بیماری هرپانژین در کودکان

بیماری هرپانژین چیست؟

بیماری هرپانژین در کودکان، یک عفونت شایع در آن هاست که به آن استوماتیت تاولی و فارنژیت لنفاوی حاد نیز گفته می شود، و توسط یک انتروویروس، که بیشتر از همه ویروس کوکساکی گروه A  است، ایجاد می شود. این بیماری مشابه بیماری دیگری است که توسط یک انتروویروس ایجاد و به نام بیماری دست، پا و دهان شناخته می شود، اما با آن متفاوت است.

چطور بیماری هرپانژین در کودکان منتقل می شود؟

انتروویروس هایی که باعث بیماری هرپانژین می شوند، از چندین طریق مختلف منتقل می شوند. یکی از رایج ترین روش ها، مسیر فیکال(انتقال)دهانی است. این بدان معناست که این ویروس به راحتی می تواند از افرادی که پس از استفاده از دستشویی یا تعویض پوشک دست های خود را نمی شویند، به دیگران منتقل شود، به خصوص اگر بعد از آن غذا را دست بزنند.

ویروس ممکن است تا شش هفته پس از عفونت در مدفوع وجود داشته باشد و گاهی حتی برای چند ماه باقی بماند. تماس با ترشحات دهانی و تنفسی نیز می تواند ویروس را منتقل کند.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر بیماری هرپانژین در کودکان قرار می گیرند؟

کودکان بین 3 تا 10 سال بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هرپانژین هستند، و پسران و دختران به یک اندازه تحت تأثیر قرار می گیرند. در حالی که کودکان خردسال بیشتر در معرض این بیماری هستند، صرف نظر از سن، هر کسی می تواند به آن مبتلا شود. این بیماری معمولا در ماه های پاییز و تابستان شایع تر است، همچنین در مناطق گرمسیری نیز بیشتر دیده می شود.

علائم بیماری هرپانژین در کودکان

بیشتر افراد مبتلا به بیماری هرپانژین علائم نسبتا خفیفی را تجربه می کنند. اما گاهی اوقات علائم می توانند شدید تر باشند و منجر به مشکلاتی در سیستم عصبی مرکزی، نارسایی قلبی و ریوی، یا حتی مرگ شوند. کم آبی بدن یکی از مشکلات رایج این بیماری است، اما در صورتی که زود شناسایی شود، به راحتی قابل درمان است.

بعد از ابتلا به ویروس، شما احتمالا برای 3 تا 5 روز بدون علائم خواهید بود، زیرا ویروس در حال رشد و تکثیر است (این مرحله را دوره کمون یا نهفتگی می نامند). شما ممکن است در این مدت بدون اینکه بدانید، ناقل بیماری باشید.

در صورت ابتلا به بیماری هرپانژین در کودکان، ممکن است یکی یا چند مورد از علائم زیر را با شدت های مختلف تجربه کنید:

• تب
• خستگی
• زخم های دردناک مانند تاول در دهان و گلو (این زخم ها ممکن است در پاها، دست ها یا نواحی باسن نیز ظاهر شوند)
• درد گلو (فارنگیت)
• کاهش اشتها
• مشکل در بلع یا درد هنگام بلع (اودینوفاژی)
• سردرد
• درد کمر
• تهوع، استفراغ، درد شکم

در موارد نادر، عفونت انتروویروسی می تواند بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر بگذارد و علائم زیر را ایجاد کند:

• سردرد
• خشکی گردن
• تشنج
• فلج
• مشکل در تنفس
• ضعف عضلانی

خبر خوب این است که تشخیص هرپانژین معمولا دشوار نیست. پزشک شما با بررسی تاریخچه پزشکی شما و انجام معاینه بدنی شروع به ارزیابی می کند. پزشک ممکن است سوالاتی درباره علائم شما و بیماری فعلی تان بپرسد.

آزمایش های آزمایشگاهی معمولا ضروری نیستند، اما ویروس می تواند از طریق کشت(برداشت) از ترشحات بینی، مدفوع، ادرار، خون یا مایع نخاعی شناسایی شود. بدون انجام آزمایش های آزمایشگاهی، گاهی اوقات بیماری هرپانژین در کودکان می تواند با بیماری های دیگری اشتباه گرفته شود، مانند:

• بیماری دست، پا و دهان
• تبخال
• مونونوکلئوز عفونی
• فارنگیت ویروسی یا باکتریایی
• استوماتیت آفتی (زخم های دهانی غیر قابل انتقال و غیر سرطانی)
• عفونت های اولیه HIV

درمان بیماری هرپانژین در کودکان

بیماری هرپانژین یک عفونت ویروسی است، بنابراین با آنتی بیوتیک ها قابل درمان نیست. درمان معمولا بر مدیریت علائم شما متمرکز است تا بدن شما بتواند عفونت را از بین ببرد.

خبر خوب این است که علائم معمولا در عرض یک هفته بهبود می یابند. و خبر بد این است که زخم های دهان و گلو که از ویژگی های بیماری هرپانژین هستند، معمولا دردناک اند. در اینجا چند راهکار برای کاهش درد به ویژه در کودکان آورده شده است:

• استفاده از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن (برای کودکان بالای 6 ماه) می تواند درد را کاهش دهد و تب را پایین بیاورد. از دادن آسپرین به کودکان خودداری کنید، زیرا این دارو با سندرم ری همراه است.
• نوشیدن مایعات زیاد و خوردن بستنی های یخی برای حفظ هیدراسیون.
• محصولات سرد لبنی مانند بستنی می توانند به پوشش دادن قسمت پشتی گلو و کاهش درد کمک کنند.
• غرغره کردن با آب نمک
• قرص های گلو می توانند به تسکین گلودرد کمک کنند.
• اجتناب از غذا یا نوشیدنی هایی که می توانند گلو را تحریک کنند، مانند نوشیدنی های داغ، غذاهای تند یا آب میوه هایی که میزان بالایی از اسید سیتریک دارند، مانند آب پرتقال، لیموناد یا آب گوجه فرنگی.

پزشک شما معمولا داروهای ضد ویروسی را برای درمان بیماری هرپانژین در کودکان تجویز نمی کند، زیرا این داروها گران قیمت و در این مورد بی اثر هستند. استفاده از داروهای ضدویروسی همچنین ممکن است عوارض جانبی داشته باشد و خطر مقاوم شدن ویروس ها به دارو را افزایش دهد.

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟

اگر علائم بیماری هرپانژین را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید تا سایر بیماری های جدی تر رد شوند. پس از تشخیص بیماری، در صورت مشاهده موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:

• علائم کم آبی بدن مانند کم شدن ادرار، عدم وجود اشک در چشم ها، خشکی پوست یا لب ها.
• تب بالا یا تبی که پس از 5 روز ادامه یابد.
• زخم های دهانی یا گلودرد که بیشتر از 5 روز طول بکشد.
• بروز علائمی مانند ضعف عضلانی، فلج، خشکی گردن، تشنج یا مشکل در تنفس و هر گونه علائم نگران کننده دیگر.

پیشگیری از بیماری هرپانژین در کودکان

بهترین راه برای جلوگیری از بیماری هرپانژین، رعایت احتیاطات بهداشتی و پیشگیری از تماس با افراد مبتلا است. در صورتی که به این بیماری مبتلا شدید، راهکارهای ارائه شده در این مقاله را برای کاهش علائم دنبال کنید و با پزشک خود همکاری کنید.

سخنی از نی نی تینی

بیماری هرپانژین یک عفونت ویروسی شایع است که معمولا در کودکان اتفاق می افتد و علائم آن می تواند شامل تب، زخم های دردناک در دهان و گلو، و مشکلاتی مانند درد در بلع باشد. هرچند این بیماری معمولا خفیف است و با مراقبت های مناسب بهبود می یابد، اما در موارد نادر می تواند به مشکلات جدی تری منجر شود. پیشگیری از این بیماری با رعایت بهداشت فردی و مراقبت از دست های آلوده می تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در صورت بروز علائم شدید یا طولانی مدت، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز عوارض جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که درمان هرپانژین بیشتر بر تسکین علائم متمرکز است و معمولا پس از یک هفته بهبود می یابد.