زمان شروع مصرف شیر برای کودکان

مصرف شیر در کودکان تا قبل از یک سالگی توصیه نمی شود. برای کودکان زیر 2 سال، شیر کامل (شیر پرچرب) بهترین انتخاب است، زیرا یک منبع مهم از ویتامین ها و مواد مغذی ضروری مانند کلسیم و ویتامین D به شمار می آید. اما باید بتوانید تشخیص دهید که چه نوع شیری برای کودک نوپایتان مفیدتر است. در این مقاله در مورد انواع شیر مصرفی و فواید آن ها و زمان شروع مصرف شیرگاو برای کودکان را بیشتر توضیح می دهیم.

مصرف شیر در کودکان

روز شروع دادن شیر گاو به کودک یک روز ویژه است ، چون دیگر خبری از شیر خشک نیست. شیر گاو معمولا راحت تر و مقرون به صرفه تر است و دادن آن به کودک می تواند به عنوان یک قدم بزرگ برای شما و فرزندتان احساس شود.

اگر کودک شما از شیر مادر تغذیه می کند، می توانید همچنان به شیردهی ادامه دهید و همزمان از شیر و لبنیات هم استفاده کند.

فواید مصرف شیر در کودکان

اکثر کودکان شیر را دوست دارند، بنابراین احتمالا مشکلی در تغییر رژیم غذایی نخواهید داشت. این عالی است، زیرا شیر منبع سرشار از کلسیم است که به ساخت و استحکام استخوان ها و دندان ها کمک می کند و در تنظیم لخته شدن خون و کنترل عضلات نقش دارد. شیر همچنین یکی از معدود منابع ویتامین D است که به بدن در جذب کلسیم کمک کرده و برای رشد استخوان ها ضروری است. تقریبا تمام شیرهای موجود در ایالات متحده با ویتامین D غنی شده اند.

شیر همچنین پروتئین لازم برای رشد و کربوهیدرات ها برای تأمین انرژی مورد نیاز کودک در طول روز را فراهم می کند. اگر کودک شما از ابتدا به اندازه کافی کلسیم دریافت کند، شواهد نشان می دهند که احتمال خطر فشار خون بالا، سکته، سرطان روده بزرگ و شکستگی لگن در مراحل بعدی زندگی او کاهش خواهد یافت.

زمان شروع مصرف شیر در کودکان

کودک شما نباید قبل از 1 سالگی شیر گاو مصرف کند. نوزادان نمی توانند شیر را به راحتی هضم کنند ، این کار می تواند به کلیه های نارس آنها فشار بیاورد و منجر به بیماری، تب و اسهال شود.

شیر گاو همچنین مقادیر کافی آهن، ویتامین C و دیگر مواد مغذی ضروری که نوزادان به آنها نیاز دارند را ندارد، و از انواع چربی های سالم که برای رشد نوزادان لازم است، برخوردار نیست. حتی ممکن است باعث کم خونی ناشی از کمبود آهن در برخی نوزادان شود، زیرا پروتئین شیر گاو می تواند به پوشش دستگاه گوارش آسیب زده و منجر به مشاهده خون در مدفوع شود.

بنابراین، بهتر است تا 1 سالگی به استفاده از شیر مادر یا شیر خشک ادامه دهید. البته، می توانید بعد از 6 ماهگی به کودک خود سایر محصولات لبنی مانند پنیر یا ماست بدهید.

نکته مهم:

به دلیل کمبود شیر خشک، آکادمی پدیاتریک ایالات متحده (AAP) در ماه مه 2022 اعلام کرد که نوزادان بالای 6 ماه می توانند برای مدت کوتاهی از شیر گاو کامل استفاده کنند، اما این کار “ایده آل نیست و نباید به یک عادت روزانه تبدیل شود.” این روش بهتر از رقیق کردن شیر خشک یا تهیه شیر خشک خانگی است. آکادمی پدیاتریک توصیه کرد که نوزادان زیر 1 سال نباید بیش از 710 سی سی شیر گاو کامل در روز مصرف کنند و باید غذاهای جامدی که حاوی آهن هستند مصرف کرده یا از مکمل های آهن برای جلوگیری از کم خونی استفاده کنند.

مقدار مصرف شیر در کودکان نوپا چقدر است؟

متخصصان توصیه می کنند که به کودکان 1 تا 2 ساله روزانه 16 تا 24 اونس (2 تا 3 فنجان) شیر کامل بدهید تا کلسیم و ویتامین D کافی برای رشد خود دریافت کنند.

برای کودکان 2 تا 5 ساله، توصیه می شود که مقدار شیر را کمی کاهش دهید و به آنها روزانه (2 تا 2.5 فنجان) شیر بدهید. از 2 سالگی به بعد، بهتر است شیر کامل را به شیر کم چرب یا شیر بدون چربی تغییر دهید.

اگر کودک شما شیر زیادی مصرف کند، ممکن است برای خوردن سایر غذاها و میان وعده ها اشتهای کافی نداشته باشد. چون کودکان نوپا معمولا حجم زیادی از غذا را نمی خورند، بهتر است از تنوع غذایی برای تأمین مواد مغذی آنها استفاده کنید. اگر کودک شما شیر بیشتری می خواهد، به جای آن آب بدهید تا تشنگی اش رفع شود ، زیرا آب به اندازه شیر سیرکننده نیست.

نکاتی در مورد مصرف شیر در کودکان و پیشگیری از مشکلات دندانی

کودک نباید به طور مداوم از شیر استفاده کند. مصرف طولانی مدت و مکرر نوشیدنی های حاوی قند (حتی قندهای طبیعی که در شیر وجود دارند) می تواند مشکلاتی برای دندان های کودک ایجاد کند. به همین دلیل، نباید کودک خود را با بطری یا شیشه شیر به رختخواب ببرید. یادتان باشد که بعد از اینکه کودک آخرین وعده شیر در روز را مصرف کرد حتما دندان های او را مسواک بزنید.

بهترین شیر برای کودکان نوپا

متخصصان توصیه می کنند که در زمان مصرف شیر در کودکان نوپا،  شیر کامل (پرچرب) به آن ها داده شود، زیرا این شیر برای رشد و افزایش وزن، جذب ویتامین ها و کمک به رشد مغز در این سن مناسب است.

با این حال، اگر کودک شما سابقه خانوادگی چاقی یا بیماری های قلبی دارد، ممکن است پزشک کودک شما شیر کم چرب یا بدون چربی را توصیه کند. در صورتی که نگرانی دارید، بهتر است با پزشک متخصص کودک مشورت کنید.

برخی والدین ترجیح می دهند که شیر ارگانیک به کودکان بدهند، اما هیچ تفاوت تغذیه ای بین شیر ارگانیک و غیرارگانیک وجود ندارد. هر دو نوع شیر پروتئین، ویتامین ها، چربی ها و مواد معدنی یکسانی دارند. تفاوت اصلی این است که شیر ارگانیک باید از گاوهایی تهیه شود که هورمون رشد دریافت نکرده اند (و این شیر معمولا گران قیمت تر است).

نباید شیر “خام” یا غیرپاستوریزه به کودک خود بدهید. شیر غیرپاستوریزه می تواند حاوی باکتری ها یا انگل هایی باشد که می توانند مشکلات جدی برای سلامتی کودک ایجاد کنند.

شیرهای جایگزین برای کودکان نوپا کدامند؟

در صورت داشتن آلرژی کودکان به مصرف شیر، باید دنبال شیرهای جایگزین باشید، البته کودک شما نباید قبل از یک سالگی شیر جایگزین مصرف کند.

بسیاری از شیرهای گیاهی پروتئین، ویتامین D و کلسیم کمتری نسبت به شیر گاو دارند، بنابراین باید به دنبال شیری باشید که با ویتامین D و کلسیم تقویت شده باشد. ارزش تغذیه ای شیرهای غیرلبنی بسته به برندها متفاوت است، بنابراین قبل از خرید برچسب آن ها را بررسی کنید. شیرهای بدون طعم و بدون قند افزودنی را انتخاب کنید، زیرا کودکان نوپا به قند اضافی در رژیم غذایی خود نیاز ندارند.

با پزشک متخصص کودک خود در مورد شیرهای جایگزین مشورت کنید تا روش هایی برای تکمیل رژیم غذایی کودک شما در صورت کمبود مواد مغذی موجود در شیر گاو به ویژه کلسیم و ویتامین D توصیه کنند.

در ادامه به چند مورد از شیرهای جایگزین اشاره می کنیم:

شیر سویا

در زمان شروع مصرف شیر در کودکان ، شیر سویا یک گزینه عالی است.چون از نظر ارزش غذایی معادل شیر گاو است، شیر سویا مقدار پروتئین، کلسیم و ویتامین D مشابهی با شیر گاو دارد اگرچه شیر گاو ویتامین D بیشتری دارد). همچنین شیر سویا آهن بیشتری نسبت به شیر گاو دارد)

دقیقا مانند شیر گاو، برای کودکان زیر 2 سال شیر سویای پرچرب را انتخاب کنید.

شیر جو دوسر

شیر جو دوسر نبست به شیر گاو پروتئین کمتری دارد، اما پس از شیر سویا، بهترین گزینه شیر گیاهی محسوب می شود. این شیر کربوهیدرات و پروتئین بیشتری نسبت به دیگر شیرهای گیاهی دارد و حاوی آهن، ویتامین B و دیگر ویتامین ها و مواد معدنی است.

اگر تصمیم دارید شیر جو دوسر به کودک خود بدهید، بهتر است از فروشگاه خریداری کنید، زیرا این شیرها معمولا با کلسیم و ویتامین D تقویت شده اند. حتی شیر جو دوسر تقویت شده همچنان ویتامین D کمتری نسبت به شیر گاو دارد، بنابراین ممکن است نیاز باشد که ویتامین D کودک خود را از منبع دیگری تأمین کنید.

شیر بادام

شیر بادام پروتئین کمتری دارد و به طور کلی از نظر تغذیه ای از شیر گاو ضعیف تر است، بنابراین پزشکان کودکان توصیه نمی کنند که این شیر به کودکان داده شود. با این حال، شیر بادام حاوی ویتامین A، آهن و کلسیم است. اگر شیر بادام انتخاب شماست، شیرهایی را انتخاب کنید که با ویتامین D تقویت شده اند و به فکر تأمین پروتئین بیشتر در رژیم غذایی کودک خود باشید.

شیر برنج

متخصصان توصیه می کنند که هنگام شروع مصرف شیر در کودکان نوپا به آن ها شیر برنج ندهید، زیرا محصولات برنج می توانند حاوی آرسنیک غیرآلی باشند. شیر برنج دارای کربوهیدرات بالا است، حاوی کلسیم است و اغلب با ویتامین D تقویت می شود، اما پروتئین کمتری نسبت به شیر گاو دارد.

شیر مخصوص کودکان نوپا

شیر مخصوص کودکان نوپا فرمولی است که به والدین به عنوان “شیر انتقالی” معرفی می شود تا به تدریج از شیر مادر یا فرمول تغذیه ای به شیر معمولی منتقل شوند. شیر مخصوص کودکان نوپا ضروری نیست، زیرا این شیر حاوی قندهای اضافه و سایر مواد غیرمغذی است که نسبت به شیر معمولی مضرتر است.

بهتر است از شیر معمولی یا یک شیر جایگزین غیرلبنی استفاده کنید، چرا که هم برای کودک شما مغذی تر است و هم از نظر اقتصادی به صرفه تر است.

آیا در زمان شروع مصرف شیر در کودکان می توان از شیرهای فوق پاستوریزه استفاده کرد؟

شیر فوق پاستوریزه، شیر گاوی است که از یک فرآیند پاستوریزاسیون شدیدتر از شیر معمولی عبور می کند. این شیر به دمای بالاتری گرم می شود تا باکتری های بیشتری از بین بروند و سپس طبق دستورالعمل های دقیق بسته بندی می شود تا استریل باقی بماند.

به دلیل این فرآیند، شیر فوق پاستوریزه عمر مفید طولانی تری نسبت به شیر معمولی دارد ، شیر فوق پاستوریزه بسته بندی شده می تواند 30 تا 90 روز نگهداری شود. اما پس از باز شدن، 7 تا 10 روز قابل استفاده است.

هیچ دستورالعمل رسمی در مورد اینکه آیا بهتر است به کودکان شیر فوق پاستوریزه داده شود یا نه وجود ندارد. از نظر ارزش تغذیه ای تفاوتی ندارد، اما برخی می گویند طعم آن به دلیل فرآیند پخت بیشتر شبیه به شیر معمولی نیست، بنابراین ممکن است کودک شما اگر قبلا شیر معمولی مصرف کرده باشد، آن را نپسندد.

در صورت عدم علاقه مصرف شیر در کودکان چه کاری انجام دهیم؟

برخی از کودکان نوپا بلافاصله به شیر گاو علاقه مند می شوند، اما برخی دیگر ممکن است به دلیل تفاوت در بافت، طعم و حتی دما نسبت به شیر مادر یا فرمول غذایی، کمی مقاومت کنند.

اگر این وضعیت برای کودک شما پیش آمد، می توانید ابتدا شیر گاو را با شیر مادر یا فرمول غذایی مخلوط کنید (یک قسمت شیر گاو و سه قسمت شیر مادر). سپس به تدریج نسبت را تغییر دهید تا کودک شما 100 درصد شیر گاو بنوشد. همچنین اگر شیر گاو را گرم کنید ممکن است موثر باشد.

برخی کودکان ممکن است به هیچ وجه تمایل به مصرف شیر نداشته باشند، اما نگران نباشید راه های دیگری برای اضافه کردن لبنیات به رژیم غذایی کودک شما وجود دارد. این ایده هایی که در ادامه اشاره می کنیم را امتحان کنید:

• به غلات، فرنی و سوپ های کودک شیر اضافه کنید.
• در صورت عدم علاقه به مصرف شیر در کودکان می توانید به عنوان میان وعده، ماست یا پنیر به آن ها بدهید.
• یک اسموتی با ماست ساده، شیر و میوه (مانند موز یا توت ها) درست کنید.

آلرژی به شیر و عدم هضم لاکتوز

اگر کودک شما شیر خشک بر پایه شیر گاو را به خوبی مصرف کرده و مشکلی نداشته است، احتمالا زمانی که به سن مناسب برای نوشیدن شیر گاو برسد، مشکلی نخواهد داشت. حتی نوزادانی که به مدت یک سال فقط از شیر مادر تغذیه کرده اند، معمولا قادر به مصرف شیر گاو معمولی خواهند بود زیرا از طریق شیر مادر با پروتئین شیر گاو آشنا شده اند.

اما اگر کودک شما شیر سویا مصرف کرده است چون پزشک این را توصیه کرده بود، پیش از مصرف شیر گاو به کودک خود، با پزشک مشورت کنید. ممکن است آنها توصیه کنند که شیر سویا غنی شده با ویتامین D و کلسیم را شروع کنید.

عدم هضم لاکتوز با مسئله آلرژی به شیر تفاوت دارد. این مشکل زمانی اتفاق می افتد که بدن نمی تواند شیر و لبنیات را هضم کند. این مشکل در نوزادان پدیده ای نادر است، اما ممکن است در سنین بالاتر ایجاد شود.

علائم عدم هضم لاکتوز شامل اسهال، گاز، درد شکم، گرفتگی و نفخ است. ممکن است کودک شما پس از ابتلا به یک ویروس معده و اسهال، به طور موقت نتواند لاکتوز را هضم کند.

محصولات لبنی مختلف حاوی سطوح متفاوتی از لاکتوز هستند، بنابراین ممکن است کودک شما بتواند ماست و بعضی از انواع پنیر را تحمل کند، اما قادر به نوشیدن شیر نباشد.

آلرژی واقعی به شیر گاو پدیده ای نادر است. مگر اینکه فقط شیر مادر به کودک خود داده اید،  اما اگر به کودکتان شیر خشک می دهید ، در زمان شروع مصرف شیر در کودکان به تدریج متوجه می شوید که آیا کودکتان به شیر گاو آلرژی دارد یا خیر، زیرا شیر گاو در بیشتر شیر خشک ها وجود دارد.

علائم آلرژی به مصرف شیر در کودکان شامل موارد زیر است:

• کهیر
• ناراحتی معده
• اسهال
• استفراغ
• تورم
• خارش یا متورم شدن چشم

اگر بعد از مصرف شیر در کودکان متوجه شدید که  دهان یا گلوی کودک شما متورم شده، اگر دچار تنگی نفس شد، یا اگر بیش از یک عائم مشاهده کردید (برای مثال اگر استفراغ می کنند و کهیر دارند)، فورا با اورژانس تماس بگیرید. اینها علائم واکنش آلرژیک شدید یا شوک آنافیلاکسی هستند.

اگر کودک شما به شیر گاو آلرژی دارد، باید از تمام غذاهای لبنی اجتناب کند، از جمله پنیر، شیر تغلیظ شده یا تبخیرشده، بستنی، ماست، مارگارین حاوی شیر، کره، شکلات شیری و غیره. همیشه برچسب مواد غذایی را بررسی کنید ، این برچسب نشان می دهد که آیا در محصولی شیر وجود دارد یا خیر.

سخنی از نی نی تینی

دادن شیر گاو به کودک بعد از 1 سالگی یک گام بزرگ است، اما همیشه باید به مقدار و نوع شیر دقت کنید تا از مزایای آن به درستی بهره مند شوید.