سیر یکی از سبزیجات معطر و پرخاصیت از خانواده پیاز است که در آشپزی ایرانی هم جایگاه ویژه ای دارد. این گیاه طعم و بوی قوی ای دارد و به عنوان طعم دهنده در بسیاری از غذاها استفاده می شود. اما خواص سیر فقط به آشپزی محدود نمی شود؛ مطالعات نشان داده اند که سیر می تواند مزایای زیادی برای سلامت داشته باشد، به همین دلیل امروزه به شکل مکمل هم در داروخانه ها یافت می شود.
اما اگر باردار هستید و درباره مصرف سیر در بارداری شک دارید، طبیعی است که بخواهید بدانید:
آیا سیر در بارداری ایمن است؟ چه فواید و چه عوارضی ممکن است داشته باشد؟
در ادامه، به بررسی دقیق فواید سیر در بارداری، مقدار مجاز مصرف آن، و عوارض احتمالی ای که باید مدنظر داشته باشید می پردازیم.
آیا مصرف سیر در بارداری ممکن است مشکل ساز شود؟
درحالی که سیر در مقادیر معمول غذایی برای بیشتر افراد بی خطر است، اما برخی از عوارض جانبی هم ممکن است هنگام مصرف آن در بارداری ایجاد شود که در ادامه به مهم ترین آن ها می پردازیم.
افزایش خطر خونریزی در صورت مصرف زیاد
یکی از مهم ترین نکاتی که باید هنگام مصرف سیر در بارداری در نظر گرفت، افزایش احتمال خونریزی در صورت مصرف بیش ازحد آن است. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا می کند که سیر به صورت مکمل های غلیظ استفاده شود، نه فقط به عنوان چاشنی در غذا.
در سیر ترکیبی به نام آجوئن (ajoene) وجود دارد که نوعی ترکیب گوگردی است. این ماده می تواند جلوی تشکیل پلاکت های خونی را بگیرد. پلاکت ها همان سلول های کوچکی هستند که در زمان خونریزی به کمک بدن می آیند تا جلوی خونریزی را بگیرند.
برای خانم های باردار، این ویژگی می تواند خطر خونریزی حین زایمان را افزایش دهد؛ به ویژه اگر قرار باشد زایمان به روش سزارین انجام شود. همچنین اگر فرد داروی رقیق کننده خون (مثل وارفارین یا آسپرین) مصرف می کند، این اثر تشدید می شود.
توصیه مهم:
اگر تصمیم دارید در دوران بارداری از مکمل های سیر استفاده کنید، حتما پیش از آن با پزشک مشورت کنید. هیچ مکملی، حتی اگر طبیعی باشد، نباید بدون نظر متخصص وارد رژیم دوران بارداری شود.
احتمال ایجاد سوزش معده و سوءهاضمه
یکی دیگر از عوارضی که ممکن است هنگام مصرف سیر در بارداری تجربه شود، سوزش سر دل (ریفلاکس) و مشکلات گوارشی مانند نفخ یا سوءهاضمه است. این عارضه به ویژه در خانم هایی که پیش زمینه ی بیماری رفلاکس معده (GERD) یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) دارند، شایع تر است.
بارداری به تنهایی هم باعث افزایش احتمال ریفلاکس می شود، چراکه هم تغییرات هورمونی و هم فشار رحم رو به رشد بر معده، شرایط گوارشی را حساس تر می کند. در چنین شرایطی، غذاهای پرادویه یا معطر مانند سیر ممکن است این علائم را تشدید کنند.
اگر متوجه شدید که بعد از خوردن غذای پر از سیر دچار سوزش سر دل می شوید، بهتر است مصرف آن را محدود یا حذف کنید. اما اگر سیر برایتان مشکلی ایجاد نمی کند، نیازی به حذف کامل آن از رژیم غذایی نیست.
آیا خوردن سیر در بارداری بی خطر است؟
در بیشتر موارد، مصرف متعادل سیر در بارداری بی خطر است و حتی می تواند فوایدی برای بدن داشته باشد. اما در مواردی ممکن است باعث سوزش معده، سوءهاضمه یا افزایش خطر خونریزی شود؛ به ویژه زمانی که به شکل مکمل مصرف شود یا فرد زمینه ی بیماری خاصی داشته باشد.
چه چیزهایی را باید به خاطر بسپارید؟
- مصرف سیر در غذاها، مثل نان سیر، پاستا یا خورشت های سنتی، به احتمال زیاد بی خطر است.
- مصرف مکمل سیر یا مقدار زیاد سیر خام ممکن است خطرناک باشد، به خصوص در ماه های پایانی بارداری یا در افراد با مشکلات انعقاد خون.
- تاکنون تحقیقات کافی درباره ی ایمنی مصرف سیر در بارداری (چه در مقادیر بالا و چه در قالب مکمل) انجام نشده است.
اگر درباره ی مصرف سیر در بارداری تردید دارید، بهترین کار این است که با پزشک یا مامای خود مشورت کنید. آن ها می توانند با در نظر گرفتن شرایط بدنی تان، توصیه ای مناسب و ایمن ارائه دهند.
فواید احتمالی سیر در دوران بارداری
با وجود برخی نگرانی ها، سیر می تواند برای مادر باردار مزایایی هم داشته باشد:
1. ممکن است به کاهش خطر پره اکلامپسی کمک کند
- پره اکلامپسی عارضه ای است که با فشار خون بالا بعد از هفته 20 بارداری بروز می کند.
- برخی مطالعات نشان داده اند که سیر ممکن است در کاهش فشار خون مؤثر باشد، اما این اثر در بارداری هنوز به خوبی تأیید نشده است.
- در یک مطالعه کوچک، مصرف روزانه 400 میلی گرم سیر باعث بهبود شاخص های استرس اکسیداتیو شد، ولی تأثیر خاصی بر نتایج بارداری نداشت.
2. احتمال کاهش خطر زایمان زودرس
- مطالعه ای نشان داده که رژیم غذایی حاوی سیر و میوه های خشک با کاهش خطر زایمان زودرس خودبه خودی مرتبط بوده است.
- خواص ضدمیکروبی و پری بیوتیکی سیر ممکن است در این زمینه مؤثر باشد.
- البته نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
3. تقویت سیستم ایمنی
- بارداری می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و احتمال عفونت را افزایش دهد.
- مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهند مکمل سیر ممکن است قدرت ایمنی را تقویت کند، اما این تحقیقات روی عموم افراد انجام شده اند، نه زنان باردار.
- مقدار سیر لازم برای این اثرات معادل مصرف 4 تا 5 حبه سیر خام در روز است.
سخنی از نی نی تینی
اگر باردار هستید، بهتر است همیشه در مصرف خوراکی ها و مکمل ها جانب احتیاط را رعایت کنید حتی اگر طبیعی و پرخاصیت به نظر برسند. سیر در مقدار معمول غذایی، مانند آنچه در پخت غذا استفاده می شود، معمولاً برای زنان باردار بی خطر است و حتی می تواند فوایدی نیز داشته باشد.
اما مصرف بیش ازحد سیر، به ویژه به صورت مکمل، ممکن است خطراتی مانند افزایش احتمال خونریزی یا تحریک معده و سوزش سر دل به همراه داشته باشد. از آنجا که تحقیقات کافی درباره دوز ایمن سیر در دوران بارداری وجود ندارد، توصیه می شود:
- از مصرف مکمل سیر بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
- در صورت داشتن بیماری های گوارشی مانند ریفلاکس یا سندرم روده تحریک پذیر، مصرف سیر را محدود کنید.
- به واکنش بدن خود دقت کنید؛ اگر پس از خوردن سیر دچار ناراحتی می شوید، بهتر است میزان آن را کاهش دهید.
در نهایت، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه بارداری، بهترین راه برای اطمینان از تغذیه سالم در این دوران حساس است.
تغذیه آگاهانه، یکی از کلیدهای سلامت مادر و جنین است.
نظر شما درباره مصرف سیر در دوران بارداری چیست؟
آیا تجربه ای در این زمینه دارید که بخواهید با دیگر مادران به اشتراک بگذارید؟
اگر در دوران بارداری سیر مصرف کرده اید، چه در غذا و چه به صورت مکمل تجربه تان را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
نظرات شما می تواند به مادران دیگر کمک کند تا با اطمینان بیشتری تصمیم بگیرند.
همچنین اگر سوال یا نگرانی خاصی درباره تغذیه در بارداری دارید، بنویسید تا در مقالات بعدی به آن ها پاسخ دهیم.
ما مشتاق خواندن نظرات ارزشمند شما هستیم.
