دیزوری به معنی احساس درد، سوزش یا ناراحتی هنگام دفع ادرار است. این مشکل می تواند در مردان و زنان در هر سنی رخ دهد، اما در زنان شایع تر است. عفونت های دستگاه ادراری از اصلی ترین علل دیزوری محسوب می شوند. روش های درمان بسته به علت ایجاد کننده متفاوت است و می تواند از مصرف آنتی بیوتیک و پرهیز از عوامل محرک تا درمان یک بیماری زمینه ای گسترده باشد. در این مقاله در این مورد به طور کامل توضیح خواهیم داد.
دیزوری چیست؟
دیزوری به درد یا احساس سوزش هنگام ادرار گفته می شود. بسیاری از افراد آن را با عبارت «می سوزد» توصیف می کنند. این مشکل ارتباطی با دفعات ادرار کردن (تکرر ادرار) ندارد، هرچند گاهی هر دو نشانه با هم دیده می شوند. دیزوری یک بیماری مستقل نیست، بلکه نشانه ای از یک مشکل زمینه ای در بدن است که باید بررسی شود.
چه کسانی دچار دیزوری می شوند؟
دیزوری می تواند برای مردان و زنان در هر سنی رخ دهد، اما زنان بیشتر درگیر آن می شوند. دلیل این موضوع ساختار کوتاه تر پیشابراه در زنان است که احتمال عفونت ادراری را افزایش می دهد.
افرادی که بیشتر در معرض دیزوری هستند شامل:
- زنان باردار
- مردان و زنانی که مبتلا به دیابت هستند
- افرادی که بیماری های مثانه یا مجاری ادراری دارند
علائم دیزوری چیست؟
علائم دیزوری بسته به علت آن متفاوت است. شایع ترین توصیف بیماران احساس سوزش، گزگز یا خارش هنگام ادرار کردن است.
- درد می تواند در شروع ادرار یا پس از ادرار رخ دهد.
- درد در ابتدای ادرار معمولا نشانه عفونت دستگاه ادراری است.
- درد پس از ادرار می تواند نشانه مشکلات مثانه یا پروستات باشد.
- در مردان، گاهی درد قبل یا بعد از ادرار در آلت تناسلی باقی می ماند.
- در زنان، درد می تواند داخلی یا خارجی باشد:
- درد خارجی معمولا ناشی از التهاب یا حساسیت پوست ناحیه تناسلی است.
- درد داخلی اغلب به عفونت ادراری مربوط می شود.
تشخیص دیزوری چگونه انجام می شود؟
اگر هنگام دفع ادرار احساس سوزش یا درد دارید، باید به پزشک مراجعه کنید، چون ممکن است علامت یک بیماری جدی تر باشد.
مراحل تشخیص شامل:
- بررسی شرح حال کامل و سوابق بیماری هایی مانند دیابت یا مشکلات ایمنی.
- پرسش درباره سابقه جنسی برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی (STI).
- بررسی داروهای مصرفی (چه داروهای تجویزی چه داروهای گیاهی یا خانگی).
- گرفتن نمونه ادرار برای بررسی:
- دیزوری گلبول های سفید (نشانه التهاب)
- گلبول های قرمز یا باکتری (نشانه عفونت)
- در صورت رشد باکتری، نوع آن مشخص می شود تا بهترین آنتی بیوتیک انتخاب شود.
- در صورت نبود عفونت، پزشک ممکن است آزمایش های تکمیلی مانند بررسی مثانه یا پروستات (در مردان) یا نمونه گیری از واژن/مجرای ادرار (در زنان) انجام دهد.
علت این عارضه چیست؟
علت دیزوری می تواند بسیار متنوع باشد و گاهی پزشکان علت مشخصی پیدا نمی کنند.
در زنان:
- عفونت مثانه (سیستیت)
- عفونت واژن
- عفونت دستگاه ادراری
- التهاب رحم (اندومتریت) یا بیماری های خارج از مجاری ادراری مثل دیورتیکولیت
- التهاب مجرا (اوریتریت) که معمولا به دلیل عفونت یا تحریک با عواملی مانند:
- رابطه جنسی
- دوش های واژینال
- صابون ها و دستمال های معطر
- اسفنج های ضدبارداری یا اسپرم کش ها
در مردان:
- عفونت ادراری یا بیماری های خارج از دستگاه ادراری مانند دیورتیکولیت
- بیماری های پروستات
- سرطان
در مردان و زنان:
- بیماری های مقاربتی (STI)
- عوارض برخی داروها (مثلا داروهای شیمی درمانی)
- پرتودرمانی در ناحیه لگن که باعث التهاب مثانه می شود
درمان دیزوری چگونه است؟
درمان دیزوری بر اساس علت اصلی آن انجام می شود:
- اگر ناشی از عفونت ادراری باشد، آنتی بیوتیک تجویز می شود.
- اگر درد شدید باشد، ممکن است دارویی مثل «فنازوپیریدین» برای کاهش علائم داده شود (این دارو رنگ ادرار را نارنجی-قرمز می کند).
- اگر ناشی از تحریک پوست باشد، پرهیز از عامل محرک بهترین راه درمان است.
- اگر علت مشکلات مثانه یا پروستات باشد، درمان روی بیماری زمینه ای تمرکز دارد.
اقدامات کمکی برای کاهش علائم به شرح زیر است:
- نوشیدن آب بیشتر (2 تا 3 لیتر در روز)
- استفاده از داروهای بدون نسخه برای تسکین درد (مثل داروهای ضدسوزش ادراری موجود در داروخانه ها)
- پیگیری علت عفونت های مکرر با پزشک
پیشگیری از دیزوری
برای پیشگیری از بروز یا تکرار دیزوری:
- روزانه حداقل 2 تا 3 لیتر آب بنوشید.
- اگر از پد یا پوشک مخصوص بی اختیاری استفاده می کنید، به محض خیس شدن آن را تعویض کنید.
- زنان پس از ادرار، ناحیه داخلی لبه های واژن را با دستمال تمیز و جدید پاک کنند تا باقی مانده ادرار التهاب ایجاد نکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
دیزوری تنها یک نشانه است، اما می تواند بسیار آزاردهنده باشد. احساس سوزش، درد یا ناراحتی هنگام ادرار باعث می شود بسیاری از افراد زودتر از موعد به دنبال کمک پزشکی بروند. مراجعه به پزشک اهمیت زیادی دارد، چون باید مشخص شود که آیا این علائم ناشی از عفونت دستگاه ادراری است یا دلیل دیگری پشت آن قرار دارد. هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید، تشخیص دقیق تر و درمان سریع تر آغاز خواهد شد.
سخنی از نی نی تینی
اگر احساس می کنید دفع ادرار برایتان به قدری سخت یا دردناک شده که حتی حاضر هستید تماس یک بازاریاب تلفنی را تحمل کنید اما به دستشویی نروید، وقت آن رسیده که به پزشک مراجعه کنید! در اغلب موارد، عفونت ادراری علت اصلی دیزوری است و با مصرف آنتی بیوتیک به سرعت درمان می شود. اما همیشه این طور نیست؛ گاهی دیزوری نشانه یک مشکل دیگر در بدن است. بنابراین، مراجعه سریع به پزشک می تواند از بروز عوارض پیشگیری کرده و شما را خیلی زود به آرامش برساند.
آیا شما هم تجربه سوزش یا درد هنگام ادرار را داشته اید؟ چه روش هایی برای کاهش علائم به کار بردید؟ تجربه ها و پرسش های خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا همراه هم راهکارهای بهتر و علمی تری پیدا کنیم.
