اگر نوزاد شما پس از نوشیدن شیر خشک به طور مکرر استفراغ می‌کند یا دچار اسهال می شود، ممکن است به پروتئین شیر گاو موجود در بیشتر شیر خشک‌ها حساسیت داشته باشد. حساسیت به شیر خشک معمولاً ناشی از حساسیت به شیر است. حساسیت به شیر نیز یک واکنش غیرعادی سیستم ایمنی است که در آن بدن به پروتئین موجود در شیر به عنوان یک مهاجم خارجی واکنش نشان می‌دهد و تلاش می کند با آن مبارزه کند.
حساسیت به شیر (علی الخصوص حساسیت به شیر خشک) شایع ترین حساسیت غذایی در کودکان است. در واقع، ۲ تا ۳ درصد کودکان زیر ۳ سال علائم حساسیت به شیر را از خود بروز می دهند. اما تنها به دلیل اینکه نوزاد شما علائم حساسیت به شیر را دارد، به این معنی نیست که او حتماً به شیر حساسیت دارد، ممکن است این مشکل به دلیل عدم تحمل یا حساسیت باشد که غالبا مشکلات گوارشی مشابهی ایجاد می کند.
اگر فکر می‌کنید نوزاد شما ممکن است به شیر خشکی که به او می دهید حساسیت داشته باشد، این موضوع را با پزشک او در میان بگذارید. آن‌ها می توانند به شما کمک کنند تا علت ناراحتی نوزادتان را شناسایی کنید.
مدیریت حساسیت یا مدیریت عدم تحمل شیر می تواند دشوار باشد، اما خبر خوب که وجود دارد این است که بیشتر نوزادان تا حدود ۱۸ ماهگی الی ۲ سالگی دیگر به آن دچار نمی شوند.
علائم حساسیت به شیر خشک
برخی از رایج ترین علائم واکنش آلرژیک به شیر خشک، علائم گوارشی هستند که شامل موارد زیر می شوند:
- استفراغ
- اسهال
- خون یا مخاط در مدفوع
- مدفوع غیرعادی سفت یا بسیار شل، آبکی و بدبو
- شکم درد
- تف کردن مکرر و نفخ زیاد نیز می‌تواند نشانه‌های حساسیت به شیر باشد.
اما همه علائم حساسیت به شیر خشک، گوارشی نیستند. علائم دیگر حساسیت شامل موارد زیر می باشند:
- خارش، اشک یا تورم چشم ها
- گرفتگی مزمن بینی
- آبریزش بینی
- سرفه
فرزند شما ممکن است در صورت حساسیت به شیر خشک به کهیر نیز دچار شود. کهیر نوعی جوش پوستی است که غالبا در نتیجه یک واکنش آلرژیک رخ می دهد. کهیر می تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود و ممکن است شبیه جوش های کوچک، لکه‌ها یا برجستگی‌های بزرگ باشد.
نوع دیگری از حساسیت پوستی که ممکن است در اثر حساسیت به شیر خشک ظاهر شود، اگزما (درماتیت آتوپیک) نامیده می شود و می‌تواند باعث قرمزی، خارش یا خشکی پوست شود. اگزما در نوزادان غالبا روی گونه‌ها و پوست سر ظاهر شود اما می تواند در هر نقطه دیگری از بدن نیز ظاهر شود.
اگر متوجه شدید که نوزادتان به طور مداوم بی قرار است یا گریه می کند و پس از تغذیه علائم ناراحتی آشکاری دارد، با پزشک نوزادتان در این زمینه صحبت کنید. نوزادانی که به شیر حساسیت دارند می توانند از چند روز تا چند هفته پس از اولین نوشیدن شیر خشک بر پایه شیر گاو علائم حساسیت را بروز دهند.
در برخی موارد، حساسیت غذایی شدید ممکن است باعث واکنشی تهدید کننده به نام آنافیلاکسی نیز بشود. اگر نوزادتان هر یک از علائم زیر را دارد، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
- تغییر رنگ به آبی
- خس‌خس کردن
- مشکل در تنفس
- تورم صورت (از جمله در لب‌ها یا زبان)
تشخیص تفاوت بین حساسیت به شیر(خصوصا حساسیت به شیر خشک) و عدم تحمل لاکتوز می تواند دشوار باشد، زیرا هر دو شرایط می توانند باعث بروز علائم ناخوشایند گوارشی شوند. توصیه همیشگی ما به شما این است که اگر در این زمینه نگرانی ای دارید، حتمابا پزشک اطفال کودک خود صحبت کنید. آن‌ها می توانند تشخیص دهند که آیا کودک شما آلرژی به شیر دارد، عدم تحمل لاکتوز دارد، یا مشکل دیگری وجود دارد.
عدم تحمل لاکتوز بیشتر یک مسئله گوارشی است که در آن بدن به اندازه کافی آنزیم لاکتاز را برای هضم صحیح لاکتوز موجود در شیر تولید نمی کند. عدم تحمل لاکتوز می تواند باعث اسهال، نفخ و گاز در نوزادان شود، اما معمولاً خطرناک نیست. این مشکل در بزرگسالان بیشتر از کودکان شایع است. اگر فرزند شما این وضعیت را داشته باشد، احتمالاً تا حداقل 3 سالگی نشانه ای از آن بروز نخواهد داد.
اگر نوزاد حساسیت به شیر خشک دارد، چه کار باید کرد؟
ابتدا با پزشک کودک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که علت واکنش چیزی دیگر نیست. وقتی که پزشکان سایر احتمالات را رد کردند، ممکن است یک شیرخشک هیپوآلرژنیک (هیدرولیز شده) یا شیرخشک مبتنی بر آمینو اسید که به گونه ای فرآوری شده که از واکنش‌های آلرژیک جلوگیری کند، به شما توصیه کنند.
پزشک شما به احتمال زیاد شیرخشک سویا توصیه نخواهد کرد. سویا نیز یک غذای بسیار آلرژی زا است، بنابراین اگر نوزاد شما به شیر آلرژی دارد، ممکن است به سویا هم آلرژی داشته باشد. در واقع، حدود 8 تا 14 درصد از نوزادانی که به شیر گاو آلرژی دارند، به سویا نیز واکنش نشان می دهند. قبل از تغییر به شیرخشک سویا با پزشک کودک خود مشورت کنید.
در صورت حساسیت به شیر خشک نوزاد، پزشک کودک شما ممکن است توصیه کند که اپی نفرین خودکار تزریقی را برای مواقعی که کودک به طور اتفاقی محصولی حاوی شیر مصرف کرده و واکنش شدید نشان می‌دهد، در دسترس داشته باشید.
