقط جنین بعد از آی وی اف نقش داشته باشند.
3. مشکلات گردن رحم (Cervical Factor)
   • در صورت ضعیف بودن یا کوتاه شدن گردن رحم قبل از پایان بارداری، ممکن است سقط رخ دهد.
4. اختلالات سیستم ایمنی
   • افرادی که دارای اختلالات خودایمنی مانند لوپوس، بیماری های التهابی روده یا آرتریت روماتوئید هستند، ممکن است با شناسایی جنین به عنوان جسم خارجی، دچار سقط جنین شوند.
5. علل ژنتیکی
   • اگر شما یا همسرتان دارای اختلالی مانند جابجایی متوازن کروموزومی باشید، احتمال سقط افزایش می یابد.
6. مشکلات هورمونی
   • شرایطی مانند نقص فاز لوتئال (کمبود پروژسترون) می تواند منجر به سقط شود.
7. سقط مکرر
   • اگر سه بار یا بیشتر دچار سقط شده باشید، سقط مکرر تشخیص داده می شود. عوامل متعددی مانند اختلالات انعقادی، دیابت، مشکلات تیروئید و استرس شدید می توانند در سقط مکرر نقش داشته باشند.

اکثر این شرایط قبل از شروع آی وی اف قابل درمان یا کنترل هستند و می توانند ریسک سقط جنین بعد از آی وی اف را کاهش دهند.

آیا سقط جنین شانس موفقیت انتقال جنین بعدی را کاهش می دهد؟

مطالعات نشان می دهند که برعکس، ممکن است شانس موفقیت افزایش یابد. تحقیق منتشر شده در سال 2002 نشان داد بیمارانی که دچار از دست رفتن زودهنگام بارداری شده اند، در چرخه آی وی اف بعدی شانس موفقیت بیشتری نسبت به کسانی داشتند که تست بارداری مثبت نگرفته بودند.

پزشک شما ممکن است از اطلاعات حاصل از سقط برای برنامه ریزی ادامه درمان استفاده کند. این ممکن است شامل انجام آزمایش ها یا اقدامات کاهش ریسک، پیشنهاد انجام PGT یا تغییر نوع انتقال جنین (از تازه به منجمد یا بالعکس) باشد.

نکته مهم درباره نرخ موفقیت آی وی اف

در مطالعه شانس موفقیت آی وی اف، ممکن است با اصطلاحات نرخ بارداری یا نرخ تولد زنده مواجه شوید. این دو اصطلاح متفاوت هستند:

• نرخ بارداری: درصد بیمارانی که توانستند باردار شوند
• نرخ تولد زنده: درصد بیمارانی که نوزاد زنده به دنیا آوردند

یک بارداری موفق و کاشت جنین ممکن است هنوز به سقط جنین بعد از آی وی اف منجر شود، بنابراین هر دو نرخ برای درک موفقیت آی وی اف اهمیت دارند.

حمایت و مراقبت پس از سقط جنین

اگر شما دچار سقط جنین بعد از آی وی اف شده اید، مهم است که از همه منابع حمایتی استفاده کنید:

• تیم درمان ناباروری
• خانواده و دوستان
• حمایت از خودتان

اجازه دهید احساسات خود را تجربه کنید، با دیگران که سقط را تجربه کرده اند ارتباط برقرار کنید، با پزشک درباره مراحل بعدی صحبت کنید و از همسر یا شریک زندگی خود حمایت دریافت کنید. این اقدامات می تواند به شما کمک کند تا بهتر با تجربه خود کنار بیایید و برای مراحل بعدی آماده شوید.

روش های پیشگیری و نکات کاربردی برای کاهش ریسک سقط جنین بعد از آی وی اف

خوشبختانه، بسیاری از عوامل خطر که باعث سقط جنین بعد از آی وی اف می شوند، قابل پیشگیری یا مدیریت هستند. رعایت برخی نکات پزشکی و سبک زندگی می تواند شانس شما برای داشتن بارداری موفق را افزایش دهد.

1. مشاوره و بررسی قبل از آی وی اف

قبل از شروع فرآیند آی وی اف، مهم است که با پزشک خود بررسی کامل سلامت رحم، تخمدان ها و هورمون ها را انجام دهید. این شامل آزمایش های هورمونی، سونوگرافی رحم و در صورت نیاز، بررسی ژنتیکی می شود. در صورتی که مشکل پزشکی خاصی مانند اندومتریت، فیبروم یا اختلالات ژنتیکی شناسایی شود، درمان پیش از آی وی اف می تواند احتمال سقط را کاهش دهد.

2. استفاده از آزمایش ژنتیکی پیش از کاشت (PGT)

اگر شما یا همسرتان در سن بالاتری هستید یا سابقه مشکلات ژنتیکی دارید، انجام PGT روی جنین ها قبل از انتقال می تواند شانس موفقیت و کاهش ریسک سقط را افزایش دهد. این آزمایش به شناسایی جنین های سالم از نظر کروموزومی کمک می کند و احتمال از دست رفتن جنین را کاهش می دهد.

3. مراقبت هورمونی و دارویی

برخی مشکلات هورمونی مانند نقص فاز لوتئال می تواند ریسک سقط را بالا ببرد. پزشک ممکن است داروهایی مانند پروژسترون تجویز کند تا سطح هورمون ها در دوران اولیه بارداری تثبیت شود و شرایط مناسب برای نگهداری جنین فراهم شود.

4. کنترل عوامل سبک زندگی

سبک زندگی سالم نقش مهمی در کاهش سقط جنین بعد از آی وی اف دارد. نکات کاربردی شامل:

• اجتناب از سیگار و الکل: مصرف این موارد با افزایش ریسک سقط مرتبط است.
• کاهش استرس: روش هایی مانند مدیتیشن، یوگا یا مشاوره روانشناسی می تواند به کاهش تنش و بهبود بارداری کمک کند.
• تغذیه سالم و متعادل: مصرف مواد مغذی مورد نیاز بدن مانند اسید فولیک، آهن و پروتئین، سلامت جنین را حمایت می کند.
• ورزش سبک: ورزش منظم و سبک مانند پیاده روی می تواند گردش خون و سلامت عمومی بدن را بهبود دهد، اما از ورزش سنگین خودداری کنید.

5. پیگیری و مراقبت های منظم

در طول دوران بارداری، پیگیری منظم با تیم مراقبت ناباروری و انجام سونوگرافی های دوره ای می تواند هرگونه مشکل احتمالی را زود شناسایی کند و اقدامات لازم انجام شود. همچنین، در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی مانند خونریزی، درد شدید یا ترشحات غیرعادی، فورا با پزشک تماس بگیرید.

6. حمایت روانی و عاطفی

تجربه سقط جنین بعد از آی وی اف می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. حمایت روانی و عاطفی از طریق مشاوره، گروه های حمایتی و همسر یا خانواده می تواند به شما کمک کند تا این دوره سخت را پشت سر بگذارید و برای تلاش های بعدی آماده شوید.

سخنی از نی نی تینی

اگرچه سقط جنین بعد از آی وی اف ممکن است تجربه ای دشوار باشد، اما با مدیریت دقیق پزشکی، بررسی عوامل خطر، مراقبت هورمونی و سبک زندگی سالم، می توان شانس موفقیت در انتقال جنین بعدی را به میزان قابل توجهی افزایش داد. هر تجربه سقط می تواند فرصتی برای یادگیری و آماده سازی بهتر برای بارداری بعدی باشد.