درمان خانگی پارگی واژن پس از زایمان

شستشو، حمام سیتز، کمپرس یخ و داروها جزئی از روش های  درمان خانگی پارگی واژن پس از زایمان هستند که می توانند به روند بهبودی کمک کنند.

زایمان فرایندی شگفت انگیز است، اما پارگی های واژینالی که ممکن است همراه آن باشد، چندان خوشایند نیست.

واژن و پرینه (بخش بین واژن و مقعد) به طور طبیعی هنگام زایمان کشیده می شوند، اما گاهی این کشش برای عبور نوزاد کافی نیست و ممکن است پارگی هایی به وجود آید، به خصوص در اولین زایمان.

دکتر  سوزان یانگ ، متخصص زنان و زایمان در این رابطه می گوید. “پارگی پرینه و واژینال در بیش از 85 درصد زایمان ها رخ می دهد. خوشبختانه بیشتر این پارگی ها بدون ایجاد عوارض طولانی مدت بهبود می یابند.”

انواع پارگی واژینال هنگام زایمان

پارگی واژینال یا پارگی زایمانی، معمولا در پرینه رخ می دهد، یعنی همان بافت باریک بین واژن و مقعد که بخشی از کف لگن است. ماهیچه ها و اعصاب این ناحیه از حفره لگنی حمایت می کنند و در ادرار، دفع و تحریک جنسی نقش دارند.

زایمان همچنین می تواند باعث پارگی هایی در واژن، فرج یا حتی مقعد شود.

پزشکان پارگی های واژینال را به چهار درجه تقسیم می کنند:

• درجه اول:  تنها پوست اطراف واژن را درگیر می کند.
• درجه دوم:  به ماهیچه های پرینه گسترش می یابد.
• درجه سوم:  از پرینه تا مقعد امتداد دارد.
• درجه چهارم:  عضلات اسفنکتر اطراف مقعد را درگیر کرده و به رکتوم گسترش می یابد.

پارگی های درجه دوم و بالاتر معمولا به بخیه نیاز دارند و پارگی های شدیدتر ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشند.

بیشتر پارگی های پرینه از نوع درجه اول یا دوم هستند. پارگی های درجه سوم و چهارم در کمتر از 10 درصد زایمان ها رخ می دهند.

مدت زمان بهبود پارگی واژینال

اکثر پارگی های واژینال طی چند هفته بهبود می یابند و تا مراجعه شش هفته ای پس از زایمان کاملا درمان می شوند.

اگر بخیه داشته باشید، بخیه ها در طول روند بهبودی جذب می شوند. معمولا هر روز نسبت به روز قبل احساس بهتری خواهید داشت.

با این حال، عواملی مانند عفونت یا شدت پارگی ممکن است روند بهبودی را به تأخیر بیندازند.

درمان های خانگی برای بهبود پارگی های زایمانی

پس از زایمان، کارهای زیادی برای مدیریت کردن دارید، از مراقبت از نوزاد گرفته تا رسیدگی به سایر کودکان. اما مراقبت از خودتان نیز اهمیت زیادی دارد، به ویژه اگر دچار پارگی زایمانی شده باشید.

هدف اصلی از مراقبت  و  درمان خانگی پارگی واژن پس از زایمان شامل این موارد است:

• پیشگیری از عفونت.
• محافظت از ناحیه آسیب دیده.
• کاهش درد.

دکتر یانگ این شش روش را برای بهبودی هر چه بیشتر و سریعتر شما پیشنهاد می کند:

1 – شستشو پس از استفاده از سرویس بهداشتی

تمیز نگه داشتن محل زخم بسیار مهم است. تیم درمانی بیمارستان به شما یک بطری مخصوص به نام بطری پری می دهد که برای شستشوی ناحیه طراحی شده است. این بطری را با آب گرم پر کنید و بعد از ادرار یا مدفوع، به آرامی ناحیه را بشویید.

2 – حمام آب گرم بگیرید

خیس کردن ناحیه در آب گرم باعث بهبود جریان خون و تسریع فرآیند درمان می شود. ساده ترین راه، استفاده از حمام سیتز است.

حمام سیتز (یا نشیمن) یک لگن مخصوص است که روی توالت فرنگی قرار می گیرد. آن را با آب گرم پر کنید و چند بار در روز برای چند دقیقه در آن بنشینید. ممکن است بیمارستان این وسیله را در اختیار شما بگذارد یا می توانید از داروخانه تهیه کنید.

3 – آرام خشک کردن

خشک کردن شدید می تواند باعث تحریک ناحیه و باز شدن بخیه ها شود. بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، دوش گرفتن یا حمام سیتز، ناحیه را با دستمال یا حوله تمیز به آرامی خشک کنید.

4 – استفاده از یخ برای کاهش درد

یخ به کاهش درد و التهاب کمک می کند و یک  درمان خانگی پارگی واژن استاندارد بلافاصله پس از زایمان است. در خانه می توانید از موارد زیر برای خنک کردن ناحیه پرینه استفاده کنید:

• پد بهداشتی سردشده در فریزر.
• پک یخ مخصوص دوران پس از زایمان.
• کیسه نگهداری قابل باز و بسته شدن که با یخ پر شده باشد.

مطمئن شوید که از کیسه های یخ یا پک های کاملا تمیز استفاده می کنید. وسایل آلوده ممکن است باعث ورود میکروب ها به این ناحیه شده و عفونت ایجاد کنند.

5 – استفاده از داروهای مسکن

داروها و مسکن های بدون نسخه می توانند به کاهش درد ناشی از پارگی واژینال کمک کنند. گزینه های زیر را امتحان کنید:

• داروهای خوراکی مانند ایبوپروفن و استامینوفن.
• اسپری بی حس کننده (مانند Dermoplast®) که مستقیما روی پرینه استفاده می شود.
• پدهای حاوی نارون کوهی (ویچ هیزل) که روی پد بهداشتی قرار می گیرند.

برای دردهای شدیدتر، ممکن است پزشک داروهای قوی تری تجویز کند.

6 – کاهش فشار هنگام نشستن

پارگی واژینال ممکن است نشستن را برای شما ناخوشایند کند. به عنوان یکی از روش های  درمان خانگی پارگی واژن پس از زایمان،  برای کاهش فشار روی پرینه، می توانید دراز بکشید یا روی یک سطح نرم بنشینید. همچنین، استفاده از بالش های دوناتی مخصوص می تواند با کاهش فشار روی پرینه هنگام نشستن، به تسکین درد کمک کند.

کارهایی که باید از آن ها اجتناب کنید

برای تسریع روند بهبودی پارگی واژینال، بهتر است از انجام دادن موارد زیر پرهیز کنید:

ابتلا به یبوست و زور زدن

یبوست یکی از مشکلات شایع پس از زایمان است، اما زور زدن هنگام دفع می تواند بخیه های پرینه را تحت تأثیر قرار دهد. برای جلوگیری از یبوست پس از زایمان، می توانید از ملین یا نرم کننده مدفوع استفاده کنید.

دکتر یانگ در این باره می گوید: “ما معمولا توصیه می کنیم بلافاصله پس از زایمان از ملین های بدون نسخه استفاده شود تا از یبوست جلوگیری شود. وقتی یبوست رخ دهد، درمان آن دشوارتر است.”

نوشیدن مقدار کافی آب و مصرف غذاهای پرفیبر مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل نیز می تواند به حرکات روده ای منظم تر و راحت تر کمک کند.

برقراری رابطه جنسی

پزشکان معمولا توصیه می کنند حداقل شش هفته پس از زایمان از رابطه جنسی پرهیز کنید. اگر پارگی واژینال شدیدتری داشته باشید، ممکن است نیاز به مدت زمان بیشتری باشد.

توجه: از پزشک خود بپرسید چه زمانی می توانید رابطه جنسی واژینال داشته باشید. باید مطمئن شوید که همه چیز به خوبی بهبود یافته است.

انجام فعالیت های سنگین

به عنوان یک مادر جدید، مسئولیت های زیادی بر عهده دارید. اما استراحت کردن، به ویژه در روزهای اول پس از زایمان، می تواند به روند بهبودی پس از زایمان کمک کند. بدن خود را بیش از حد تحت فشار قرار ندهید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر احساس می کنید  درمان خانگی پارگی واژن پس از زایمان موثر نبوده و پارگی واژینال شما با  به درستی بهبود نمی یابد یا علائم غیرطبیعی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. علائم هشداردهنده شامل موارد زیر هستند:

• تب بالاتر از 38 درجه سانتی گراد.
• ترشحات بدبو واژن.
• خونریزی شدید به گونه ای که هر ساعت یک پد بهداشتی بزرگ را خیس می کند و این وضعیت برای دو ساعت متوالی ادامه دارد.

پارگی های زایمانی که به درستی بهبود نیابند، ممکن است به عوارضی مانند موارد زیر منجر شوند:

• مقاربت دردناک.
• بی اختیاری ادرار پس از زایمان یا مدفوع (نشت ادرار یا مدفوع).

ممکن است صحبت کردن در مورد این مشکلات دشوار باشد، اما خجالت نکشید چون پزشک می تواند کمک کند. پزشک شما ممکن است فیزیوتراپی کف لگن را توصیه کند یا شما را به یک متخصص اختلال عملکرد کف لگن (اوروگاینکولوژیست) ارجاع دهد.

سخنی از نی نی تینی

گرچه پارگی های واژینال شایع هستند اما قابل درمان هم هستند. مطمئن باشید که اگر دچار این وضعیت شدید، پزشک شما دستورالعمل های لازم برای مراقبت را قبل از مرخص شدن به شما ارائه می دهد. با درمان مناسب، این پارگی ها معمولا بدون عوارض بهبود می یابند.