خشکی واژن یک علامت دردناک و شایع است که می تواند به علت کاهش سطح هورمون ها، شیردهی یا مصرف داروهای خاص بروز کند و بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. این مشکل می تواند باعث درد هنگام نشستن، ورزش کردن، ادرار کردن و روابط جنسی شود. معمولا لایه داخلی واژن با مایعی مرطوب می شود که کمک می کند تا واژن ضخیم و الاستیک(کشسانی) باقی بماند اما خشکی واژن زمانی رخ می دهد که بافت های واژن خشک، نازک و به خوبی مرطوب نشده باشند. این امر منجر به ناراحتی، به ویژه هنگام رابطه جنسی می شود.
خشکی واژن ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما در دوران یائسگی و پس از آن، زمانی که سطح استروژن کاهش می یابد، بیشتر دیده می شود. هورمون استروژن کمک می کند تا لایه داخلی واژن مرطوب و سالم باقی بماند. کاهش سطح استروژن باعث می شود که دیواره های واژن نازک و خشک شوند. این وضعیت معمولا به عنوان آتروفی واژن در دوران یائسگی شناخته می شود.
خوشبختانه، درمان های ایمن و مؤثر زیادی برای خشکی واژن وجود دارند.
آیا خشکی واژن شایع است؟
حدود 17٪ از زنان بین 18 تا 50 سال، حتی پیش از یائسگی، مشکلات خشک شدن واژن را هنگام رابطه جنسی گزارش می کنند. بیش از نیمی از زنان پس از یائسگی دچار این عارضه می شوند.
دلایل خشکی واژن چیست؟
در بسیاری از موارد، خشکی واژن زمانی اتفاق می افتد که سطح استروژن کاهش می یابد. این کاهش به طور طبیعی با افزایش سن یا در دوران یائسگی رخ می دهد. یائسگی زمانی است که دوره قاعدگی شما تمام می شود و دیگر نمی توانید باردار شوید. زمانی که سطح استروژن کاهش می یابد، پوست و بافت های ناحیه واژن و ولو نازک تر می شوند و الاستیک کمتری دارند در نتیجه واژن خشک می شود.
برخی شرایط بهداشتی یا درمان های مربوط به آن ها نیز می توانند باعث خشکی واژن شوند از جمله:
- شیردهی و زایمان
- قرص های ضد بارداری یا هر نوع ضد بارداری هورمونی
- درمان های سرطان مانند شیمی درمانی و درمان هورمونی
- دیابت
- داروها، از جمله داروهای ضد استروژن (درمان فیبروم های رحمی یا آندومتریوز)، برخی از داروهای ضد افسردگی و آنتی هیستامین ها (برای درمان چشم های خارش دار و بینی آب ریزان)
- برداشتن تخمدان ها (اووفوره کتومی)
- سندروم شوگرن (یک بیماری خود ایمنی که می تواند باعث خشکی در سراسر بدن شود)
- عدم تحریک جنسی
- استفاده از صابون ها، اسپری ها و شوینده های معطر در ناحیه واژن یا اطراف آن
چرا واژنم در حین رابطه جنسی خشک است؟
خشکی واژن معمولا در زمان نفوذ جنسی بیشتر نمایان می شود. بدون کافی بودن روان سازی واژن، اصطکاک (یا مالش) در هنگام رابطه جنسی می تواند باعث درد و ناراحتی شود. قبل از رابطه جنسی زمان بگذارید تا مطمئن شوید که کاملا تحریک شده اید. با شریک زندگی خود درگیر بازی های پیش از رابطه شوید و سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. استفاده از روان کننده های جنسی مبتنی بر آب نیز می تواند مفید باشد. متأسفانه، رابطه جنسی دردناک ممکن است منجر به کاهش علاقه به روابط جنسی یا کاهش صمیمیت با شریک زندگی شود. هرچند که این مشکل ممکن است شرم آور باشد، اما بهتر است آن را با شریک خود در میان بگذارید تا او بتواند شما را در این زمینه یاری کند.
خشکی واژن چه احساسی دارد؟
خشکی واژن باعث ناراحتی و درد در ناحیه واژن، به ویژه در هنگام رابطه جنسی می شود. واژن خشک ممکن است همچنین باعث ایجاد مشکلات زیر گردد:
- سوزش و خارش
- خونریزی پس از رابطه جنسی به دلیل پارگی بافت های دیواره واژن
- درد و حساسیت در ناحیه ولو (ناحیه خارجی دستگاه تناسلی)
- عفونت های مکرر ادراری (UTI) یا عفونت های قارچی
- نیاز به ادرار کردن بیشتر
- عدم تمایل به رابطه جنسی
- کمبود رطوبت در واژن منجر به کمبود رطوبت در ناحیه ولو (اندام های تناسلی خارجی) نیز می شود. این بدان معناست که ممکن است خشکی یا تحریک هنگام پوشیدن لباس زیر یا در فعالیت های روزمره مانند راه رفتن یا نشستن احساس کنید.
چگونه خشکی واژن تشخیص داده می شود؟
پزشکان خشک شدن واژن را بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی تشخیص می دهند. برای شناسایی علت، پزشک در مورد علائم شما و داروهایی که مصرف می کنید سوال خواهد کرد و ممکن است آزمایش های زیر انجام شود:
- معاینه لگنی برای مشاهده داخل واژن که ممکن است نازک، خشک و قرمز باشد.
- آزمایش خون برای تعیین اینکه آیا سطح هورمون ها یا یک مشکل بهداشتی باعث خشک شدن واژن شده است.
- ممکن است پزشک نمونه ای از ترشحات واژن شما را آزمایش کند تا سایر دلایل را رد کرده و نشانه هایی از عفونت را بررسی کند.
چگونه خشکی واژن درمان می شود؟
گزینه های درمانی و دارو های مختلفی برای خشک شدن واژن و رابطه جنسی دردناک (دیسرئونی) وجود دارند.
معرفی دارو ها برای درمان خشکی واژن
داروها به طور کلی با جایگزینی یا شبیه سازی استروژن در بدن شما عمل می کنند. این داروها تنها با نسخه پزشک در دسترس هستند.
- کرم، حلقه یا قرص استروژن کم دُوز: این داروها با جایگزینی استروژن در بدن عمل می کنند. کرم ها و قرص ها مستقیما در واژن با استفاده از اپلیکاتور اعمال می شوند. بیشتر آن ها برای استفاده روزانه تجویز می شوند تا زمانی که راحتی پیدا کنید، سپس به صورت هفتگی استفاده می شوند. حلقه های استروژن دار برای حداکثر سه ماه در واژن قرار می گیرند و سپس باید تعویض شوند.
- اوسپمفیفن: این دارو یک ماژولاتور انتخابی استروژن (SERM) است که به صورت خوراکی مصرف می شود. این دارو مانند استروژن در بدن عمل کرده و به درمان رابطه جنسی دردناک مرتبط با آتروفی واژن کمک می کند.
- دهیدرو اپی آندروسترون :این دارو نیز مانند استروژن در بدن عمل می کند و یک شیاف واژنی است که به درمان رابطه جنسی دردناک در دوران یائسگی کمک می کند.
قبل از استفاده از داروهای حاوی استروژن یا مواد شبیه استروژن، با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای آن ها مشورت کنید. اگر به سرطان سینه مبتلا بوده اید یا در معرض خطر بالای آن قرار دارید استروژن ممکن است برای شما ایمن نباشد.
روان کننده ها و مرطوب کننده ها برای درمان خشکی واژن
روان کننده ها و مرطوب کننده ها بدون نسخه در دسترس هستند و می توان آن ها را از داروخانه ها یا فروشگاه ها خریداری کرد. این محصولات با بازسازی بافت های واژن و مرطوب نگه داشتن آن، می توانند به کاهش درد در حین رابطه جنسی کمک کنند. نباید از مرطوب کننده های صورت یا بدن که برای واژن طراحی نشده اند، استفاده کنید.
- مرطوب کننده های واژن: این مرطوب کننده ها را باید هر چند روز یک بار داخل واژن بزنید تا لایه داخلی واژن سالم بماند.
- روان کننده های واژن: روان کننده ها باید درست قبل از رابطه جنسی برای کاهش ناراحتی ناشی از رابطه جنسی استفاده شوند. نمونه هایی از روان کننده های واژنی مبتنی بر آب موجود و همچنین روان کننده هایی با پایه سیلیکونی و روغنی نیز وجود دارند.
غذاهایی که ترشح طبیعی واژن را افزایش می دهند
تحقیقات زیادی درباره غذاهای خاصی که باید برای افزایش ترشحات واژن مصرف کنید وجود ندارد. با این حال، نوشیدن آب و حفظ رطوبت بدن به حفظ رطوبت واژن کمک می کند.
چگونه خشکی واژن را به طور طبیعی درمان کنیم؟
روغن های طبیعی مانند روغن هسته انگور، زیتون، سبزیجات، آفتابگردان یا نارگیل ممکن است درمان خانگی ایمن برای خشکی واژن باشند. این روغن ها باید به عنوان روان کننده خارجی قبل از رابطه جنسی استفاده شوند. با این حال، روان کننده های مبتنی بر روغن می توانند کاندوم ها را خراب کنند، بنابراین اگر در سن باروری هستید، فقط از روان کننده های مبتنی بر آب استفاده کنید. برخی پزشکان تحریک جنسی منظم را برای کمک به مرطوب شدن بافت های واژن توصیه می کنند. همچنین مدت زمان بیشتری پیش از رابطه جنسی را به بازی های عاشقانه اختصاص دهید. رطوبت واژن به تحریک جنسی بستگی دارد. به دنبال راه هایی باشید که شما و شریک زندگی تان می توانید لذت بیشتری قبل از رابطه جنسی تجربه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر خشکی واژن:
- بر فعالیت های روزمره شما تأثیر می گذارد.
- بر زندگی جنسی یا رابطه شما با شریک زندگی تان تأثیر می گذارد.
- با درمان های بدون نسخه بهبود نمی یابد.
- با خونریزی شدید واژن همراه است.
توصیه: اگر خشکی واژن شما به کیفیت زندگی شما آسیب می زند، گزینه های درمانی مختلفی در دسترس هستند. به طور منظم با پزشک خود مشورت کنید و بهترین گزینه درمانی را انتخاب کنید.
سخنی از نی نی تینی
خشکی واژن یک علامت شایع است که احتمالا در طول زندگی خود تجربه خواهید کرد. شرایط و عواملی مانند یائسگی یا مصرف برخی داروها می توانند باعث خشکی واژن شوند. این احساس خشک می تواند منجر به رابطه جنسی دردناک، سوزش، خارش و حساسیت در دستگاه تناسلی شود. اگر خشکی واژن شما با درمان های بدون نسخه بهبود نمی یابد یا علائم بدتر می شود، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر شما یا کسی که می شناسید از خشکی واژن رنج می برید یا سوالاتی در این زمینه دارید، لطفا تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید. نظرات و سوالات شما می تواند به دیگران کمک کند تا راه حل های بهتری پیدا کنند. همچنین، اگر درمان های خاصی را امتحان کرده اید که مؤثر بوده اند، خوشحال می شویم از تجربیات شما را بهره مند شویم.
