آیا مصرف دمنوش های گیاهی در شیردهی بی خطر است؟
جواب کوتاه این است: بستگی دارد. هرچند بسیاری از گیاهان و محصولات گیاهی طبیعی به نظر می رسند، اما لزوما برای مادر و نوزاد ایمن نیستند. از آنجا که گیاهان می توانند اثرات قوی داشته باشند، قبل از مصرف هر نوع مکمل گیاهی، دمنوش های گیاهی در شیردهی یا روغن های ضروری، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
همانند داروهای شیمیایی، دمنوش های گیاهی در شیردهی می توانند وارد شیر مادر شوند و بر میزان شیر و سلامت نوزاد تاثیر بگذارند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) گیاهان را به عنوان محصولات غذایی، نه دارویی، تنظیم می کند؛ بنابراین هیچ تضمینی برای ایمنی، اثرگذاری یا خلوص آن ها وجود ندارد. همچنین تعداد بسیار کمی از گیاهان مورد مطالعه دقیق برای بررسی اثراتشان روی نوزادان شیرده قرار گرفته اند.
برای مثال، گیاهانی مانند شنبلیله و رازیانه برای قرن ها به عنوان تقویت کننده شیر مادر استفاده شده اند، اما داده های کافی برای اثبات ایمنی یا اثرگذاری آن ها در مادران شیرده و نوزادانشان وجود ندارد.
اغلب گیاهانی که برای طعم دادن به غذا استفاده می شوند، مانند زیره، رزماری و گشنیز، در مقدار معمول برای تغذیه روزانه مشکلی ایجاد نمی کنند. اما برخی گیاهان مانند مریم گلی، اگر به مقدار زیاد یا به صورت غلیظ مصرف شوند (مثلا در دمنوش ها یا به شکل دارویی) می توانند مشکلاتی ایجاد کنند.
بهتر است اگر قصد دارید از دمنوش های گیاهی در شیردهی استفاده کنید، با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید. آن ها می توانند در موراد زیر به شما کمک کنند:
- گیاهان با کیفیت و مطمئن را شناسایی کنید.
- مقدار مجاز و بی خطر مصرف هر گیاه را تعیین کنند.
- هشدارهای مربوط به تداخل با سایر گیاهان یا داروها را بدهند.
- و عوارض جانبی احتمالی که باید در خودتان یا نوزاد دنبال کنید، مشخص کنند.
هنگام جستجوی اینترنتی درباره گیاهان و دمنوش های گیاهی در شیردهی، به سایت های معتبر و غیرتجاری توجه کنید و از سایت هایی که صرفا محصولات گیاهی می فروشند، اجتناب کنید. منابعی مانند وب سایت های وزارت بهداشت، منابع مطمئن و علمی هستند.
گیاهان و دمنوش های گیاهی در شیردهی که باید از مصرف آن ها اجتناب کنید
برخی از گیاهان می توانند تولید شیر را کاهش دهند و برخی دیگر ممکن است برای شما یا نوزادتان مضر باشند. توجه داشته باشید که این فهرست کامل نیست و همیشه قبل از مصرف هر گیاه با پزشک خود مشورت کنید.
گیاهان ممنوع عبارتند از:
- آلوئه ورا
- انیسون
- آستراگالوس
- بلو کوهوش
- بلک کوهوش
- باکثورن
- پوست درخت کاسکارا سگرادا
- چاپارال
- چست بری (میوه درخت مریم گلی)
- برگ کلت سافت
- کامفری
- دانگ کوای
- الکامپان
- افدرا
- جینسینگ
- گلدنسل
- گوارانا (حاوی کافئین)
- جو-پای وید
- کاوا کاوا
- ریشه شیرین بیان
- ریشه مادر
- پنی رویل
- پوست درخت پرتک
- شبدر قرمز
- ریشه ریواس
- مریم گلی
- ساوپالمتو
- جلبک دریایی (بلادرواک)
- سنا
- جانز وورت
- اووا اورسی
- وینترگرین
- ورم وود
- یربا مات
- یوهمبی
احتیاط در مصرف برخی گیاهان و دمنوش های گیاهی در شیردهی
برخی از گیاهان به عنوان گالاکتاکوگ ها شناخته می شوند؛ یعنی سنتا برای افزایش شیر مادر استفاده می شدند. با این حال، اکثر آن ها از نظر علمی برای ایمنی و اثرگذاری روی مادران و نوزادان اثبات نشده اند. قبل از مصرف هرکدام، حتما با پزشک مشورت کنید.
گیاهان و دمنوش های گیاهی در شیردهی که باید با احتیاط مصرف شوند:
- بلوبری
- پرتقال تلخ
- گل رز مقدس
- بوراج
- گل همیشه بهار (کالندولا)
- چنگال گربه
- بابونه
- گشنیز
- قاصدک
- چنگال شیطان
- اکیناسه
- توت سیاه
- اکالیپتوس
- دانه رازیانه
- فِورفیو
- شنبلیله
- گارسینیا کامبوجیا
- زنجبیل
- جینکو
- گوت رو
- هاوثورن
- دم اسب
- لاوندر
- خار مریم
- موج وار
- اورگانو
- گل ساعتی
- پاودارکو
- گزنه
- زردچوبه
- والریَن
- وربینا
دمنوش های گیاهی در شیردهی: چای ها و اسانس هایی که باید از آن ها اجتناب کرد
مصرف دمنوش های گیاهی در شیردهی نیازمند دقت است، چرا که همه آن ها برای مادر و نوزاد بی خطر نیستند. چای هایی که شامل گیاهانی هستند که پیش تر ذکر شد، ممکن است در دوران شیردهی مناسب نباشند. این شامل چای بابونه، اکیناسه، زنجبیل، یربا مات، و چای هایی که حاوی والریان، مریم گلی، کاوا کاوا، انیس، جینسینگ، کامفری، لاوندر، ریشه شیرین بیان، گل ساعتی، شبدر قرمز، سنا یا جانز وورت هستند، می شود.
قبل از مصرف هر نوع از دمنوش های گیاهی در شیردهی، حتما با پزشک یا کارشناس تغذیه خود مشورت کنید. بررسی کنید که آیا چای انتخابی برای نوزاد شیرده شما بی خطر است و آیا با داروها یا مکمل های دیگری که مصرف می کنید تداخل دارد یا خیر.
نکات کلی برای مصرف چای یا دمنوش های گیاهی در شیردهی
- انتخاب چای یا دمنوش با دقت: اگر چای مخلوط مصرف می کنید، مطمئن شوید که همه مواد تشکیل دهنده آن برای مادران شیرده ایمن هستند. برندهای معتبر که تمامی ترکیبات را روی بسته بندی ذکر می کنند، انتخاب کنید تا بدانید دقیقا چه چیزی دریافت می کنید.
- محدودیت مصرف کافئین: نوزاد شما مقداری از کافئین موجود در شیر مادر را دریافت می کند، بنابراین مصرف چای هایی که حاوی کافئین هستند (چای سبز و چای سیاه) باید محدود شود. اکثر دمنوش های گیاهی فاقد کافئین هستند.
- مصرف متعادل دمنوش های گیاهی در شیردهی: حتی دمنوش های گیاهی که بی خطر به نظر می رسند، بهتر است به یک یا دو فنجان در روز محدود شوند.
- تنوع در مصرف چای: هر روز نوع چای متفاوتی مصرف کنید تا میزان مصرف یک گیاه خاص توسط شما و نوزادتان کاهش یابد.
- چای های مخصوص افزایش شیر مادر: اغلب چای هایی که برای افزایش تولید شیر تبلیغ می شوند، برای مادران شیرده ایمن هستند (مگر در مواردی که مشکل تولید بیش از حد شیر وجود داشته باشد). با این حال، قبل از مصرف منظم هر یک از این چای ها، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
اسانس ها و روغن های گیاهی که باید در دوران شیردهی اجتناب شوند
اسانس ها از تقطیر یا استخراج گیاهان به دست می آیند و بسیار غلیظ و قوی تر از خود گیاه یا دمنوش های گیاهی هستند. از اسانس ها معمولا در دیفیوزرها، ترکیب با روغن های حامل (مثلا برای ماساژ) یا اضافه کردن به آب (مثلا در وان یا بخار) استفاده می شود.
- تنها از اسانس هایی استفاده کنید که می دانید برای دوران شیردهی ایمن هستند.
- قبل از مصرف هر اسانس، حتما با پزشک مشورت کنید. برخی از اسانس ها می توانند تولید شیر را کاهش دهند و برای شما یا نوزادتان ایمن نیستند. بسیاری از اسانس ها نیز به دلیل کمبود مطالعات علمی، ایمنی شان اثبات نشده است.
برخی از اسانس هایی که باید اجتناب شوند:
- ریحان
- برگاموت
- هیسوپ
- جوز هندی
- جعفری
- پنی رویل
- تانسی
- ورم وود
نکات ایمنی عمومی برای مصرف اسانس ها
- هیچگاه اسانس ها را به صورت خوراکی مصرف نکنید.
- حتی اسانس های ایمن را فقط در مقادیر کم (یک قطره در هر بار، طبق دستور) استفاده کنید.
- اسانس ها را از چشم ها دور نگه دارید.
- اسانس ها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
سخنی از نی نی تینی
مصرف دمنوش های گیاهی در شیردهی می تواند مفید باشد، اما همیشه باید با احتیاط و آگاهی کامل انجام شود. بهترین کار این است که:
- پیش از مصرف هر دمنوش یا گیاه دارویی با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
- از گیاهان و چای های ممنوعه و اسانس های قوی اجتناب کنید.
- میزان مصرف خود و نوزادتان را کنترل کنید و از چای ها و گیاهان متنوع استفاده کنید تا مصرف بیش از حد یک گیاه خاص رخ ندهد.
- اگر علاقه دارید تأثیر دمنوش ها روی نوزادتان و کیفیت خواب او را دنبال کنید، استفاده از ردیاب خواب نوزاد و کودک می تواند کمک کننده باشد تا تغییرات را به صورت دقیق مشاهده کنید.
با رعایت این نکات، می توانید از فواید دمنوش های گیاهی بهره ببرید و در عین حال سلامت نوزاد و خودتان حفظ شود.
شما چه تجربه ای از مصرف دمنوش های گیاهی در شیردهی دارید؟ کدام دمنوش ها برای شما مفید بودند و کدام ها را توصیه نمی کنید؟ تجربیات خود را با ما و دیگر مادران به اشتراک بگذارید تا این راهنمای کاربردی کامل تر و مفیدتر شود.
