تبخال تناسلی یک عفونت ویروسی است که از طریق روابط جنسی منتقل می شود. در صورت ابتلا به تبخال تناسلی در بارداری مبتلا و فعال بودن عفونت آن، ممکن است ویروس را در هنگام زایمان به نوزاد خود منتقل کنید، که این مساله ممکن است مشکلات جدی ای ایجاد کند.
اما با رعایت تدابیر احتیاطی و دریافت مراقبت های پزشکی مناسب، می توان خطر ابتلا به عفونت را برای نوزاد کاهش داد. در صورت بروز تبخال در زمان زایمان، ممکن است حتی به سزارین نیاز باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تبخال تناسلی در بارداری و آشنایی با علائم، روش های درمان و پیشگیری در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
تبخال تناسلی چیست؟
تبخال تناسلی یک بیماری مقاربتی است که می تواند توسط دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد شود:
- (HSV-1)
- (HSV-2)
تبخال یک عفونت شایع است و بر اساس برآوردها، حداقل یک نفر از هر پنج بزرگسال در ایالات متحده به این ویروس مبتلا است. با این حال، بسیاری از افراد علائم خفیف یا بدون علائم دارند و متوجه ابتلا به آن نمی شوند.
ویروس HSV-2
این ویروس بیشترین علت تبخال تناسلی در بارداری و پیش از بارداری است که به صورت تاول ها یا زخم هایی در نواحی تناسلی ظاهر می شود. شما می توانید این عفونت را از طریق رابطه جنسی با یک شریک آلوده، حتی اگر هیچ زخم یا تاول قابل مشاهده ای نداشته نباشد، دریافت کنید.
ویروس HSV-1
این ویروس بیشتر با تبخال دهانی مرتبط است، که باعث تاول ها یا زخم هایی در اطراف دهان یا داخل آن می شود (زخم های سرد یا تب خال). این ویروس از طریق تماس مستقیم با زخم ها، معمولا با بوسیدن، منتقل می شود. همچنین، اگر شریک شما دچار تبخال دهانی باشد و رابطه جنسی دهانی برقرار کند، شما می توانید تبخال تناسلی بگیرید.
علائم تبخال تناسلی در بارداری
بیشتر افرادی که به تبخال تناسلی مبتلا هستند، یا هیچ علائمی ندارند یا علائم بسیار خفیفی دارند که اغلب نادیده گرفته می شوند.
طبق گزارش مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ها آمریکا (CDC):
تقریبا 90 درصد از افرادی که به تبخال تناسلی مبتلا هستند، از این موضوع بی خبرند.
اگر علائمی بروز کنند، معمولا شدیدترین علائم در زمانی رخ می دهد که شما برای اولین بار به تبخال تناسلی مبتلا می شوید، زیرا هنوز بدن شما آنتی بادی هایی علیه ویروس ندارد.
معمولا دو تا ده روز پس از تماس با ویروس، شما ممکن است برجستگی های قرمزی در ناحیه واژن یا فرج خود مشاهده کنید که به تاول تبدیل شده و در نهایت پاره شده و به زخم های دردناک تبدیل می شوند. در عفونت اولیه، ممکن است تعداد زیادی از این زخم ها ایجاد شود که چندین هفته طول بکشد.
سایر علائم تبخال تناسلی در بارداری ممکن شامل موارد زیر است:
- احساس خارش، سوزش، درد یا گزگز در ناحیه تناسلی
- ترشح واژنی
- غدد لنفاوی متورم و حساس در نزدیکی کشاله ران
- درد در هنگام ادرار کردن
- علائم شبیه به آنفولانزا، از جمله تب، سردرد و درد عضلانی
برخی از زنان باردار زمانی که برای اولین بار به تبخال تناسلی مبتلا می شوند، به شدت بیمار شده و نیاز به دریافت داروی ضدویروسی آسیلوویر به صورت وریدی دارند.
خطرات تبخال تناسلی در بارداری
یکی از بزرگ ترین نگرانی ها در مورد تبخال تناسلی در دوران بارداری، انتقال عفونت به نوزاد در هنگام زایمان است. اگر این اتفاق بیفتد، نوزاد شما ممکن است دچار مشکلات جدی بهداشتی شود.
انتقال تبخال به نوزاد در هنگام زایمان و تولد زمانی رخ می دهد که بدن شما در حال “ریزش” ویروس فعال باشد (یعنی شما پخش کننده هستید). خطر این انتقال در صورتی که برای اولین بار در سه ماهه سوم بارداری به تبخال مبتلا شوید، بیشتر است. همچنین، اگر قبلا به تبخال مبتلا شده باشید و در زمان زایمان دچار بروز بیماری شوید، خطر انتقال ویروس وجود دارد.
در موارد نادر، اگر برای اولین بار در سه ماهه اول بارداری به تبخال تناسلی در بارداری مبتلا شوید، ویروس ممکن است از طریق جفت به نوزاد منتقل شده و باعث سقط جنین یا مشکلات شدید نقص مادرزادی شود. تبخال همچنین می تواند پس از تولد به نوزاد منتقل شود و عوارض آن می تواند بسیار جدی باشد.
تبخال در نوزادان
تبخال در نوزادان معمولا به یکی از سه شکل زیر ظاهر می شود:
عفونت های پوستی، چشمی و دهانی (SEM)
بیشتر نوزادانی که با تبخال به دنیا می آیند، این نوع عفونت را دارند. نوزادی که SEM داشته باشد ممکن است در زمان تولد دچار زخم هایی باشد یا این زخم ها را تا شش هفته بعد از تولد پیدا کند، اما معمولا این زخم ها زمانی ظاهر می شوند که نوزاد بین 1 تا 2 هفته سن داشته باشد. زخم های تبخال معمولا شبیه به تاول هستند و می توانند در هر جایی از بدن نوزاد ظاهر شوند.
اگر تبخال تنها به پوست، چشم ها و دهان محدود شود و نوزاد به سرعت داروی آنتی ویروسی آسیلوویر دریافت کند، معمولا نوزاد مشکلی در رشد نخواهد داشت. اما اگر درمان به موقع انجام نشود، ممکن است تبخال به شکلی شدیدتر بروز پیدا کند.
بیماری دستگاه عصبی مرکزی (CNS)
تبخال در حدود یک سوم از نوزادانی که به این بیماری مبتلا می شوند، دستگاه عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می دهد. این مشکل معمولا بین 2 تا 3 هفته پس از تولد رخ می دهد، اما ممکن است در هر زمانی در طول شش هفته اول بعد از تولد ظاهر شود. نوزادانی که به این نوع تبخال مبتلا می شوند، ممکن است علائمی مانند تحریک پذیری، تب، بی حالی، بدغذایی یا تشنج داشته باشند.
بیماری منتشر
تقریبا یک چهارم از نوزادانی که با تبخال به دنیا می آیند، به نوعی بیماری به نام تبخال منتشر مبتلا می شوند. این بیماری بسیار جدی است و چندین اندام بدن، معمولا ریه ها و کبد را درگیر می کند. این بیماری معمولا در هفته اول بعد از تولد ظاهر می شود و تشخیص آن ممکن است دشوار باشد زیرا نوزاد ممکن است هیچ یک از زخم های تبخال معمولی را نداشته باشد.
متأسفانه، حتی با درمان سریع، بسیاری از نوزادانی که به بیماری منتشر مبتلا می شوند، جان خود را از دست می دهند. آن هایی که زنده می مانند، اغلب با مشکلات جدی بهداشتی و رشدی مواجه خواهند شد.
چه زمانی باید به پزشک نوزاد مراجعه کرد؟
اگر نوزاد شما دچار تب، بی حالی، تحریک پذیری غیرعادی، بدغذایی یا مشکلاتی دیگر شد، فورا با پزشک نوزاد تماس بگیرید. همچنین اگر نوزاد شما دچار زخم ها، تاول ها یا چشم های قرمز یا آلوده به نظر برسد، باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورت ابتلا به تبخال تناسلی در بارداری، به سزارین نیاز دارم؟
اگر برای اولین بار قبل از سه ماهه سوم بارداری یا قبل از بارداری مبتلا به تبخال تناسلی شده اید و هیچ علامتی از بروز اپیدمی یا نشانه ای از آن هنگام شروع درد زایمان ندارید، می توانید زایمان طبیعی (زایمان واژینال) را امتحان کنید.
اگر در زمان شروع درد زایمان دچار اپیدمی یا نشانه هایی از تبخال (مثل وجود زخم های قابل مشاهده یا علائمی مانند سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد) هستید، معمولا سزارین توصیه می شود تا خطر انتقال ویروس به نوزاد کاهش یابد.
ابتلا به تبخال برای اولین بار در اواخر بارداری
اگر برای اولین بار در اواخر بارداری به تبخال تناسلی در بارداری مبتلا شوید، کارشناسان توصیه می کنند که سزارین انجام شود، حتی اگر در زمان شروع درد زایمان هیچ علامتی نداشته باشید. زیرا در این صورت احتمال بروز اپیدمی شدیدتر و طولانی تر است و احتمال این که هنوز ویروس در بدن شما فعال باشد، بسیار زیاد است. در چنین شرایطی، خطر انتقال ویروس به نوزاد بالا است (تا ۵۰ درصد).
بیشتر متخصصان به زنان باردار که علائم مکرر تبخال تناسلی دارند، توصیه می کنند که از هفته 36 بارداری به بعد داروهای ضدویروسی خوراکی مصرف کنند تا خطر بروز اپیدمی هنگام زایمان کاهش یابد.
آیا برای بررسی تبخال تناسلی در بارداری آزمایش می شوم؟
در حال حاضر، مراکز بهداشت مانند CDC و ACOG تست روتین تبخال برای همه زنان باردار را توصیه نمی کنند (در کشور ما که اصلا!). اما اگر هر گونه زخم یا تاولی در ناحیه تناسلی، باسن، ران ها، شکم یا کمر مشاهده کردید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید تا تست کشت انجام شود و تشخیص داده شود که آیا مبتلا به تبخال تناسلی هستید یا خیر.
آزمایش خون برای تشخیص تبخال تناسلی در بارداری
آزمایش خون می تواند مشخص کند که آیا شما آنتی بادی هایی از یک عفونت قبلی دارید یا نه. این آزمایش ها می توانند بین آنتی بادی های HSV-1 و HSV-2 تمایز قائل شوند، اما نمی توانند زمان یا مکان دقیق وقوع عفونت را مشخص کنند.
اگر نتیجه آزمایش شما منفی باشد، ممکن است شریک زندگی شما نیز آزمایش شود تا مشخص شود که آیا احتمال ابتلای شما به تبخال تناسلی وجود دارد یا خیر و چگونه می توانید از آن پیشگیری کنید.
درمان تبخال تناسلی در بارداری
هیچ درمان قطعی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. پس از ابتلا به این ویروس، ویروس در نزدیکی نخاع شما در دسته ای از اعصاب باقی می ماند و ممکن است هر زمان دوباره فعال شود. بعضی از افراد دچار اپیدمی های مکرر می شوند، در حالی که برخی دیگر تنها به ندرت دچار اپیدمی می شوند.
داروهای ضدویروسی برای درمان تبخال تناسلی
این داروها می توانند به پیشگیری یا کوتاه کردن مدت زمان اپیدمی ها کمک کنند. داروهای ضدویروسی معمولا برای زنانی که در دوران بارداری دچار اپیدمی مکرر می شوند، توصیه می شود.
پیشگیری از تبخال تناسلی در بارداری
پیشگیری از ابتلا به تبخال
بهترین روش برای پیشگیری از ابتلا به تبخال، داشتن رابطه جنسی فقط با همسری است که به این عفونت مبتلا نباشد و فقط با شما رابطه جنسی داشته باشد.
کاهش خطر ابتلا
برای کاهش خطر ابتلا به تبخال (و برخی دیگر از بیماری های مقاربتی)، باید از داشتن رابطه جنسی با همسری که دچار زخم ها یا علائم تبخال است، خودداری کنید و همیشه از کاندوم لاتکس برای رابطه جنسی واژینال یا مقعدی استفاده کنید.
توجه: قرص های ضدبارداری، آمپول ها، ایمپلنت ها و دیافراگم ها از تبخال یا بیماری های مقاربتی دیگر محافظت نمی کنند. همچنین اگر شریک زندگی شما سال هاست که به تبخال تناسلی مبتلا است و ویروس را به شما منتقل نکرده است، در دوران بارداری باید احتیاط بیشتری کنید.
دستورالعمل هایی که باید در طول بارداری رعایت کنید
- اجتناب از تماس پوستی: در زمان اپیدمی یا زمانی که شریک زندگی شما احساس می کند که به زودی دچار اپیدمی خواهد شد، باید از تماس پوستی در نزدیکی نواحی تناسلی یا دهان شریک خود اجتناب کنید. (برخی از افراد قبل از ظهور زخم ها، احساس سوزش یا درد در آن ناحیه دارند.)
- استفاده از کاندوم لاتکس: حتی اگر شریک شما اپیدمی نداشته باشد، استفاده از کاندوم لاتکس در زمان رابطه جنسی ضروری است. کاندوم ها همیشه از انتقال ویروس جلوگیری نمی کنند، اما خطر انتقال آن را کاهش می دهند.
دستورالعمل های سه ماهه سوم بارداری
- اهمیت اجتناب از تبخال در سه ماهه سوم: در این زمان باید از رابطه جنسی و هر گونه تماس تناسلی دیگر کاملا خودداری کنید، حتی اگر شریک شما هیچ علامت یا زخم قابل مشاهده ای نداشته باشد.
- اجتناب از رابطه جنسی دهانی: اگر شریک شما سابقه تبخال دهانی دارد، باید از رابطه جنسی دهانی در سه ماهه سوم بارداری خودداری کنید.
نتیجه گیری
با رعایت اقدامات پیشگیرانه، انجام آزمایش ها و مصرف داروهای ضدویروسی، می توانید خطر انتقال تبخال به نوزاد خود را در دوران بارداری و زایمان به حداقل برسانید. پزشک شما راهنمایی های لازم را در خصوص روش مناسب زایمان با توجه به وضعیت تبخال تناسلی در بارداری و زمان بروز اپیدمی ها ارائه خواهد داد.
در صورتی که نگرانی های خاصی دارید یا نیاز به مشاوره بیشتر دارید، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.
