بلوغ دختران از چه سنی شروع می شود؟

یک روز صبح جلوی آینه می ایستید و متوجه می شوید قدتان بلندتر شده و اندامتان تغییر کرده است. از زیر لباس خواب متوجه برجستگی هایی در سینه تان می شوید و با خود می گویید: “چند هفته پیش اصلا این طور نبودم!”
در هفته های بعدی، موهایی را در جاهایی می بینید که قبلا نداشته اید. از حرف های دوستانتان در مدرسه درباره «پریود» شنیده اید و با خود فکر می کنید که آیا به زودی برای شما هم اتفاق می افتد؟
گاهی اعتمادبه نفستان بالا می رود و چند ساعت بعد، احساساتی و زودرنج می شوید!چه خبر شده؟
به دنیای بلوغ دختران خوش آمدید.

بلوغ دختران یعنی چه؟

از نظر علمی، بلوغ روند طبیعی بدن برای تبدیل یک کودک به بزرگسال است؛ فرآیندی که در نهایت به توانایی تولید مثل می انجامد.
گرچه هم دختران و هم پسران دچار بلوغ می شوند، اما سن بلوغ در دختران معمولا زودتر از پسران است. به همین دلیل است که ممکن است شما زودتر از پسرهای هم سن تان دچار این تغییرات شوید.

دلیل همه ی این تغییرات در بلوغ دختران چیست؟

پاسخ در یک واژه نهفته است: هورمون ها!

در بدن دختران، هورمون استروژن مسئول اصلی این تغییرات است. بیایید ببینیم که چه تغییراتی را در دوران بلوغ دختران انتظار داریم.

رشد قد و وزن در دوران بلوغ دختران

از حدود 9 سالگی به بعد، دختران شروع به رشد چشمگیری در قد می کنند و حدود 17 تا 18 درصد از قد نهایی شان را در این سنین به دست می آورند.
اگر کسی به شما گفته که «دست و پاهایت دراز شده»، بیراه نگفته است! اول دست ها و پاها رشد می کنند و سپس تنه بدن.

دختران معمولا حدود شش ماه قبل از اولین قاعدگی (پریود) بیشترین رشد قد را تجربه می کنند.

از نظر وزنی هم بیشتر دختران در دوران بلوغ چاق تر می شوند. ممکن است چربی بیشتری در قسمت بالای بازوها، ران ها و قسمت بالایی پشت مشاهده کنید. لگن تان پهن تر و گردتر می شود و کمرتان باریک تر به نظر می رسد.

پزشک شما هر سال قد و وزنتان را بررسی می کند تا مطمئن شود به درستی رشد می کنید. اگر وزنتان خیلی سریع بالا می رود، شاید بهتر باشد ورزش را بیشتر کنید و به جای خوراکی های ناسالم، میوه و سبزیجات مصرف کنید.

رشد سینه ها: اولین نشانه بلوغ دختران

یکی از نشانه های اولیه ی بلوغ در دختران، رشد سینه ها است. این اتفاق می تواند حتی قبل از 9 سالگی در بعضی از دختران رخ دهد، در حالی که برای دیگران ممکن است دیرتر شروع شود.

اگر نسبت به این تغییرات احساس خجالت یا نگرانی دارید، می توانید از سوتین آموزشی (سوتین نرم و بدون فنر) یا سوتین ورزشی استفاده کنید. این کار باعث می شود هم راحت تر باشید و هم اعتمادبه نفس بیشتری در لباس هایتان داشته باشید.

در این زمینه، حتما با مادرتان، خواهرتان یا یکی از خانم های مورد اعتماد صحبت کنید تا بتوانند در انتخاب یک سوتین مناسب و راحت به شما کمک کنند.

رویش مو در بدن: نشانه دیگر بلوغ دختران

برای بسیاری از دختران، رشد سینه اولین نشانه بلوغ است؛ اما برای بعضی دیگر، ممکن است ابتدا رشد مو در نواحی خاص بدن به چشم بیاید. در این دوران موهایی در زیربغل، پاها و ناحیه تناسلی ظاهر می شود.

اگر تصمیم گرفتید پاها یا زیربغل خود را اصلاح کنید، بهتر است از مادرتان یا خانمی مورد اعتماد راهنمایی بگیرید. او می تواند به شما کمک کند تا یک تیغ مناسب و روش ایمن اصلاح را یاد بگیرید؛ همراه با استفاده از کرم اصلاح ملایم و آب گرم.

یادتان باشد که در برخی خانواده ها و فرهنگ ها، اصلاح نکردن موهای بدن دختران کاملا طبیعی است. این تصمیم کاملا شخصی است و می توانید با توجه به فرهنگ خانوادگی خودتان تصمیم بگیرید که آیا اصلاح را شروع کنید یا نه.

اولین قاعدگی (پریود): آغاز یک مرحله جدید از بلوغ دختران

چند وقت بعد از شروع رشد سینه ها، اغلب دختران اولین قاعدگی شان را تجربه می کنند. بیشتر دختران بین 10 تا 15 سالگی پریود می شوند.
میانگین سن اولین پریود در دختران حدود 12 سالگی است؛ اما بدن هر کسی برنامه مخصوص به خودش را دارد و ممکن است این اتفاق زودتر یا دیرتر رخ دهد.

در طول پریود، معمولا دو تا سه روز خون ریزی شدیدتر و دو تا چهار روز خون ریزی سبک تر دارید.

یادتان باشد که پریود شدن بخشی طبیعی از بدن هر دختری است و نباید از یاد گرفتن درباره ی آن خجالت بکشید. با مادرتان یا خانمی مورد اعتماد درباره ی پریود صحبت کنید تا راهنمایی تان کند.

در دوران قاعدگی، باید از نوار بهداشتی یا تامپون استفاده کنید. مادرتان می تواند این محصولات را تهیه کند و روش استفاده صحیح از آن ها را به شما نشان دهد.

پیشنهاد می شود که همیشه چند نوار بهداشتی اضافی در کیف یا کمد مدرسه تان داشته باشید. اگر روزی ناگهان پریود شدید و وسایل همراهتان نبود، می توانید به پرستار مدرسه یا معلم خانم مراجعه کنید.

دل دردهای دوران پریود و راه های کاهش آن

یکی از علائم رایج قاعدگی، دل درد یا کرامپ است. این درد به دلیل افزایش هورمون ها در بدن رخ می دهد که باعث انقباض عضلات رحم می شوند.

ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:

• درد در بالای ران ها
• کمردرد
• نفخ شکم
• حالت تهوع
• اسهال
• احساس خستگی

داروهایی مانند استامینوفن (استامینوفن ساده)، ایبوپروفن (ژلوفن) و ناپروکسن می توانند به کاهش درد کمک کنند. همچنین استفاده از کیسه آب گرم یا پَد گرم کننده روی شکم هم بسیار مؤثر است.

اگر دردهای شما شدید و غیرقابل تحمل است، حتما با پزشک یا ماما مشورت کنید.

بلوغ دختران: تغییرات خلقی و راه های مدیریت آن

نوسانات خلقی در دوران بلوغ دختران

در دوران بلوغ، بدن دختران دچار تغییرات بزرگی می شود که بیشتر آن ها به دلیل افزایش هورمون هاست. یکی از این تغییرات، نوسانات خلقی است. بسیاری از دختران، مخصوصا در روزهای منتهی به پریود، دچار تغییرات رفتاری و احساسی می شوند. این حالت که به آن سندروم پیش از قاعدگی یا PMS  گفته می شود، نشانه هایی مثل موارد زیر دارد:

• زودرنجی و عصبانیت بی دلیل
• اختلال در خواب
• احساس نفخ یا احتباس مایعات
• اضطراب یا نگرانی
• میل شدید به خوردن برخی غذاها (مثلا شیرینی یا خوراکی های شور)

این علائم معمولا با شروع پریود کاهش پیدا می کنند. اگر می خواهی حال روحی ات بهتر شود، ورزش کردن – حتی یک پیاده روی سبک – می تواند بسیار مفید باشد. ورزش نه تنها باعث ترشح هورمون های شادی آور می شود، بلکه به کاهش استرس و بهبود خواب هم کمک می کند.

اگر احساس می کنی خلق ات پایین تر از حد معمول است یا حال روحی ات به طور پیوسته خوب نیست، حتما با یک پزشک یا مشاور قابل اعتماد صحبت کن. نادیده گرفتن احساساتت در این سن اصلا درست نیست.

نگرانی درباره زود یا دیر بالغ شدن

بعضی دختران ممکن است زودتر از هم کلاسی هایشان وارد بلوغ شوند و از این موضوع احساس خجالت یا اضطراب داشته باشند. از طرف دیگر، بعضی دیگر ممکن است دیرتر از بقیه این تغییرات را تجربه کنند و همین باعث احساس تفاوت یا جا ماندن در آن ها شود.

اما باید بدانی که بدن هر دختری ریتم خاص خودش را دارد. این که کسی زودتر یا دیرتر از تو تغییرات جسمی و روحی بلوغ را تجربه می کند، کاملا طبیعی است. اگر تا سن 14 سالگی هنوز از علائم بلوغ دختران از جمله پریود شدن را تجربه نکرده ای، بهتر است با یک پزشک مشورت کنی تا وضعیت بدنت بررسی شود.

چطور از بدن و ذهن  خود در دوران بلوغ مراقبت کنیم؟

در دوران بلوغ، رعایت چند نکته ساده می تواند کمک زیادی به حال جسمی و روحی ات کند:

• تغذیه متعادل داشته باش. استفاده بیشتر از سبزیجات، میوه ها، غلات کامل و پروتئین ها به تعادل هورمون ها کمک می کند.
• خواب کافی داشته باش. در این سن باید هر شب حدود 8 تا 10 ساعت بخوابی.
• ورزش منظم فراموش نشود. حتی فعالیت های ساده مثل دوچرخه سواری یا حرکات کششی تأثیر مثبتی دارند.
• رابطه ات با پزشک خانوادگی یا متخصص سلامت زنان را حفظ کن. چکاپ های دوره ای، فرصتی برای مطرح کردن سوالات یا نگرانی هاست.

سخنی از نی نی تینی

بلوغ دختران، بخشی طبیعی و مهم از زندگی هر دختری است. اگر بدانی چه تغییراتی قرار است رخ دهد و چطور با آن ها کنار بیایی، می توانی با آرامش بیشتری این دوران را پشت سر بگذاری. اگر سوالی داشتی، حتما با یک بزرگ تر مطمئن یا پزشک صحبت کن. یادت باشد هیچ سوالی درباره بدنت خجالت آور نیست!