تنها کسی که می تواند به این سوال پاسخ دهد، خود شما هستید و این تصمیم شامل نکات زیادی برای تأمل و فکر کردن است. داشتن فرزند دوم نیاز به تفکر دقیق دارد؛ از جمله زمان مناسب برای متوقف کردن استفاده از روش های جلوگیری از بارداری، برنامه ریزی برای مرخصی از کار، و بررسی اینکه آیا هنوز توانایی مالی برای مراقبت از کودکی دیگر را دارید.
برخی معتقدند که تصمیم گیری برای داشتن فرزند دوم حتی سخت تر از تصمیم برای داشتن فرزند اول است، زیرا دیگر فقط صحبت از داشتن یک نوزاد نیست؛ بلکه در مورد تغییر در پویایی خانواده صحبت می کنید.
با هر فرزند جدید، باید به این فکر کنید که آن کودک چه تأثیری بر سبک زندگی، مسائل مالی، کار، روابط، و البته دیگر فرزندانتان خواهد گذاشت. اگر به حرف دیگر والدین گوش دهید، اضافه کردن یک فرزند دیگر به خانواده ممکن است حجم کار شما را بیش از دو برابر کند.
البته تقریباً همه افراد از پزشکان و دانشمندان گرفته تا دوستان و همسایگان شما، نظری درباره زمان مناسب بچه دار شدن و تعداد ایده آل فرزندان دارند. مزایا و معایب را بسنجید و سپس تصمیم شخصی خود را بگیرید.
در دامه چند نکته وجود دارد که باید قبل از استقبال از برنامه ریزی برای داشتن فرزند دوم یا چندم به آن ها دقت کنید.
بهترین زمان برای داشتن فرزند دوم چه زمانی است؟
برخی از زوج ها ترجیح می دهند چند سال صبر کنند. با این کار، فرزندان اول شما یا سایر فرزندان فرصت دریافت توجه فردی از طرف شما را خواهند داشت و به حدی می رسند که می توانند بفهمند ورود یک فرزند جدید چه تغییری در زندگی ایجاد خواهد کرد. برخی دیگر مزیت نزدیکی سنی بین فرزندان را می بینند تا آنها بتوانند با یکدیگر بازی کنند و شما مجبور نباشید سال های طولانی به تربیت کودکان کوچک بپردازید.
در ادامه نظرات برخی مادران خارجی که در یک سایت معتبر در این باره نظر داده اند آورده شده است.
- سوزان، مدیر یک شرکت انتشاراتی است و می گوید: “دو پسر من سه سال و نیم اختلاف سنی دارند و به نظرم این فاصله سنی عالی است. چون وقتی پسر بزرگم از پوشک گرفته شد، من توانستم دوباره به ایده داشتن یک نوزاد جدید فکر کنم. از نظر اجتماعی و رشد، آنها در مراحل متفاوتی هستند و بنابراین رقابت بین خواهر و برادری زیادی نمی بینم. آنها واقعاً از بودن با هم لذت می برند.”
- باربارا، یک پرستار سالمندان است و می گوید: “سه فرزند بزرگ ترم تقریباً یک سال و نیم اختلاف سنی دارند و با اینکه وقتی همه آنها نوزاد بودند سخت بود، اما از جهات بسیاری عالی بود. آنها واقعا یکدیگر را سرگرم می کردند و همیشه به هم نزدیک بوده اند. من خودم یکی از چهار فرزند خانواده هستم و واقعا می خواستم دوباره آن حس خانواده بزرگ را تجربه کنم.”
- جنت، یک نویسنده تبلیغاتی است که در رابطه با بارداری فرزند سوم خود می گوید: “فرزند اول و دومم سه سال و نیم اختلاف سنی دارند. این به من زمان داد تا با فرزند اولم به تنهایی وقت بگذرانم. به نظرم هرچه سن کودک بزرگتر باشد، بهتر است زیرا مستقل تر می شوند و از نظر ذهنی و عاطفی می توانند با نوزاد کنار بیایند. از طرفی، گاهی آرزو می کنم بین فرزند دوم و فرزند سوم جدید فاصله سنی بیشتری بود، آنها فقط دو سال اختلاف سنی دارند. من از داشتن دو کودک که هر دو به پوشک نیاز دارند می ترسم و نگران چالش فیزیکی نگهداری از دو کودک که هر دو به زمان و توجه زیادی نیاز دارند، هستم.”
تحقیقات در رابطه با داشتن فرزند دوم چه می گویند؟
از نظر روابط کودکان با والدین، حسادت های خواهر و برادری، و عزت نفس آنها؛ بهترین زمان برای داشتن فرزند دیگر زمانی است که فرزند اول کمتر از ۱ سال یا بیشتر از ۴ سال داشته باشد.
کودکانی که هنوز ۱ ساله نشده اند، درک درستی از وضعیت منحصر به فرد خود ندارند، بنابراین کمتر احتمال دارد که از ورود فرزند جدید احساس نارضایتی کنند. همچنین کودکان بزرگ تر از ۴ سال زمان کافی برای لذت بردن از توجه والدین داشته اند و اکنون در فعالیت های خودشان درگیر هستند.
از نظر سلامتی نوزاد، صبر کردن برای دو یا سه سال قبل از بارداری مجدد ممکن است کمی به نفع فرزند بعدی باشد.
تحقیقات نشان می دهند که باردار شدن ظرف ۱۸ ماه پس از تولد اولین فرزند ممکن است احتمال تولد نوزاد زودرس، کم وزن یا کوچک تر از اندازه معمول برای مدت زمان بارداری را افزایش دهد.
همچنین شواهد نشان می دهند که باردار شدن ظرف ۱۲ ماه پس از زایمان ممکن است خطر جدا شدن زودرس جفت (abruption placental) و در صورتی که قبلا سزارین داشته اید، خطر ابتلا به جفت سرراهی (placenta previa) را افزایش دهد.
اگر همه اینها گیج کننده به نظر می رسد، بهتر است آن را در یک چارچوب کلی ببینیم. محققان مطمئن نیستند که چرا فاصله کم بین بارداری ها خطرات خاصی را افزایش می دهد، اما ایده هایی در این باره دارند.
یکی از این ایده ها این است که بدن مادر برای تأمین مجدد ویتامین ها و مواد مغذی قبل از تولد، به زمان نیاز دارد. بنابراین، چه باردار باشید، چه بخواهید باردار شوید، یا بخواهید منتظر بمانید، بهتر است زودتر به پزشک مراجعه کنید تا مراقبت های مناسب را دریافت کنید. همچنین رژیم غذایی متعادلی داشته باشید، ویتامین های بارداری حاوی فولیک اسید مصرف کنید و بدن خود را تا جایی که می توانید سالم نگه دارید.
پس صبر کردن بیشتر راه حل مناسبی است، درست است؟ شاید.
در واقع، صبر کردن بیش از پنج سال برای داشتن فرزند دوم نیز کمتر از ایده آل است. برخی مطالعات نشان می دهند که وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس و اندازه کوچک تر بیشتر در نوزادانی مشاهده می شود که مادرانشان بیش از پنج سال بین بارداری ها فاصله می اندازند. همچنین، مادرانی که بیش از پنج سال صبر می کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی (افزایش فشار خون در بارداری) قرار دارند.
چه موارد دیگری را باید هنگام تصمیم گیری درباره داشتن فرزند دوم نظر گرفت؟
علم نمی تواند تمام تصمیمات ما را تعیین کند. در ادامه برخی دیگر از نکاتی که باید به آن ها توجه کنید آورده شده است:
در نظر گرفتن سبک زندگی
آیا اکنون با دیگر فرزندانتان یک روال زندگی مناسب پیدا کرده اید؟ آیا سیستم مراقبت از کودک خوبی دارید؟ آیا بقیه فرزندانتان بالاخره شب ها خوب می خوابند؟ شاید به نقطه ای رسیده اید که شما و همسرتان دوباره زمانی برای یکدیگر دارید. شاید به کار برگشته اید و از آن لذت می برید.
این ها همه عوامل مهمی هستند که باید هنگام فکر کردن به داشتن فرزند دیگر در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که یک نوزاد تازه وارد زندگی شما را تحت تأثیر قرار می دهد. بررسی کنید که آیا وقت و انرژی لازم برای مراقبت از یک نوزاد دیگر را دارید و آیا فرزندانتان آماده پذیرش ورود یک نوزاد به خانه هستند.
در نظر گرفتن وضعیت مالی برای داشتن فرزند دوم
پول همه چیز نیست، اما وقتی یک خانواده را مدیریت می کنید، قطعا عامل اصلی و کمک کننده است. بهتر است قبل از باردار شدن فضای مالی در بودجه ماهانه خود برای فرزند جدید ایجاد کنید.
همچنین وضعیت شغلی خود را در نظر بگیرید. بسیاری از زنان می بینند که با آمدن فرزند دوم یا سوم، پیگیری کار تمام وقت یا نیمه وقت دشوارتر می شود. آیا می توانید از پس هزینه های ترک کار برآیید یا در صورت ادامه کار، هزینه مراقبت از کودک جدید را تأمین کنید؟
در نظر گرفتن سن مادر در داشتن فرزند دوم
متأسفانه، سن والدین، به خصوص برای زنان، اهمیت دارد. اگر ۳۸ سال دارید و می خواهید دو فرزند دیگر داشته باشید، احتمالا نمی توانید بین آنها سه سال فاصله بگذارید. اما اگر کمتر از ۳۰ سال دارید و هیچ مشکلی در سلامت ندارید که بتواند بارداری را دشوار کند، انعطاف پذیری بیشتری خواهید داشت.
(درباره شانس بارداری در سنین مختلف، بیشتر بدانید)
با همسرتان درباره مسئله سن صحبت کنید: بسیاری از افراد تصویری از اینکه در چه سنی می خواهند فرزندانشان را داشته باشند، دارند.
دیدگاه شما
آیا شما و همسرتان توافق دارید؟ گاهی اوقات یک نفر آماده است و دیگری نه. هم زمان هماهنگ بودن همیشه سخت است. این مسئله می تواند چالش برانگیز باشد، اما اولین قدم صحبت درباره تفاوت های دیدگاه هاست.
با هم بنشینید و دیدگاه های خود را مطرح کنید. شاید فورا هیچ چیز حل نشود، اما درک بهتری از موضوعات به دست خواهید آورد. ممکن است صحبت با دیگرانی که در این شرایط هستند هم کمک کننده باشد.
قلب شما
البته، می توانید بنشینید و روی یک دفترچه همه مزایا و معایب داشتن فرزند دوم را بنویسید. اما این یکی از آن تصمیماتی است که قلب شما هدایتش می کند، پس به قلبتان گوش کنید. اگر شما و همسرتان هر دو خواهان فرزند دیگری هستید، شاید هیچ زمانی بهتر از اکنون نباشد.
